کليات و مبانی سندرم نقص ايمنی اکتسابی انسانی

1. کليات و مبانی سندرم نقص ايمنی اکتسابی انسانی 1

2. تاریخچه: • 1981: گزارش همزمان پنوموسیستیس کارینی در پنج مرد همجنس باز؛ • 1983: کشف ویروس ؛ • 1985: پیدا شدن روشهای تشخیص.

3. A I D S 1981 اولین بار این بیماری در سال 1981 در امریکا پیدا شد

4. AIDS • Acquired • Immune • Deficiency • Syndrome • اکتسابی • ایمنی • نقص- کاستی • نشانگان

5. HIV Human Immunodeficiency Virus

6. عامل بيماري • عامل بيماری ويروسی از خانواده رتروويروس‌ها است. • ويروس سال‌ها در سلول‌های بدن ميزبان باقي می‌ماند. • ويروس يک پوشش چربی دارد بنابراين به خشک شدن، عوامل فيزيکی و ضد عفونی کننده ها بسيار حساس است • در محيط خارج از بدن موجود زنده قادر به زندگي نيست. 6

7. HIV درباره اين ويروس بيشتر بدانيم • دو نوع HIV2و HIV1 وجود دارد • ويروس به خشك شدن، عوامل فيزيكي و ضد عفوني كننده ها بسيار حساس است. • ويروس در دماي 56 درجه سانتيگراد در عرض 20-10 دقيقه از بين مي رود. • ويروس توانايي جهش بسيار دارد.

8. مکانيسم بيماریزايی • ويروس انواع مختلفی از سلول‌ها از جمله لنفوسيت‌های Tانواع سلول های دارای پروتئين به خصوص منوسيت‌ها را درگير می‌كند. • بيماری ايدز مرحله پاياني ابتلاء به ويروس HIV به دليل ضعف ايمنی ناشی از رشد و تکثير ويروس و در اثر کاهش و اختلال عملکرد سلولهای ايمنی ظاهر می‌شود. • در خلال عفونت بار ويروس در خون متغير و جايگزينی معمولاً سريع است. 8

9. منابع و مخازن بيماري : • انسان تنها مخزن ويروس HIV است. 9

10. رفتار پرخطر ؟ راههای انتقال؟

11. راه‌هاي انتقال ويروس HIV • سه راه اصلي • تماس جنسي احتمال انتقال از مرد مبتلا به زن سالم بيشتر • تماس با خون آلوده استفاده مشترك از سرنگ و سوزن (مخصوصا در بين معتادان تزريقي) تماس تصادفي سوزن يا وسيله آلوده در ميان كاركنان بهداشتي • مادر به جنين 11

12. ویروس از چه راه‌هايي منتقل نمي شود؟ • دست دادن • روبوسي و بغل گرفتن • مواد غذايي و ظروف غذاخوري • عطسه وسرفه • گوشي تلفن • لباس • استخر شنا، توالت • گزش حشرات يا حيوانات 12

13. قبل اززايمان حين زايمان بعد از زايمان

14. بيماري از راه هاي زير منتقل نمي شود دست دادن ارتباطات اجتماعي سرفه عطسه

15. بيماري از راه هاي زير منتقل نمي شود نيش حشرات تلفن ملاقات بيماران استخر هاي شنا

16. بيماري از راه هايي زیر منتقل نمي شود توالت عمومي حمام

17. سیر طبیعی بیماری دوره پنجره : بطور معمول 2 هفته تا 6 ماه می باشد اما می تواند حداقل 15 روز و یا حداکثر 16 ماه بطول انجامد. مرحله حاد : 4-2 هفته پس از آلودگی امکان دارد فرد از تب خفیف آبریزش بینی و سوزش چشم شکایت کند.ممکن است علائم شدیدتر بوده و همراه با گلودرد تورم غدد لنفاوی و بثورات جلدی باشد. در این مرحله ممکن است فرد دچار تشنج فلج اعضا و اغما گردد. معمولا علائم پس از 3-1 هفته بدون بر جا ماندن عارضه ای برطرف می شود.

18. مراحل بالينی بيماری ويروس HIV از زمان ورود به بدن تا مراحل پايانی بيماری ايدز که به مرگ منتهی می شود 4 مرحله را طی می کند که معمولاً چند سال طول می کشد. • مرحله اول/ عفونت اوليه • حدود 3-1 هفته بعد از ورود ويروس به بدن علائمی شامل تب- خستگی- راش- ضعف- بزرگی غدد لنفاوی- کاهش وزن- اسهال- تهوع و استفراغ ظاهر مي‌شود. اين علائم خفيف و زود گذر است. 18

19. مرحله دوم/ عفونت بدون علامت • از زمان شروع عفونت تا زمان افت سلول های CD4 به کمتر از 500 عدد در ميکرو ليتر • اين مرحله بين 10-4 سال طول می کشد و با اقدامات درماني و مراقبتي مي‌تواند تا 25 سال افزايش يابد. • در اين مرحله افراد آلوده از نظر قوای ذهنی، بدنی و وظايف اجتماعی عملکردی طبيعی دارند. • مرحله سوم/ عفونت علامت دار اوليه • مرحله ضعف ايمنی حد واسط: کاهش سلول‌های CD4 بين 200تا500 • به‌طور متوسط 5 سال طول می کشد. • اکثر بيماران تا اخرين مرحله از فعاليت و سلامتی مناسبی برخوردارند. 19

20. مرحله چهارم/ عفونت علامت دار ايدز • ضعف ايمنی پيشرفته : کاهش سلول‌های CD4 به کمتر از 200 • بسياری از بيماران با حال عمومی خوب وارد اين مرحله می‌شوند. • در ابتدا با درمان مناسب مشکلات اين مرحله کم می شود ولی به‌مرور و با ناتوانی فيزيکی و ضعف بدنی عفونت های فرصت‌طلب فرد را از پای در خواهند آورد. 20

21. دوره قابليت سرايت دوره قابليت سرايت مشخص نيست ولي بنظر مي رسد پس از شروع عفونت ایدز آغاز شود و تا پايان عمر ادامه يابد 21

22. تشخيص عفونتHIV • تشخيص: فقط با آزمايش خون • تست غربالگري استاندارد يافتن آنتي بادي هاي ضدHIV به روشELISA • براي تاييد آزمونWestern blot • از زمان ورود ويروس به بدن تا زمانی که شواهد آزمايشگاهی ظاهر شود بين 6-2 هفته طول می کشد که دوره پنجره نام دارد و زمانی است که بدن در مقابل ويروس آنتی بادی توليد می کند. 22

23. درمان • درمان ضد رترو ويروسی (سه دارويي)‌ • درمان عفونت های همراه و پيشگيري از آن‌ها • آموزش • مراقبت های بهداشتی 23

24. به‌خاطر داشته باشيم • افراد مبتلا به HIV مي‌توانند در كنار اعضاء خانواده خود به زندگي عادي ادامه دهند و ارائه آموزش هاي جزئي به وي و اعضاء خانواده كافي است. • جدا سازي و قرنطينه كردن مبتلايان كمكي به امر پيشگيري از انتشار بيماري نخواهد نمود و به هيچ وجه توصيه نمي شود • انجام آزمايشات غربال‌گري در سطح جامعه يا پيش از ازدواج هيچ كمكي به شناسايي افراد مبتلا و پيشگيري از بيماري نمي‌كند. 24

25. یک بیماری عفونی درچه صورت یک بیماری خطرناک است؟ • عامل بیماری زا مقاوم وپایدارباشد .( درمحیط طبیعی ، گرما ، خشک شدن ومواد ضد عفونی کننده پایدازباشد.) • راه انتقال قابل پیشگیری نباشد. • قدرت تخریب زیاد داشته باشد. بنابراین ایدزیک بیماری عفونی قابل پیشگیری وکنترل است

26. Stages of HIV epidemic Generalized Low grade Concentrated General population <1% <1% 1% 5% 5% <5% High risk groups Role back Strong HIV program weak HIV program Iran (possibly)

27. مرحله شیوع متمرکز =concentrate (شیوع بین 5-10% در گروههای پرخطر ) اپیدمی در گروههای پرخطر

28. مرحله شیوع بالا =epidemic (شیوع بیش از 10% در گروههای پرخطر ) شیوع بیش از 1% در جامعه عمومی (زنان باردار )

29. مرحله شیوع بالا =epidemic (شیوع بیش از 10% در گروههای پرخطر ) شیوع بیش از 1% در جامعه عمومی (زنان باردار )

30. اصول پیشگیری: تماس جنسی: خویشتن داری در زمان تجرد، وفاداری به همسر، استفاده از کاندوم اعتیاد تزریقی: پرهیز یا ترک اعتیاد، پرهیز از تزریق، استفاده از وسائل استریل انتقال خون: کنترل خونهای اهدائی، انتخاب اهداکنندگان مادر به کودک: پرهیز از بارداری، پرهیز از شیردهی، تجویز دارو برای مادر و نوزاد، سزارین.

31. ایدز یک بیماری عفونی ساده است ایدز یک فاجعه وحشتناک است. ؟ راههای انتقال مادر به کودک ترشحات جنسی خون ایدز یک بیماری رفتاری است با پنهان کاری همراه است

32. Triangular clinics HIV/AIDS STI Addiction

33. تلفن مركز مشاوره 7363000-7363001 09686

34. وضعیت HIV/AIDSدر جهان ومنطقه

35. تعداد افرادیکه که با ویروس HIV زندگی میکنند به بیشترین میزان خود رسیده. • در پایان سال 2010 ، 34 میلیون نفر در سراسر جهان با این ویروس زندگی میکنند. این رقم 17% نسبت به سال 2001 افزایش دارد. • این افزایش به دو علت ایجاد شده: • تعداد زیاد موارد جدید مبتلا • افزیش طول عمر مبتلایان در اثر دسترسی بهتر به خدمات درمانی

36. روزانه بیش از 7000 مورد جدید به اچ آی وی مبتلا میشوند • 97% از این میزان در کشورهای با درآمد متوسط و پایین زندگی میکنند. • حدود 1000 مورد مربوط به کودکان زیر 15 سال است. • از بین 6000 موردیکه که در بالغین و افراد بالای 15 سال رخ میدهد: • 51% در زنان • 41% در افراد بین 15 تا 24 سال اتفاق می افتد.

38. از سال 1365 تا کنون 69/6% اعتیاد تزریقی 10/5% رابطه جنسی 1/1% خون و فراورده خونی مادر به کودک 8/.% راه انتقال نامشخص 17/9%

39. مقايسه آمار کلی با موارديكه ابتلا در سال 1390 گزارش شده است، اعتياد تزريقي 66/2% برقراري روابط جنسي 21%درصد، سال 91 (23%) انتقال از مادر به کودک2/7% . در 3 / 10 درصد نامشخص هيچ مورد جديد ابتلا از راه خون و فرآورده هاي خوني گزارش نشده است.

40. موارد شناسایی شده در فارس 4800 • راه انتقال غالب :اعتیاد تزریقی 56.5% • تماس جنسی 19.5%

41. سهم راه های انتقال در موارد گزارش شده سالانه سالهای 1365-1388

42. HIV/AIDS Case detection trend by sex (1986-2009)

43. زنان و ایدز افزایش تعداد زنان مبتلا در سالهای اخیر اکثرا جوان و در سن باروری میزان انتقال به کودک 25- 35 % بدون درمان پیشگیری با درمان 2-5 %

44. هداف آموزشی پیشگیری از انتقال به کودک شروع درمان پیشگیری موثرترین دارو( زیدودین ، لامیودین + نویراپین یا افاویرنز ) زایمان ایمن درمان و پیگیری نوزاد

45. عوامل دخیل در انتقال فاکتور مادر : مرحله ایدز ، CD4 کم ، بار ویروسی بالا ، STI ، زایمان واژینال ، سن بالا ، سوئ تغذیه ، مصرف سیگار و مواد مخدر ، عفونت اولیه HIV فاکتور کودک : کوریو امنیونیت ، نارس بودن ، وزن کم تولد ، تغذیه با شیر مادر ، پارگی طولانی کیسه آب

46. مشاوره قبل از بارداری جلوگیری از بارداری درک خطر انتقال از مادر به کودک انتخاب روش مناسب برای پیشگیری از بارداری ناخواسته ترویج تماس جنسی مطمئن و کم خطر تاثیرات حاملگی بر روند بیماری موارد نیازمند سقط

47. مشاوره دوره بارداری اهمیت تشخیص زود هنگام دسترسی به خدمات مراقبت و درمان شروع هرچه سریعتر درمان توصیه به سزارین ارائه آموزش ( ضرورت درمان مادر ، حذف الکل و سیگار ، مراقبت از نوزاد ، شروع دارو ، پرهیز از شیر دهی )

48. مشاوره دوره بارداری مشاوره و ارزیابی خطر در کلیه زنان باردار ( سابقه زندان ، IDU ، رفتار جنسی پرخطر ، وجود علائم و نشانه بیماری در شریک جنسی ) در اولین ویزیت تکرار آزمایش در سه ماهه سوم در زنان در معرض خطر منفی پیشنهاد در زنان در معرض خطر که آزمایش نداده اند انجام تست سریع در زمان زایمان در موارد نامعلوم

49. درمان مادران در اسرع وقت بعد از 14هفتگی (درصورتیکه مادر از ابتدا روی درمان نباشد ) درمان ارجح : زیدودین + لامیودین + نویراپین یا افاویرنز زیدودین + لامیودین + اباکاویر نویراپین در cd4>250مسمومیت کبدی ( بهتر است در سه ماهه اول اباکاویر و بعد از آن افاویرنز ) افاویرنز در سه ماهه اول بعلت اثر بر نورال تیوب ممنوع اما در صورت استفاده ایندیکاسیون سقط ندارد اگر Hb کمتر 7باشد بجای زیدودین تنوفاویر در صورت عفونت همزمان سل ، ابتدا درمان سل و ایدز بعد از 8 هفته از درمان سل

50. درمان حین زایمان در صورت درمان ، درحین زایمان ادامه داده و زیدودین بشرح : 2 میلیگرم به ازای هر کیلو وزن طی یکساعت و بعد 1 میلیگرم / کیلوگرم تا زمان زایمان اگر مادر تحت مراقبت نبوده و بیش از 4 هفته زیدودین گرفته مانند فوق اگر کمتر از 4 هفته گرفته حین زایمان دوز واحد نویراپین 200 میلی خوراکی + زیدودین. یک هفته زیدودین و لامیودین اگر سزارین الکتیو : زیدودین وریدی از 3 ساعت قبل