De Lesbo-Code Anna Blaman Wat betekent ze voor vrouwen van nu

1. De Lesbo-CodeAnna BlamanWat betekent ze voor vrouwen van nu Een middag voorbereid door Marjan Jan Cornelis Wendela 29 december 2013

2. Korte introductie Leefde van 1905 – 1960 Vader vroeg overleden Liet moeder achter met drie kinderen en vier fietsenwinkels pension Zwakke gezondheid Vaak gepest op school Introvert, verlegen

3. Als volwassene Onderwijzeres 10 jaar invalkracht MO Nederlands en Frans Zwakke gezondheid Altijd bij haar moeder en zus blijven wonen Werd verzorgd

4. Wandelend in Rotterdam Werkwijze bij het schrijven: - 10 pagina’s in klad - Wandeling met hond om afstand te nemen - Overtypen plus correcties en toevoegingen

5. Ten geleide, voor een nooit verschenen Rotterdams jaarboekje ( …) ben ik naar Parijs getogen en naar Amsterdam, en niet voor één dag, maar voor weken, maanden! En ik kom er maar meteen voor uit: ik vond daar wat ik hier miste (…). Het was dus als ‘t ware zo: met Rotterdam was ik getrouwd, met de twee andere steden had ik een liaison.

6. Haar lesbische leven Opmerking: nooit wederzijdse verliefdheden • Werd verliefd op onderwijzeres Cor Bouterse ‘32, daarna Vrouw en Vriend geschreven, 1941 • Werd verliefd op verpleegster Alie Bosch ‘36, daarover Eenzaam avontuur geschreven, 1948 • Werd verliefd op Marie-Louise D de la G ‘48, openlijk lesbisch. Marie Louise scheef het eerste lesbische boek in Nederland: Vae solis. Daarover verscheen De Kruisvaarders, 1950 • Tussendoor allerlei ‘scharrels’

7. Thema’s Vele thema’s zijn van toepassing op haar werk, de belangrijkste zijn: • Eenzaamheid • Leven en dood, liefde (existentialisme) En verder: • Huis en hart • Verbonden en gebroken

8. Levensmotto’s • Zorg er vooral voor dat je altijd en overal jezelf blijft, ten koste van alles • In een kunstwerk kunnen geen taboes bestaan. Daarin gelden alleen de wetten die het kunstwerk zichzelf oplegt Eenzaamheid is bij A.B. op vele manieren uitgewerkt • Het niet kunnen navorsen wat er in de ander omgaat • Het eenzame verlangen dat geen vervulling vindt • Dubbelheid: het onleefbare verlangen en de zelfverkozen eenzaamheid om te kunnen schrijven

9. Eenzaam avontuur, 1948 • Positieve en negatieve recenties • Het boekentribunaal tijdens de boekenweek 1949. Begonnen als een ludieke grap, werd een nachtmerrie voor Anna Blaman. Uitgezonden door de Vara • Pers nam het op voor Anna Blman • Toekenning van der Hoogtprijs, geweigerd vanwege de motivatie • Amsterdamse gemeenteprijs geaccepteerd • Dit alles gaf grote bekendheid aan het werk van Anna Blaman. Eenzaam avontuur werd best verkochte boek • Ze werd een veel gevraagd spreekster, haar mening deed ertoe

10. Aanklacht boekentribunaal Dagvaarding: • ‘Een reeks van verregaande tekortkomingen op litterair gebied, subsidiair grove en schuldige onkunde van het romanschrijversvak, subsidiair opzettelijke misleiding van het lezerspubliek’ Uit de motivatie van der Hoogt-prijs • ‘….. op de spits gedreven eenzijdigheid’ • Wenste in de toekomst ‘een bredere grondslag’ van leven in haar werk aan te treffen

11. Toen en Nu In haar tijd grote bekendheid, o.a. door de schandalen over haar lesbisch zijn. Rond 2000 helemaal vergeten, geen boek meer te koop 2005 Festival in Rotterdam, 14 dagen 2010 Anna Blamanjaar

12. Anna ontvangt de P.C Hooftprijs in 1957

13. Wat is er nog te vinden? Dank zij o.a. het Anna Blamanjaar is nog tastbaar: • Boek ‘Langoureus verlangen’ • Gezongen gedichten door Plattél • Drie beelden in R’dam en A’dam • Musical van Mevrouw Jansen • Lied van de Sirenes • Anna Blamanprijs, sinds 1965, voor Rotterdammers • Een aantal video’s • Haar boeken, verhalen, gedichten en vele artikelen • Enkele artikelen zijn nog heel actueel, bv ‘Waar blijven de vrouwelijke genieën?’, 1956 • Veel materiaal in OBA, ILHIA, Letterkundig Museum

14. Wat betekent ze voor vrouwen van nu? Dit is heel persoonlijk, kan zijn: • zuiverheid • anders dan anderen • blijft zichzelf/kiest voor zichzelf • gaat dóór, ondanks alle tegenwind • doet geen concessies in haar leven en werk • veelzijdig schrijfster • snijdt universele thema’s aan • rolmodel – weinig zichtbare lesbische vrouwen in de geschiedenis/die de fantasie prikkelen