Makedonya Cumhuriyeti

1. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DATİCARİ İLİŞKİLER VE MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM İMKANLARI

2. Makedonya Cumhuriyeti • SUNUŞ DÜZENİ • MAKEDONYA EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER VE GENEL DEĞERLENDİRMELER • MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI • İKİLİ TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİMİZ • MAKEDONYA İLE TİCARET VE YATIRIM İÇİN BAZI SEKTÖRLER • SORUNLAR, GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

3. Makedonya Cumhuriyeti 1. MAKEDONYA EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKLER VE GENEL DEĞERLENDİRMELER

4. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’YA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER

5. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA EKONOMİSİNE İLİŞKİN TEMEL GÖSTERGELER (2010) Kaynak: M.C. İstatistik Kurumu ve M.C. Merkez Bankası

6. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA EKONOMİSİNE İLİŞKİN TEMEL GÖSTERGELER(2010) DIŞ TİCARET Kaynak: M.C. İstatistik Kurumu

7. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA DIŞ TİCARETİNE İLİŞKİN TEMEL RAKAMLAR (2009)

8. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİNE İLİŞKİN GENEL DEĞERLENDİRMELER • MAKEDONYA’NIN ULUSLARARASI TİCARET POLİTİKASINA BAKILDIĞINDA, ÜLKENİN DÜNYAYA AÇILMAYI ANA POLİTİKA OLARAK BENİMSEDİĞİ GÖRÜLMEKTEDİR. • BU ÇERÇEVEDE, HIRVATİSTAN, SIRBİSTAN, KARADAĞ, BULGARİSTAN, TÜRKİYE, UKRAYNA, ROMANYA, BOSNA- HERSEK, ARNAVUTLUK VE MOLDOVA İLE SERBEST TİCARET ANLAŞMALARI (STA) YAPILMIŞ VE BU ÜLKELERİN ÖNEMLİ BİR KISMI İLE DE CEFTA ANLAŞMASINA TARAF OLUNMUŞTUR. • 2006 YILI İTİBARİYLE AB ADAY ÜLKE STATÜSÜ KAZANILMIŞ, AB İLE BÜTÜNLEŞME TAMAMLANMAYA ÇALIŞILMAKTA VE BUNA UYGUN OLARAK MEVZUAT DÜZENLEMELERİ HAZIRLANMAKTADIR. • MAKEDONYA, TİCARETİNİN ÖNEMLİ BİR KISMINI AB ÜLKELERİ VE BATI BALKAN ÜLKELERİYLE GERÇEKLEŞTİRMEKTEDİR.

9. Makedonya Cumhuriyeti 2. MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI

10. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI OLUMLU YANLAR • JEOSTRATEJİK AÇIDAN ELVERİŞLİ KONUM VE BÖLGE STANDARTLARI AÇISINDAN KALİTELİ ALTYAPI • KURUMLAR VE KİŞİSEL GELİR VERGİSİ %10 (BÖLGENİN VE AVRUPA’NIN EN DÜŞÜK ORANI) • BÖLGE STANDARTLARININ ÜZERİNDE EĞİTİLMİŞ, GÖRECELİ UCUZ İŞGÜCÜ (AYLIK ORTALAMA BRÜT ÜCRET 435-500 €) • FİRMA KURMA İŞLEMLERİNDE TEK BİR KURUM (MERKEZ SİCİL) • UYGULANAN “ONE-STOP-SHOP” SİSTEMİ SAYESİNDE 4 SAATTE ŞİRKET KURABİLME • SERBEST BÖLGELERDE BELLİ SEKTÖRLER İÇİN UZUN SÜRELİ VERGİ MUAFİYETLERİ

11. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI OLUMLU YANLAR • YABANCI YATIRIMCI ÇEKME KONUSUNDA ÇOK İSTEKLİ BİR HÜKÜMET • DÜNYA BANKASI TARAFINDAN YAYIMLANAN “DOING BUSINESS 2010” RAPORU’NA GÖRE REFORMLAR KONUSUNDA EN BAŞARILI ÜÇÜNCÜ ÜLKE • İŞ YAPMA KOLAYLIĞI AÇISINDAN 183 ÜLKE ARASINDA 32NCİ (TÜRKİYE 73ÜNCÜ) • SÖZ KONUSU SIRALAMADA ARNAVUTLUK 82, KARADAĞ 71, SIRBİSTAN 88, HIRVATİSTAN 103, YUNANİSTAN 109, BOSNA HERSEK 116NCI,

12. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI OLUMSUZ YANLAR • ÇALIŞMA VE OTURMA İZİNLERİ KONUSUNDA YAŞANABİLECEK GECİKMELER • HEM YOLSUZLUK HEM DE AŞIRI YAVAŞLIK PROBLEMLERİYLE GÜVEN DUYULMAYAN BİR YARGI SİSTEMİ • GENEL OLARAK YOLSUZLUK PROBLEMİ • SIK DEĞİŞEN YASALAR VE MEVZUAT • SIK DEĞİŞEN KAMU BÜROKRASİSİ KADROLARI NEDENİYLE DEVLETTE DEVAMLILIK KONUSUNDA YAŞANAN SIKINTILAR • YAVAŞ İŞLEYEN KARAR SÜRECİ VE YOLSUZLUKLARLA UĞRAŞAN BÜROKRASİ

13. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI • EKONOMİK GELİŞME AÇISINDAN ÜLKENİN TEK ÇIKIŞ YOLU OLAN YABANCI SERMAYEYİ ÇEKEBİLMEK İÇİN MEVCUT HÜKÜMET ÇOK YOĞUN BİR ÇABA SERGİLEMEKTE VE MAKEDONYA YATIRIM AJANSI TARAFINDAN 2007 BAŞINDAN BU YANA YOĞUN ULUSLARARASI REKLAM KAMPANYALARI YÜRÜTÜLMEKTEDİR. • SÖZ KONUSU KAMPANYALARIN HEDEF ÜLKELERİNDEN BİRİ DE TÜRKİYE’DİR.

14. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ YATIRIM ORTAMI • MAKEDONYA’DAKİ YABANCI YATIRIMLARIN ÖNEMLİ BİR KISMI TELEKOMÜNİKASYON, BANKACILIK, SİGORTACILIK, PETROL SANAYİ, TEKSTİL, GIDA, TÜTÜN, TİCARET VE HİZMET SEKTÖRÜNDE GÖRÜLMEKTEDİR. • EN BÜYÜK YATIRIMCI MAKEDONYA TELEKOM’A YAPTIĞI YATIRIMLA MACARİSTAN’IN MATAV ŞİRKETİ (ALMAN KÖKENLİ), İKİNCİ SIRADA ELEKTRİK ENERJİ ŞİRKETİNİ 225 MİLYON ABD DOLARI KARŞILIĞINDA ALAN AVUSTURYALI ŞİRKET EVN-AG GELMEKTEDİR. • BUNLARIN YANISIRA, PEK ÇOK TİCARİ ANLAŞMALARI VE BANKACILIĞA YAPTIĞI YATIRIMLARLA YUNANİSTAN, HOLLANDA VE DİĞER ÜLKELER GELMEKTEDİR.

15. Makedonya Cumhuriyeti 3. İKİLİ TİCARİ VE EKONOMİK İLİŞKİLERİMİZ

16. Makedonya Cumhuriyeti TÜRKİYE İLE MAKEDONYA ARASINDAKİ EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLERİN YASAL ZEMİNİ -TİCARET VE EKONOMİK İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI (1995) -HAVA ULAŞTIRMA ANLAŞMASI (1994) -ULUSLARARASI KARAYOLU TAŞIMACILIĞI ANLAŞMASI (1995) -GÜMRÜK İDARELERİNİN KARŞILIKLI YARDIMLAŞMASINA DAİR ANLAŞMA (1995) -ÇİFTE VERGİLENDİRMENİN ÖNLENMESİ ANLAŞMASI (1996) -YATIRIMLARIN KARŞILIKLI TEŞVİKİ VE KORUNMASI ANLAŞMASI (1997) -HAYVAN SAĞLIĞI ALANINDA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI (1998) -SERBEST TİCARET ANLAŞMASI (1999)

17. Makedonya Cumhuriyeti TÜRKİYE İLE MAKEDONYA ARASINDAKİ EKONOMİK İLİŞKİLER VE DOĞRUDAN TÜRK YATIRIMLARI • TÜRK ŞİRKETLERİNİN MAKEDONYA’YA OLAN İLGİLERİ SON ZAMANLARDA ARTMAYA BAŞLAMIŞTIR. • MAKEDONYA HÜKÜMETİ SON DÖNEMDE TÜRK ŞİRKETLERİNİ BÜYÜK ÖLÇÜDE ÖZENDİRİCİ BİR TUTUM TAKINMAKTADIR. • MAKEDONYA’DA DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMI GERÇEKLEŞTİREN TÜRK ŞİRKETLERİNİN SAYISI 100 CİVARINDA OLUP BUNLARIN ÖNEMLİ BÖLÜMÜ KOBİ NİTELİĞİNDE FİRMALAR VE MİKRO İŞLETMELERDİR. • MAKEDONYA’DAKİ TOPLAM TÜRK YATIRIM TUTARI YAKLAŞIK 180 MİLYON ABD DOLARIDIR. 1 MART 2010’DA MAKEDONYA’DAKİ FAALİYETLERİNE BAŞLAMIŞ OLAN TAV VE 2011 YILINDA ÜRETİME BAŞLAMAYI ÖNGÖREN ŞİŞECAM’IN YATIRIMLARI SONUCUNDA BU RAKAMIN 500 MİLYON ABD DOLARINI AŞMASI BEKLENMEKTEDİR.

18. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ BAŞLICA TÜRK YATIRIMLARI • YAP-İŞLET-DEVRET YÖNTEMİYLE YENİLENECEK VE İNŞA EDİLECEK OLAN ÜSKÜP, OHRİ VE İŞTİP HAVAALANLARINA İLİŞKİN İHALEYİ KAZANAN TAV • 1999’DAN BERİ FAALİYETLERİNİ SÜRDÜRMEKTE OLAN, AĞUSTOS 2008’DE GENEL MÜDÜRLÜK OLARAK GENEL MÜDÜRLÜK YAPILANMASINI KURAN ZİRAAT BANKASI • MAKEDONYA’DA KURULU BULUNAN İK BANKA’NIN ÇOĞUNLUK HİSSESİNİ HOLLANDA’DA KURULU TÜRK SERMAYELİ DEMİRHALK BANK’TAN ALAN HALK BANKASI • EUROPA GÖZ HASTAHANESİ • CEVAHİR HOLDİNG-KONUT VE İŞ MERKEZİ PROJESİ

19. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ BAŞLICA TÜRK YATIRIMLARI • BUNARCIK SERBEST BÖLGESİNDE ALUMİNYUM PROFİL ÜRETİMİ GERÇEKLEŞTİRECEK OLAN BORTEKNİK ALUMİNYUM FİRMASI • HAZNEDAR HOLDİNG TARAFINDAN SATIN ALINAN VE İŞLETİLEN GOSTİVAR’DAKİ REFRAKTER MALZEMESİ ÜRETEN ‘VARDAR DOLOMİT” FABRİKASI • YAĞYEMEZLER KUMAŞÇILIK SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.’NİN İŞTİP’TEKİ KUMAŞ ÜRETİM TESİSİ • DUBROVA’DAKİ TARIM KOMPLEKSİ • ULAK AMBALAJ • RAMSTORE-MİGROS • MOST SHOPPING MALL

20. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’DAKİ BAŞLICA TÜRK YATIRIMLARI AYRICA GIDA, TEKSTİL, MOBİLYA, TARIM ÜRÜNLERİ VE TARIM MAKİNELERİ, PLASTİK GERİ DÖNÜŞÜM, DÖKÜMHANE GİBİ ALANLARDA DA, ÇOK BÜYÜK OLMAMAKLA BİRLİKTE, TÜRK FİRMALARININ YATIRIMLARI BULUNMAKTADIR.

21. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’NIN TÜRKİYE İLE DIŞ TİCARETİ Kaynak: Makedonya Devlet İstatistik Kurumu

22. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA’NIN TÜRKİYE İLE DIŞ TİCARETİ

23. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA-TÜRKİYE TİCARİ İLİŞKİLERİNDE ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR • İLKİ 1996 YILINDA TÜRKİYE’DE YAPILAN KARMA EKONOMİK KOMİSYON TOPLANTILARININ BEŞİNCİSİ 13-14 MART 2008 TARİHLERİNDE ANKARA’DA YAPILMIŞTIR. • 7 EYLÜL 1999’DA İMZALANAN VE 1 EKİM 2000’DE YÜRÜRLÜĞE GİREN SERBEST TİCARET ANLAŞMASINA (STA) GÖRE TÜRKİYE, ANLAŞMANIN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNDEN İTİBAREN MAKEDONYA MENŞELİ SANAYİ MALLARINA YÖNELİK GÜMRÜK VERGİLERİNİ SIFIRLAMIŞTIR. • SÖZ KONUSU ANLAŞMA UYARINCA, MAKEDONYA’YA TÜRKİYE’DEN SANAYİ MALLARI İTHALATINI SERBESTLEŞTİRMEK İÇİN KADEMELİ BİR GEÇİŞ SÜRECİ TANINMIŞTIR.

24. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA-TÜRKİYE TİCARİ İLİŞKİLERİNDE ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR • BUNA GÖRE, MAKEDONYA TÜRKİYE’DEN GELEN SANAYİ MALLARINA UYGULADIĞI GÜMRÜK VERGİLERİNİ ANLAŞMANIN YÜRÜRLÜĞE GİRDİĞİ TARİHTE %90’A, 2006’DA %60’A VE 2007’DE %30’A İNDİRMİŞ OLUP, SÖZ KONUSU VERGİ ORANLARI 1 OCAK 2008’DE TAMAMEN SIFIRLANMIŞTIR.

25. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA-TÜRKİYE TİCARİ İLİŞKİLERİNDE ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR • MAKEDONYA, KUŞ GRİBİ NEDENİYLE TÜRKİYE’DEN TAVUKÇULUK ÜRÜNLERİ İTHALATINI, AB’NİN İHRACAT NUMARASI UYGULAMASINI AYNEN BENİMSEMESİ NEDENİYLE DE SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İTHALATINI DURDURMUŞTUR. • AB KOMİSYONUNUN ISIL İŞLEM GÖRMÜŞ BEYAZ ET ÜRÜNLERİMİZE İLİŞKİN YAYIMLAMIŞ OLDUĞU SON KARARINA İSTİNADEN, BAŞTA ISIL İŞLEM GÖRMÜŞ ÜRÜNLER OLMAK ÜZERE SÖZ KONUSU YASAKLARIN KALDIRILMASIYLA İLGİLİ OLARAK ÇABA VE GİRİŞİMLERİMİZ DEVAM ETMEKTEDİR.

26. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA-TÜRKİYE TİCARİ İLİŞKİLERİNDE ÖNE ÇIKAN BAŞLIKLAR • HER İKİ ÜLKENİN OLUMLU YAKLAŞIMLARI SONUCUNDA YUKARIDA BELİRTİLENÇAPRAZ MENŞE PROTOKOLÜ 11 KASIM 2008 TARİHİNDE ANKARA'DA İMZALANMIŞ VE 1 TEMMUZ 2009 TARİHİ İTİBARİYLE YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR. • BUNA GÖRE, TARIM VE ÇELİK ÜRÜNLERİ HARİÇ TÜRKİYE'DEN MAKEDONYA'YA GÖNDERİLECEK ARA MALLARIN MAKEDONYA'DA İŞLENEREK NİHAİ ÜRÜN HALİNE GETİRİLMESİ VE AB ÜLKELERİNE MAKEDONYA'DAN GÜMRÜKSÜZ İHRAÇ EDİLMESİ MÜMKÜN HALE GELMİŞ BULUNMAKTADIR.

27. Makedonya Cumhuriyeti 4. MAKEDONYA İLE TİCARET VE YATIRIM İÇİN BAZI SEKTÖRLER

28. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA İLE YATIRIM VE TİCARET İÇİN BAZI SEKTÖRLER • MAKEDONYA HEMEN HEMEN BÜTÜN SEKTÖRLER İÇİN ELVERİŞLİ KOŞULLAR SUNAN VE BİRÇOK AÇIDAN BAKİR BİR ÜLKE OLUP, TÜRK FİRMALARI AÇISINDAN; • İNŞAAT MALZEMELERİ, • YAŞ MEYVE-SEBZE VE İŞLENMİŞ GIDA SANAYİ (ORGANİK TARIM, TAVUKÇULUK SANAYİ, SÜT VE SÜTTEN MAMUL ÜRÜNLER), • TIBBİ MALZEMELER VE SAĞLIK SEKTÖRÜ, • HER TÜRLÜ MAKİNE, MAKİNE İMALAT SANAYİ (MONTAJ YATIRIMLARI),

29. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA İLE YATIRIM VE TİCARET İÇİN BAZI SEKTÖRLER • OTOMOTİV YAN SANAYİ ÜRÜNLERİ, • TEKSTİL, HAZIR GİYİM VE DERİ İŞLEME ÜRÜNLERİ VE TESİSLERİ, • AĞAÇ İŞLEME VE MOBİLYA SANAYİ, • KİMYA SANAYİ ÜRÜNLERİ, • MADENCİLİK (MERMER), KİREÇ OCAĞI, • ALTYAPI VE SU ARITMA TESİSLERİ VE ARAÇ, GEREÇLERİ, • BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRÜNLERİ, • TURİZM SEKTÖRÜ • BAŞLICA TİCARET VE YATIRIM ALANLARI OLARAK SIRALANABİLİR.

30. Makedonya Cumhuriyeti MAKEDONYA İLE YATIRIM VE TİCARET İÇİN BAZI SEKTÖRLER MAKEDONYA, KUŞ GRİBİ NEDENİYLE TÜRKİYE’DEN TAVUKÇULUK ÜRÜNLERİ İTHALATINI, AB’NİN İHRACAT NUMARASI UYGULAMASINI AYNEN BENİMSEMESİ NEDENİYLE DE SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İTHALATINI DURDURMUŞTUR. SÖZ KONUSU YASAKLARIN KALDIRILMASIYLA İLGİLİ OLARAK YOĞUN ÇABALARIMIZ DEVAM ETMEKTE OLUP, MEVCUT DURUMDA BU İKİ SEKTÖR İÇİN TİCARET DEĞİL, SADECE YATIRIM FAALİYETLERİ İÇİN ÖNERİLMEKTEDİR. ÖZELLİKLE MAKEDONYA TAVUK VE TAVUK ÜRÜNLERİ PAZARINDA BÜYÜK BİR BOŞLUK BULUNMAKTADIR.

31. Makedonya Cumhuriyeti 5. SORUNLAR, GÖRÜŞ VE ÖNERİLER

32. Makedonya Cumhuriyeti SORUNLAR, GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • BAŞLICA SORUNLAR: • ÇALIŞMA VE OTURMA İZİNLERİNDE YAŞANAN SORUNLAR • AŞIRI YAVAŞLIK PROBLEMLERİYLE GÜVEN DUYULMAYAN BİR YARGI SİSTEMİ • GENEL OLARAK YOLSUZLUK PROBLEMİ • YAVAŞ İŞLEYEN KARAR SÜRECİ VE CİDDİ YOLSUZLUKLARLA UĞRAŞAN BÜROKRASİ • SIK SIK DEĞİŞEN YASALAR VE MEVZUAT • SIK DEĞİŞEN KAMU BÜROKRASİSİ KADROLARI NEDENİYLE DEVLETTE DEVAMLILIK KONUSUNDA YAŞANAN SIKINTILAR

33. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER ÖZELLİKLE TÜRKİYE’DEN BAKILDIĞINDA KÜÇÜK BİR PAZAR OLARAK ALGILANAN MAKEDONYA’NIN; • RESMİ RAKAMLARA GÖRE %3.8, GERÇEKTE İSE %5 CİVARINDA OLDUĞU TAHMİN EDİLEN TÜRK KÖKENLİ VATANDAŞLARININ BULUNMASI SEBEBİYLE TÜRKÇE KONUŞAN VE TÜRKİYE İLE TİCARET VE YATIRIM İLİŞKİLERİ KURMAYA ÇOK İSTEKLİ BİR NÜFUS BARINDIRAN, • 46 YIL BOYUNCA BİRLİKTE YAŞADIĞI ESKİ YUGOSLAVYA ÜLKELERİYLE DOĞAL EKONOMİK BAĞI VE BİRÇOK ÜRÜNDE SIFIR YA DA ÇOK DÜŞÜK GÜMRÜK VERGİLERİYLE TİCARET YAPMA İMKÂNI BULUNAN,

34. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • KASIM 2007 İTİBARİYLE MAKEDONYA, HIRVATİSTAN, ARNAVUTLUK, KOSOVA, KARADAĞ, MOLDOVA, SIRBİSTAN VE BOSNA HERSEK AÇISINDAN YÜRÜRLÜĞE GİREN CEFTA’YA (CENTRAL EUROPEAN FREE TRADE AGREEMENT) TARAF OLAN, • AVRUPA BİRLİĞİ İLE TOPLULUĞUN İSTİKRAR VE ORTAKLIK SÜRECİ’NE TARAF ÜLKELER (MAKEDONYA, HIRVATİSTAN, BOSNA-HERSEK, SIRBİSTAN, KARADAĞ, KOSOVA VE ARNAVUTLUK) ARASINDA KADEMELİ OLARAK TESİS EDİLMESİ ÖNGÖRÜLEN ÇAPRAZ MENŞE KÜMÜLASYONUNA TÜRKİYE İLE BİRLİKTE GİREN,

35. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • UCUZ İŞGÜCÜ VE ENERJİ MALİYETLERİNİN YANISIRA, YABANCI YATIRIMLARI TEŞVİK ETMEK AMACIYLA HÜKÜMET TARAFINDAN GETİRİLEN GENEL NİTELİKLİ VERGİ İNDİRİMLERİ SONRASINDA CAZİP BİR YATIRIM ORTAMI SUNULAN, • AB ADAY ÜLKE STATÜSÜNÜ HAİZ VE ORTA VEYA UZUN VADEDE AB ÜYESİ OLDUĞUNDA, ÜLKEDE YAPILACAK HER TÜRLÜ ÜRETİMİN CİDDİ BİR ENGELLE KARŞILAŞILMADAN TÜM AB PAZARINA ULAŞTIRILABİLECEĞİ,

36. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • BAŞTA ÇİFTE VERGİLENDİRMENİN ÖNLENMESİ OLMAK ÜZERE İKİLİ EKONOMİK VE TİCARİ İLİŞKİLER ANLAMINDA ÜLKEMİZLE İLİŞKİLERİNDE GEREKLİ YASAL ZEMİNİ BULUNAN, • HAFTANIN HER GÜNÜ TÜRK HAVA YOLLARI’NIN (THY) UÇAK SEFERLERİ BULUNAN, BİR ÜLKE OLARAK ELE ALINMASI VE TİCARET VE/VEYA YATIRIM KARARLARI ALINIRKEN BU GERÇEKLER IŞIĞINDA KARAR VERİLMESİNDE YARAR GÖRÜLMEKTEDİR.

37. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER ANCAK, MAKEDONYA’DAKİ FİRMALARLA TİCARET VEYA ORTAK YATIRIM İLİŞKİSİNE GİRECEK YA DA MAKEDONYA’DA DOĞRUDAN YATIRIM YAPACAK FİRMALARIMIZIN GENEL NİTELİKLİ GEREKLİLİKLERİN YANISIRA ÖZELLİKLE AŞAĞIDAKİ HUSUSLARA DİKKAT ETMESİNDE YARAR GÖRÜLMEKTEDİR:

38. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • MAKEDONYA’DA YATIRIM GERÇEKLEŞTİREN YA DA MÜTEAHHİTLİK İŞ ALAN FİRMALARIMIZIN MAKEDONYA’DA ÇALIŞACAK YÖNETİCİ VE ELEMANLARI İÇİN, ŞİRKET KURULUŞ İŞLEMLERİ TAMAMLANDIKTAN SONRA EN KISA ZAMANDA MAKEDONYA’NIN ANKARA BÜYÜKELÇİLİĞİ YA DA İSTANBUL BAŞKONSOLOSLUĞUNDAN ÇALIŞMA İZİN BAŞVURUSU YAPILMALI VE SÖZ KONUSU BAŞVURU YAKINDAN TAKİP EDİLMELİDİR. • BUNA DİKKAT EDİLMEMESİ VE ÇALIŞMA İZNİ OLMADAN ÜLKEDE ÇALIŞIR DURUMDA YAKALANILMASI HALİNDE FİRMA TEMSİLCİLERİMİZİN SINIR DIŞI EDİLME VE 2-5 YIL ÜLKEYE GİRİŞ YASAĞI CEZASI ALMALARI GİBİ HOŞ OLMAYAN DURUMLARLA KARŞILAŞILMASI OLASILIĞI YÜKSEKTİR.

39. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • ALICI FİRMALAR MUTLAKA ÇOK İYİ ARAŞTIRILMALI, BANKA TEMİNATI DIŞINDA TEMİNAT KABUL EDİLMEMELİ, HER NE SEBEPLE OLURSA OLSUN ULUSLARARASI GEÇERLİLİĞİ BULUNAN SÖZLEŞMELERLE ÇALIŞMA KURALINDAN ASLA VAZGEÇİLMEMELİDİR. • MAKEDONYA ADALET VE YARGI SİSTEMİNDEKİ PROBLEMLER NEDENİYLE, YAPILACAK SÖZLEŞMELERDE, İHTİLAF OLUŞMASI HALİNDE TÜRK MAHKEMELERİNİN YETKİLENDİRİLMESİNE GAYRET EDİLMELİDİR.

40. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • MAKEDONYA’YA GELİNDİĞİNDE ÇALIŞILACAK VEYA HİZMET DESTEĞİ ALINACAK KİŞİLER ÇOK İYİ SEÇİLMELİ VE BU KONUDA MUTLAKA T.C. MÜŞAVİRLİĞİNIN YÖNLENDİRMELERİ TALEP EDİLMELİDİR. • BU ÇERÇEVEDE ÇOK İYİ VE GÜVENİLİR TERCÜMANLARLA ÇALIŞILMALI, KENDİNİ İSPATLAMIŞ ULUSLARARASI DANIŞMANLIK ŞİRKETLERİNE MENSUP DA OLSA TUTULACAK DANIŞMANLAR İYİ ARAŞTIRILMALI, İNGİLİZCE YERİNE SADECE MAKEDONCA KONUŞULAN ORTAMLARDA MUTLAKA MAKEDONCA-TÜRKÇE TERCÜMAN BULUNDURULMALIDIR.

41. Makedonya Cumhuriyeti GÖRÜŞ VE ÖNERİLER • ARAZİ YA DA MÜLK ALMA DURUMLARINDA, SATIN ALINACAK YERİN TAPU VE KADASTRO KAYITLARI KONTROL EDİLMELİ, ÖZEL YA DA KAMU (BAZEN DE HEM ÖZEL SEKTÖRE HEM DE KAMUYA AİT OLABİLMEKTEDİR) MALI OLUP OLMADIĞI İYİ ARAŞTIRILMALIDIR. • KİRALANACAK YERLERLE İLGİLİ DE AYNI NİTELİKLİ ARAŞTIRMA YAPILMALIDIR (BORÇ, ALACAK-VERECEK DURUMLARI DAHİL). • MAKEDON GÜMRÜKLERİNDE İŞADAMLARININ YANINDA BULUNAN EŞANTİYON, KOLLEKSİYON BİLDİRİMİ (TRANSİT GEÇİŞLER DAHİL) YAPILMALIDIR. • ÖZELLİKLE ÜRETİMDE PATENT/MARKA TESCİL BAŞVURUSU YAPILMALIDIR.

42. Makedonya Cumhuriyeti Sadeta BEKIROSKA Ministry of Economy – State Market Inspectorate sadeta.bekiroska@economy.gov.mk Cell: +389 75 262 953 Ersin BAKI Government of Republic of Macedonia Secretariat for European Affairs ersin.baki@sep.gov.mk Cell: +389 70 954 464