Ulusal T AS arruf Eğilimin I Art I rman I n Ekonomi Politiği BES

1. Ulusal TASarruf EğiliminI ArtIrmanIn Ekonomi PolitiğiBES Havva TUNÇ Prof. Dr.

2. Tasarruf Küpe mi ? BES’e mi?

3. Finans kuruluşların fonksiyonu Bireysel Emeklilik Sistemi bir finans kuruluşu olup fonksiyonları: Ulusal tasarrufları artırabilmek Finansal piyasaların gelişimine ivme verebilmek Fon arzı-talebi yaratabilmek Ve sermaye birikimini sağlamak

4. BES’den beklenen nedir? Bireysel emeklilik sisteminin Türkiye Ekonomisinde asli görevi tasarrufları artırmak sermaye birikimine hız vermektir.

5. Tasarruf Artırıcı Gelişmiş ülkede sermaye birikimi ve tasarruf eğilimi gelişen ülkelere göre yüksektir. Tasarruf oranı:Türk(15)/Çin(50)/ABD(22)

6. Finansal Kuruluşu:BES Bireysel emeklilik finans şirketleri Türkiye Ekonomisinde, fonksiyonlarını yerine getirebilmesi uluslararası piyasalardaki yapılanmaya benzer yapılanma göstermesi ile olasıdır.

7. BES bir banka mı? Türk finans piyasasındaki finans kuruluşları bankaların bünyesinde yapılanmış olup onların bir yan kuruluşudur.

8. BES 2013 Ocak ayı itibarıyla devlet prim destekli BES’in işleyişi ve ulusal tasarruf eğilimi ve Sermaye birikimi artacak mı?, Hane halkların ilgisini çekecek mi? Soruların cevabı sunumun odak noktasıdır.

9. BES Bireysel Emeklilik Sistemi(BES) bir yatırım aracıdır. Hane halkı birikimini finans kuruluşuna yatırır. Finans kuruluşu bu fonları ulusal ve uluslararası finans piyasalarında gelir elde edecek aseslere yatırarak yatırımcının gelir elde etmesi sağlanır.

10. Emekli Olmak mı? Bireysel emeklilik sisteminin diğer yatırım araçlarından tek farkı, yatırımcının belirli bir süre sonunda emekli olmasıdır.Yatırımcının kendi isteği doğrultusunda sistemle olan ilişkisi devam edebileceği gibi sonlanabilmektedir.

11. Emekli Aylığı Almak veya.. Yatırımcı belli bir süre sonunda ya emekli olması ve her ay belirli bir gelir(emekli aylığı) alması ya da yapılan yatırımın süresi sonunda ana para ve getirisini alıp sistemden çıkmasıdır.

12. Bireysel Prime Devlet Desteği Bireysel Emeklilik Sisteminde yapılan düzenlemeyle, 2013 itibarıyla devlet bireysel priminin yüzde 25'ini hane halkları yerine sisteme ödemektedir.

13. Devlet Desteğinin Amacı Devletin %25 prim desteği, ulusal tasarrufu eğilimini gelişmiş ülke düzeyine çekebilmek ve yatırımcının kazanamama riskini minimize etmek ve net %25 kazanç imkanı vermektedir. Ödenilen prim desteği ile.

14. Destek Amacına Ulaşır mı? Gerçekten, bu destek toplumsal tasarruf eğilimini artırır mı? Ulusal tasarruf eğilimini gelişmiş ülke düzeyine çeker mi? Sorusuna kesin bir cevap verebilmek oldukça zor ama bulmaya çalışalım.

15. Devlet Katkısı Etkili mi? Sorunun cevabının evet olabilmesi uygulamanın nasıl olacağı sorusuna verilecek cevaplar belirleyecektir.

16. Desteğin Amacına Ulaşması İçin .. Bireysel emeklilik sistemine devletin bireysel primin yüzde 25’ini sisteme ödemesi şeklinde olan desteği dışında sistemin işleyişi,  sisteme giriş ve çıkış kuralları ve yatırımdan alınacak paylar etkili olacaktır.

17. BES’e Giriş ve Çıkış-I % 25 prim desteği BES’e girişte belirleyici ama yeterli değil. Yeterliliği BES’ ten çıkış ve işleyiş koşulları belirleyecek.

18. BES’den Giriş ve Çıkış- II Yatırımcının yatırımı sonucunda: hangi aralıklarla kazançtan pay alacağını ve bu payın ne kadar olacağı öngörüsü doğrultusunda olacaktır.

19. BES’den neden çıkılır? Yatırımcı elde ettiği edinimle ile sisteme girerken kendisine söylenenin  örtüşmesiyle zaman içersinde sistemden kalacak ya da tam tersi durumda çıkacaktır

20. Çıkış koşullar nelerdir? Hane halkı(yatırımcı) yapmış olduğu yatırımdan en az 3 yıl pay alamayacağı ancak 3.yılın sonunda çıkmak isterse % 15, altıcı yılın sonunda % 35 , 10 yılın sonunda 56 yaşın altında olanın % 60, 56 yaşın üstünde olan tamamını alabilecektir. Yani çıkış denetimli ve yaptırımı var keyfince değil.

21. BES’in başarısını ne belirleyecek? HemBES şirketleri hemTürk finans piyasanın mevcut yapısı hemhane halkının gelir düzeyi hem de uluslararası finans piyasasıyla bütünleşme derecesi BES başarısını belirleyecektir.

22. BES’in mali görünümü Şu anda sistemde bulunan fon miktarı 20,1milyar Dolar ve sistemde bulunan yatırımcı sayısı 3.1 milyon kişi olup 2013’te sisteme 500 bin kişinin katılacağı 2013 yılının sonunda toplam 3.6 milyon kişinin BES’de yer alacağı tahmin edilmektedir. Devletin 2013 bütçesinde BES’e ayırdığı katkı miktarı 1.25 milyar liradır.

23. Sistemin başarısının olmazsa olmazı Gelişmiş ve derinleşmiş bir para ve finans  piyasasının varlığı ,

24. Türk finans piyasası ne durumda? Finans piyasası gelişmemiş, denetim ve kontrolün yüksek vefinansal enstrümanlar sınırlı yani derinleşme gerçekleşmemiştir.(-)

25. Türk BES’in yapılanması nasıl? Bunun yanı sıra,bireysel emeklilik sistemi bankaların bünyesinde yapılanmış bir yan kuruluş niteliğinde.(-)

26. BES’in yerleşeceği hane halkı Tüketim eğilimi yüksek (tüketim canavarı bir toplum) Genç bir nüfus Kentleşme yüksek (köyden kente göç-gösteriş tük. Hane halkının büyük bir kısmının kayıt dışında faiz geliriyle yaşamını sürdürdüğü asgari ücretin 800 lira (işçilerin% 37 As. Üc )

27. Ulusal tasarruf artırmak ama nasıl? Sonuç olarak bir finansal kuruluşu olarak yapılanan BES ulusal tasarrufları artırabilir. Ama… Küpe Mi? BES mi? sorumuzun cevabı Kar bekleyiş ve gerçekleşmeleri tasarruf artışın hızını belirleyecektir.

28. Ne Yapılmalı ? Bu kuruluşların gelişmiş piyasalardaki düzenlemelere benzer yapılanmalı bankacılığın alt kuruluşu olarak değil

29. II.Destek sınıfı geçti ya düzenleneme? Sisteme giriş ve Yatırımın getirisi önemlidir. Sosyal devlet mi? Piyasa mı?

30. III.BES sınıfı geçer mi? Sistemden çıkış ve sistemin uygulanışı oldukça önemlidir.

31. BE talep nasıl yaratılır? 3 yıldan önce sistemden çıkmak isteyen verilen yüzde 25'lik destek ve ana para kazancı alamayacağı sadece ana parasını alabilecek koşulu kaldırılmalı Günü birlik yaşayan bir toplum için bu koşul olumsuz etki eder. Ve kaygı düzeyini yükseltir.(bir şey olursa paramı alamam, para küpe)

32. Sosyal devlet mi? Piyasa mı? BE % 25 bireysel prim desteği sektörün rehavete kapılmasına yol açabilir. Bankalar bünyesinde yapılanma ve net gelir % 25. Toplanan fonlar ve tatlı kar. BE normal işleyişi ,finans kuruluşları topladıkları fonları finansal enstrümanlara yatırma becerisi BE'e yatırım yapan yatırımcıların karını belirleyecektir.

33. Sistemin riski Devlet desteği % 25 kar demektir. Uğraşmaya gerek var mı? Uzunca bir süre bu destek verilecek mi? BES kuruluşları üzerinde nasıl bir etki yaratır?

34. Kafanız karıştı mı?