Spis treści:

1. Strona główna Pojęcie metody Jak zapamiętujemy Powinności nauczyciela Powinności nauczyciela c.d. Rola nauczyciela Cele metod aktywizujących Podział metod aktywizujących Metoda problemowa Metoda problemowa c.d. Metody ekspresji i impresji Metody graficznego zapisu Opis wybranych – metody problemowe Burza mózgów Dyskusja panelowa Dyskusja okrągłego stołu Dyskusja piramidowa Opis wybranych metod – metody impresji i ekspresji Metoda projektu Gra symulacyjna Opis wybranych metod – metoda graficznego zapisu Drzewo decyzyjne Mapa pojęciowa Metoda „Webquest” Opis metody Opis metody c.d. Struktura metody webquestu Zakończenie Spis treści:

2. Metody aktywizujące Spis treści:

3. Przez metodę nauczania będziemy rozumieć „systematycznie stosowany sposób pracy nauczyciela z uczniami, umożliwiający osiąganie celów kształcenia, inaczej mówiąc, jest to wypróbowany układ czynności nauczycieli i uczniów realizowanych świadomie w celu spowodowania założonych zmian w osobowości uczniów" (Okoń, 1992, s. 121). Pojęcie metody:„Methodos” to po grecku droga, sposób postępowania. Spis treści:

4. Jak zapamiętujemy ? Spis treści:

5. „Przejście od stanu aktywności słabszej do bardziej intensywnej nazywamy procesem aktywizacji lub aktywnością”

6. Źródłem aktywności jest potrzeba • Potrzeba (wg W. Okonia) jest stanem, w którym jednostka odczuwa chęć zaspokojenia jakiegoś braku. Potrzebom zwykle towarzyszy silna motywacja • Potrzeby stanowią czynnik dynamizujący aktywność człowieka

7. Klasyfikacja potrzeb: • Potrzeby fizjologiczne • Potrzeby bezpieczeństwa • Potrzeby przynależności i miłości • Potrzeba szacunku • Potrzeba wiedzy i rozumienia • Potrzeby estetyczne • Potrzeba samorealizacji

8. Nauczyciele wspierający rozwój ucznia wiedzą, że trzeba odpowiadać na jego potrzeby, zainteresowania i problemy

9. Powinnościnauczyciela Nauczyciel sposoby swej pracy z dziećmi i młodzieżą powinien dobierać w zależności od: • wieku uczniów, • charakterystycznych właściwości poszczególnych przedmiotów nauczania • celów i zadań dydaktycznych, które ma zrealizować w ciągu danej lekcji. Spis treści:

10. Powinnościnauczyciela c.d. Decydując się na pracę według wybranej metody musi: • przygotować wcześniej materiały, • zaaranżować miejsce nauki (odpowiednio ustawić stoliki ,ławki), • pokonać własną niepewność przed eksperymentowaniem na lekcji, • doskonalić swoje umiejętności metodyczno-dydaktyczne, co w początkowej fazie nie jest łatwe i wymaga dodatkowej pracy, jest to obciążenie przejściowe, które procentuje w przyszłości na wielu płaszczyznach. Spis treści:

11. Nauczyciel stosując metody aktywizujące pełni rolę: • Doradcy który jest do dyspozycji, gdy uczniowie mają problem z rozwiązaniem trudnego zadania, lub gdy go nie rozumieją; • Animatora- który inicjuje metody i objaśnia ich znaczenie dla procesu uczenia się, przedstawia cele uczenia się i przygotowuje materiał do pracy; • Obserwatora i słuchacza - który obserwuje uczniów przy pracy i dzieli się z nimi tymi obserwacjami; • Uczestnika procesu dydaktycznego - który wie, że nie musi być doskonały i jest przykładem osoby, która uczy się przez całe życie; • Partnera - który jest gotowy modyfikować przygotowaną wcześniej lekcję w zależności od sytuacji w klasie. Spis treści:

12. Uczenie się jest efektywniejsze, gdy angażuje nie tylko umysł, ale i emocje, gdy daje uczniom możliwość bycia częściej twórczym niż odtwórczym

13. Cele stosowania metod aktywizujących Metody aktywizujące pozwalają nie tylko rozbudzić w uczniu zainteresowanie przedmiotem czy sprawdzić jego wiedzę. Główna zaleta tych metod polega na doskonaleniu umiejętności przydatnych nie tylko podczas lekcji, ale również w codziennym życiu , np. umiejętności wyciągania wniosków, myślenia analitycznego i krytycznego, łączenia zdarzeń i faktów w związki przyczynowo skutkowe, umiejętności właściwego zachowania się w nowej sytuacji , komunikatywności, dyskutowania, kreatywności. Metody aktywizujące zwiększają skuteczność nauczania, sprawiają, że zajęcia stają się bardziej atrakcyjne dla ucznia, zwiększają jego zainteresowanie przedmiotem. Wyzwalają ciekawość i większe zaangażowanie uczniów. Spis treści:

14. Podział metod aktywizujących: • Metody problemowe • Metody ekspresji i impresji • Metody graficznego zapisu Spis treści:

15. Rozwijają umiejętność krytycznego myślenia Rola tych metod: przedstawiają uczniom sytuacje problemowe organizują proces poznawczy Metody problemowe: Spis treści:

16. Pomoce potrzebne do ich zrealizowania: filmy dydaktyczne fotografie rysunki internet dane liczbowe Przykładowe metody problemowe: burza mózgów obserwacja dyskusja panelowa metoda problemowa studium przypadku Metody problemowe cd.: Spis treści:

17. Nastawione są na emocje i przeżycia Stanowią efekt doznań i przeżyć związanych z wykonywaniem określonych zadań Przykładowe metody ekspresji i impresji: gra symulacyjna mapa mózgu metoda laboratoryjna metoda projektu Metody ekspresji i impresji Spis treści:

18. Przyczyniają się do samodzielnego podejmowania decyzji Etapy podejmowania decyzji i cały przebieg procesu myślenia (na różnych szczeblach w określonych sytuacjach) przedstawia się na rysunku Przykładowe metody graficznego zapisu: drzewko decyzyjne plakat mapa mentalna mapa skojarzeń Metody graficznego zapisu Spis treści:

19. Opis wybranych metod aktywizujących Metody problemowe Spis treści:

20. Burza mózgów Przykład dyskusji polegającej na umożliwieniu uczniom szybkiego zgromadzenia wielu konkurencyjnych lub uzupełniających się hipotez rozwiązania problemu. Można zgłaszać wszystkie pomysły i rozwiązania, w obojętnej formie, tak żeby nawet chwila namysłu nad poprawnością językową nie zmniejszyła pomysłowości. Pomysły te nie mogą być oceniane, ani komentowane, a na ich autorów nie spada żadna odpowiedzialność, czy konsekwencja za ich podanie. Cała konstrukcja burzy mózgów jest tak pomyślana, aby przerwać komunikację między fazą pomysłów i fazą oceniania pomysłów. Inne nazwy tej metody to: giełda pomysłów, sesja odroczonej oceny, jarmark pomysłów, konferencja dobrych pomysłów. Spis treści:

21. Dyskusja panelowa (dyskusja obserwowana) Charakteryzuje ją istnienie dwóch ciał: • dyskutujących ekspertów (panel) • uczących się słuchaczy (audytorium). Najpierw wypowiadają się eksperci, wprowadzając w temat, potem dyskutują między sobą, a następnie głos może zabierać każda osoba z audytorium. Spis treści:

22. Dyskusja okrągłego stołu Dyskusja polegająca na swobodnej wymianie poglądów między uczestnikami zajęć, a nauczycielem, przedstawiającym pewien problem, jak również między samymi uczestnikami. Charakterystyczną cechą dyskusji okrągłego stołu jest nieformalność i swoboda wypowiedzi wszystkich dyskutantów (bez względu na pozycję). Spis treści:

23. Dyskusja piramidowa Inne nazwy to: dyskusja szczeblowa, śnieżna kula, od indywidualnej pracy do stanowiska całej klasy. Problem podany przez nauczyciela każdy uczeń rozważa indywidualnie i formułuje odpowiedź pisemną. Następnie uczniowie siadają dwójkami i ustalają wspólne stanowisko. Potem dwójki dobierają się w czwórki, czwórki w ósemki itd. i za każdym razem uzgadniane jest wspólne zdanie. Na koniec wypracowuje się jedno wspólne stanowisko całej klasy. Spis treści:

24. Opis wybranych metod aktywizujących Metody ekspresji i impresji Spis treści:

25. Metoda projektów To metoda nauczania, w której uczniowie realizują „duże„ przedsięwzięcie (znacznie obszerniejsze od zadania domowego) w oparciu o przyjęte wcześniej założenia. Zadanie jest realizowane przez uczniów samodzielnie, ale koordynowane jest ono przez nauczyciela. To on określa merytoryczne ramy projektu, a uczniowie sami wybierają sobie temat projektu. Projekty mają rozwijać samodzielność, uczyć zbierania danych, dobierania i korzystania ze źródeł, prezentowania wyników. Projekty wykonuje się najczęściej grupowo. Jest to praca długoterminowa. Spis treści:

26. Gra symulacyjna Gra symulacyjna polega na rozwiązaniu wziętego z życia problemu, przedstawionego przez graczy (uczniów), którzy symulują zaistnienie sytuacji prawdziwej, dochodzą do pewnych rozwiązań i porównują je z rozwiązaniami faktycznymi. Gracze dyskutują na nurtujący ich problem, poprzez dyskusję wyszukują współzależności oraz wymieniają się informacjami. Gry dydaktyczne maja za zadanie wyzwolenie u graczy twórczego myślenia i działania, skupiają uwagę na rozwiązywaniu problemu, włączają do pracy wszystkich uczniów, uczą analizowania sytuacji, planowania działań, korzystania z różnych źródeł informacji, Spis treści:

27. Opis wybranych metod aktywizujących Metody graficznego zapisu Spis treści:

28. Drzewo decyzyjne Stanowi graficzny obraz procesu podejmowania decyzji w określonej sprawie. Po zdefiniowaniu problemu uczniowie pracując w grupach określają cele i wartości istotne dla osób podejmujących decyzję. Następnie znajdują różne możliwości rozwiązań - ich ilość odpowiada liczbie „gałęzi" drzewa. Potem określają pozytywne i negatywne skutki każdego możliwego rozwiązania, by na koniec podjąć ostateczną decyzję. Spis treści:

29. Mapa pojęciowa (mentalna) Mapa pojęciowa jest metodą wizualnego przedstawienia problemu, rodzajem schematu pojęciowego ilustrującego nasz sposób myślenia za pomocą słów, obrazów, zdjęć, rysunków itp. Aby stworzyć mapę pojęciową, należy wyjść od interesującego nas pojęcia, problemu, a następnie stworzyć wokół niego sieć logicznych połączeń. Spis treści:

30. Metoda „Webuest” Spis treści:

31. WebQuestto nowatorska metoda pracy z uczniami wykorzystująca technologię informacyjną. Celem podstawowym tej metody jest przedstawienie nowego sposobu pracy wykorzystującego elementy uczenia się zespołowego opartego na idei konstruktywizmu, czylibudowania własnej wiedzy w oparciu o Internet. Model poszukiwania wiedzy w oparciu o Internet – nazwany WebQuest - został opracowany w 1995 roku przez Bernie Dodge'a i Toma Marcha, dwóch nauczycieli z San Diego State University w USA i od tego czasu stosuje go wiele szkół nie tylko w Stanach Zjednoczonych. Spis treści:

32. WebQuesty są również znakomitym sposobem, abyzaangażować wyobraźnię uczniów oraz pozwolić im naposzukiwanie informacji w sposób przemyślany ikontrolowany. Komunikacja, praca w grupie, rozwiązywanie problemów, krytyczne i twórcze myślenie stają się o wiele ważniejsze w dzisiejszym świecie, niż zadawanie uczniom materiału do zapamiętania. Spis treści:

33. Struktura webquestu: • Wprowadzenie - spełnia funkcję informującą oraz motywującą uczniów. • Zadania - opisuje oczekiwania nauczyciela w stosunku do formy pracy z uczniami. • Procedura – zawiera głównie szczegółowy opis kolejnych kroków prowadzących do pełnej realizacji projektu oraz zasady podziału ról i zadań dla poszczególnych członków zespołu. • Źródła – zawierają listę zasobów i źródeł informacji pozwalającym uczniom na wykonanie zadania • Ewaluacja – zaprojektowana w Webquestach pozwala mierzyć osiągnięcia uczniów • Konkluzja – przynosi uczniom zamknięcie poszukiwań, przypomnienie tego czego się nauczyli Spis treści:

34. Czy nałogi mogą Cię zabić?

35. Zawartość prezentacji Wprowadzenie Zadania Proces Źródła Ewaluacja Konkluzja Poradnik dla nauczyciela

36. Wprowadzenie Twój przyjaciel „bierze” jeśli mu nie pomożesz już teraz jego wyleczenie będzie wymagało długiej regularnej opieki lekarskiej i nie wiadomo, czy zakończonej sukcesem. Jesteś gotowy na śmierć przyjaciela ? Czy zastanawiałeś się jak cienka jest granica między nałogiem a śmiercią ? Czy zastanawiałeś się dlaczego ludzie tak często sięgają po używki?

37. Zadania Zadanie polega na wyszukaniu informacji na temat uzależnień. Będziecie podzieleni na pięć grup składającychsię z pięciu uczniów. Każda grupa będziemiałado opracowania konkretny nałóg. Zebrane informacje przedstawicie w formie prezentacji multimedialnej i posterów.

38. Zadania cd. Każdy zespół opracuje konkretny rodzaj uzależnienia: I zespół zajmie się narkomanią II zespół – alkoholizmem III zespół – lekomanią IV zespół – uzależnieniem od papierosów V zespół - uzależnieniem od komputera

39. Proces Na przygotowanie zadania będziecie mieli dwa tygodnie. Klasa zostanie podzielona na pięcioosobowe grupy. Każda grupa wybiera swojego lidera, którego zadaniem będzie koordynowanie zadań, Kontakt z nauczycielem oraz przedstawienie wyników pracy grupy na forum klasy.

40. Proces cd. Uczniowie w każdej grupie będą pełnić określone zadanie: • Lider- koordynuje zadania oraz przedstawia wyniki pracy • Szperacz – wyszukuje informacje w internecie i w innych źródłach informacji • Lekarz – ocenia wpływ używek na organizm człowieka • Grafik komputerowy – przygotowuje prezentacje w Power Poincie • Plastyk – opracowuje poster

41. Proces cd. Zadaniem każdej grupy będzie zdobycie informacji, a następnie ich opracowanie w formie prezentacji i posteru. Materiały potrzebne do wykonania zadania znajdziecie przede wszystkim w internecie. Po zakończonym zadaniu każda z grup zaprezentuje swoje prace na forum klasy.

42. Źródła http://www.ultrasport.pl/nalogi,kategoria,22.html http://www.poradnikzdrowie.pl/psychologia/nalogi/ http://zdrowy.tarnow.pl/nalogi-odruchy-niekontrolowane-krzysztof-ziewacz/ http://badzpiekna.pl/index.php/zdrowie/naogi/154-czym-jest-nalog http://pl.wikipedia.org/wiki/Narkomania http://www.wrota.podkarpackie.pl/pl/zdrowie/profilakt/narkomania http://pl.wikipedia.org/wiki/Alkoholizm http://www.tenjaras.webpark.pl/alkoholizm.html http://www.leczmy-alkoholizm.org/

43. Źródła cd. http://pl.wikipedia.org/wiki/Nikotynizm http://pl.wikipedia.org/wiki/Lekomania http://www.versusmed.pl/leki http://warmus.w.interia.pl/lekomania.htm http://pracowniapsychologiczna.republika.pl/komputer.htm http://www.edukacja.edux.pl/p-456-uzaleznienie-od-komputera-i-internetu.php

44. Ewaluacja Każda grupa zostanie oceniona zespołowo na podstawie karty ewaluacyjnej.

46. Ewaluacja cd. Całość pracy zostanie przedstawiona na forum klasy, która dokona oceny realizacji poszczególnych zadań. Końcowa ocena zostanie wystawiona na podstawie zdobytych punktów według tabeli.

48. Konkluzja Gratuluje, szczęśliwie ukończyliście swoje zadania. Mam nadzieje, że zdobyta wiedza pozwoli Wam uchronić się od nałogów, a w krytycznym momencie będziecie potrafili pomóc sobie i swoim bliskim. Z pewnością spodobało Wam się zadanie zespołowe, które nauczyło Was współdziałania co zaowocuje w przyszłej pracy.

49. Uwagi Na wykonanie pracy macie dwa tygodnie. Na kolejnych dwóch godzinach lekcyjnych każda z grup przedstawi wyniki swojej pracy. Prezentacja poszczególnych grup będzie trwała 10 minut. Po zakończonych pokazach praca każdej z grup zostanie zbiorowo oceniona.

50. Poradnik dla nauczyciela Prezentacja przeznaczona jest: dla szkół podstawowych dla gimnazjów dla szkół ponadgimnazjalnych Może być wykorzystana: na lekcjach wychowawczych na lekcjach przyrody, biologii, chemii na lekcjach wychowania do życia w rodzinie