1 / 93

Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII II, :)…

Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII II, :)…. POLITYKA GOSPODARCZA W GOSPODARCE OTWARTEJ II. Przyjrzymy się teraz: OCZEKIWANIOM KURSOWYM , KRYZYSOM WALUTOWYM , a także WADOM I ZALETOM różnych SYSTEMÓW KURSU WALU-TOWEGO. 1. OCZEKIWANIA KURSOWE.

kirsi
Download Presentation

Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII II, :)…

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII II, :)…

  2. POLITYKA GOSPODARCZA W GOSPODARCE OTWARTEJ II

  3. Przyjrzymy się teraz: OCZEKIWANIOM KURSOWYM, KRYZYSOM WALUTOWYM, a także WADOM I ZALETOM różnych SYSTEMÓW KURSU WALU-TOWEGO.

  4. 1. OCZEKIWANIA KURSOWE. Ważną zmienną makroekonomiczną w gospodarce otwartej są oczekiwane przyszłe poziomy nominalnych kursów walutowych (OCZEKIWANIA KURSOWE) (ang. exchange rate expecta-tions). OCZEKIWANIA KURSOWE stanowią OCZEKIWANE PRZYSZ-ŁE POZIOMY NOMINALNYCH KURSÓW WALUTOWYCH.

  5. Przepływy kapitału zależą m. in. właśnie od oczekiwań kursowych. Efektem przepływów doskonale mobilnego kapitału NIE jest spełnienie równania: i = iz. Otóż w wyniku przepływów doskonale mobilnego kapitału speł-nione zostaje równanie: i + Δεne/εn = iz, gdzie: i to stopa procentowa w kraju, izto stopa procentowa za granicą, Δεne/εn to oczekiwana procentowa zmiana płynnego nominal-nego kursu waluty KRAJOWEJ.

  6. Na przykład, przyjmijmy, że istnieje tylko Fantazja (kraj) i Hipo-tecja (zagranica). Niech: iF=iH=30%, a εn=1[gb/jl] i εne=1,2[gb/jl], gdzie: iF to stopa procentowa w Fantazji, iH to stopa procentowa w Hipotecji, εn to nominalny kurs jeśla do gdyba, a Δεne i εne to – odpowiednio – oczekiwana zmiana i oczekiwany poziom płynnego nominalnego kursu jeśla do gdyba.

  7. W takiej sytuacji, zgodnie z równaniem: iF+Δεne/εn=iH, mobilność kapitału doprowadzi do osiągnięcia przez stopę procen-tową w Fantazji, i=iF, poziomu: iF = iH-Δεne/εn = 30%-(εne-εn)/εn = 30%-0,2[gb/jl]/1[gb/jl]= 30%-20% = 10%.

  8. Skoro jest tak: i+Δεne/εn = iz. to ZMIANY OCZEKIWAŃ KURSOWYCH, Δεne/εn, WPŁYWA-JĄ NA STOPY PROCENTOWE, KURSY WALUTOWE, A ZA-TEM RÓWNIEŻ NA POZIOM PRODUKCJI W RÓŻNYCH KRAJACH...

  9. Oto PRZYKŁAD: Początkowo (przy płynnym kursie waluty) gospodarka znajdowała się w równowadze w punkcie E (zakładam stałość stopy procen-towej za granicą, iz). Następnie DOTYCZĄCE WALUTY KRAJO-WEJ oczekiwania kursowe zmieniły się z Δεne/εn=0% do (Δεne/εn)’>0%... i LM E BP=0 i=iz-Δεne/εn IS 0 Yp Y

  10. Dotyczące waluty krajowej oczekiwania kursowe zmieniły się z Δεne/εn= 0% do (Δεne/εn)’>0%... i LM E BP=0 i=iz-Δεne/εn i’=iz-(Δεne/εn)’ BP1=0 IS 0 Yp Y PO PIERWSZE, w efekcie dojdzie do SPADKU krajowej stopy procentowej, i, do takiego poziomu i’, że: i’+ (Δεne/εn)’ = iz. DLACZEGO?

  11. Dotyczące waluty krajowej oczekiwania kursowe zmieniły się z Δεne/εn= 0% do (Δεne/εn)’>0%... i LM E BP=0 i=iz-Δεne/εn i’=iz-(Δεne/εn)’ BP1=0 IS 0 Yp Y PO PIERWSZE, w efekcie dojdzie do SPADKU krajowej stopy procentowej, i, do takiego poziomu i’ , że i’+(Δεne/εn)’ = iz. Wszak dla i>i’ opłacałoby się inwestować w tym kraju, bo łącz-ny przychód z tytułu oprocentowania i oczekiwanego wzrostu kur-su waluty krajowej przewyższa przychód z oprocentowania uzys-kiwany za granicą. i>i’CF  εrNXYMDii=i’.

  12. i>i’CF εrNXYMDii=i’. To się nazywa ATAK SPEKULACYJNY.

  13. i LM E BP=0 i=iz-Δεne/εn i’=iz-(Δεne/εn)’ BP1=0 IS 0 Yp Y Zauważ, że w trakcie tego ataku spekulacyjnego następuje rzeczy-wista aprecjacja waluty. Waluta krajowa jest wszak masowo ku-powana przez zagranicznych inwestorów... WZROST OCZEKIWAŃ KURSOWYCH Z Δεne/εn=0% do (Δεne/εn)’>0OKAZUJE SIĘ ZATEM SAMOPOTWIER-DZAJĄCĄ SIĘ PROGNOZĄ! i>i’CF εrNXYMDii=i’.

  14. i LM E BP=0 i=iz-Δεne/εn i’=iz-(Δεne/εn)’ E1 BP1=0 IS IS1 0 Y1 Yp Y PO DRUGIE, aprecjacja waluty krajowej, o której była przed chwilą mowa, spowoduje pogorszenie się bilansu handlowego, NX. W efekcie linia IS przesunie się w lewo. i>i’CF εrNXYMDii=i’.

  15. i LM E BP=0 i=iz-Δεne/εn i’=iz-(Δεne/εn)’ E1 BP1=0 IS IS1 0 Y1 Yp Y Nowym stanem krótkookresowej równowagi gospodarki okaże się punkt E1 a nie E. Poziom produkcji zmniejszy się w porównaniu ze stanem sprzed tego spekulacyjnego ataku (Y1<Yp).

  16. i LM E BP=0 i=iz-Δεne/εn i’=iz-(Δεne/εn)’ E1 BP1=0 IS IS1 0 Y1 Yp Y Przy innym co do skali przesunięciu linii IS nie jest spełnione rów-nanie i’+(Δεne/εn)’=iz. Przepływy kapitału trwają wtedy nadal, powodując odpowiednią zmianę nominalnego, εn, i realnego, εr, kursu walutowego, a więc także salda bilansu handlowego, NX. W efekcie w końcu linia IS zajmuje pozycję IS1.

  17. Przekonaliśmy się, że zmiany oczekiwań kursowych miewają cha-rakter samopotwierdzającej się prognozy. Zrozumienie tego ułat-wia wyjaśnienie mechanizmu KRYZYSÓW WALUTOWYCH.

  18. 2. KRYZYSY WALUTOWE 2.1. UCIECZKA KAPITAŁU I JEJ SKUTKI KRYZYSEM WALUTOWYM nazywamy gwałtowną nominalną i realną DEPRECJACJĘ (DEWALUACJĘ) KURSU WALUTY KRAJOWEJ. Kryzysowi walutowemu towarzyszą: silny WZROST STÓP PROCENTOWYCH oraz RECESJA.

  19. Kryzys walutowy jest bezpośrednim skutkiem UCIECZKI KAPI-TAŁU. Do ucieczki kapitału dochodzi, kiedy PIENIĄDZ ZAGRA-NICZNY JEST NA WIELKĄ SKALĘ I SZYBKO WYWOŻONY Z KRAJU. Przyczyną ucieczki kapitału może być np. obawa przed dewaluacją i (lub)ograniczeniem swobody wywozu kapitału. Oba-wiając się strat, zagraniczni posiadacze krajowych aktywów finan-sowych (np. akcji, obligacji, lokat bankowych) zamieniają je na waluty zagraniczne i wywożą za granicę.

  20. Co roku na świecie dochodzi do przynajmniej kilku kryzysów wa-lutowych. Np. w połowie lat 90. XX w. do ucieczki kapitału doszło w Meksyku (od listopada 1994 r. do marca 1995 r. kurs peso spadł z 0,29 dolara do 0,15 dolara, a stopa procentowa wzrosła z 14% do 70%). W 1997 r. kryzys walutowy przeżyła m. in. Tajlandia, Korea Połud-niowa i Indonezja. W 1998 r. - po zawieszeniu przez rząd spłaty kredytów zagranicz-nych – kryzys walutowy dotknął Rosję.

  21. Ucieczka kapitału ma wiele skutków. Oto niektóre z nich: PO PIERWSZE, na rynku walutowym znacznie zwiększa się podaż waluty krajowej. (Jej posiadacze na wielką skalę usiłują zamieniać pieniądz krajowy na pieniądz zagraniczny). Powoduje to DEPRECJACJĘ (DEWALUACJĘ) waluty krajowej.

  22. Ucieczka kapitału ma wiele skutków. Oto niektóre z nich: PO PIERWSZE, na rynku walutowym znacznie zwiększa się podaż waluty krajowej. (Jej posiadacze na wielką skalę usiłują zamieniać pieniądz krajowy na pieniądz zagraniczny). Powoduje to DEPRECJACJĘ (DEWALUACJĘ) waluty krajowej. PO DRUGIE, zwykle państwo (w obawie przed deprecja-cją lub dewaluacją), banki i emitenci papierów wartościowych (po-trzebują środków, nasfinansowanie krajowych inwestycji) hamują odpływ kapitału, podnosząc oprocentowanie lokat. W efekcie nas-tępuje WZROST KRAJOWEJ STOPY PROCENTOWEJ.

  23. Ucieczka kapitału ma wiele skutków. Oto niektóre z nich: PO PIERWSZE, na rynku walutowym znacznie zwiększa się podaż waluty krajowej. (Jej posiadacze na wielką skalę usiłują zamieniać pieniądz krajowy na pieniądz zagraniczny). Powoduje to DEPRECJACJĘ (DEWALUACJĘ) waluty krajowej. PO DRUGIE, zwykle państwo (w obawie przed deprecja-cją lub dewaluacją), banki i emitenci papierów wartościowych (po-trzebują środków, nasfinansowanie krajowych inwestycji) hamują odpływ kapitału, podnosząc oprocentowanie lokat. W efekcie nas-tępuje WZROST KRAJOWEJ STOPY PROCENTOWEJ. PO TRZECIE, w krótkim okresie efekt stopy procento-wej i deprecjacja (dewaluacja) powodują RECESJĘ. Np. dewaluacja skokowo zwiększa ciężar długu zagra-nicznego. Bankructwa i wzrost wydatków na spłatę zagranicznych zobowiązań zmniejszają wydatki na dobra krajowe. Przyczyną recesji może być również spowodowany dewa-luacją wzrost cen importowanych surowców i półproduktów.

  24. Istnieje kilka teorii, wyjaśniających kryzysy walutowe. Należą do nich tzw.: MODELE 1. GENERACJI, MODELE 2. GENERACJI oraz MODELE 3. GENERACJI.

  25. 2.2. MODELE 1. GENERACJI W MODELACH 1. GENERACJI przyczyną kryzysu jest niespój-na polityka makroekonomiczna państwa, które usiłuje osiągnąć sprzeczne cele „wewnętrzne’ i „zewnętrzne”.

  26. Powiedzmy, że państwo za pomocą ekspansywnej polityki pieniężnej „nakręca koniunkturę”, a jednocześnie – z obawy przed inflacją - utrzymuje stały kurs walutowy. Spadek stóp procento-wych powoduje wtedy odpływ kapitału za granicę i presję na spadek kursu waluty krajowej. Obrona kursu skutkuje spadkiem rezerw walutowych w banku centralnym.

  27. Z im większą determinacją państwo „nakręca koniunkturę”, tym bardziej rośnie podaż pieniądza krajowego i tym niższe są stopy procentowe, co powoduje odpływ kapitału, presję na dewaluację i – konieczność dalszej obrony kursu... Prędzej czy później wyczer-pują się rezerwy walutowe banku centralnego...

  28. Do kryzysu walutowego dojdzie PRZED wyczerpaniem się rezerw walutowych w banku centralnym. Przewidując wyczerpanie się rezerw, już wcześniej wielu inwestorów będzie usiłowało pozbyć się waluty krajowej. Taki atak spekulacyjny o odpowiednio dużej skali doprowadzi do załamania się kursu waluty... Za pomocą modeli 1. generacji wyjaśnia się kryzysy wa-lutowe, do których doszło w latach 70. i 80. XX w. w Ameryce Łacińskiej.

  29. 2.3. MODELE 2. GENERACJI. MODELE 2. GENERACJI powstały w celu wyjaśnienia kryzysu walutowego, do którego doszło w Europie we wrześniu 1992 roku. Dokonano wtedy wymuszonej dewaluacji kursów kilku walut krajów uczestniczących w tzw. Europejskim Mechanizmie Kursów Walutowych (ang. European Exchange Rate Mechanism, ERM) (zob. ramka 1).

  30. Ramka 1. Europejski Mechanizm Kursów Walutowych, ERM. Waluty krajów uczestniczących w ERM miały STAŁE KURSY CENTRALNE, a ich kursy rynkowe mogły odchylać się od tych kursów centralnych w określonym przedziale. Po okresie wstęp-nych dostosowań na początku lat 90. XX w. interwencje walutowe banków centralnych zapewniały stabilność tego mechanizmu.

  31. Ramka 1. Europejski Mechanizm Kursów Walutowych, ERM. Waluty krajów uczestniczących w ERM miały STAŁE KURSY CENTRALNE, a ich kursy rynkowe mogły odchylać się od tych kursów centralnych w określonym przedziale. Po okresie wstęp-nych dostosowań na początku lat 90. XX w. interwencje walutowe banków centralnych zapewniały stabilność tego mechanizmu. Z powodu wielkości gospodarki niemieckiej, stałość kur-sów walut partnerów Niemiec w stosunku do marki niemieckiej wymuszała na nich dostosowanie tempa inflacji i stóp procen-towych do ich wysokości w Niemczech. Było to niezbędnym warun-kiem zachowania stałości kursu walutowego.

  32. Ramka 1. Europejski Mechanizm Kursów Walutowych, ERM. Waluty krajów uczestniczących w ERM miały STAŁE KURSY CENTRALNE, a ich kursy rynkowe mogły odchylać się od tych kursów centralnych w określonym przedziale. Po okresie wstęp-nych dostosowań na początku lat 90. XX w. interwencje walutowe banków centralnych zapewniały stabilność tego mechanizmu. Z powodu wielkości gospodarki niemieckiej, stałość kur-sów walut partnerów Niemiec w stosunku do marki niemieckiej wymuszała na nich dostosowanie tempa inflacji i stóp procen-towych do ich wysokości w Niemczech. Było to niezbędnym warun-kiem zachowania stałości kursu walutowego. PO PIERWSZE, różnice tempa inflacji skutkują zmiana-mi realnego kursu walutowego [εr’/εr = (εn’/εn)∙(πk/πz), gdzie πz i πk to – odpowiednio – indeks cenza granicą i w kraju]. Powoduje to zmiany opłacalności handlu zagranicznego i – presję na kurs walutowy, który - w ramach ERM - nie mógł się zmienić.

  33. Ramka 1. Europejski Mechanizm Kursów Walutowych, ERM. Waluty krajów uczestniczących w ERM miały STAŁE KURSY CENTRALNE, a ich kursy rynkowe mogły odchylać się od tych kursów centralnych w określonym przedziale. Po okresie wstęp-nych dostosowań na początku lat 90. XX w. interwencje walutowe banków centralnych zapewniały stabilność tego mechanizmu. Z powodu wielkości gospodarki niemieckiej, stałość kur-sów walut partnerów Niemiec w stosunku do marki niemieckiej wymuszała na nich dostosowanie tempa inflacji i stóp procen-towych do ich wysokości w Niemczech. Było to niezbędnym warun-kiem zachowania stałości kursu walutowego. PO PIERWSZE, różnice tempa inflacji skutkują zmiana-mi realnego kursu walutowego [εr’/εr = (εn’/εn)∙(πk/πz), gdzie πz i πk to – odpowiednio – indeks cenza granicą i w kraju]. Powoduje to zmiany opłacalności handlu zagranicznego i – presję na kurs walutowy, który - w ramach ERM - nie mógł się zmienić. PO DRUGIE, różnice stóp procentowych uruchamiają międzynarodowe przepływy kapitałowe i także są powodem presji na zmianę nominalnego kursu walutowego.

  34. Ramka 1. Europejski Mechanizm Kursów Walutowych, ERM. Waluty krajów uczestniczących w ERM miały STAŁE KURSY CENTRALNE, a ich kursy rynkowe mogły odchylać się od tych kursów centralnych w określonym przedziale. Po okresie wstęp-nych dostosowań na początku lat 90. XX w. interwencje walutowe banków centralnych zapewniały stabilność tego mechanizmu. Z powodu wielkości gospodarki niemieckiej, stałość kur-sów walut partnerów Niemiec w stosunku do marki niemieckiej wymuszała na nich dostosowanie tempa inflacji i stóp procen-towych do ich wysokości w Niemczech. Było to niezbędnym warun-kiem zachowania stałości kursu walutowego. PO PIERWSZE, różnice tempa inflacji skutkują zmiana-mi realnego kursu walutowego [εr’/εr = (εn’/εn)∙(πk/πz), gdzie πz i πk to – odpowiednio – indeks cenza granicą i w kraju]. Powoduje to zmiany opłacalności handlu zagranicznego i – presję na kurs walutowy, który - w ramach ERM - nie mógł się zmienić. PO DRUGIE, różnice stóp procentowych uruchamiają międzynarodowe przepływy kapitałowe i także są powodem presji na zmianę nominalnego kursu walutowego. Wynika stąd, że członkostwo w ERM dla wielu krajów równoznaczne było z OGRANICZENIEM SAMODZIELNEJ PO-LITYKI PIENIĘŻNEJ, na co przystano pod wrażeniem niskiej in-flacji w Niemczech.

  35. Mechanizm kryzysu walutowego (2. generacji) był następujący: Na początku IX 1992 r. Bundesbank podniósł stopę procentową, „studząc koniunkturę” przegrzaną w wyniku wchłonięcia NRD przez RFN i wielkich płatności transferowych Niemiec Zachodnich na rzecz Niemiec Wschodnich. Jednak recesja w innych krajach ERM przekonała inwestorów na rynkach kapitałowych, że TYM RAZEM w tych krajach nie dojdzie do naśladowczych podwyżek stóp procentowych, co wymusi dewalucję ich walut...

  36. Mechanizm kryzysu walutowego (2. generacji) był następujący: Na początku września 1992 r. niemiecki bank centralny podniósł stopę procentową, „studząc koniunkturę” przegrzaną w wyniku wchłonięcia NRD przez RFN i wielkich płatności transfe-rowych Niemiec Zachodnich na rzecz Niemiec Wschodnich. Jed-nak recesja w innych krajach ERM przekonała inwestorów na rynkach kapitałowych, że TYM RAZEM w tych krajach nie doj-dzie do naśladowczych podwyżek stóp procentowych, co wymusi dewalucję ich walut... Taka zmiana oczekiwań kursowych okazała się samo-potwierdzającą się prognozą. Mimo obronnych podwyżek stóp procentowych wielkie przepływy kapitału na rynkach walutowych rzeczywiście wymusiły dewaluację kilku walut europejskich...

  37. Mechanizm kryzysu walutowego (2. generacji) był następujący: Na początku września 1992 r. niemiecki bank centralny podniósł stopę procentową, „studząc koniunkturę” przegrzaną w wyniku wchłonięcia NRD przez RFN i wielkich płatności transfe-rowych Niemiec Zachodnich na rzecz Niemiec Wschodnich. Jed-nak recesja w innych krajach ERM przekonała inwestorów na rynkach kapitałowych, że TYM RAZEM w tych krajach nie doj-dzie do naśladowczych podwyżek stóp procentowych, co wymusi dewalucję ich walut... Taka zmiana oczekiwań kursowych okazała się samo-potwierdzającą się prognozą. Mimo obronnych podwyżek stóp procentowych wielkie przepływy kapitału na rynkach walutowych rzeczywiście wymusiły dewaluację kilku walut europejskich... Ostatecznym skutkiem trzytygodniowego kryzysu walu-towego we wrześniu 1992 r. okazały się: wymuszone dewaluacje marki fińskiej, włoskiego lira i brytyjskiego funta szterlinga, „wyj-ście” Wielkiej Brytanii i Włoch z ERM, wysokie stopy procentowe i gwałtowny spadek rezerw walutowych w wielu krajach.

  38. ZAUWAŻMY: PO PIERWSZE, w przypadku modeli 2. generacji, ina-czej niż w przypadku modeli 1. generacji, przyczyną kryzysu walutowego NIE jest BŁĘDNA POLITYKA MAKROEKONO-MICZNA państwa. Tym razem decydujący okazuje się MECHA-NIZM SAMOPOTWIERDZAJĄCEJ SIĘ PROGNOZY. Przewi-dywanie dewaluacji powoduje wielkie przepływy kapitału spekula-cyjnego, które wymuszają dewaluację...

  39. PO DRUGIE, oczekiwanie dewaluacji pojawiło się na skutek BRAKU MIĘDZYNARODOWEJ KOORDYNACJI POLITYKI GOSPODARCZEJ (Niemcy podniosły stopy procentowe, nie biorąc pod uwagę możliwych skutków tego posunięcia dla innych krajów). Przyczyną przewidywanej dewaluacji była również SŁABOŚĆ niektórych spośród DOTKNIĘTYCH KRYZYSEM GOSPODA-REK (recesja i bezrobocie utrudniały im podniesienie stopy procentowej w celu obrony kursu waluty krajowej). We wrześniu 1992 r. załamały się kursy walut głównie tych krajów, które przeżywały gospodarcze kłopoty.

  40. 2.4. MODELE 3. GENERACJI W 1997 r. kryzys walutowy dotknął kraje Azji Południowo-Wschod-niej (Tajlandia, Indonezja, Malezja, Korea Południowa, Filipiny, Tajwan, Singapur, Hong Kong). Jego skutkiem ubocznym były m. in. kryzysy walutowe w Rosji, RPA i w Brazylii). Tym razem kryzys walutowy przeżyły kraje o szybkim tempie wzrostu gospodarczego, małym bezrobociu, z nadwyżką budżetową i niską inflacją. Tłem była liberalizacja obrotów ka-pitałowych z zagranicą, której dokonano w tych krajach na począt-ku lat 90. XX w. Umożliwiła ona wielkie przepływy kapitału. W drugiej połowie lat 90. XX w. w krajach tych gwałtownie pogorszyło się saldo obrotów kapitałowych. Przyczyną było zatrzymanie bezpośrednich i pośrednich inwestycji zagranicz-nych (tzw. NAGŁE ZATRZYMANIE, ang. sudden stop). Spowo-dowało ono spadek kursów walut krajowych. Skutkiem była ucieczka kapitału, załamanie się kursów (spadły one o ponad 50%), wzrost stóp procentowych i – recesja.

  41. Zgodnie z TEORIĄ KRYZYSU WALUTOWEGO TRZECIEJ GE-NERACJI przyczyną kryzysu są OSOBLIWOŚCI SYSTEMU FI-NANSOWEGO krajów Azji dotkniętych kryzysem. W krajach tych prywatne firmy żyją w swoistej symbiozie z prywatnymi bankami i instytucjami państwa. Zdaniem twórców teorii 3. generacji zjawisko takie jest typowe dla wchodzących w grę krajów Azji, w których na znaczną skalę rozwijają się poza-rynkowe powiązania państwa, prywatnych banków i prywatnych przedsiębiorstw (ang. crony capitalism).

  42. Crony capitalism A KRYZYS FINANSOWY... Prywatne firmy zadłużają się, przeceniając gwarancje pomocy fi-nansowej „zaprzyjaźnionych” banków i państwa*. Rośnie RYZY-KO DEFICYTU BUDŻETU PAŃSTWA, które gwarantuje wypła-calność firm, MONETYZACJI TEGO DEFICYTU, SPADKU STÓP PROCENTOWYCH I UCIECZKI KAPITAŁU. Przekro-czenie przez ryzykowne zobowiązania firm pewnej masy krytycz-nej może spowodować atak spekulacyjny. ------------------- * Chodzi tu o POKUSĘ NADUŻYCIA (ang. moral hazard). Gwarancje, mające chronić przed niewypłacalnością, skłaniają do ryzykownego zadłu-żania się.

  43. Spadek kursu walutowego skutkował stratami banków komercyj-nych, które zaciągały za granicą pożyczki w walutach zagranicz-nych. Kłopoty banków skumulowały się na skutek wyprzedaży przez wzywanych do spłaty pożyczek dłużników nieruchomości, stanowiących zabezpieczenie tych pożyczek. Spadek cen nierucho-mości powodował niewypłacalność kolejnych dłużników. W efekcie kryzysowi walutowemu towarzyszył kryzys bankowy (nazwano to podwójnym kryzysem, ang. twin crisis). Przy tym kryzys bankowy wzmacniał kryzys walutowy.

  44. Kryzys bankowy wzmacniał kryzys walutowy... PO PIERWSZE, spadek kursu walutowego powodował wzrost zobowiązań państwa wobec banków komercyjnych. (Państ-wo gwarantowało im zwrot strat spowodowanych spadkiem kursu, a banki te zaciągnęły wielkie pożyczki za granicą). Efektem był gwałtownie narastający budżetowy deficyt, zagrożenie jego mone-tyzacją, spadkiem stop procentowych, ucieczką kapitału i – w efek-cie - malejąca wiarygodność zapewnień państwa o stałości kursu walutowego. PO DRUGIE, kryzys bankowy utrudniał podniesienie przez państwo stóp procentowych (zwiększyłoby to koszt obsługi długów, pogarszając sytuację sektora bankowego). Rosło więc zagrożenie spekulacyjnym atakiem.

  45. Kryzysowi azjatyckiemu towarzyszyły DWA ZJAWISKA, CHA-RAKTERYSTYCZNE DLA emerging markets. PO PIERWSZE chodzi o GRZECH PIERWORODNY tych krajów (ang. original sin), czyli ich rzekomą skłonność do monetyzacji deficytu budżetowego. Przypisywanie „wschodzącym rynkom”A „grzechu pier-worodnego” skutkuje zadłużaniem się tych krajow w walutach zagranicznych, a nie w walutach krajowych. Obawiając się „in-flacyjnego podatku”, międzynarodowe instytucje finansowe nie chcą udzielać pożyczek denominowanych w walutach tych kra-jów. ---- A Od połowy lat 90. XX w. jest używany powszechnie termin „rynki wschodzące” („gospodarki wschodzące”) (ang. emerging markets, emerging economies). Oznacza on otwierające swoje rynki finasowe kraje, które znajdują się w stadium przejściowym między krajami rozwijającymi się, a krajami rozwiniętymi (np. Chiny, India, Brazylia, Korea Południowa, Malazja, kraje Euro-py Wschodniej).

  46. Kryzysowi azjatyckiemu towarzyszyły dwa zjawiska, charakte-rystyczne dla „rynków wschodzących”. PO DRUGIE, chodzi o WRAŻLIWOŚĆ NA DŁUG (ang. debt intolerance). Zadłużanie się „wschodzących gospodarek” w walutach zagranicz-nych, a nie w walutach krajowych, powoduje, że ewentualna deprecjacja (dewaluacja) waluty krajowej skutkuje kłopotami z obsługą zaciągniętego długu. Co ważne, zjawisko to może wystąpić już przy stosunkowo niskim poziomie zadłużenia banków. Oczywiście międzynarodowi inwestorzy zdają sobie sprawę z WRAŻLIWOŚCI NA DŁUG „gospodarek wschodzą-cych”, co zwiększa prawdopodobieństwo NAGŁEGO ZATRZY-MANIA przypływu kapitału międzynarodowego na te rynki.

  47. Omówione „teorie” kryzysów walutowych trzech kolejnych „gene-racji” opisują TYPOWE PRZYKŁADY procesów, które mogą po-wodować takie kryzysy. Nie wyczerpują one listy przyczyn kryzy-sów walutowych. Kryzysy takie są często SWOISTYMI DLA KONKRETNEGO KRAJU JEDNORAZOWYMI ZDARZENIA-MI O NIEPOWTARZALNEJ CHARAKTERYSTYCE. Diagnozę taką potwierdza analiza kryzysu walutowego w Argen-tynie w 2001 roku.

  48. KRYZYS W ARGENTYNIE W 2001 r., po dziesięciu latach stosowania systemu IZBY WALU-TOWEJ (ang. currency board) (zob. ramka 2) i stałego kursu wa-luty (1 peso=1 dolar amerykański), kryzys walutowy przeżyła Ar-gentyna. Po wprowadzeniu izby walutowej w 1991 r., zahamowa-niu inflacji i początkowych sukcesach gospodarczych, w 2. połowie lat 90. XX w. sytuacja gospodarcza w Argentynie się pogorszyła.

  49. KRYZYS W ARGENTYNIE W 2001 r., po dziesięciu latach stosowania systemu IZBY WALU-TOWEJ (ang. currency board) (zob. ramka 2) i stałego kursu wa-luty (1 peso=1 dolar amerykański), kryzys walutowy przeżyła Ar-gentyna. Po wprowadzeniu izby walutowej w 1991 r., zahamowa-niu inflacji i początkowych sukcesach gospodarczych, w 2. połowie lat 90. XX w. sytuacja gospodarcza w Argentynie się pogorszyła. 1. Nastąpiła silna realna aprecjacja peso spowodowana mocnym dola-rem i szybszą inflacją w Argentynie niż w USA [εr’/εr=(εn’/εn)∙ (πk/πz)]. W efekcie spadła konkurencyjność towarów argentyńskich na rynkach głównych partnerów handlowych: Brazylii, Europy i USA.

  50. KRYZYS W ARGENTYNIE W 2001 r., po dziesięciu latach stosowania systemu IZBY WALU-TOWEJ (ang. currency board) (zob. ramka 2) i stałego kursu wa-luty (1 peso=1 dolar amerykański), kryzys walutowy przeżyła Ar-gentyna. Po wprowadzeniu izby walutowej w 1991 r., zahamowa-niu inflacji i początkowych sukcesach gospodarczych, w 2. połowie lat 90. XX w. sytuacja gospodarcza w Argentynie się pogorszyła. 1. Nastąpiła silna realna aprecjacja peso spowodowana mocnym dola-rem i szybszą inflacją w Argentynie niż w USA [εr’/εr=(εn’/εn)∙ (πk/πz)]. W efekcie spadła konkurencyjność towarów argentyńskich na rynkach głównych partnerów handlowych: Brazylii, Europy i USA. 2. Konieczność obrony kursu peso w sytuacji, w której stopy pro-centowe w USA były wysokie (Stany przeżywały silną ekspansję gospodarczą), wymusiła wzrost stópy procentowych.

More Related