1 / 19

TEKTONIKA PLO ČA

TEKTONIKA PLO ČA. Građa Zemlje. Zemljina kora kontinentalna okeanska. litosfera. Mantl (omotač). gornji deo. čvrsti deo. astenosfera. donji deo. mezosfera. J ezgro. spolja šnje jezgro . u nutrašnje jezgro . Alfred Wegener – kontinentalni drift (širenje okeana)

ilyssa
Download Presentation

TEKTONIKA PLO ČA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. TEKTONIKAPLOČA

  2. Građa Zemlje Zemljina kora kontinentalna okeanska litosfera Mantl (omotač) gornji deo čvrsti deo astenosfera donji deo mezosfera Jezgro spoljašnje jezgro unutrašnje jezgro

  3. Alfred Wegener– kontinentalni drift (širenje okeana) • - poklapanje obalskih linija • - dokazi na osnovu fosila • - dokazi na osnovu stenskog sadržaja • - paleoklimatski dokazi • Arthur Holmes – konvekciona strujanja u astenosferi • Ispitivanja morfologije okeanskog dna – srenjeokeanski grebeni (mid-ocean ridge) i dubokomorsi rovovi (trench). • Starost okeanskog dna • Harry Hess i Robert Dietz– širenje okeanskog dna "seafloor spreading." • Tri tipa granica litosfernig ploča • -divergentnegranice – srednje’okeanski grebeni • konvergentne granice– zone subdukcije • transformne granice – transformni rasedi

  4. Divergentne granice ploča– razmicanje iznad uzlaznih konvekcionih struja • Ploča se tanji, puca i počinje razmicanjeOkean: srednje okeanski greben (srednjeatlanski greben) • fenomeni vezani za okeanske divergentne granice:- podvodni planinski venac • - vulkanska aktivnost vezana za pukotine • - plitki zemljotresi • formiranje novog okeanskog dna i • širenje okeana • Kontinent: kontinentalni rift (Istočno afrički rift, Crvenomorski rift) • fenomeni vezani za kontinentalne divergentne granice:- centralna riftna dolina • - normalni rasedi na obodu riftne doline • - plitki zemljotresi • vulkanska aktivnost u okviru rifta

  5. Konvergentne granice ploča– sučeljavanje litosfernih ploča • Dolazi do zemljotresa, vulkanske aktivnosti i deformacija Okeanska-kontinentalna: zone subdukcije, (Andi, aktivna kontinentalna margina ) • Na dubini oko 160 km počinje parcijalno topljenje - magmatske komore • Ugao i brzina subdukcije u funkciji morfologije • Formira se vulkanski luk • fenomeni vezani za konvergentne granice ploča (okeanska-kontinentalna):- dubokomorski rov • - vulkanska aktivnost nekoliko stotina km od obale ka unutrašnjosti kontinenta • plitki zemljotresi na kontinentalnoj margini i dublji ispod kontinenta • destrukcija okeanske litosfere

  6. Okeanska-okeanska:intra-okeanska subdukcija (Japan, Aleutska ostrva, istočni Karibi) • Na dubini oko 160 km počinje parcijalno topljenje - stvaraju se magmatske komore • Formira se ostrvski luk • fenomeni vezani za intra-okeansku subdukciju: • - progresivno dublji fokusi zemljotresa • dubokomorski rov • niz vulkanskih ostrva • back-arc basenimeđu ostrvskog luka i kontinenta • destrukcija okeanske litosfere

  7. Kontinentalna-kontinentalna: kolizija (Himalaji) • - jako deformisani melanž • intenzivno ubiranje (folding) i rasedanje(faulting) • fenomeni vezani za koliziju:- intenzivno rasedanje i ubiranje • prostrani planinski venci • plitki zemljotresi • tektonsko suženje i zadebljavanje ploča u zoni kolizije

  8. Transformne granice ploča – transformni rasedi (San Andreas, Jordanski) ploče klize jedna pored druge Uglavnom presecaju srednje-okeanske grebene Ređe povezuju srednje-okeanske grebene i zone subdukcije fenomeni vezani za transformne rasede: - plitki zemljotresi - odsustvo vulkanske aktivnosti

  9. TEKTONIKA PLOČA I MAGMATIZAM 500 AKTIVNIH VULKANA NA SVETU Oko polovina u okviru “Vatrenog pojasa Pacifika”

  10. Kontinentalni vulkaniti: • Vulkani se nalaze u nestabilnim planinskim vencima (debelakontinentalna kora granitnog sastava). • Na površini se formiraju vulkani koji su uglavnom od stenanebazaltnogsastava

  11. . • Vulkaniti ostrvskog luka: • Basaltna magma iz omotača se menja u kontaktu sa granitnim slojem kontinentalne kore. • Na površini se formiraju vulkani koji su uglavnom od stenanebazaltnogsastava

  12. Vulkaniti okeanskog vulkanskog luka: • Basaltna magma iz omotača prolazi kroz bazaltni sloj okeanske kore, te se njen sastav bitno ne menja. • Na površini se formiraju vulkani koji su uglavnom od stenabazaltnogsastava

  13. TEKTONIKA PLOČA I SEIZMIZAM 20. Vek – seizmička ispotivanja (seizmograf) 1920 - Koncentracija zemljotresa duž okeanskih trenčeva i srednjeokeanskih grebena Seizmički aktivne zone paralelne trenčevima (nagib 40-60°), dubina nekoliko stotina kilometara - Wadati-Benioff zone (Benioff zone)- Kiyoo Wadati (Japan) i Hugo Benioff (USA). 1960 - Worldwide Standardized Seismograph Network (WWSSN) – precizno lociranje seizmičke aktivnosti

  14. Kako nastaje cunami? Veliki okeanski talas izazvan naglim kretanjem okeanskog dna (zekljotres, vulkanska erupcija, podvodna kliženja, udar velikog meteorita) SUBDUKCIONE ZONE I POTENCIJALNE LOKACIJE ZA NASTANAK CUNAMIJA AKUMULIRANA SEIZMIČKA ENERGIJA ZEMLJOTRES IZAZIVA CUNAMI ŠIRENJE CUNAMI TALASA

  15. BRZINA CUNAMI TALASA Primer: zemljotres u Čileu 1960 CUNAMI NIJE JEDAN TALAS, PRIMER ČILEANSKOG CUNAMIJA Image by USGS

  16. Internet: http://www.cotf.edu/ete/modules/msese/earthsysflr/plates1.html http://www.enchantedlearning.com/subjects/astronomy/planets/earth/Continents.shtml http://geology.com/plate-tectonics.shtml http://webspinners.com/dlblanc/tectonic/pangea.php

More Related