1 ο Ενημερωτικό Δελτίο, Μάϊος 20 11

1. Ανάπτυξη ενός καινοτόμου και ενεργειακά αυτόνομου συστήματος επεξεργασίας της άλμης από μονάδες αφαλάτωσης SOL-BRINE LIFE 09 ENV/GR/000299 LIFE + ENVIRONMENT 1ο Ενημερωτικό Δελτίο, Μάϊος 2011 Το SOL-BRINE είναι ένα έργο εγκεκριμένο από το χρηματοδοτικό εργαλείο LIFE + Περιβαλλοντική πολιτικήκαι συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Το έργο υλοποιείται στην Τήνο με συντονιστή το Δήμο Τήνου και εταίρους το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και την εταιρεία Culligan Hellas SA. Το Ευρωπαϊκό έργο SOL-BRINE αποσκοπεί στον άρτιο σχεδιασμό, την ανάπτυξη, τη λειτουργία, τη βελτιστοποίηση και την αξιολόγηση ενός ενεργειακά αυτόνομου πιλοτικού συστήματος επεξεργασίας της παραγόμενης άλμης(αλμόλοιπο)από μονάδες αφαλάτωσης παράγοντας υψηλής ποιότητας νερό και άλας εμπορικής αξίας. Κύριος στόχος του είναι η ανάπτυξη ενός ενεργειακά αυτόνομου συστήματος ολικής εξάλειψης της παραγόμενης άλμης από μονάδες αφαλάτωσης. Μέσα από την ολοκλήρωση του έργου προωθείται η διάδοση και η επίδειξη των καινοτόμων και προηγμένων συστημάτων - τεχνολογιών επεξεργασίας της άλμηςμεγάλης κλίμακας που τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Χρονική Διάρκεια: 30 μήνες Έναρξη: 01/10/2010 - Λήξη: 31/03/2013 • Συντονιστής Έργου • Δήμος Τήνου • Συνεργαζόμενοι Φορείς • Εθνικό Μετσόβιο • Πολυτεχνείο • Culligan Hellas SA. http://uest.ntua.gr/solbrine

2. Το καινοτόμο και ενεργειακά αυτόνομο σύστημα επεξεργασίας της άλμης θα εγκατασταθεί και θα τεθεί σε λειτουργία σε ήδη υπάρχουσα μονάδα αφαλάτωσης θαλασσινού νερού στο Δήμο Τήνου (Άγιος Φωκάς). Το σύστημα είναι κατάλληλασχεδιασμένο έτσι ώστε η προσδοκώμενη δυναμικότητά του να ανέρχεται ημερησίως στην επεξεργασία 2.000 λίτρων του παραγόμενου συμπυκνώματος άλμης (αλμόλοιπο). • Μέσα από την εφαρμογή κατάλληλων χημικών διεργασιών, από το συμπύκνωμα της άλμης με πλήρη διαχωρισμό των δύο φάσεων - ρευμάτων θα παράγονται δύο τελικά προϊόντα: α) υγροποιημένος ατμός, από τον οποίο επιτυγχάνεται ανάκτηση καθαρού νερού(>90%) κατάλληλο προς πόση, ύδρευση, άρδευση και άλλες χρήσεις, β) στερεό άλας μεγάλης χρηστικής αξίας το οποίο θα μπορεί εύκολα να διαχειριστεί και να διατεθεί στο εμπόριο. • Συστατικά μέρη του συστήματοςεπεξεργασίας: • Εξατμιστήρας • Κρυσταλλωτήρας εξάτμισης • Ξηραντήρας • Συμπιεστής • Φωτοβολταϊκό σύστημα • Ηλιακοί συλλέκτες Κεντρική Ιδέα SOL-BRINE Οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις των μονάδων αφαλάτωσης συνίστανται αφενός στην απόρριψη της άλμης στους υδάτινους αποδέκτες και αφετέρου στην αύξηση των εκπομπών CO2λόγω της χρήσης συμβατικών καυσίμων συμβάλλοντας έτσι στην κλιματική αλλαγή. Το σύστημα επεξεργασίας SOL-BRINEθα χαρακτηρίζεται από πλήρη ενεργειακή αυτονομία χρησιμοποιώντας ηλιακή ενέργεια η οποία θα δεσμεύεται μέσω φωτοβολταϊκού συστήματος και ηλιακών συλλεκτών (στατικοί και συγκεντρωτικοί συλλέκτες). Το έργο στοχεύει στην ολική εξάλειψη της άλμης υιοθετώντας την αρχή των μηδενικών υγρών αποβλήτων (Zero Liquid Discharge –ZLD) παραμένοντας σε πλήρη συμβατότητα και συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Οδηγία – Πλαίσιο για τα ύδατα (2000/60/EC). Επιτυγχάνοντας τους παραπάνω στόχους, το έργο θα συμβάλλει καθοριστικά στην προστασία των επιφανειακών, παράκτιων και υπόγειων υδάτων καταργώντας την έως σήμερα επιτακτική ανάγκη διάθεσης της άλμης. Επιπλέον, το καινοτόμο αυτό σύστημα αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των εκπομπών CO2 καθώς και στην εξοικονόμηση καυσίμων και ενέργειας, παράμετροι οι οποίες συνδέονται με τη μεταφορά της άλμης, την τελική της απόθεση καθώς και την μετέπειτα επεξεργασία αυτής. http://uest.ntua.gr/solbrine

3. Πρόοδος Έργου Τους πρώτους 8 μήνες υλοποίησης του έργου έχουν ολοκληρωθεί οι ακόλουθες δράσεις: Δράση 2: Σχεδιασμός του καινοτόμου, πιλοτικής κλίμακας και ενεργειακά αυτόνου συστήματος - σε εξέλιξη Ολοκληρώθηκε ο προκαταρκτικός σχεδιασμός ο οποίος περιλαμβάνει (α) τον καθορισμό των κύριων τμημάτων του συστήματος επεξεργασίας της άλμης και (β) την ανάπτυξη του προκαταρκτικού διαγράμματος ροής των διεργασιών. Επιπλέον, έχει ήδη αναπτυχθεί το λογισμικό προσομοίωσης των διεργασιών. Κατά το τρέχον διάστημα, διεξάγονται αναλύσεις σε ληφθέντα δείγματα από την τελική εκροή της άλμης της μονάδας αφαλάτωσης στην περιοχή του Αγίου Φωκά της Τήνου. Οι αναλύσεις πραγματοποιούνται στο Εργαστήριο της Mονάδας Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Τα αποτελέσματα των ποσοτικών αναλύσεων στα δείγματα της άλμης, σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα της ανάλυσης ευαισθησίας και της ανάλυσης κύκλου ζωής (LCA – screening) θα χρησιμοποιηθούν για την τελική διαστασιολόγηση των επιμέρους μονάδων του καινοτόμου συστήματος επεξεργασίας της άλμης, οδηγώντας έτσι στον τελικό σχεδιασμό του συστήματος, όπως προβλέπεται στα πλαίσια ολοκλήρωσης της Δράσεως 2 (30-06-2011). Ολοκλήρωση της Πρώτης Δράσης του έργου: Προπαρασκευαστικές Δράσεις Το πρώτο τρίμηνο υλοποίησης του έργου, πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση α. των διαθέσιμων - εφαρμοσμένων μεθόδων, τεχνικών επεξεργασίας & ελαχιστοποίησης της άλμης και των κοινών πρακτικών διάθεσης σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο και β. των εφαρμοσμένων τεχνολογιών -καθιερωμένων βιομηχανικών πρακτικών στην αφαλάτωση του θαλασσινού νερού τροφοδοτούμενων από ΑΠΕ. Οι εκθέσεις περιλαμβάνουν την καταγραφή και αξιολόγηση των εφαρμοσμένων τεχνολογιών και καθιερωμένων μεθόδων στην αφαλάτωση θαλασσινού νερού καθώς και στην απόρριψη και επεξεργασία της παραγόμενης άλμης σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα παραδοτέα της εν λόγω δράσεως βρίσκονται αναρτημένα στο διαδικτυακό χώρο του έργου: http://uest.ntua.gr/solbrine Προκαταρκτικό Διάγραμμα Ροής του Συστήματος http://uest.ntua.gr/solbrine

4. Στοιχεία Επικοινωνίας Δήμος Τήνου Ευαγγελιστρίας 72, 84200 Τηλ.: +30 22833 60106 Φαξ: +30 22833 60139 Δικτυακός χώρος: http://www.tinos.gov.gr Ηλεκτρονική διεύθυνση: dimostinou@gmail.com dt@1516.syzefxis.gov.gr Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Ηρώων Πολυτεχνείου 9, 157 73 Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου Τηλ.: +30 210 7723108, 7722334, 7723334, 7723106 Φαξ: +30 210 7723285 Δικτυακός χώρος: www.uest.gr Ηλεκτρονική διεύθυνση: mloiz@orfeas.chemeng.ntua.gr Culligan Hellas SA. 1η & 18η οδός άνω Λιόσια, Βιομηχανικό Πάρκο,Αθήνα Τηλ.: +30 210 34134444 Φαξ: +30 210 3413050 Δικτυακός χώρος:http://www.culligan.gr/ Ηλεκτρονική διεύθυνση:culligan@culligan.gr