1 / 58

Szczepienia ochronne w praktyce lekarzy sprawujących opiekę profilaktyczną nad pracownikami

Szczepienia ochronne w praktyce lekarzy sprawujących opiekę profilaktyczną nad pracownikami. 1. Drogi i mechanizmy szerzenia się zakażenia. droga pokarmowa (zakażenia fekalno-oralne, przez wodę i żywność, przenoszone rękoma), droga powietrzna (zakażenia kropelkowe, pyłowe, przez aerozol),

jalila
Download Presentation

Szczepienia ochronne w praktyce lekarzy sprawujących opiekę profilaktyczną nad pracownikami

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Szczepienia ochronne w praktyce lekarzy sprawujących opiekę profilaktyczną nad pracownikami 1

  2. Drogi i mechanizmy szerzenia się zakażenia • droga pokarmowa (zakażenia fekalno-oralne, przez wodę i żywność, przenoszone rękoma), • droga powietrzna (zakażenia kropelkowe, pyłowe, przez aerozol), • droga związana z naruszeniem ciągłości tkanek, • droga zakażenia przez nosicieli (wektory), • droga kontaktowa

  3. Profilaktyka chorób zakaźnych 1796r. – Edward Jenner – szczepionka przeciw ospie prawdziwej 1881r. – Ludwik Pasteur – szczepionka przeciw wąglikowi 1885 – Ludwik Pasteur – szczepionka przeciw wściekliźnie 1890 – Behring – uodpornienie bierne – antytoksyna błonicza 3

  4. Inne szczepionki 1895r. – przeciw dżumie 1896r. – przeciw cholerze i dżumowi brzusznemu 1921r. – przeciw gruźlicy BCG 1923r. – przeciw błonicy 1926r. – przeciw krztuścowi 1927r. – przeciw tężcowi 1937r. – przeciw durowi wysypkowemu, żółtej gorączce 1941r. – przeciw grypie 1954r., 1959r, - przeciw poliomyelitis 1959r. – przeciw odrze 1967r. – przeciw śwince 1981r. – przeciw różyczce, wietrznej ospie, WZW B 1993r. – przeciw WZW A 4

  5. Zgony spowodowane chorobami zakaźnymi Lata międzywojenne – 20% zgonów Lata 90-te XX wieku - < 1% zgonów 5

  6. Obowiązki pracodawcy • Pracodawca w celu ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwy czynnik biologiczny jest obowiązany do stosowania wszelkich dostępnych środków eliminujących narażenie lub ograniczających stopień tego narażenia • Obowiązkiem pracodawcy lub zlecającego wykonanie prac jest poinformowanie pracowników lub osoby mające wykonywać pracę, narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych, przed podjęciem czynności zawodowych o rodzaju zalecanego szczepienia ochronnego wymaganego przy wykonywaniu czynności zawodowych

  7. Akty prawne regulujące zagadnienia szczepień ochronnych 7 Ustawa z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.2008.234.1570 z późn. zm.) Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (tekst jednolity: Dz.U.2004.125.1317 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.U. 2011.182.1086) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności (Dz.U. 2012.40)

  8. Program szczepień ochronnych ze szczegółowym schematem stosowania poszczególnych szczepionek oraz wskazaniami do szczepień obowiązkowych i zalecanych, podaje Główny Inspektor Sanitarny w formie komunikatu publikowanego do końca I kwartału każdego roku (Program Szczepień Ochronnych na rok 2013 – Załącznik do Komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 29 października 2012 r. (poz. 78)) 8

  9. Zadania służby medycyny pracy Służba medycyny pracy jest właściwa do realizowania zadań z zakresu: sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi, w szczególności przez: wykonywanie szczepień ochronnych, niezbędnych w związku z wykonywaną pracą

  10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności Interpretacja słowa „wymaganego” • czy podjęcie pracy jest uzależnione od bezwzględnego poddania się odpowiednim szczepieniom?

  11. Zalecane szczepienia wymagane u pracowników • Zapewnienie dostępności do szczepionki • Pokrycie kosztów jej zakupu przez pracodawcę • Pokrycie kosztów wykonania szczepienia przez pracodawcę • Decyzja o poddaniu się szczepieniu powinna należeć do pracownika

  12. Rola lekarza służby medycyny pracy • Poinformowanie pracodawcy o dostępności szczepionki przeciwko drobnoustrojom, na zakażenie którymi narażeni są pracownicy oraz o zasadności jej użycia • Wyjaśnienie pracownikom istotności szczepienia oraz jego roli ochronnej • Poinformowanie pracowników o konsekwencjach wynikających z nabycia choroby w przypadku niepoddania się szczepieniu • Przedstawienie pracownikom informacji o potencjalnych powikłaniach poszczepiennych

  13. Rola lekarza służby medycyny pracy • Wywiad przeprowadzony przez lekarza bądź wykonanie w niektórych przypadkach odpowiednich badań laboratoryjnych pomoże wykluczyć te osoby, które mają już odporność na daną chorobę (nabytą naturalnie bądź wskutek uprzednich szczepień) i nie wymagają podania szczepionki • W przypadku odmowy poddania się szczepieniu przez pracownika, fakt ten wraz z podaniem przyczyny powinien być odnotowany w dokumentacji medycznej. Warto też poprosić pracownika o pisemne oświadczenie odmowy poddania się zaproponowanemu przez lekarza szczepieniu.

  14. Kwalifikacje do wykonywania szczepień • Szczepienia ochronne przeprowadzają lekarze lub felczerzy, pielęgniarki, położne i higienistki szkolne, którzy odbyli w ramach doskonalenia zawodowego specjalistyczny kurs w tym zakresie i uzyskały dokument potwierdzający ukończenie tego kursu bądź szkolenia lub uzyskały specjalizację w dziedzinie, w przypadku której ramowy program kształcenia podyplomowego obejmował problematykę szczepień ochronnych na podstawie przepisów o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przepisów o zawodach pielęgniarki i położnej • Do dnia 31.12.2015 szczepienia mogą wykonywać ww. osoby, nieposiadający wspomnianych kwalifikacji, o ile posiadają 2,5-letnią praktykę w zakresie przeprowadzania szczepień ochronnych

  15. Zalecane szczepienia w poszczególnych grupach pracowniczych

  16. Szczepienie p/WZW typu A: • Zawiera unieczynnione wirusy A • Szczepienie podstawowe – 2 dawki w odstępie 6-12 miesięcy • Dawek przypominających nie stosuje się • Zalecane szczególnie młodszym pracownikom • Można rozważyć przed szczepieniem oznaczenie przeciwciał anty-HAV w klasie IgG • Poziom zabezpieczający przeciwciał >15-20 mIU/ml

  17. Szczepionki p/ WZW A Zawierają drobnoustroje inaktywowane: • HAVRIX ADULT > 18 r.ż. HAVRIX 720 JUNIOR >1 r.ż do 18r.ż. (GSK) • 2 dawki w odstępie 6- 12 miesięcy • VAQTA 50 > 17 r.ż. VAQTA 25 > 2 r.ż. do 17 r.ż. (MSD) • 2 dawki • AVAXIM 160V > 2 r.ż. (Sanofi Pasteur) • 2 dawki

  18. Szczepionki skojarzonep/ WZW A i WZW B • TWINRIX ADULT ( GSK )> 16 r.ż. Schemat szczepienia 0- 1- 6 mies.

  19. Szczepienie p/ błonicy, tężcowi i krztuścowi s.c. lub i.m. • Szczepionka DTP podawana trzykrotnie w odstępach 6 tygodni w 1 roku życia (szczepienie pierwotne) oraz jeden raz w 2 roku życia (szczepienie uzupełniające) • Sposób podania i schemat dawkowania wedle wskazań producenta lub zaleceń lekarskich • Jako dawka przypominająca u osób zaszczepionych w dzieciństwie - szczepionka poliwalentna przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi ze zmniejszoną zawartością komponentów błoniczego i krztuścowego zawierająca acelularny komponent krztuścowy (dTap) – co 10 lat

  20. Szczepienie p/ błonicy, tężcowi i krztuścowi • Boostrix (GSK) • Boostrix Polio (GSK) • Adacel (Sanofi Pasteur)

  21. Szczepienie p/ durowi brzusznemu • Szczepionką monowalentną (Ty) lub skojarzoną ze szczepionką p/tężcowi (TyT). • Ze wskazań indywidualnych. • W zależności od sytuacji epidemiologicznej- rozporządzenie Ministra Zdrowia lub wojewodów • Typhim Vi (Sanofi Pasteur) w przypadku narażenia – podawanie co 3 lata

  22. Szczepienie p/ tężcowi • podskórnie szczepionką monowalentną lub skojarzoną z antygenami innych drobnoustrojów • u osób uprzednio zaszczepionych w ramach szczepień obowiązkowych – dawki przypominające co 10 lat • w ramach profilaktyki poekspozycyjnej – w zależności od czasu jaki upłynął od cyklu podstawowego szczepienia czy podania ostatniej dawki przypominającej szczepionki

  23. Szczepienie p/wściekliźnie i.m. lub s.c. • Ze wskazań indywidualnych • Zalecane jest osobom wyjeżdżającym do rejonów endemicznego występowania zachorowań na wściekliznę • Osoby podejrzane o zakażenie wirusem wścieklizny • Kwalifikację do szczepienia przeprowadza specjalistyczna Poradnia Chorób Zakaźnych

  24. Szczepienie p/ wściekliźnie Profilaktyczne, przednarażeniowe, PEP- pre- exposure prophylaxis, w odróżnieniu od PET- post- exposure treatment. Szczepionka przygotowana na hodowlach komórkowych, zawierająca inaktywowany wirus, bezpieczna, wysoce immunogenna, zalecana przez WHO

  25. Szczepienie p/ wściekliźnie domięśniowo lub podskórnie w ramach profilaktyki poekspozycyjnej – 5 dawek szczepionki (0, 3, 7, 14, 30 doba) w ramach szczepienia przedekspozycyjnego – 3 dawki (0, 7, 28 doba); po 12 miesiącach 1 dawka uzupełniająca; dawka przypominająca - 1 dawka 5 lat po zakończeniu szczepienia podstawowego (kolejne dawki co 5 lat lub z częstotliwością uzależnioną od miana przeciwciał)

  26. Szczepienie p/ wściekliźnie W Polsce zarejestrowane: Verorab- przygotowana na komórkach Vero (Sanofi Pasteur)

  27. SZCZEPIENIA PRZECIW WŚCIEKLIŹNIE (POEKSPOZYCYJNE)

  28. SZCZEPIENIA PRZECIW WŚCIEKLIŹNIE (POEKSPOZYCYJNE)

  29. Szczepienie p/ kleszczowemu zapaleniu mózgu • Szczepienie najkorzystniej rozpocząć zimą lub wiosną, tak by dwie dawki szczepionki podać przed sezonem aktywności kleszczy • Podanie domięśniowe, schemat trzydawkowy (II dawka – 1-3 miesięcy po pierwszej dawce, dawka uzupełniająca – 5-12 miesięcy po II dawce); dawka przypominająca – 3 lata od zakończenia szczepienia podstawowego; kolejne dawki przypominające co 3-5 lat • Dawki przypominające u osób > 50 r.ż. co 3 lata

  30. Szczepienie p/ kleszczowemu zapaleniu mózgu Szczepionki zawierają inaktywowane wirusy • FSME- Immun (Baxter) • Encepur (Chiron Behring)

  31. Szczepienie p/ żółtej gorączce Dla wyjeżdżających za granicę, wg wymogów kraju docelowego, zgodnie z zaleceniami Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych. Dotyczy w szczególności krajów Afryki oraz Ameryki Południowej. Nie szczepić uczulonych na białko kurze

  32. Szczepienie p/żółtej gorączce • Stamaril (Sanofi Pasteur) • szczepionka przeznaczona do czynnego uodporniania, zawierająca zdolnego do replikacji, atenuowanego wirusa żółtej febry szczepu 17 Dakar • domięśniowo lub podskórnie, dawka jednorazowa; dawki przypominające – co 10 lat • szczepienia są wykonywane w punktach szczepień, które uzyskały stosowne rekomendacje

  33. Obowiązkowe szczepienia ochronne Obowiązkowe szczepienie przeciw HBV • uczniowie uczelni medycznych lub innych uczelni, prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych, którzy nie byli szczepieni przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, • studenci uczelni medycznych lub innych uczelni, prowadzących kształcenie na kierunkach medycznych, którzy nie byli szczepieni przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, • osoby wykonujące zawód medyczny narażone na zakażenie, które nie były szczepione przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B

  34. Szczepienia p/ WZW typu B:Kalendarz szczepień 2013 42 Szczepień przypominających u osób zdrowych nie przewiduje się. Nie należy szczepić osób uprzednio zaszczepionych podstawowo przeciw WZW typu B Dawki przypominające dla przewlekle chorych (dializowani, niedobory odporności), kiedy anty-HBs< 10 j.m./l. Ocena stężenia anty-HBs u osób przewlekle chorych nie jest finansowana z budżetu ministra właściwego do spraw zdrowia. Osobom z grup ryzyka zakażenia zaleca się określenie stężenia przeciwciał poszczepiennych nie wcześniej niż 4 tygodnie po trzeciej dawce szczepionki w celu określenia odpowiedzi poszczepiennej Niedopuszczalne jest odmawianie wykonania zabiegu medycznego związanego z naruszeniem ciągłości tkanek w przypadku braku szczepienia przeciw WZW typu B

  35. Kwalifikacja do szczepień przeciw HBV

  36. Kwalifikacja do szczepień przeciw HBV

  37. Kwalifikacja do szczepień przeciw HBV * 1. badany może być w fazie zdrowienia po ostrym WZW B 2. może być uodporniony, ale testy są zbyt mało czułe, by wykryć bardzo małe stężenia anty-HBs 3. może być podatny na zakażenie, a dodatni wynik anty-HBc jest wynikiem fałszywie dodatnim 4. może przechodzić przewlekłe WZW B z nieoznaczalnym poziomem HBsAg

  38. Szczepionki p/ WZW B: Zarejestrowane w Polsce- II generacja, rekombinowane: • Engerix B 20 µg , > 15 r.ż. (GSK) • HB-Vax PRO, > 20 r.ż. (MSD) • EUVAX B 1,0 ml > 15 r.ż. (LG Life Sciences) • Hepavax Gene TF 20 µg, > 15 r.ż. (Berna Biotech/BIOMED)

  39. Rekomendowane szczepienia ochronne dla pracowników służby zdrowia • Szczepienie przeciwko GRYPIE • corocznie • Szczepienie przeciwko KRZTUŚCOWI • w niektórych krajach, szczególnie pracujących z dziećmi poniżej 12 miesiąca życia • Szczepienie przeciwko ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE • u pracowników medycznych, u których brak jest serologicznych dowodów odporności czy dowodów na poddanie się szczepieniu w przeszłości • Szczepienie przeciwko OSPIE WIETRZNEJ • u pracowników medycznych, u których brak jest serologicznych dowodów odporności czy dowodów na poddanie się szczepieniu w przeszłości • Szczepienie przeciwko ZAKAŻENIOM WYWOŁANYM PRZEZ NEISSERIA MENINGITIDIS • dla mikrobiologów stale eksponowanych podczas hodowli N. meningitidis

  40. Szczepienie p/ospie wietrznej Dla osób, które nie chorowały na ospę wietrzną i nie zostały wcześniej zaszczepione w ramach szczepień obowiązkowych albo zalecanych, Dla kobiet planujących zajście w ciążę, które nie chorowały wcześniej na ospę wietrzną. Przeciwwskazania: leczenie immunosupresyjne, ciąża oraz okres przynajmniej 3 miesięcy przed planowaną ciążą

  41. Szczepienie p/ospie wietrznej Żywa, atenuowana szczepionka Varilrix (GSK) domięśniowo lub podskórnie; 2 dawki w odstępie 6 tygodni Szczepienie poekspozycyjne – wykonane w ciągu 72 godzin od ekspozycji na wirusa

  42. Szczepienie przeciw odrze, śwince i różyczce Zalecane u młodych kobiet, zwłaszcza pracujących w środowiskach dziecięcych (przedszkola, szkoły, szpitale, przychodnie); dla zapobiegania różyczce wrodzonej szczególnie nieszczepionym w 13 roku życia lub jeżeli od szczepienia podstawowego w 13 roku życia minęło więcej niż 10 lat szczepienie przypominające

More Related