“ Эрчим хүчний бодлого, ногоон хөгжил “

1. “Эрчим хүчний бодлого,ногоон хөгжил“ Эрчим хүчний яам Стратегийн бодлого төлөвлөлтийн газар Ахлах мэргэжилтэн Г.Энхтайван

2. Монгол улсын 329 сумын 314 нь дотоодын төвлөрсөн эрчим хүчний системүүдэд цахилгаан дамжуулах агаарын шугамаар холбогдсон ба үлдсэн 15 сум нь сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэр-4, ОХУ-3, БНХАУ-8-ын хил орчмын төвлөрсөн цахилгаан хангамжинд холбогдоод байна. ББЭХС АУЭХС ТЭХС ДБЭХС Өмнөд говийн бүс

3. Монгол улсын цахилгаан эрчим хүчний хэрэглээ сая кВтц, өсөлт % Суурилагдсан чадал МВт 2015 онд

4. Эрчим хүчний салбарын хууль эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгох чиглэлээр • ЭРЧИМ ХҮЧ ХЭМНЭЛТИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ 2015 -11-25, • ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ТУХАЙ ХУУЛЬД ОРУУЛАХ НЭМЭЛТ ӨӨРЧЛӨЛТ 2015-06-19 • СЭРГЭЭГДЭХ ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ТУХАЙ ХУУЛЬД ОРУУЛАХ НЭМЭЛТ ӨӨРЧЛӨЛТ 2015-06-19 • •ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ТАЛААР ТӨРӨӨС БАРИМТЛАХ БОДЛОГО 2015-06-19

5. Бодлогын баримт бичгийн стратегийн үндсэн чиглэл Energy Equity Energy Security Аюулгүй байдал Environmental Sustainability Energy Efficiency Energy Affordability Эрчим хүчний бодлого Sustainable Development Renewable Үр ашиг Байгаль орчин High Technology Alternative Energy Energy Conservation Green Development

6. Төрөөс эрчим хүчний салбарт баримтлах бодлогыгхэрэгжүүлэх үе шат Нэгдүгээр үе шат /2015-2023 он/:Түлш, эх үүсвэрийн чадлын нөөцийг бүрдүүлж, сэргээгдэх эрчим хүчийг хөгжүүлэх суурийг бий болгох, эрчим хүчний нормативын баримт бичгийн тогтолцоог төгөлдөржүүлж, евро стандартыг нутагшуулах, эрх зүйн орчныг сайжруулах үе. • Монгол Улсын эрчим хүчний эх үүсвэрийн суурилагдсан чадлыг 2 дахин нэмэгдүүлж, үр ашиг өндөртэй өндөр параметрийн тоноглолыг ашиглаж эхлэх ба нийт суурилагдсан чадлын 10-аас доошгүй хувийг усны эх үүсвэрээр бүрдүүлж, нөөц чадлыг 10 хувьд хүргэн, сэргээгдэх эрчим хүчийг эрчимтэй хөгжүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлнэ. Үнэ тарифийн тогтолцоог оновчтой болгож, эрчим хүчний салбарыг эдийн засгийн хувьд бие даан хөгжих нөхцөлийг бүрдүүлнэ. Хоёрдугаар үе шат /2024-2030 он/:Эрчим хүч экспортлох, сэргээгдэх эрчим хүчийг хөгжүүлэх үе. • Монгол Улсын эрчим хүчний эх үүсвэрийн аюулгүйн нөөцийг 20-оос доошгүй хувьд хүргэж, нийт суурилагдсан чадалд сэргээгдэх эрчим хүчний эзлэх хэмжээ 30 хувьд хүрнэ. Бүсүүдийг өндөр хүчин чадал дамжуулах чадвартай, ухаалаг цахилгаан дамжуулах шугамаар холбож, удирдлага, хяналт, мэдээллийн цогц систем бүхий эрчим хүчний нэгдсэн системийг бий болгоно. Түгээх, хангах сүлжээг бүрэн хувьчилж, эрчим хүчний салбарыг өрсөлдөөний зарчмаар ажиллуулна. Хөрш орнуудтай хэт өндөр хүчдэлийн тогтмол гүйдлийн цахилгаан дамжуулах шугамаар холбогдож, цахилгааны эрчим хүчийг экспортлох үйл ажиллагааг эхлүүлнэ.

7. Хүрэх үр дүн, шалгуур үзүүлэлт

8. Сэргээгдэх эрчим хүчний үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах • Монгол орны сэргээгдэх эрчим хүч /нар, салхи, ус, газрын гүний дулаан, биомасс зэрэг/-ний нөөцийг нарийвчлан тогтоох, мэдээллийн санг бүрдүүлэх, шинэ техник, технологийн судалгаа, шинжилгээ хийх байгууллагыг хөгжүүлэх;  • Эрчим хүчний суурилагдсан хүчин чадалд сэргээгдэх эрчим хүчний эзлэх хувь хэмжээг 2020 онд 20 хувь, 2030 онд 30 хувь хүртэл нэмэгдүүлэх; • Сэргээгдэх эрчим хүчний чиглэлээр хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх эрх зүй, татварын таатай орчныг бүрдүүлэх, сэргээгдэх эрчим хүчний үйлдвэрлэлийг дэмжих санхүүжилтийн механизмыг бий болгох; • Алслагдсан суурин, баг, бие даасан хэрэглэгчийн эрчим хүчний хангамжид нар, салхи, биомасс, шингэн болон хийн түлш, газрын гүний дулаан, түлшний элемент, бусад шинэ эх үүсвэрийг ашиглахыг дэмжих; •  Эрчим хүч үйлдвэрлэх, дамжуулах, түгээх үйл ажиллагааны байгаль орчин, экологид үзүүлэх сөрөг нөлөөг бууруулах; • Байгаль орчны нөлөөллийн хяналтыг сайжруулах.

9. Эрчим хүчний салбарт инноваци, дэвшилтэт техник, технологи нэвтрүүлэх, үр ашгийг дээшлүүлэх, хэмнэлтийн бодлого • Эрчим хүч үйлдвэрлэх, дамжуулах, түгээх, хангах үйл ажиллагааны удирдлага, хяналт, мэдээллийн системийг тоон системд бүрэн шилжүүлж нэгдсэн ухаалаг сүлжээг бий болгох; • Эрчим хүчний салбарт инноваци, дэвшилтэт техник, технологи нэвтрүүлэх; • Эрчим хүч үйлдвэрлэх, дамжуулах, түгээх сүлжээн дэх алдагдлыг бууруулах; • Үндэсний хэмжээнд эрчим хүчний хэмнэлтийн үйл ажиллагааг зохицуулах эрх зүйн орчныг бүрдүүлж, хэрэглэгч талын менежментийг хөгжүүлэх; • Эрчим хүчний хэрэглээ тооцох механизмыг бүрэн хэмжүүржүүлэх.

10. Төвийн бүсийн цахилгаан эрчим хүчний хэрэглээг 2020 оны түвшинд хангахад нэмэгдэх шинэ эх үүсвэрүүд Эгийн гол УЦС 315MВт 2020 Туул Сонгино УЦЦС 100MВт 2019 Улаанбаатар ДЦС5 450MВт2018 Улаанбаатар ДЦС3 ДДХ 250MВт2017 Багануурын ЦС 700 MВт2018 Экспортын том чадлын ЦС >9000MВт 2020 Сайншандын Салхин парк 50MВт 2016 Сайншандын нарны ЦС 30MВт 2017

11. Цахилгаан дамжуулах шугамууд Улаанбаатар -Багануур ӨХ-ийн ЦДАШ Эгийн гол УЦС –Эрдэнэт 220 кВ ЦДАШ Багануур- Өндөрхаан-Чойбалсан 220 кВ ЦДАШ Экспортын Тогтмол гүйдлийн ЦДАШ Багануур-Чойр-Сайншанд- Замын Үүд 220 кВ ЦДАШ Улаанбаатар -Мандалговь >330 кВ ЦДАШ Мандалговь-Арвай хээр 220 кВ ЦДАШ Сайншанд- Цагаан суврага 220 кВ ЦДАШ Нарийн сухайт-Таван толгой 220 кВ ЦДАШ

12. Анхаарал тавьсанд баярлалаа.