Risicomanagement en assurancemaps

2. Risicomanagement en assurancemaps Netwerk Organisatiebeheersing 9 juni 2011

3. Risicomanagement en organisatiebeheersing • Risicomanagement is motor van organisatiebeheersing • Evolutie naar maturiteitsniveau 3 en verdere groei naar maturiteitsniveau 4 vergt uitgebouwd risicomanagement op organisatie- en procesniveau • Risicomanagement zorgt voor maatwerk • Aanpassingen aan organisatiebeheersing i.f.v. risico’s organisatie • Organisatiebeheersing moet afgestemd zijn op de behoeften, opdracht en processen organisatie • Zorgt voor de juiste prioriteitenstelling

4. Risicomanagement en management • Risicomanagement is bewust management • Behoort tot de verantwoordelijkheden van het management i.f.v. de uitbouw interne controle • Moet meer eigenaarschap hiervan nemen (en niet verwachten dat auditoren of anderen dit doen) • Is expliciet onderdeel van de bedrijfsstrategie: • Welke risico’s worden genomen – risicoappetijt van de organisatie • Strategie van aanvaarden/vermijden/voorkomen • Continu meenemen bij uitwerking doelstellingen: hoe realiseren

5. Risicomanagement en audit • Goed risicomanagement • Zorgt voor juiste auditkeuzes/prioriteiten • Zorgt voor business alignment met audit indien risicomanagement uitgevoerd of gevalideerd is door management • Meer gedragenheid van auditfunctie en aanbevelingen !

6. De risicobeheercyclus 6 6

7. Risico’s identificeren en beoordelen • De doelstellingen zijn het vertrekpunt voor de identificatie van de risico’s en van de beheermaatregelen • Risicobeheer en interne controle moeten maximaal afgestemd zijn op het bereiken van de doelstellingen. • Interne controle kan enkel efficiënt en effectief worden georganiseerd als er duidelijkheid bestaat over de risico’s die het bereiken van de doelstellingen kunnen bedreigen. • Komen tot een inventaris van risico’s met inschatting, prioriteitstelling • Strategisch • Operationeel • Hulpmiddelen/bronnen • Risicoidentificatiemodel – risicoraamwerk • SWOT’s, omgevingsanalyses • Procesbeschrijvingen

8. Risico’s beheersen en monitoren • Wat is de ideale set van beheersmaatregelen • i.f.v. geïdentificeerde risico’s • i.f.v. prioriteit • i.f.v. kosten/baten • Monitoring • Toezien werking in praktijk • Evalueren en opvolgen evolutie • Wijzigen van omgeving, opdracht, doelstellingen,… vereist

9. Van risicomanagement naar assurancemap • Assurance maps zijn een verdere invulling van risicomanagement • Geven een verdere detaillering van welke zekerheid wordt geboden • Systematische aanpak om de behoefte aan en de invulling van “zekerheid” te evalueren

11. Uitgangspunten In kaart brengen van zekerheidsverstrekkende maatregelen • Volgens de verschillende belanghebbenden die zekerheid vragen en nastreven • Management • Vlaamse regering/RVB • Externe belanghebbenden • Uitgaande van het risico

12. Doel van assurance map • Laat toe om over of ondercontrole de detecteren • Geeft richting voor de optimalisatie en verder uitbouw van de zekerheidsafdekking • Afstemming audit- en controleactoren: invulling single auditprincipe

13. Verschillende belanghebbenden die zekerheid vragen en nastreven Binnen de Vlaamse context: • Management • Vlaamse regering/RVB van een EVA • Externe belanghebbenden • Vlaams Parlement • Europa

14. Management Managementverantwoordelijkheid • Zekerheid dat de doelstellingen behaald worden binnen de vooropgestelde kaders • Maatregelen en functies ingesteld door het management • Rapportering aan het management • Opvolging van en door het management

15. Management • Op organisatieniveau • Monitoring en coördinatie op organisatieniveau (DR/staf/..) • Kwaliteitscoördinatie • Integriteitscoördinatie • EDPB • Externe consultancy • Controllerfunctie • …

16. Management • Op procesniveau • Monitoring en coördinatie op procesniveau • Procesuittekening • Procesoptimalisatie • Informatisering • …

17. Vlaamse Regering Verantwoordelijkheid van de VR • Maatregelen genomen door de VR om zekerheid te krijgen dat de doelstellingen worden uitgevoerd binnen de parameters die bepaald zijn • Invulling via rapportering aan de VR

18. Vlaamse Regering • Beheersovereenkomst en opvolging • Financieel beheerskader en opvolging • Personeelsbeheerskader en opvolging • Facility, ICT • Organisatiebeheerskader en opvolging • …

19. Vlaamse Regering • Interne zekerheidsfuncties • Beleidsevaluatie door de departementen • Inspectie van Financiën • Bedrijfsrevisor • Interne audit • … • Objectief onderzoek en onafhankelijke beoordeling

20. Raad van bestuur van een EVA Invulling van de verantwoordelijkheid van de RVB via: • Rapportering aan de RVB • Uitvoering doelstellingen • Budget • … • Zekerheidsfuncties: • Interne audit • Bedrijfsrevisor

21. Externe belanghebbenden • Vlaams parlement/(Europa) • Opvolgen van de ingezette middelen volgens de vooropgestelde doelstellingen • Invulling via • Goedkeuring en opvolging begroting en beleidslijnen • Externe zekerheidsfunctie: Rekenhof

22. Rapportering Vlaams Parlement Beleidslijnen Rapportering VR Beleidsevaluatie Managementassurance Interne Audit Risicoanalyse IF Zelfevaluatie CAF/ EFQM Management Vlaamse regering Vlaams Parlement Rekenhof Controller Risico- register Leidraad SWOT Omgevingsanalyse Integriteit Monitoring Kwaliteit Revisor Financiële rapportering Goedkeuring begroting

23. Assurance mapping • Doelstelling / proces • Belangrijkste risico • Risicoverantwoordelijke • Inherente risicorating • Zekerheidsverstrekkers: • Management • Interne zekerheidsafdekking • Externe zekerheidsafdekking • Evaluatie van de afdekking

24. Systeem organisatiebeheersing BO/MO Assurancemap OD1.1 SD1 Risicomanagementcyclus (PDCA) Risico- analyse Verantwoordelijke Beheers-maatregel Zekerheids-verstrekker OD1.2 R1 V1 BM1 CA1 OD1.3 R2 V2 BM2 CA2 SD2 OD2…. R… V… BM… CA… … ? ? … … ? …

25. Voordelen assurance maps • Geven meer inzicht en opvolging van de interne beheersing; duidelijke allocatie van verantwoordelijkheden • Basis voor coördinatie en afstemming audit en controle-actoren (Rekenhof, IAVA, IF, eigen controllers, kwaliteitsverantwoordelijken,…) invulling single audit • Laten toe om maximaal gebruik maken van bestaand materiaal: koppeling/integratie van risicobeheersinstrumentarium • Moeten efficiëntie van zekerheidsverstrekking optimaliseren

26. Contactgegevens Adres: Interne Audit van de Vlaamse Administratie Boudewijngebouw Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel Tel: 02-553 45 55 Fax: 02-553 45 45 E-mail: interneaudit@vlaanderen.be