TMC Instituti7 fazilatjjjj

1. TMCInstituti Texnologiya,MenejmentvaKommunikatsiyaInstituti InformatikaKafedrasi “IQTISODIYOTDAAXBOROT-KOMMUNIKATSIYA TEXNOLOGIYALARIVATIZIMLARI”FANNIDAN MUSTAQILISHI№7 Mavzu: Matnlima’lumotlarniqaytaishlashdasturlariningimkoniyatlari. Bajardi: AbdurazzoqovaFazilat Tekshirdi:__________________ Informatikakafedrasi_____________ _______________________ (imzo) 2022-yil“” “Informatika”yo`nalishrahbari E.A.Akramov (imzo) 2022-yil“” Toshkent-2022yil

2. Reja:1. Matnprotsessorlariningxususiyatlari.2. Hujjatlarnina’munalarvayordamchilarorqaliformatlash.3. Microsoft Word 2007 niishgatushirish.

3. Matnlarustidaishlashdasturiyta’minotimatnlifayllarniyaratish, o`zgartirish, formatlash, nashrqilishvasaqlashuchunxizmatqiladi. Word protsessorlariengko`ptarqalgandasturiyta’minotilovalaridanhisoblanadi. Ularichidanengmashhurlari: Microsoft Word; Writer; WordPad; Text Editor; Star Word. Matnlarustidaishlashdasturiyta’minotifoydalanuvchilargamatnlifayllarorasidaishlabularustidaharxilamallarnibajarish, o`chirish, qo`yishyokialmashtirishvaboshqaasosiyo`zgartirishvato`g`irlashamallarinibajarishgaimkonberadi. Shuningdek, harxilturdagieslatmalar, qo`lyozmalar, maqolalarvashartnomalarniyaratishdaformatlash, nashrqilishvasaqlashkabiamallar ham qo`llaniladi. Microsoft Word engmashhurmatnlarustidaishlashdasturiyta’minotilovasibo`lib, siznibirnechafoydalivakeraklibo`lganmatnlarustidaishlashimkoniyatlaribilanta’minlaydi. Umuman, matnprotsessoridaharxilyo`llarorqaliso`zbilanishlashimumkin. Bundantashqarisizo`zhujjatlaringiznimatnprotsessoridasaqlabqyadivakerakbo`lgandaqaytadanishlatishingizmumkin.

4. Matnprotsessorlariafzalliklari

5. Matnprotsessorlaridagiborxususiyatlar (faylnio`zgartirish, formatlash)ninghammasi Microsoft Wordda ham bor, shuningdek, ushbuilovaboshqayangixususiyatlarni ham o`zidamujassametadi. Microsoft Word bu Microsoft tomonidanta’minlanadigan Microsoft Office ningbira’zosibo`lib, asosan WINDOWS operatsiontizimidaishlatiladi. Microsoft Worddaishlashniistasangizavvalo WINDOWS tiziminio`zkompyuteringizgao`rnatishingizkerak. Matnlarustidaishlashengko`ptarqalgankompyuterdasturiyta’minotiilovasidir, chunki u asosanmuloqotdaishlatiladi, holbulkimuloqotbizningengko`pfoydalanadiganmashg`ulotimizdir. Matnlarustidaishlashdasturiyta’minotiharxilturdagiqo`lyozmalarni, eslatmalarni, xatlarnivakontraktlarniyozishda, o`zgartirishda, formatlashdaishlatiladi.

6. . Ma’lumotlarningqanaqaturdaekanligi, qayko`rinishdaekanligigaqaramasdan, ushbuma’lumotningo`zakko`rinishimatnlibo`lganligishak-shubhasizdir. Matnustidaishlashbushundaydasturiyta’minotki, u matno`zgartirishdasturigaqaragandako`proqimkoniyatlargaegabo`lgangrafikishchiko`rinishgaegadir. Uningasosiyafzalligishundaki, u WYSIWYG (What You See Is What You Get (Ko`rgannarsangolgannarsangdir)) xususiyatio`zgartirishlarnitezvaosonkiritishgayordamberadi. Bugungikundamatnustidaishlashdasturiyta’minotiningasosiyto`plamlariquyidagilar: • Kursor:Kursorbumoni-tordagikichikharakatlanadiganbelgibo’lib, u bizningkeyingima’lumotniqo’yishimizmumkinekanligniko’rsatadi. Uningko’rini-shiasosano’chibyonadiganto’rt-burchakyoki I belgisidir. Biz kursorniklaviaturaningyo’naltirishtugmalarinibosibyokisichqonchayordamidaharakatgakeltirishimizmumkin. Kursorturgannuqtabukiritishnuqtasideb ataladi.

7. Aylantirish: Aylantirishbumatnbo`ylabtezyuqorigayokipastgayokiyongayurishhisoblanadi. Standart monitor ekranimatnning 20-22 qatoriniko`rsataoladixolos, matnningqolganqisminiko`rishuchun biz aylantirishdanfoydalanishimizzarur. Yo`naltirishtugmalari, sichqonchayokiaylantirishquitsiorqali biz matnbo`ylabharakatlanishimizmumkin. • Word Wrap: Word Wrap bumatnningavtomatiktarzdaqatorningo`ngchegarasigayetilgandanso`ngkeyingiqatorgatushishidir. Biz boshqamatno`zgartirishdasturiyta’minotlardagidaqaqatornipastgatushurishuchunalohidatugmanibosibo`tirishimizshartemas. • Matnlihatolarnito`g`irlashdamatnlihujjatgao`zgartirishkiritishuchun, shunchakikiritishnuqtasinibizgakerakbo`lgannuqtagaolibboribyangimatnnikiritishkerakbo`ladi. Belgilarnio`chirishuchun biz Backspace yokiDelete tugmalarinibosishimizkerak. Backspace tugmasinibosganimizdakursordanchapdajoylashganbelgilar, Delete tugmasinibosganimizdaesakursordano`ngdagibelgilaro`chiriladi. Bundantashqari biz sichqonchaorqalibironbirmatnqisminibelgilabboshqafaylganusxasiniko`chirishimiz, matndagio`rninialmashtirishimiz, yangi format berishimizyokibirdanigabelgilanganqismnio`chiribtashlashimizmumkin

8. Topibalmashtirish: TopishyokiQidirishbuyruqlarimatndagio`zgartirilishikerakbo`lganso`zyokiso`zbirikmasinitopadi. Almashtirishbuyrug`iesatopilganso`z, so`zbirikmasinio`rnigabizgakerakliginiqo`yishgaxizmatqiladi. • Hatonitekshirish: Hatonitekshirishbuyrug`imatndaishlatilganso`zlarnidasturningo`zidamavjudlug`atbilansolishtiradi. Lug`atdayo`qbo`lganso`zlarbelgilabqo`yiladiva biz ularnio`zgartirishimiz, shundayligichaqoldirishimizyokilug`atgaqo`shibqo`yishimizmumkinbo`ladi. Biz shunibilishimizkerakki, belgilabqo`yilganso`zalbattahatolikdandalolatbermaydi, ushbuso`zshunchakidasturlug`atidayo`q. Lug`atgaqo`shibqo`yilganso`zboshqabelgilanmaydi. Ularyaxshivato`liqhujjatlarnitayyorlashdajuda ham qo`lkeladi. • Grammatik tekshiruv: Grammatik tekshiruvmatndagigrammatikhatoliklarni, noto`g`ribirikmalarnitekshirishdaqo`llaniladi. Ushbudasturavtomatiktarzdahatolarnito`g`irlamaydi. U shunchakihatolikbo`lishimumkinbo`lgansohanibelgilabqo`yadixolos. Grammatik tekshiruvyaxshiyozilishikerakbo`lganhujjatlartayyorlashdayordamberadi. • Tesaurus: Ushbudastursizgamosbo`lishimumkinso`zlarniyokisizningso`zingizgasinonim/antonym so`zlarnitopibberishdaqo`lkeladi. • Formatlashhujjatnichiroyliroqvao`qishuchunosonroqqilibberishgaxizmatqiladi. Barchaso`zlarustidaishlashdasturiyta’minotprogrammalario`zidaichkiqurilganformatiga, ishlashvao`zgartirishosonbo`lganformatgaega.

10. E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT.