Makroekonomia gospodarki otwartej

1. Makroekonomia gospodarki otwartej Włodzimierz Siwiński www.wne.uw.edu.pl/wsiwinski

2. Tematyka zajęć • Celem zajęć jest przedstawienie teorii i mechanizmów funkcjonowania gospodarki rynkowej jako całości w układzie otwartym, tzn. z uwzględnieniem powiązań międzynarodowych. W trakcie zajęć zostaną omówione problemy równowagi płatniczej, związków równowagi z dochodami i wydatkami w gospodarce otwartej, problemy funkcjonowania rynku dewizowego, czynników determinujących kształtowanie kursów walutowych, problemy zmian dochodu, zatrudnienia, poziomu cen w gospodarce otwartej oraz polityki makroekonomicznej w gospodarce otwartej. Obok rozważań teoretycznych i modelowych będą omawiane główne problemy współczesnej gospodarki globalnej.

3. Literatura • Podręcznik: Paul R. Krugman, Maurice Obstfeld, Ekonomia międzynarodowa, t. 2., PWN, 2007. (skrót: podr. I) • Richard Caves, Jeffrey Frankel, Ronald Jones, Handel i finanse międzynarodowe, PWE 1998 (skrót: podr. II) Jako literaturę dodatkową można wykorzystywać: ··        Jan Jakub Michałek, Włodzimierz Siwiński, Mieczysław Socha red. naukowa: Od liberalizacji do integracji Polski z Unią Europejską. Mechanizmy i skutki gospodarcze, PWN Warszawa 2003, r. 12 – 14. ·        P. De Grauwe, Unia walutowa, PWE, Warszawa 2003, r. 1 – 4. • Marcin Gruszczyński, Kryzysy walutowe a liberalizacja obrotów kapitałowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, r. 4

4. Literatura dodatkowa uzupełniająca dla ambitnych w języku angielskim (odpowiednie rozdziały podano przy poszczególnych tematach): • C.P. Hallwood, R. MacDonald, International Money and Finance, Third Edition, Blackwell 2000. • B. Yarbrough, R. Yarbrough, The World Economy: Trade and Finance, The Dreyden Press, Fourth Edition, 1997. · • L. Copeland, Exchange Rates and International Finance, FT Prentice Hall, Fourth Edition, 2005

5. Tematytka zajęć: • 1. Bilans płatniczy: zestawianie i analiza (zajęcia 1) • zestawianie i analiza bilansu; pojęcie deficytu bilansu płatniczego (rachunku bieżącego oraz bilansu bez pozycji rezerwy walutowe); bilans płatniczy i równowaga płatnicza; współzależności między bilansem a zasobami pieniądza krajowego i rynkiem dewizowym. • lit.: podr. I, r. 12; podr. II, r. 16. 18; • lit. dodatkowa (dla ambitnych) : Yarbrough, r. 13.

6. 2. Bilans płatniczy: zagraniczne przepływy dóbr i kapitału. Analiza międzyokresowa. (zajęcia 2-3). • Oszczędności i wydatki w gospodarce otwartej; międzynarowodwa pozycja inwestycyjna model małej gospodarki i analiza wpływu polityki gospodarczej na równowagę płatniczą; realny kurs walutowy i równowaga płatnicza w modelu małej gospodarki; polityka gospodarcza i kurs walutowy; międzynarodowe przepływy kapitału w ujęciu modelu analizy międzyokresowej lit. jw. Lit.dod. W. Siwiński, Równowaga płatnicza a otwieranie gospodarki krajów transformujących się, w: red. naukowa: J.Michałek, W. Siwiński, M. Socha, „Od liberalizacji do integracji Polski z Unią Europejską, PWN, Warszawa 2003

7. 3. Międzynarodowy rynek walutowy (zajęcia 4) • organizacja i funkcjonowanie rynku; notowania kursowe; typy transakcji walutowych (także rynek transakcji wtórnych); liberalizacja rynków finansowych; popyt i podaż na dewizy; główne czynniki oddziałujące na poziom kursu (stopy procentowe, ceny, zmiany dochodu). • lit. podr. I r. 13; podr. II, r. 22. • lit. dla ambitnych: C. Hallwod, R. MacDonald, rozdz. 2 i 3.1.

8. 4. Kursy walutowe i parytet stóp procentowych (zajęcia 5,6 ) dochody z aktywów; kursy terminowe a parytet stóp procentowych, ryzyko a płynność, zabezpieczony i niezabezpieczony parytet stóp procentowych, kurs równowagi (wpływ oczekiwań i stóp procentowych); popyt i podaż na pieniądz; równowaga na rynku pieniężnym, stopa procentowa i kurs walutowy; polityka pieniężna i kurs walutowy; pieniądz i ceny: krótkookresowa sztywność cen i długookresowa ich elastyczność Lit.: podr. I, r. 13, 14 s. 87 – 106; podr. II r. 26, p. 4 – 6. lit. dod. (dla ambitnych): L. Copeland, r. 3; C. Hallwod, R. MacDonald, rozdz. 3.2-3.5

9. 5. Rynek pieniężny i walutowy oraz ceny w długim okresie (zajęcia 7,8). • pieniądz i poziom cen w długim okresie; podejście monetarystyczne: założenia, parytet siły nabywczej, działanie modelu przy zmiennych kursach walutowych oraz przy stałych kursach; monetarystyczne podejście do bilansu płatniczego; model kursu realnego; zakłócenia realne i kurs walutowy; • Lit.: podr. I, r. 15; podr. II, r. 20, r. 26 p.1-3; • lit. dod. dla ambitnych: .L. Copeland, r. 5; Hallwood, MacDonalds, r. 7; Yarbrough, r. 18

10. 6. Krótki i długi okres: „przestrzelenie” kursu i model Dornbusha (zajęcia 9). • rynki finansowe i oczekiwania; „przestrzelenie” kursu walutowego: model Dornbuscha założenia i mechanizm modelu; problemy polityki pieniężnej w gospodarce otwartej • lit.: podr. I, r 14, s. 106 – 124; • lit. dod. dla ambitnych: L. Copeland, r. 7.

11. 7. Produkcja i polityka ekonomiczna w gospodarce otwartej: model Mundella – Fleminga (zajęcia 10, 11) • zagregowany popyt w gospodarce otwartej; stopa procentowa i produkcja w krótkim okresie: model IS, LM BP, (alternatywnie: model DD AA); polityka pieniężna, fiskalna i kursowa w warunkach zmiennych kursów walutowych; warunek Marshalla _Lernera; skuteczność polityki makroekonomicznej w długim okresie. • lit.: podr. I, r. 16 • lit. dod. dla ambitnych: Yarbrough, r. 15 i 17.

12. 8. Polityka makroekonomiczna i stałe kursy walutowe (zajęcia 12) • interwencje banku centralnego, podaż pieniądza i sztywność kursów walutowych; polityka pieniężna i fiskalna w warunkach stałych kursów walutowych; ucieczka kapitału i kryzysy walutowe; interwencja sterylizowana. • lit.: podr I, r. 17; • lit. dod.: Gruszczyński, r. 4. • lit. dod. dla ambitnych: Yarbrough r. 16

13. 9. Systemy walutowe po II wojnie światowej problem koordynacji polityki gospodarczej. (zajęcia 13) • problemy utrzymania równowagi zewnętrznej I wewnętrznej w warunkach stałych kursów walutowych; współzależności makroekonomiczne w warunkach płynnych kursów walutowych; argumenty za i przeciw płynnym kursom walutowym. • lit. podr. I, r. 18 I 19; • lit. dod. dla ambitnych; Yarbrough, r. 20.

14. 10. Unia walutowa (zajęcia 14, 15) • powstanie unii walutowej w Europie; euro i polityka gospodarcza; teoria optymalnych obszarów walutowych; korzyści i koszty wspólnej waluty. • lit. podr. I, r. 20; • lit. dod. De Grauwe, r. 1 – 4;