İDARİ YARGIDA SÜRELER

1. İDARİ YARGIDA SÜRELER VI. SÜRELERİN KESİLMESİ KONUSU; SABRİ YAĞIZ ID: 050111102

2. SÜRELERİN KESİLMESİ NEDİR; • İlk davanınaçılmasındansonra, ilk davasüresiyleilgilendirilmedenyenibirdavaaçmaimkanınıntanınmasına, sürelerinkesilmesidenir.

3. GÖREVLİ OLMAYAN YARGI YERLERİNE BAŞVURMA; • Danıştay’ın, idarevevergimahkemeleriningörevlerinegirdiğihalde, • Adliveaskeriyargıyerlerineaçılmışbulunandavalarıngörevnoktasındareddihalinde, • Bu husustakikararlarınkesinleşmesiniizleyengündenitibaren 30 güniçindegörevlimahkemededavaaçılabilir.

4. İDARE MAHKEMESİNE KARŞI AÇILACAK DAVALARDA, DAVACILARIN KULLANABİLECEĞİ 3 SEÇENEK; • DOĞRUDAN DOĞRUYA TAM YARGI DAVASI AÇILMASI; • Davacı, iptaldavasıyolunabaşvurmadanyalnızca tam yargıdavasıileuğradığızararıntazmininiisteyebilir. • Zararıdoğuranidariişlemintebliğiniizleyengündenitibaren 60 güniçinde tam yargıdavasıaçılır, • İPTAL VE TAM YARGI DAVALARININ BİRLİKTE AÇILMASI;

5. İPTAL DAVASI AÇILDIKTAN SONRA TAM YARGI DAVASI AÇILMASI; • Önce, iptaldavasıkararabağlandıktansonra, ilgilikişi, aynıişlemnedeniyleuğradığızararıntazminiiçin tam yargıdavasıaçabilir, • Burada, açılaniptaldavasıreddedilsedahi, ilgililer, tam yargıdavasıaçabilirler. • Eğeriptaldavası, süresigeçirildiktensonraaçılmışsa, dahasonraaçılan tam yargıdavası da süreyönündenreddedilir,

6. ÖZEL BİR DURUM OLARAK; • Eğeridariişlem, özelbirsüreyetabibirişlemiseveiptaldavasıbuözelsüredensonra, ancak tam yargıdavasınınsüresigeçirilmedenaçılmışsa, budurumda, iptaleilişkinkısımsüreyönündenreddedilirken, tazminatistemineilişkin tam yargıdavasıisesüresiiçindeaçıldığıiçinkabuledilebilirveesastanincelenir, • BU DURUMA BİR ÖRNEK ??

7. ÖNEMLİ BİR NOKTA; • Kişiler, tam yargıdavasını, iptaldavasıdevamederken her aşamadaaçabilirler, • YANİ; iptaldavasınınsonuçlanmasınıyadakesinleşmesinibeklemekzorundadeğildirler.

8. 2011 YILINDAKİ 659 SAYILI KHK; • 659 sayılı KHK ile, idariyargılamada SULH yolukabuledilmiştir, • Yani, idariişlemlerdolayısıilehaklarınınihlaledildiğiniiddiaedenler, ilgiliidareyebaşvururarak, uğramışolduklarızararın SULH yoluylagiderilmesinidavaaçmasüresiiçindeisteyebilirler. • Burada, SULH istemineilişkinbaşvuru, işlemeyebaşlamışolandavaaçmasüresinidurdururvebaşvurusonuçlanmadandavaaçılamaz.

9. İdareyeyapılan SULH başvurularının, 60 güniçindesonuçlandırılmasızorunludur, • SULH başvurusu, 60 güniçindesonuçlandırılmamışsaistekreddedilmişolur, • Sulhkonusunun, belli birkonuyuvesomutbirtalebiiçermesigerekir, içermiyorsaidarimakamtarafındanbureddedilir, • EğerSulhbaşvurusuidaretarafındankabuledilirse, hazırlanansulhtutanağınınimzalanmasıiçin, başvuruyapana 15 günlüksüreverilir,

10. SULH BAŞVURSUNA İDARENİN CEVABI; • İstemikabulvesulholma, • İstemivesulhbaşvurusunu ret, • İdareninsusması, • Idaresulhbaşvurusuna 60 güniçindesonuçlandırmazsa, buistem, zımnenreddedilmişsayılır, • Dolayısıilebusüresonundailgilikişi tam yargıdavasıaçabilir,

11. ÖNEMLİ BİR NOKTA; • Salt idarieylemnedeniilehakkıihlaledilenkişi, idareyebaşvuruyapmadan, doğrudandoğruya tam yargıdavasıaçması İDARİ MERCİ TECAVÜZÜNÜ oluşturur.

12. İDARİ İŞLEMDEN DOĞAN TAM YARGI DAVALARI İLE SALT İDARİ EYLEMDEN DOĞAN TAM YARGI DAVALARI BİRBİRİNDEN FARKLIDIR; • SALT İDARİ EYLEMDEN DOĞAN TAM YARGI DAVALARI; • İYUK madde 13 uygulanır, • Yani, davaaçılmadanönce, süresiiçindeilgiliidareyebaşvuruyapılmasıgerekir. • Tam yargıdavasıaçmadanönce, birvebeşyıllıksürezarfıiçinde, idareyebaşvurmakgereklidirvebuzorunludur, • İDARİ İŞLEMDEN DOĞAN TAM YARGI DAVALARI; • İYUK madde 12 uygulanır, • Yani, idareyekarşı; sadecetam yargıdavası, veya hem iptalhemde tam yargıdavası, veyaönceiptaldavasıvebundansonraalınancakneticeyegöre tam yargıdavasınınaçılıpaçılmamasıkararlaştırılabilir.

13. İDARİ YARGIDA ÖZEL DURUMLAR; • İdariyargılamada, yemin’ebaşvurulamazvetanıkdinlenmez, • İdariyargıdadavaaçmadanönce, kanıtlarıntespitiiçinancakadliyargımercilerinebaşvuruyapılır, • Kanıttespitibirdilekçeileistenir, dilekçeyialanyargıyeribuistemikabulveyarededebilirvebukararlarakarşı, kanunyolunabaşvuruyapılamaz,

14. YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ; • Uyuşmazlık, aynıyargıçevresindekimahkemeveyamahkemelerarasındaçıkmışise, o uyuşmazlık, o yargıçevresindekibölgeidaremahkemesinegönderilir, • Diğersairhallerde, uyuşmazlıkDanıştay’agönderilir, • Bu durumdaDanıştayvebölgeidaremahkemelerininvereceğikararlarkesindir.

15. BAĞLANTILI DAVALAR; • Tanım; • Aynımaddiveyahukukinedendendoğanyadabirihakkındaverilecekhüküm, diğerinietkileyeceknitelikteolandavalarabağlantılıdavadenir.

16. BAĞLANTILI DAVALARIN ŞARTLARI; • Davalarınmaddiveyahukukinedenlerininaynıolmasıgerekli, • Davalardanbirininçözümünün, diğerininsonucunabağlıolmasıgerekir, • Davalarıntümününidariyargıorganlarınıngörevalanınagirmesigereklidir, • Yalnızca ilk derecemahkemelerarasındakidavalarbirleştirilebilir, • Aynızamandadosyalarhakkındahenuzkararverilmemişolmasıgereklidir,

17. BAĞLANTILI DAVALAR; • Bağlantılıdavalarınvarlığına, taraflardanbirininisteğiüzerineveyadoğrudandoğruyamahkemecekararverilir, • Eğerbağlantılıdavalar, değişikbölgeidaremahkemesininyargıçevrelerindekimahkemelerdebulunuyorise, dosyalarDanıştay’agönderilir, • Bağlantılıdavalareğer, aynıyargıyerindegörülüyorsa, o yargıyeri, bağlantıkararınıverir,

18. BAĞLANTILI DAVALAR; • Bağlantıistemi, ilk dereceyargıyerincekabuledilmezise, bu red kararınakarşıitiraz, tebliğtarhiniizleyen 15 güniçinde; • Aynıyargıçevresindekimahkemeleriçin o yerbölgeidaremahkemesine, • FarklıyargıçevresindekimahkemeleriçinDanıştay’abaşvurudabulunabilir,

19. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İDARİ DAVALARDA YER ALMASI; • Üçüncükişiler, hukuksalyararlarınıkorumakamacıylatarafolmadığıbirdavanın, taraflarındanbirininyanındakendiisteğiyleyeralabilir, • Buna davayakatılma = müdahaledenir, • Bu şekildedavayakatılanın, kendisineaitbirtakipyetkisiyoktur, yanındakatıldığıtarafaaittakipyetkisinikullanır.

20. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN İDARİ DAVALARDA YER ALMASININ ŞARTLARI; • Görülmekteolanbirdavaolacak, • Tahkikatsonaermemişolacak, • Davayakatılankişinin, davanıntarafıolmamasıgerekir, • Katılankişi, tarafvedavaehliyetinesahipolmalıdır, • Katılanın, davayakatılmasındahukuksalyararıbulunmalıdır, • KatılanTürkiye’demutadmeskeniolmayanTürkvatandaşıisebirteminatgöstermesigerekir,

21. İDARİ DAVAYA KATILMADA USUL; • Davakatılacakolanüçüncükişi, birdilekçeilemahkemeyebaşvurarak, davayakatılmaistemindebulunabilir, • Bu dilekçede, ilgilikişi, davayakatılmanedeninivebunundayanaklarınıbelirtmesigerekir, • Bu katılmadilekçesi, davanıntaraflarınatebliğedilir,

22. İDARİ DAVAYA KATILAN HAKKINDA BAZI ÖNEMLİ BİLGİLER; • İdaridavada, davayakatılanüçüncükişi, davadatarafdeğildir, • Katılan, katıldığıtarafınyardımcısıdır, veonunlabirliktehareketeder, • İdaridavayakatılanüçüncükişi, verilenkararıtekbaşınayasayolunagötüremez, böylebirhakkıyoktur, • Katılankişi, davayakatıldığıasıltarafınişlemleriileçelişenbirtutumiçindeolmamalıdır, • Örneğin; • Asıltarafyargıcıreddetmemişisekatılan da yargıcıreddedemez, • Asıltaraf, katılanınyaptığıişlemigeçersizkılabilir, • Dolayısıile, idaridavayakatılanüçüncükişi, asıltarafınyararınaaykırıişlemleryapamaz, • Aynızamanda, davayakatılankişi, karşıtaraflasulholamaz, davadanferagatedemez, davayıkabuledemez,

23. DAVANIN DUYURULMASI; • Dersdestedilmekteolanbirdavada, rücuolasılığıbulunandurumlarda, taraflardanbirinin, üçüncübirkişinindavayakatılmasınıtalepetmeksuretiyle, kendisineyardımetmesiniistemesinedavanınihbaredilmesi, duyurulmasıdenir. • DavaihbarınınŞartları; • Derdestedilenbirdavaolacak, • Tahkikatsonuçlanıncayakadardavanınihbarımümkünolacak, • Ihbaryapılacakkişi, davanıntarafıolmayanbirolacak, • Rücuhakkı– İhbarıedentarafın, davasındahaksızçımasıdurumunda, yakendisinin 3. kişiyeyada 3. kişininkendisinerücuhakkıbulunmalıdır,

24. DAVANIN DUYURULMASINDA USUL; • İdariyargıda, davanınihbarıyargıçtarafındanre’senyapılır, • Ihbaryazılıolarakyapılır, • Davanınhangiaşamadaolduğuveihbarnedenigerekçeleriylebirlikte, buyazılıdilekçeilebelirtilmelidir, • Birkimseye, ihbaryapılması, onunhakkındadavaaçıldığınıgöstermez, • Kendisineihbardabulunulankişi, ilgilidavada, mutlakaihbaredentarafınyanındabulunacakdiyebir durum sözkonusudeğildir,

25. DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ; • Feragat – budavacıtarafındanyapılır, • Kısmiferagat– yanlızcaferagatedilenkısımiçindavasonaerer, ancakdiğerkısımiçindavayadevamedilmişolunur, • Feragat, hükümkesinleşinceyekadar, her zamanyapılabilir, • Feragatdavaya son verenbirtarafişlemidir,

26. DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ; • Kabul; • Davalının, davacınıniddialarınakarşı, kısmenveyatamamendavacınınhaklıolduğuyönündeyaptığıtektaraflıaçıklamadır,

27. BAZI ÖNEMLİ NOKTALAR; • İdariyargımercileriningörevalanınagirenuyuşmazlıklarınçözümünde, İdariYargılamaUsuluKanunundahükümbulunmayandurumlarda, HukukMahkemeleriKanunununhükümleriuygulanır, • VergiuyuşmazlıklarındaVergiUsulKanunununhükümleriuygulanır,