Focusdag 2010

1. Focusdag 2010

2. Programma • 9u30: Onthaal • 10u-10u15: Inleiding en verwelkoming • 10u15-11u30: Verkenning uitdagingen milieusector • 11u30-13u: Voorstelling inspirerende campagnes en projecten • 13u-14u: Middagpauze met infomarktje • 14u-14u15: Prijsuitreiking meest inspirerende campagnes en projecten • 14u15-15u30: Inspiratie en tips voor een dynamische verenigingswerking • 15u30-15u45: Prijsuitreiking meest inspirerende voorbeelden van verenigingswerking • 15u45: Receptie en fotoshoot prijswinnaars • 16u30: Einde

3. Inspiratie en tips voor een dynamische verenigingswerking • Staalkaart van goede verenigingspraktijken • Voorstelling van praktijken verzameld door BBL – min of meer gekoppeld aan uitdagingen milieusector • In werktafels bespreking en aanvulling van deze en eigen goede praktijken en tips • Stemming van meest inspirerende verenigingspraktijken • Elke werktafel kan 2 extra goede verenigingspraktijken inbrengen voor stemming

4. Inspelen op toenemende “eco-activiteit” los van de natuur- en milieuverenigingen • eigen initiatieven thuis, in de buurt… (ook transitiewijken) • facebookgroepen, online petities… • socio-culturele verenigingen organiseren campagnes, samenaankoop… • acties ecobedrijven

5. organiseer laagdrempelige natuureducatieve vormingen SNELcursus lieveheersbeestjes (Natuur.koepel) • Theorieles en excursie: introductie in fascinerende wereld • Geen voorkennis vereist, enkel INTERESSE EN LIEFDE voor de natuur • Aard van vorming, titel en communicatie: laagdrempelig en wervend. NIET SPECIALISTISCH • Meer info: http://www.natuurkoepel.be/cursus/hemelbeestjes2010.htm Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

6. Organiseer educatieve belevings-activiteiten in de natuur voor jong en oud Natuur Initiatie en Doe Namiddag (Groen-Blauw-Rood vzw) • Begeleide en zelfstandige wandelingen voor gezinnen en kinderen, met ontdekpakket. • Klemtoon op natuurbeleving (proeven, voelen, ruiken, …) en creativiteit. • Meer info: http://www.groenblauwrood.be/ Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

7. Organiseer doe-activiteiten: tellen in de natuur 1000-soortendag (Natuur.koepel) Tellen, registreren en vastleggen op foto (nieuwe media) van zoveel mogelijk soorten in 4 regio’s (ook Noord-Frankrijk). http://www.1000soorten.eu/ 1 van de genomineerden voor de Vlaamse Prijs voor Vrijwilligerswerk Tel mee tot 2010 (Natuurpunt) Tellen, registreren van 2010 soorten. In totaal: 39.000 waarnemingen gemeld van 3.211 Verschillende soorten. http://www.natuurpunt.be/nl/vereniging/pers/natuurstudievrijwilligers-halen-hun--doelstellingen-wl_322.aspx Klimaatsoortenproject (JNM) Inventarisatie en registreren impact klimaatwijziging op soorten Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

8. Organiseer doe-activiteiten: Fietsen en wandelen in de natuur Ecocyclotocht (De Natuurvrienden) Vast aanbod van fietsparcours langs duurzame plekjes in de kempen. Individueel of per groep met folder (i.s.m. diverse organisaties) Meer info: http://www.natuurvrienden.be/ Walk for Nature (Natuurpunt Oost-Brabant, Velpe-Mene) Meer info: http://www.walkfornature.be Andere doe-activiteiten: Buur Natuur project (Pasar) bijv. verkiezing mooiste natuurplekje http://www.pasar.be/buurnatuur/biodiversiteit.asp Brochure: In de bres voor een rijke natuur (Tandem) bijv. met z’n allen naar de bos’coop – VBV, enz… http://www.tandemweb.be/index.php/53/ Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

9. Organiseer doe-activiteiten met dat ietsje meer • Dorpsgame met GPS tijdens Nacht van de Duisternis • (Gruune Steen) • Wandeling ‘Energetische natuurbeleving’: natuurwandeling in combinatie met yoga • (Werkgroep Isis) kanotocht op zoek naar biodiversiteit langs de kantjes en walletjes van Gentse binnenwateren (Gents MilieuFront) De groene loper: lopen voor aankoop bossen in Vlaanderen of Ethiopië (Gents MilieuFront, VBV) Ook gekoppeld aan sponsorproject (zie uitdaging 3)Meer info: http://www.gentsmilieufront.be/index.php/id/557 Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

10. Natuur/milieu at the movies (nieuwe media) • Natuurpunt Meetjesland en Partners: foto- en filmfestival • brede publiek op een originele manier kennis laten maken met natuur en milieu in de streek, nieuwe doelgroepen en nieuwe samenwerkingsverbanden (met o.a. Cultureel Centrum, filmclubs, natuurfotografieclubs, …) • Meer info: http://festival.nlmeetjesland.be/site/index.php • Natuur.koepel: fotofestival langs wandelcircuit dag vd aarde • Meer info: http://dvda.natuurkoepel.be/DvdA2009/ogenblik.htm • Gents MilieuFront: De Groene Loper – Ecologisch filmfestival • 5 dagen lang filmfestival i.s.m. 12-tal organisaties (niet enkel milieuverenigingen, ook vakbond, enz… • Meer info: http://www.gentsmilieufront.be/index.php/02.02 Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

11. Natuur/milieu at the movies (nieuwe media) • Natuur.koepel: voorstelling klimaatfilms voor scholen, VIP’s, natuurfilmfestival enz… i.k.v. Week vd Aarde 2010 • Meer info: http://dvda.natuurkoepel.be/ • ‘t Uilekot en Victoria De luxe: eerste Vlaamse klimaatfilm Climaxi + caravaan langs enkele steden i.s.m. FoE • Meer info en trailer film: http://www.uilekot.org/ • De Torenvalk: volg live de geboorte van babytorenvalkjes • Kai-Mook geen unicum. In zelfde periode kon men geboorte en belevenissen van babytorenvalkjes met webcam volgen. • Gekoppeld aan sponsorproject (zie ook uitdaging 3). Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

12. Deel prijzen uit aan vooruitstrevende milieu-initiatieven • Natuur.koepel: Klimop Award • Jaarlijkse prijsuitreiking aan een vooruitstrevend initiatief dat de natuur en/of milieu in Zuid-West-Vlaanderen ten goede komt. • Gents MilieuFront: De Gouden draak (buiten categorie) • De gouden draak: Belonen wie goed doet (positief). Maar ook kartonnen draak: name en blame wie het niet goed doet (beleidsactie – zie uitdaging 4). Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

13. Zet eens een samenaankoopactie op • VIBE (Tandemkoffer): Samen isoleren met een isolatielaag – samenaankoop van milieuvriendelijke en gezonde dakisolatie. • Meer info: http://www.tandemweb.be/index.php/178/ • Natuurpunt zoekt grote daken (i.s.m. Linea Trovata) • Firma zoekt grote daken (van bedrijven, overheden, scholen, ziekenhuizen, …) voor zonnepanelen te installeren • Ruil: huurinkomsten, goedkopere groene energie • Een deel van opbrengsten staat firma af aan Natuurpunt (zie ook uitdaging 3) • MOW i.s.m. Klimaatkoepel van Oudenaarde: samenaankoop van zonnepanelen • ABLLO i.s.m. milieuraad (en VIBE): samenaankoop van zonnepanelen en boilers • Opbouwwerk Pajottenland en De Paddenbroek • 7 info/investeringsavonden rond samenaankoop superisolerende beglazing Uitdaging 1: inspelen op toenemende ‘eco-activiteit’ los van de natuur- en milieuverenigingen

14. Organiseren van eigentijds vrijwilligers-engagement • “van wieg tot graf” is voorbij • eigentijds engagement is tijdelijk, leerrijk en plezant

15. Werven, werven en nog eens werven (met wervende communicatie!) • Natuurpunt: Natuurpuntcafé • Ruim aanbod en ondersteuningsassortiment voor lokale afdeling (vacaturestand, folder, …) • Modelacties die ook door andere verenigingen kunnen opgezet worden: recruteringswandeling, nieuwe ledendag, burenwandeling, cursisten, informatievergadering (café), … • Meer info: een openstaande Vaca(na)tuur? – handleiding voor rekruteren van vrijwilligers • Natuurpunt Meetjesland en Partners: Natuurgidscursus en JNM • CVN-cursus Natuurgids gaat door op secretariaat. 1 les gaat over de lokale natuur- en vrijwilligerswerking met aanbod wat cursisten allemaal binnen de vereniging kunnen doen • Introductiedag voor jnm’ers, oude sokken stelselmatig contacteren • Wervingspagina op website met de juiste toon … Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

16. Werven, werven en nog eens werven • Natuurpunt Meetjesland en Partners: werven met de juiste toon Gezocht: vrijwilligers • Wij zoeken … • mensen die tijd willen en kunnen vrijmaken om zich te engageren in Natuur en Landschap Meetjesland, een milieu- en natuurvereniging actief in de regio. Voor elk wat wils! Een beeld van mogelijke taken en werkingsterreinen vind je in op de volgende pagina • Wij geven … • een hoop nieuwe vrienden met ervaring in de sector • de mogelijkheid tot persoonlijke ontplooiing en het verwerven van ervaring binnen de structuur en werking van onze vereniging • Meer info: http://www.nlmeetjesland.be/ Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

17. Waardeer/soigneer je vrijwilligers(het hele jaar door en tijdens de Week van de Vrijwilliger i.h.b.) • Gents MilieuFront: bedanking vrijwilligers op jaarlijkse receptie met bon voor winkeltasje met logo van GMF (zie afbeelding) • MOW: tijdens ‘Week van de Vrijwilliger’ kregen alle vrijwilligers een bedankingsbrief en kaartje (van het Vlaams Steunpunt voor Vrijwilligerswerk) Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

18. Modern vrijwilligersengagement op maat (concrete engagementen die passen binnen een persoonlijk leertraject) • Velt: Bewegingscoaches (Winnaar Vlaams prijs voor vrijwilligerswerk) • Aanleiding • Vrijwilligers geven aan dat zij moeilijk nieuwe bestuursleden vinden voor Velt-afdelingen • Nieuwe groepjes ‘eco-actieve’ mensen zoeken kennis over ecologisch tuinieren en leven om hun project te doen slagen Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

19. Modern vrijwilligersengagement op maat (concrete engagementen die passen binnen een persoonlijk leertraject) • Velt: Bewegingscoaches • Doel • Vrijwilligers coachen vrijwilligers: Ontwikkelen en implementeren van vrijwillige coaches die vrijwilligers begeleiden in het uitwisselen van ervaring en kennis • Velt-afdelingen versterken in hun werking en helpen bij het werven van nieuwe vrijwilligers • Nieuwe eco-actieve groepjes begeleiden en kansen bieden tot samenwerking met Velt • Vrijwilligers geven aan dat zij moeilijk nieuwe bestuursleden vinden voor Velt-afdelingen • Nieuwe groepjes ‘eco-actieve’ mensen zoeken kennis over ecologisch tuinieren en leven om hun project te doen slagen Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

20. Modern vrijwilligersengagement op maat (concrete engagementen die passen binnen een persoonlijk leertraject) • Velt: Bewegingscoaches • Doelgroepen • De nieuwe vrijwilliger die zich engageert voor een afgebakende taak, die aansluit bij eigen capaciteiten • De traditionele vrijwilliger die zoekt om zijn kennis door te geven en zijn/haar afdeling te versterken in de werking Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

21. Modern vrijwilligersengagement op maat (concrete engagementen die passen binnen een persoonlijk leertraject) • Velt: Bewegingscoaches • Methode • Coachen van Velt- afdelingen en nieuwe groepen. Hierbij gebruiken ze het groepenbegeleidingsmodel • Pro-actief opsporen van nieuwe groepen • Stimuleren van uitwisseling en samenwerking tussen afdelingen en groepen Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

22. Modern vrijwilligersengagement op maat (concrete engagementen die passen binnen een persoonlijk leertraject) • Velt: Bewegingscoaches • Resultaten • Tevreden vrijwilligers die langer bij Velt blijven omdat ze zich meer verbonden voelen met de organisatie • Sterkere afdeling • Instroom van nieuwe en diverse vrijwilligers en groepen Uitdaging 2: organiseren van eigentijds en kortstondig vrijwilligersengagement

23. besparingen! reguliere subsidies en projectsubsidies sponsoring werking en doelstellingen veilig stellen Aanboren van alternatieve financiële middelen

24. Keep it simple!: goede ledenwerving en plezante fundraisingactiviteiten • Gents MilieuFront: vaste ledenwerver bij activiteiten en evenementen, domiciliëring van lidgelden, ledenkortingen aanbieden bij milieuvriendelijke bedrijven, en … vooral slim communiceren over ledenpolitiek. 1000ste lid: Daniël Termont • Natuurpunt Gent: Natuurpunt Fuif Uitdaging 3: aanboren van alternatieve financiële middelen

25. Koppel sponsoracties aan concrete (lokale) projecten • Natuurpunt Oost-Brabant: Geef om natuur • Inhoudelijk luik rond lokale biodiversiteit: de natuurgebieden als hotspots voor biodiversiteit en natuurbeleving, natuurvriendelijke landbouwaanpak, charters, … • Sponsorluik met website. Doel: tegen 2010 200.000 euro verzamelen voor 100 ha extra natuur in Oost-Brabant • Individuen, bedrijven, verenigingen of NP-afdelingen kunnen sponsoren op 2 manieren: • een gesponsorde GeefOmNatuurWandeling (minimum € 100 of 1,5a nieuwe natuur) • Sponsoren van één van de aandachtsprojecten of voor een ander natuurproject in Oost-Brabant Uitdaging 3: aanboren van alternatieve financiële middelen

26. Website Geef om Natuur: http://www.geefomnatuur.be Uitdaging 3: aanboren van alternatieve financiële middelen

27. mensen in beweging zetten ludieke en mediagenieke acties bondgenootschappen Mobiliseren van mensen voor beleidsbeïnvloeding

28. Maak je beleidsacties mediageniek • Natuur.koepel: ondertekening van biodiversiteitscharter door intercommunale en gemeenten op filmfestival Week vd Aarde. • Ook op kleinere schaal in vele andere gemeenten/steden tijdens en na Week van de Aarde 2010 Uitdaging 4: mobiliseren van mensen voor beleidsbeïnvloeding

29. Maak je beleidsacties mediageniek • Actief Terhagen/De Klamp: Wake voor de Klamp • 800 kaarsjes (aantal bezwaarschriften) tegen inplanting winkelcentrum in open ruimte (Rumst/Boom) • JNM: Flash mob – actie waar een (grote) groep mensen plots op een openbare plek samenkomt, iets ongebruikelijks doet en daarna weer snel uiteenvalt. Mobilisatie gebeurt doorgaans via internet • Actie voor ambitieus klimaatakkoord op klimaattop Kopenhagen. Uitdaging 4: mobiliseren van mensen voor beleidsbeïnvloeding

30. Organiseer feestelijke evenementen(bewegingscampagnes – buiten categorie) • Big Jump (Gent, Kortijk, Diksmuide, Zulte, …) • Dag/Week van de Aarde: bijv. klimaatdans in Aalst (klein broertje van The Big Ask Again (Oostende – augustus ’09) Uitdaging 4: mobiliseren van mensen voor beleidsbeïnvloeding

31. Visualiseer probleemdossiers • Gents MilieuFront: De Ruimtetocht • Fietstocht langs goede en slechte voorbeelden van ruimtelijke ordening in Gent. • Aard en communicatie activiteit: moeilijk thema laagdrempelig voorstellen aan publiek en pers. • Natuurpunt Partners en Meetjesland/Eeklotegendering: 3D-animatie • Strijd tegen aanleg ringweg in Eeklo vlakbij woonwijk, dwars door natuur en landbouwgebied. In 2009 werkte men een alternatief uit. • Meer info en 3D-filmpje: http://www.eeklotegendering.be/inhoud/beeld.html Uitdaging 4: mobiliseren van mensen voor beleidsbeïnvloeding

32. Post actiefilmpjes op Youtube • Leefmilieugroep Mechelen-Zuid: youtube actiefilmpjes • Verfraaiing en beplanting van wijk staat niet bovenaan het prioriteitenlijstje van het stadsbestuur. LMZ organiseert een bebloemingsactie en legt alles onmiddellijk vast op film. • Actie brengt probleem letterlijk en figuurlijk in beeld • Visueel en leuke beelden (interessant voor pers) • Bredere bereik van publiek met nieuwe media • Onder druk zetten van bestuur (want beelden zeggen soms meer dan woorden) • Meer info en filmpje: http://www.youtube.com/watch?v=D3G5l5m3MRo Uitdaging 4: mobiliseren van mensen voor beleidsbeïnvloeding

33. milieubewust of geldbewust? 30-60% negatieve houding minderbegoeden, nieuwe belgen, laaggeschoolden op onze activiteiten? Aansluiting vinden bij nog niet overtuigden

34. Werk inclusief en spreek eens een nieuwe groep aan • Torenvalk: inclusieve werking • Groot aandeel van arbeiders binnen de vereniging • Focus op beleving, minder studie (meer inclusief werken) • Samenvatting van beleidsplan in een wervend 10-puntenprogramma dat elke maand wordt verstuurd met de stuurgroepuitnodiging • Green: milieueducatie BSO en TSO-leerlingen • Praktijkpakket energie, IsoLeren op maat • Rekening houden met voorkennis, werkvormen, taal van deze doelgroep Uitdaging 5: aansluiting vinden bij de nog niet overtuigden