Udziały / akcje znajdujące się w majątku wspólnym małżonków dr Radosław L. Kwaśnicki

1. Udziały / akcje znajdujące się w majątku wspólnym małżonkówdr Radosław L. Kwaśnicki

2. MOTTO „Trzy są sposoby zdobywania mądrości. Pierwszy to refleksja – najbardziej szlachetny, następnie naśladowanie – jest on najłatwiejszy, a trzeci to doświadczenie – najbardziej gorzki ze wszystkich.” Konfucjusz KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

3. Agenda Status wspólnika / akcjonariusza w razie nabycia udziałów / akcji za środki pochodzące z majątku wspólnego w trakcie trwania małżeńskiej wspólności majątkowej Case study Udziały / akcje nabyte z majątku wspólnego w trakcie trwania wspólności majątkowej a majątek wspólny Uzyskanie statusu wspólnika / akcjonariusza – trzy poglądy Nowelizacja KSH z 2004 r. – art. 1831 oraz art. 3321 KSH Wykonywanie praw udziałowych / akcyjnych Relacja przepisów KRiO oraz KSH Wykonywanie praw udziałowych / akcyjnych „w spółce” - art. 184 oraz art. 333 § 2 KSH Wykonywanie praw udziałowych / akcyjnych „na zewnątrz spółki” – art. 36 i nast. KRiO III. Podsumowanie KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

4. Case study Jeden z małżonków nabył prawo udziałowe / akcyjne w spółce ze środków pochodzących z majątku wspólnego małżonków . Czy udziały / akcje wchodzą w skład majątku wspólnego? Kto uzyskuje status wspólnika / akcjonariusza spółki? KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

5. Przynależność do wspólnego majątku Udziałów / akcji nabytych z majątku wspólnego w trakcie trwania wspólności majątkowej KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

6. Uzyskanie statusu wspólnika / akcjonariusza w spółceTrzy Poglądy KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

7. Wspólnikiem / akcjonariuszem staje się tylko małżonek będący stroną czynności objęcia / nabycia udziałów / akcji • Założenia: • Sprowadzenie istoty prawa udziałowego w spółkach kapitałowych do wierzytelności (stanowisko to zapoczątkował A. Dyoniak) - w tym ujęciu relacja: wspólnik / akcjonariusz a spółka przypomina relację pomiędzy dłużnikiem i wierzycielem • Przedmiotem majątku wspólnego mogą być wyłącznie prawa majątkowe, zaś w udziale / akcji inkorporowane są również prawa niemajątkowe • Argumenty przeciw: • Wspólność majątkowa małżonków, jest wspólnością niepodzielną, zatem nie można dokonywać jej podziału • Nie jest możliwe dokonanie dychotomicznego podziału na prawa korporacyjne i organizacyjne • Wyłączenie możliwości aktywacji statusu wspólnika / akcjonariusza przez drugiego z małżonków prowadzi do dyskryminacji KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

8. Status Wspólnika / akcjonariusza uzyskują Automatycznie obydwoje małżonkowie • Założenia: • Wspólność prawa podmiotowego • Interpretacja art. 31 i art. 32 KRiO, z których wynika przynależność udziałów / akcji do majątku wspólnego • Argumenty przeciw: • Komplikacje w funkcjonowaniu spółki • Komplikacje dla małżonka KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

9. wspólnikiem / akcjonariuszem staje się małżonek, który ujawnił swoją wolę uczestnictwa w spółce kapitałowej- koncepcja pośrednia - Materialnoprawny status wspólnika / akcjonariusza uzyskuje każdy z małżonków, natomiast status formalny – tylko małżonek, który zostanie ujawniony w księdze udziałów / akcyjnej Małżonek nieujawniony w księdze udziałów / akcyjnej może wykazać swą wolę uczestnictwa w spółce poprzez złożenie wniosku o wpis do ww. księgi W zmodyfikowanej wersji prezentowanego poglądu wspólnikami / akcjonariuszami stają się ex lege obydwoje małżonkowie, jednakże efekt współuprawnienia wobec spółki powstaje dopiero po zawiadomieniu spółki o tym, że udział / akcja należy do majątku wspólnego KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

10. Nowelizacja KSH z 2004 r. – dodanie przepisu art. 1831 oraz art. 3321 KSH KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

11. Relacja przepisów ksh oraz krio KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

12. wykonywanie praw wspólników / akcjonariuszy „w Spółce” – art. 184 oraz 333 § 2 KSH – zasady ogólne Zgodnie z art. 184 § 1 KSH oraz art. 333 § 2 KSH współuprawnieni z udziałów / akcji wykonują swoje prawa w spółce przez wspólnego przedstawiciela. W opinii Sądu Okręgowego w Warszawie, gdy obaj małżonkowie są wpisani do księgi akcyjnej na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej to: „prawa z akcji wykonują wówczas przez przedstawiciela. Osobą tą może być jeden ze współmałżonków. W takiej sytuacji drugi małżonek udziela mu pełnomocnictwa, co powoduje, że pierwszy małżonek działa w imieniu ich obojga. Gdyby małżonek niedziałający miał się ograniczać do wyrażenia zgody na działania męża / żony, nie byłby, zgodnie z ogólnymi przepisami prawa cywilnego, stroną czynności dokonanych przez małżonka działającego” (postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie, XVI Wydział Gospodarczy z dnia 29.04.2011 r. , sygn. akt: XVI GCo 75/11) KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

13. Skutki niewyznaczenia wspólnego przedstawiciela przez współuprawnionych małżonków Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 04.01.2007 r., sygn. akt: III CSK 238/07, LEX nr 445167, stwierdził, iż: „brak wskazania wspólnego przedstawiciela powoduje sytuację, w której prawa z udziału pozostają w zawieszeniu i nie mogą być wykonywane. Współuprawniony nie może zatem wykonywać prawa głosu, zaskarżać uchwał podjętych przez organy statutowe spółki, wykonywać czynności kontrolnych, dywidenda jest wypłacana do depozytu sądowego itp.” KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

14. umożliwianie wspólnikom / akcjonariuszom udziału w walnych zgromadzeniach • Ani przewodniczący walnego zgromadzenia, ani zarząd spółki kapitałowej nie powinni decydować o tym, któremu z małżonków przysługuje prawo do udziału w zgromadzeniu • Jeśli na walnym zgromadzeniu stawią się oboje małżonkowie (nie wyznaczywszy wspólnego przedstawiciela) to wydaje się, że przewodniczący bądź zarząd powinni im umożliwić wspólne uczestnictwo na zgromadzeniu • Uczestnictwo w zgromadzeniu obydwu małżonków eliminuje ryzyko pokrzywdzenia jednego ze współuprawnionych, bądź ryzyko wzruszenia danej czynności przez nieobecnego współuprawnionego KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

15. kworum • Konsekwencją dopuszczenia współuprawnionych do uczestnictwa na walnym zgromadzeniu jest wliczanie reprezentowanego przez nich kapitału zakładowego do kworum • Wliczenie reprezentowanego przez współuprawnionych kapitału zakładowego do kworum nie rodzi ryzyka dla współuprawnionych, w razie uznania, że dana uchwała godzi w ich interesy, bądź nie wyrażają na nią zgody KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

16. Wykonywanie prawa głosu Niejednolite wykonywanie prawa głosu przez współuprawnionych: oddane przez współuprawnionych głosy należy uznać za nieważne oddane głosy nie powinny być brane pod uwagę przy liczeniu głosów Jednolite wykonywanie prawa głosu przez współuprawnionych: oddane przez współuprawnionych głosy należy uznać za ważne oddane głosy powinny być brane pod uwagę przy liczeniu głosów KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

17. wykonywanie praw wspólników / akcjonariuszy „na zewnątrz spółki” – art. 36 i nast. Krio – zasady ogólne Wobec czynności zarządu prawami udziałowymi / akcyjnymi, które nie angażują bezpośrednio – jako strony uprawnionej bądź zobowiązanej – spółki, nie znajdzie zastosowania reguła ich realizacji poprzez wspólnego przedstawiciela, lecz zasady określone w przepisach normujących poszczególne formy własności – regulacje KRiO W świetle art. 36 § 2 KRiO każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać przedmiotami oraz prawami majątkowymi wchodzącymi w skład majątku wspólnego (tzw. „zasada samodzielności”) Powyższa zasada dotyczy wykonywania zarządu majątkiem wspólnym wobec osób trzecich KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

18. Rozporządzanie udziałami / akcjami Rozporządzanie udziałami / akcjami nie wymaga zgody drugiego z małżonków, zaś udziały / akcje nie mogą być uznane za przedmiot służący jednemu małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej Każdy z małżonków, jest w pełni uprawniony do samodzielnego rozporządzania udziałami / akcjami (w tym do ich sprzedaży) KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

19. podsumowanie KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy

20. KWAŚNICKI, WRÓBEL & Partnerzy