ZARAZA PŁUCNA BYDŁA

1. ZARAZA PŁUCNA BYDŁA Marek Chmielewski 2009

2. Zaraza płucna bydłapleuropneumonia contagiosa bovum, contagious bovine pleuropneumonia • Ostra, podostra lub przewlekła choroba bydła przebiegająca z włóknikowym zapaleniem płuc, surowiczo-włóknikowym zapaleniem opłucnej oraz obrzękiem przegród międzypęcherzykowych

4. Zaraza płucna bydłaetiologia • Chorobę powoduje Mycoplasma mycoides subspecies mycoides SC type Freundt, 1955 • SC (small colonies) – biotyp wystepujący u bydła. • Antygenowo podobne szczepy LC (large colonies) stwierdza się u kóz w krajach, w których zaraza płucna nie występuje

9. Zaraza płucna bydłaetiologia • Formę SC Można odróżnić od formy LC na podstawie właściwości biochemicznych i z tym związanej morfologii kolonii. • Wykazuje pleomorfizm, w młodych hodowlach nitkowata, rozgałęziająca się, w starych – ziarniakowata • Mycoplasma mycoides jest bardzo wrażliwa na czynniki środowiska zewnętrznego, szybko ulega inaktywacji poza organizmem.

10. Zaraza płucna bydłaepizootiologia • Choroba znana od XVII wieku • Główny gospodarz bydło • Niektóre gatunki przeżuwaczy żyjące w Afryce odporne na MmmSC • Z dziko żyjących przeżuwaczy tylko bizony amerykańskie są wrażliwe • Wystepuje w Afryce, z wyjątkiem południowej, na Bliskim Wschodzie, w Indiach, Nepalu i zachodniej części Chin • W Europie endemicznie w określonych rejonach Hiszpanii, Portugalii i Włoch

11. Zaraza płucna bydłapatogeneza • Droga aerogenna • Szerzenie w stadzie powolne poprzez kontakt bezpośredni • Ważna rola nosicieli, majacych w płucach otorbione włóknikiem ognisko. MmmSC trwa tam wiele miesięcy. Z czasem torebka właściwa pęka i następuje siewstwo z wydychanym powietrzem

12. Zaraza płucna bydłaobjawy kliniczne • Okres inkubacji 3 do 6 tygodni, z możliwością wydłużenia do 4 m-cy • Postać ostra – gorączka trwająca 3-10 dni, brak apetytu, przyspieszone oddechy, depresja • Suchy, bolesny kaszel, nasilający się, postawa z wyciągniętą głową, łukowato wygiętym grzbietem i odstawionymi od tułowia łokciami • Wydajność mleczna obniżona

13. Zaraza płucna bydłaobjawy kliniczne • Przy postępie choroby objawy coraz silniejsze, zwierzęta chudną, obrzęki, temperatura 41 -42°C, tętno i oddechy przyspieszone • Współczynnik śmiertelności przy ostrej CBPP może dochodzić do 50% • Śmierć następuje zwykle w okresie 3 tygoni od pojawienia się objawów • Zwierzęta, które przechorowały ostrą postać CBPP, słabe i wyniszczone pozostają nosicielami MmmSC

14. Zaraza płucna bydłaobjawy kliniczne • Częściej postać podostra i przewlekła • Objawy łagodne, często nie zauważalne • U cieląt w wieku do 6 miesięcy CBPP występuje jako zapalenie stawów z kulawizną.

15. Zaraza płucna bydłasekcja • W ostrej postaci w płucach cechy ciężkiego zapalenia włóknikowego • Płuca na przekroju charakter marmurkowaty, obrzęknięte i zabarwione ciemnoczerwone • Przegrody międzyzrazikowe pogrubione • W jamie opłucnowej wysięk, opłucna pokryta włóknikiem • Otorbione ogniska o średnicy od 1 do 20 cm, mogące otwierać się do oskrzeli, wydalanie mykoplazm

27. Zaraza płucna bydłarozpoznawanie • Badania kliniczne i sekcyjne nie dają podstaw do rozpoznania CBPP, sugerują podejrzenie • Decydujące jest badanie laboratoryjne • Przyżyciowo pobiera się wymazy z nosa, wydzielinę oskrzelowa, płyn z jamy opłucnowej po nakłuciu ściany klatki piersiowej w najniższym punkcie pomiędzy siódmym a ósmym żebrem, maź stawową • Pośmiertnie zmienioną tkankę płucną, węzły chłonne śródpiersiowe, płyn opłucnowy i maź stawową • Brak izolacji nie zawsze oznacza brak zarazka w badanym materiale

28. Zaraza płucna bydłarozpoznawanie • Izolacja przy pomocy specyficznych dla mykoplazm podłoży • Test immunofluorescencji • Test precypitacji w żelu agarowym • Odczyn OWD wykrywający przeciwciała MmmSC u przewlekle zakażonych • Test ELISA

29. Zaraza płucna bydłapostępowanie • Choroba zwalczana z urzędu • Przy zawleczeniu postępowanie radykalne likwidujące ognisko choroby • Zakaz importu z krajów, w których występuje CBPP • W krajach z chorobą uodparnianie czynne

31. GUZOWATA CHOROBA SKÓRY BYDŁA(lumpy skin disease, LSD) Choroba wirusowa przebiegająca z gorączką, powstaniem twardych ograniczonych guzów w skórze, wyniszczenie, powiększenie węzłów chłonnych i obrzęk skóry. Zmiany także w mięśniachszkieletowych oraz w błonach śluzowych przewodu pokarmowego i układu oddechowego. Niska śmiertelność

32. Guzowata choroba skóry bydłaetiologia • Wirus należący do rodziny Poxviridae, rodzaj Capripoxvirus (określany jako neethling) • Antygenowo identyczny z wirusem ospy owiec i kóz, nie zakaża jednak owiec i kóz i nie przenosi się między nimi • Tylko jeden serotyp • Oporny na działanie czynników środowiskowych

33. Guzowata choroba skóry bydłaepizootiologia • Stwierdzona w Zambii w 1929 rku • Występuje w Afryce, tylko raz stwierdzona poza Afryką, Izrael 1989 r. • Wrażliwe tylko bydło • Wektorem są komary (mechanicznym) i inne owady kłująco-ssące • Szerzy się szybko szczególnie w porze wilgotnej i w nisko położonych wilgotnych terenach

34. Guzowata choroba skóry bydłapatogeneza • Guzki w skórze prawdopodobnie w miejscach ukłucia owadów i wprowadzenia wirusa • Bydło o delikatnej, cienkiej skórze choruje ciężej • Przebieg subkliniczny do zejść śmiertelnych • Nie przenosi się na człowieka

35. Guzowata choroba skóry bydłaobjawy kliniczne Ostra postać: • Podwyższenie temperatury ponad 41°C, utrzymująca się przez 7 dni • Nieznany okres nkubacji w warunkach naturalnych (eksperyment 5 dni) • Niechęć do poruszania się • Brak apetytu • Wzmożone ślinienie • Wypływ z nozdrzy i worka spojówkowego

39. Guzowata choroba skóry bydłaobjawy kliniczne • Guzy na skórze z podniesieniem temperatury • Guzy o średnicy 0,5 do 7 cm na całej skórze, najliczniej na głowie, wokół nozdrzy i oczu oraz karku, gruczole mlekowym, w okolicy krocz i moszny. Sierść na nich nastroszona • Zbite, obejmują wszystkie warstwy skóry • Mogą ulegać owrzodzeniu i wtedy wypływa z nich wydzielina zawierająca wirus

45. Guzowata choroba skóry bydłaobjawy kliniczne • Wypływ z worka spojówkowego i nosa śluzowo-ropny • Guzki mogą być w jamie gębowej, mięśniach, tchawicy, przewodzie pokarmowym, głównie trawieńcu oraz w płucach • Obserwowane poronienia, skóra płodów pokryta guzami • U bahajów trwała lub przemijająca niepłodność