CEL PRACY

1. JAKOŚĆPLEMNIKÓWI KONCENTRACJA PIERWIASTKÓW CHEMICZNYCH W NASIENIU LUDZKIM NA TERENACH ANTROPOGENICZNIE ZMIENIONYCH – DONIESIENIE WSTĘPNE SPERM QUALITY AND CONCENTRATION OF CHEMICAL ELEMENTS IN HUMAN SEMEN FROM ANTHROPOGENIC ENVIRONMENTS - PRELIMINARY REPORTUrszula Marzec-Wróblewska, Piotr KamińskiUniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. L. Rydygiera, Wydział Lekarski, Zakład Ekologii i Ochrony Środowiska ul. M. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz, POLAND CEL PRACY Celem projektu jest ocena wpływu stopnia degradacji środowisk i destabilizacji gospodarki pierwiastkowej na stan równowagi prooksydacyjno-antyoksydacyjnej nasienia u ludzki zamieszkujących zróżnicowane środowiska. Badania te mają też na celu określenie, w jakim stopniu zmiany zachodzące w nasieniu są przyczyną destabilizacji jego parametrów jakościowych. Poszerzą wiedzę o czynnikach wpływających na niepłodność, zwłaszcza niepłodność o nieznanym pochodzeniu. MATERIAŁ Badania obejmują grupę 168. mężczyzn, którzy zgłosili sie do punktów diagnostyki medycznej i gabinetów lekarskich celem badań seminologicznych. Mężczyźni ci zamieszkują różne tereny województwa kujawsko-pomorskiego oraz kraju. Grupę kontrolną, stanowią osoby, u których stwierdzono normozoospermię zgodnie z wskazaniami WHO. Podstawą badań jest nasienie ludzkie (plemniki i plazma nasienna). PRAWIDŁOWE PARAMETRY JAKOŚCIOWE NASIENIA (KRYTERIA WHO): Objętość : 2.0 ml – 6,0 ml Koncentracja plemników : 20 mln - 200 mln plemników/ml Ruchliwość : 50% lub więcej progresywny postępowy ( tj. typu A i B ) lub 25% i więcej typu A typu A : ruch szybki , prostoliniowy , postępowy typu B : ruch wolny , słabo linearny, nie linearny Morfologia : 30% lub więcej z morfologią prawidłową METODYKA BADAŃ Próby nasienia, w ilości do 3,5 ml od osoby, zostały zebrane celem wykonania analiz nasienia (wygląd; objętość; ruchliwość; obecność komórek okrągłych w nasieniu; koncentracja plemników - kryteria WHO), koncentracji pierwiastków: Na, K, Ca, Mg, Fe, Zn, Cu, Mn, Co, Mo, Al, Se, Be, V, Cd, Pb, Ni i Cr metodą ICP-MS oraz aktywności enzymów antyoksydacyjnych: dysmutazy nadtlenkowej, katalazy, reduktazy i peroksydazy glutationowej. Dodatkowo przeprowadzono badania ankietowe dotyczące palenia tytoniu, spożywania alkoholu i zawodowego narażenia na czynniki szkodliwe wśród uczestników badania. TERMINOLOGIA: normozoospermia - prawidłowe nasienie, oligozoospermia - obniżona liczba plemników w ejakulacie (< 20 mln/ml), asthenozoospermia - nieprawidłowa ruchliwość plemników (< 50% plemników wykazuje ruch postępowy lub < 25% ruch liniowy), teratozoospermia - nieprawidłowa budowa plemników (< 30% z nich ma nieprawidłowo zbudowaną główkę), oligoasthenoteratozoospermia - połączenie trzech powyższych zaburzeń, azoospermia - brak plemników w ejakulacie, polispermia - ponad 200 mln plemników/ml aspermia - brak ejakulatu, hypospermia - objętość nasienia poniżej 2 ml, hiperspermia - objętość ejakulatu powyżej 6 ml. ANALIZA STATYSTYCZNA Badania obejmują grupę 168. mężczyzn. Do chwili obecnej wykonano analizy nasienia, koncentracji pierwiastków i przeprowadzono badania ankietowe. Wśród przebadanych pod kątem parametrów jakościowych pacjentów 23,21% wykazuje normozoospermię (gr. kontrolna), natomiast u 76,79% (gr. badana) stwierdzono odchylenia w stosunku do prawidłowych wartości jednego lub kilku parametrów jakościowych według kryteriów WHO. Część z dotychczas wykonanych analiz przedstawiono w tabelach i na wykresach. • Test U Manna-Whitneya wykazał istotne różnice (p <0,05) pomiędzy: • średnią zawartością selenu w nasieniu u pacjentów grupy badanej i kontrolnej • w grupie badanej: • -średnią zawartością kobaltu w nasieniu u pacjentów nie wykazujących i wykazujących asthenozoospermię • -średnią zawartością żelaza, kobaltu i ołowiu w nasieniu u pacjentów nie wykazujących i wykazujących teratozoospermię • -średnią zawartością żelaza w nasieniu u pacjentów palących i niepalących tytoniu • średnią zawartością glinu w nasieniu u pacjentów pijących i niepijących kawy • średnią zawartością berylu, glinu, żelaza, cynku, selenu, ołowiu, wapna, potasu i magnezu w nasieniu u pacjentów pijących i niepijących alkoholu • -średnią zawartością molibdenu i kadmu w nasieniu u pacjentów narażonych i nienarażonych zawodowo na inne czynniki szkodliwe • w grupie kontrolnej: • -średnią zawartością berylu, selenu, sodu i wapna w nasieniu u pacjentów palących i niepalących tytoniu • Test Kruskala-Wallisa wykazał istotne różnice (p <0,05) pomiędzy: • -średnią zawartością sodu w nasieniu w zależności od dziennej ilości wypalanych papierosów • -średnią zawartością molibdenu w nasieniu w zależności od stopnia narażenia na inne czynniki szkodliwe • - średnią zawartością potasu, magnezu, niklu i żelaza w nasieniu w zależności od typu miejscowości zamieszkiwanej (wieś, miasteczko >1000 mieszkańców, miasto) • w grupie badanej: • - średnią zawartością potasu, magnezu, ołowiu, kadmu i żelaza w nasieniu w zależności od typu miejscowości zamieszkiwanej (wieś, miasteczko >1000 mieszkańców, miasto) • -średnią zawartością kobalt, selenu i sodu w nasieniu u pacjentów wykazujących poszczególne nieprawidłowe parametry jakościowe nasienia „Praca naukowa współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Budżetu Państwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Działania 2.6 „Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy” projektu własnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego „Stypendia dla doktorantów 2008/2009 – ZPORR” „Praca naukowa została sfinansowana przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu w ramach grantu Rektora nr 47-2008”.