Vermijdbare zelfdoding

1. Vermijdbare zelfdoding Taakopvatting van de inspectie bij suïcidepreventie te beperkt Leen Verbrugghe 1BaTPc

2. Overzicht • Inleiding • Toezicht vroeger en nu • Ook pogingen meerekenen • Systematisch taxatie • Rapportages • Blinde vlek voor duizend suïcidanten • Taakverdeling OGZ en inspectie • Sparrow en andere inspecties • Conclusie en aanbevelingen

3. Inleiding • Veel suïcides onzichtbaar voor Inspectie → Geen goed preventiebeleid • Probleem? • In de geboden zorg • In de toegankelijkheid van de zorg • In de nazorg

4. Toezicht vroeger en nu • 1996 ‘Kwaliteitswet zorginstellingen’ → Inspectie minder directe info → Instellingen zelf incidenten registreren, analyseren en maatregelen treffen • 2005 Wijziging ‘Kwaliteitswet’ → Beter informeren inspectie → Nalatigheid tuchtrechterlijk vervolgen

5. Ook pogingen meerekenen • Prestatie-indicatoren vaststellen mbp. suïcidecijfers • Bedenkingen: • Absolute cijfer / instelling laag • Cijfers afhankelijk van type patiëntenpopulatie • Verschillen tussen toegankelijke en ontoegankelijke instellingen

6. Conclusie: Suïcidecijfers belangrijke uitkomstmaat maar pogingen buiten beschouwing • Oplossing: Procesindicatoren?

7. Systematische taxatie • Veel weerstand: • Niet evidence based • Vanuit persoonlijk verantwoordelijkheidsgevoel • Risicofactoren: • Meest zwaarwegende factoren: • Op korte termijn: suïcidale ideatie • Op korte en lange termijn: eerdere suïcidepogingen

8. Ziektegerelateerde factoren/ langdurige kwetsbaarheidsfactoren: • Depressie • Schizofrenie • Alcohol –en drugsmisbruik • Angststoornissen • Eetstoornissen • Hechtingsproblemen • Traumatische gebeurtenis • Lichamelijke ziekte

9. Psychologische kwetsbaarheidsfactoren: • Hopeloosheid/wanhoop • Negatief zelfbeeld • Neiging tot rumineren/piekeren • Agitatie • Impulsiviteit • Dichotoom denken • Gebrekkige probleemoplossing • Perfectionisme

10. Psychosociale factoren en risicomomenten: • Suïcidaal model in omgeving • Recent verlies • Statusverlies/financieel • Ernstige vernedering • Alleenwonend • Sociaal isolement • Vluchtelingen • Gedetineerden • Geslacht en leeftijd • Pas ontslagen uit zorg • Nabestaanden van een suïcide

11. Rapportages • Werken met format • Suïcidebeleidsplan evalueren → Geven éénzijdig beeld → Eventueel aanvullend onderzoek in natuurlijk milieu. • Administratief onderzoek • Probleem: Angst voor sancties → minder openhartig

12. Blinde vlek voor duizend suïcidanten • Weinig systematische rapportages van bepaalde instanties → suïcides niet altijd gemeld → structurele problemen in de zorg

13. Taakverdeling OGZ en inspectie • OGZ: signaleren van psychische problemen, waaronder suïcidaliteit • Inspectie: Opsporen van risico’s in de zorgverlening

14. Sparrow en andere inspecties • Sparrow • VROM-inspectie • Onderwijsinspectie • Inspectie van de gezondheidszorg

15. Conclusie en aanbevelingen • Inspectie hanteert een te beperkte taakopvatting • Minder bezighouden met individuele kwesties • Meer alert voor systeemfouten binnen instellingen • Niet iedere zelfdoding te vermijden, maar sommige wel