1. Besturen zonder bestuur

2. VROM Raad: Effectief regionaal beleid? • Geen structuurdiscussies en –hervormingen • Flexibele regionale samenwerking

3. Onderzoeksmodel • Randvoorwaarden • Algemene bestuursstructuur • Specifieke condities Succesvolle samenwerking • Netwerkmanagement • Structurering • Procesmanagement

4. Regionale samenwerking • Basis vrijwillige samenwerking van autonome gemeenten • Politiek proces: kunst van het haalbare • Regionale effectiviteit geen garantie: what’s in it for me? (organisatie-effectiviteit) • Lange tijdshorizon wezenlijk, maar niet vanzelfsprekend 

5. Regiospecifieke randvoorwaarden

6. Netwerkstructurering • Laag = samenwerkend bestuur: voorbereiding, bepaling en uitvoering beleid bij gemeenten; Hoog = netwerkorganisatie: flink deel beleidsvoering bij regio

7. Procesmanagement en succes

8. Procesmanagement in context

9. Conclusies en aanbevelingen I • Politiek proces: kunst van het haalbare • Regionale effectiviteit is niet voldoende, samenwerking moet ook zichtbare waarde hebben voor alle partners (organisatie-effectiviteit). • Plaats opbrengsten in een breder kader: “you win some, you lose some” . • Noodzaak van stabiele verhoudingen: lange termijn horizon

10. Conclusies en aanbevelingen II • Stop voortdurende nationale discussie over nieuwe structuren • Bij regionale netwerkstructurering: • Zorg voor helder kader • Verander spelregels niet tijdens de wedstrijd • Zware structuur geen noodzakelijke voorwaarde voor succes • Netwerkorganisatie: niet ZIJ, maar WIJ, gevaar van verlies van draagvlak

11. Conclusies en aanbevelingen III • Procesmanagement op korte termijn met name om bij ongunstige condities toch succesvol samen te werken • Procesmanagement op lange termijn investeren in samenwerkingsklimaat, structureel werken aan verbetering condities (bijvoorbeeld beleidsvisies, sociaal kapitaal) • Netwerkorganisatie: evenwicht tussen katalysator en gedeelde verantwoordelijkheid (samenwerken doe je met zijn allen).

12. Conclusies en aanbevelingen IV • Subsidies van hogere overheden (EU, Rijk en provincie) kunnen belangrijke stimulans zijn voor het proces, maar doorkruisen en frustreren ook niet zelden regionale processen • Vraagpunt: VROM-Raad beveelt aan markt en maatschappelijke organisaties meer te betrekken bij de samenwerking • Ja? Vreemde ogen dwingen… • Nee? Het is nu al complex genoeg …