1 / 24

FIZYCZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB

FIZYCZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB. I. FIZYCZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB (1). Podstawowe (pierwotne): ciężar właściwy, ciężar objętościowy, porowatość, struktura, zwięzłość, plastyczność, lepkość, pęcznienie, kurczliwość, barwa, układ. Wtórne (funkcjonalne):

kaden
Download Presentation

FIZYCZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. FIZYCZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB

  2. I. FIZYCZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB (1) • Podstawowe(pierwotne): • ciężar właściwy, ciężar objętościowy, • porowatość, struktura, • zwięzłość, plastyczność, lepkość, pęcznienie, kurczliwość, • barwa, układ. • Wtórne (funkcjonalne): • właściwości wodne, powietrzne i cieplne gleb. • 1. Ciężar właściwy(ciężar stałych cząstek gleby; gęstość cząstek glebowych) – masa jednostki objętościowej stałej fazy gleby (po jej wysuszeniu). • Średni ciężar właściwy większości gleb mineralnych wynosi 2,65 g .cm-3 natomiast wytworzonych z torfów wynosi od 1,4 do 1,9 g .cm-3 . • Ciężar właściwy zależy od: • - składu mineralnego gleby i zawartości próchnicy.

  3. I. FIZYCZNE WŁAŚCIWOŚCI GLEB (2) • 2. Ciężar objętościowy – ciężar jednostki objętościowej gleby o nienaruszonej strukturze. • a. Ciężar objętościowy chwilowy dotyczy fazy stałej i roztworu glebowego, zależy od aktualnej wilgotności gleby. • b. Ciężar objętościowy rzekomy jest to ciężar jednostki objętości gleby o nienaruszonej strukturze, wysuszonej w 105 ºC. • Służy on do porównań gleb między sobą. • Ciężar objętościowy zależy od: • - struktury gleby, układu, składu granulometrycznego, ciężaru właściwego. • Średnio w glebach mineralnych waha się od 1,1 do 1,8 g .cm-3 . • Ciężar objętościowy określa stosunki powietrzne w glebie: • im jest niższy tym gleba jest bardziej przewiewna.

  4. Gęstość gleby - wyznaczanie Gęstość objętościowa = Masa / Objętość całości Gęstość właściwa = Masa / Objętość fazy stałej Gęstość właściwa 2.6 g/cm 3 Gęstość objętościowa 1.1 - 1.9 g/cm 3

  5. POROWATOŚĆ GLEBY Po = (Vp / V)*100% [%] Vp – objętość przestrzeni wolnych w glebie zajętych przez powietrze i wodę V – całkowita objętość gleby Porowatość ogólna gleby – ogólna objętość porów: - makropory – φ > 8,5 μm - mezopory – φ 0,2-8,5 μm - mikropory – φ < 0,2 μm • - gleby piaszczyste – 35-45% • - gleby gliniaste i lessy – 40-50% • iły i gleby wysoko próchnicze – 50-60% • gleby organiczne (torfy) – 80-90%

  6. Porowatość gleby zależy od: • czynników wewnętrznych: skład granulometryczny, zawartość próchnicy, tekstura i struktura gleby, fauna glebowa, ilość korzeni • czynników zewnętrznych: klimat (wilgotność, temperatura), zabiegi agrotechniczne Porowatość ogólną oblicza się według wzoru: Po = (γ - γo)/γ * 100% γ – gęstość właściwa gleby γo – gęstość objętościowa gleby Lub przy użyciu aparatury (porometr Loebella, piknometr powietrzny Nietscha w modyfikacji Święcickiego)

  7. Porowatość gleby - obliczanie • Gęstość właściwa gleby = 2.5 g/cm3 • Gęstość objętościowa gleby = 1.2 g/cm3 • Porowatość gleby (2.5 – 1,2) / 2.5 = .52albo inaczej 52 % cząstek stałych Czyli, że 52% objętości naturalnej próbki gleby zajmują cząstki stałe, a 48% powietrze i/lub woda.

  8. BARWA GLEBY Barwa gleby jest ściśle związana ze składem oraz fizycznymi i chemicznymi właściwościami utworów glebowych.

  9. Tabele Munsella

  10. Odcień – Hue barwa: czerwona –żółta–zielona–niebieska–purpurowa R YRYGYGBGBPB P

  11. Czystość – Value biała - szara - czarna 10/05/0 0/0

  12. Nasycenie – Chroma

  13. Hue: 10 YR Value:Jasnoszaryalbo Ciemnoszary Chroma:Intensywność koloru Tabele Munsella - podsumowanie

  14. Optymalne warunki do określania barwy gleby • światło naturalne • jasny, słoneczny dzień • środek dnia (południe) • światło padające pod kątem, z lewej strony • gleba powinna być świeża • nie używać okularów przeciwsłonecznych!

  15. STRUKTURA GLEBY • Warstwowa • Słupkowa • Pryzmatyczna • Sferyczna • Orzechowata • Ziarnista • Gruzełkowata Ziarnista Gruzełkowata Pryzmatyczna Słupkowa Warstwowa Ziarnista

  16. UKŁAD GLEBY • Luźny • Pulchny • Zwięzły • Zbity

  17. NOWOTWORY GLEBOWE Pochodzenia chemicznego • Nacieki próchnicze • Nagromadzenia krzemionki (SiO2) • Wytrącenia łatwo rozpuszczalnych soli (NaCl, CaCl2) • Wytrącenia węglanu wapnia (CaCO3) • Wytrącenia gipsu (CaSO4×2H2O) • Wytrącenia żelaziste Pochodzenia biologicznego

  18. ZWIĘZŁOŚĆ GLEBY Jest to siła z jaką gleba przeciwstawia się naciskowi mecha- nicznemu. Miarą zwięzłości jest spójność. Zwięzłość gleby zależy od: składu granulometrycznego, struktury, wilgotności, zawartości koloidów i próchnicy • Gleby zwięzłe (wytworzone z iłów i glin ciężkich) • Gleby średnio zwięzłe (wytworzone z glin lekkich, piasków gliniastych mocnych, utworów pyłowych) • Gleby słabo zwięzłe (wytworzone z piasków gliniastych lekkich, słabo gliniastych piasków pylastych) • Gleby luźne (wytworzone ze żwirów i piasków)

  19. PLASTYCZNOŚĆ GLEBY Jest to właściwość zmiany swego kształtu pod wpływem sił zewnętrznych i zachowania nadanych kształtów po ustaniu działania tych sił. Zależy od uwilgotnienia próbki gleby. W zależności od niej wyróżnia się granice konsystencji: Granica płynności – Granica plastyczności – Granica skurczu • Gleby bardzo plastyczne (gliny ciężkie, iły) • Gleby średnio plastyczne (gliny średnie i lekkie) • Gleby mało plastyczne (piaski gliniaste i słabo gliniaste) • Gleby nie plastyczne (piaski luźne i żwiry)

  20. LEPKOŚĆ GLEBY Jest to właściwość gleby w stanie wilgotnym polegająca na przyleganiu do różnych przedmiotów. Zależy od składu granulometrycznego, wilgotności, struktury gleby i jej rodzaju. Gleba uzyskuje lepkość dopiero po osią- gnięciu pewnego stanu uwilgotnienia. • Gleby pozbawione lepkości – gleby suche • Gleby o maksymalnej lepkości – zawierające max. 60% frakcji ilastej Gleby zwięzłe bezstrukturalne wykazują większą lepkość, niż gleby o dobrej strukturze

  21. PĘCZNIENIE I KURCZLIWOŚĆ GLEBY Pęcznienie to zwiększanie objętości gleby pod wpływem pochłaniania wody. Kurczliwość to proces odwrotny. Procesy te obserwuje się tylko w glebach zwięzłych, plastycznych. Pęcznienie gleb P = (Pmax – V) / V jest to stosunek przyrostu objętości gleby maksymalnie spęczniałej Pmax do jej początkowej objętości Kurczenie się gleb K = (V – Vmin) / V Vmin oznacza minimalna objętość gleby uzyskiwaną wówczas, gdy osiąga ona wilgotność odpowiadającą granicy skurczu

  22. PĘCZNIENIE I KURCZLIWOŚĆ GLEBY przykładowe wartości

  23. Faza ciekła gleby • Woda w postaci pary wodnej • Woda molekularna - woda higroskopowa - woda błonkowata • Woda kapilarna - woda kapilarna właściwa - woda kapilarna przywierająca (zawieszona) • Woda wolna - woda infiltracyjna (przesiąkająca) - woda gruntowo-glebowa

  24. Udział głównych form wody w glebach w zależności od składu granulometrycznego

More Related