Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Çocuklarda Ağız-Diş Sağlığı

1. Kronik Böbrek Yetmezliği Olan Çocuklarda Ağız-Diş Sağlığı

2. 8

3. 7

4. 6

5. 5

6. 4

7. 3

10. PICTURE START

11. Böbrekler; - vücuttaki atık maddelerin uzaklaştırılmasında, - elektrolit dengesi ve kan basıncının düzenlenmesinde, - kırmızı kan hücresi üretiminin uyarılmasında görevlidirler

12. Böbrek yetmezliği terimi; böbreklerin düzgün olarak fonksiyonunu yerine getiremediği durumları tanımlamak için kullanılmaktadır. Akut veya kronik böbrek yetmezliği şeklinde görülebilir.

13. Böbrek hastalarının sayısı gün geçtikçe tüm dünyada artmaktadır (Ansell and Feest, 2002; McDonald and Russ, 2002; US Renal Data System, 2002). Dünya çapında 3 milyondan fazla böbrek hastası bulunmaktadır ve hastalığın son safhasında bulunanların sayısı her yılda yaklaşık %8 oranında artmaktadır.

14. Ağız, hastalıkların vücudumuza giriş yollarından bir tanesidir. Bu yüzden hastalıkları engellemek ve sağlıklı olmak için ağız ve diş bakımı çok önemlidir.

15. Böbrek yetmezliğinin ağız içi belirtileri ilk olarak 1851’de tanımlanmıştır. Bunlar; - amonyağa benzer ağız kokusu, - tat almada bozukluk, - gingivitis (dişeti iltihabı), - azalmış tükürük akışı - parotis iltihabı (tükürük bezi iltihabı)

16. Kronik böbrek yetmezliği tedavisi; gelişmekte olan dişleri, sürmüş fonksiyon halindeki dişleri, ve destek yapıları birçok şekilde etkiler Ağızın hem yumuşak hem de sert dokuları etkilenir.

17. Uzamış hastalık süreci içinde; böbrek nakli ve ilaç kombinasyonları sayesinde artmış yaşam süresi hem tedavi öncesinde hem de ilaç tedavisinin sonucu olarak, birçok ikincil sorunlar ortaya çıkarmaktadır.

18. Böbrek hastalarında en çok rastlanan ağız-diş bulguları : • Dişeti büyümesi • Diş eti – yumuşak doku hastalıkları • Ağız kuruluğu • Ağız kokusu – kötü tat • Ağız içi lezyonlar • Dişsel bozukluklar

19. DİŞETİ BÜYÜMESİ Böbrek hastalığında en çok rastlanan ağız bulguları ilaç tedavisine bağlı olarak görülen dişeti büyümesidir.

20. KBY olan bireylerin dişetleri anemiden dolaylı açık renktedir. Pıhtılaşma bozukluğu varlığında ise dişeti kolayca kanayabilir.

21. AĞIZ HİJYENİ VE DİŞETİ HASTALIKLARI • Kötü ağız hijyeni • İleri diş eti hastalığına ilaveten bölgesel kemik iltihabı • Dişeti çekilmesi • Şiddetli periodontal yıkım • Lamina dura kaybı

22. AĞIZ KURULUĞU Uzun süren ağız kuruluğu; - çürük ve dişeti iltihabı oluşumuna ortam sağlar - konuşma, çiğneme zorlukları ve yutma zorluğu meydana gelebilir - tat kaybı ortaya çıkabilir - yanan ağız sendromuna neden olabilir. Ayrıca mantar ve tükrük bezi iltihabı gibi infeksiyonlara ortam sağlar.

23. AĞIZ KOKUSU - KÖTÜ TAT amonyak benzeri bir koku! tat duyusunda değişiklik hoş olmayan / metalik tat dilin büyük olduğu hissi

24. AĞIZ İÇİ LEZYONLAR Hemodiyaliz hastaları ve böbrek nakli geçirmiş bireylerin oldukça büyük bir kısmında özellikle beyaz lekeler ve aftlar halinde ağız içi lezyonlar saptanmıştır

25. Mantar Enfeksiyonu • Virüs Enfeksiyonu

26. DİŞSEL BOZUKLUKLAR • Kronik böbrek yetmezliği hastası çocuklarda sürekli dişlerin sürmesinde gecikmelere rastlanmıştır • Dişlerde kahverengi renkleşmeler

27. Diş yapısında bozukluk • Yetişkin hastalarda pulpa odasında daralma veya kalsifikasyonlar izlenmektedir. • Sağlam diş dokusu kaybı genel populasyona göre kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda daha sık görülmektedir.

28. KEMİK LEZYONLARI • Kemik demineralizasyonu • Çene kırıkları • Kortikal kemiğin incelmesi • Diş mobilitesi

29. Bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde tedavi edilmeyen diş kaynaklı hastalıklar, potansiyel olarak genel vücutla ilgili hastalıkların tetiklenmesine ya da nakledilmiş organın reddine sebep olabilir. İyi ağız bakımı değerlendirmesi yapılmalı ve iyi bir ağız hijyeni sağlanmalıdır.

30. Böbrek nakline gerek duyan hastaların operasyondan önce, kendi doktoru ile diş hekiminin işbirliği vurgulanmaya çalışılarak düzgün bir ağız içi muayenesi ve ağız bakımı yapılması tavsiye edilmiştir.

31. İdeal ağız sağlığı, 8 adımda sağlanabilir: 1) Herkesin ağız sağlığı ile ilgili gereksinimleri farklıdır. Ağız ve diş sağlığının spesifik ihtiyaçları, dişhekimi ile birlikte belirlenmeli ve gerekli önlemler alınmalı.

32. 2) Dişhekimi tarafından kişinin ihtiyaçları doğrultusunda oluşturulan bir ağız bakım programı rutin olarak uygulanmalı. 3) Fluorur kullanımı 4) Diş fırçalama ve diş ipi kullanımı 5) Ara öğünler ve tatlı gıdaların tüketilmesi azaltılmalı, sonrasında mutlaka dişler fırçalanmalı

33. 6) Dişeti hastalıkları ile dişlerde koyu lekelerin oluşmasına ve kötü ağız kokusuna neden olan sigaranın bırakılması. 7) Kişinin ağzını düzenli olarak kontrol etmesi 8) Düzenli dişhekimi ziyareti

34. Dişler Nasıl Fırçalanır? Genellikle dişhekimleri; Uçları yuvarlatılmış, yumuşak kıllı diş fırçalarını önerirler. Çünkü yumuşak kıllar, dişeti dokusunu tahriş etmez. İdeal bir diş fırçası, ağızdaki her dişe kolay ulaşabilmeli ve elde rahat bir tutuş sağlamalıdır. Diş fırçası, 3 ayda bir değiştirilmelidir.

35. Fırçanızı 45°’ lik bir açı ile diş-dişeti birleşimine yerleştirin. • Fırçanızı, kıl uçlarının aynı yerde kalmasına özen göstererek, küçük daireler çizecek şekilde hareket ettirin. Bu hareket, fırçanızın kenardaki uzun kıllar ile dişeti hizasında ve diş arasında oluşan bakteri plağının temizlenmesini sağlayacaktır. • Aynı hareketi her dişin üzerinde 10’ ar saniyelik sürelerle tekrarlayın.

36. Aynı küçük dairesel hareketlerle, alt ve üst dişlerinizin dış yüzeylerinde oluşan bakteri plağını temizleyin. Alt ve üst dişlerinizin iç yüzeylerini de aynı yöntemle temizleyin.

37. Ön dişlerinizin arka yüzeylerini de aynı dairesel hareketlerle temizleyin. Fırçanızın kıllarını diş-dişeti birleşiminde ve diş aralarında hissettiğinizden emin olun.

38. Alt ve üst azı dişlerinizin çiğneme yüzeylerini, fırçanızı aşağıya ya da yukarıya doğru çevirip ileri geri hareket ettirerek temizleyin. En arkadaki dişlere de ulaşıp temizlemeyi ihmal etmeyin.

39. - Konsültasyon - Genellikle diyalizden bir sonraki gün - Antibiyotik koruması altında - Nakil yapılmış hastalarda nakil sonrası ilk üç ayda sadece acil tedavi… Diş tedavileri:

40. İyi ağız-diş bakımı • Sağlıklı beslenme • Düzenli dişhekimi kontrolü • Koruyucu önlemler • Tedavilerin zamanında yapılması UNUTMA!

41. Teşekkürler...