Biên soạn: TS. Đinh Bá HùngAnh Tel: 01647.077.055/090.9192.766 Mail: anhdbh_ise7@yahoo

1. Chương4 THIẾTKẾLOGIC Biênsoạn:TS.ĐinhBáHùngAnh Tel:01647.077.055/090.9192.766 Mail:anhdbh_ise7@yahoo.com

2. Nộidung 1.Filevs.Cơsởdữliệu 2.Cơsởdữliệuquanhệ 3.ThiếtkếLogic 4-2 Chương4:Thiếtkếlogic

3. Filevs.Cơsởdữliệu Tậphợptấtcảcácrecorddữliệuhìnhthànhnênmộtfile dữliệu(e.g.,filedữliệusinhviên). Nếutrườngđạihọcnàychỉcó3sinhviênvới5trườngdữ liệu,thìfiledữliệuđượcmôtảnhưbêndưới. 4-3 Chương4:Thiếtkếlogic

4. Filevs.Cơsởdữliệu Sựkếtnốigiữacácfiledữliệuhìnhthànhnêncơsởdữliệu (Database). Kếtnốifiledữliệusinhviênvớifiledữliệulớphọccũngnhư filequảntrị,tađượccơsởdữliệuquảnlýsinhviên. Filesinhviên Filelớphọc Filequảntrị 4-4 Chương4:Thiếtkếlogic

5. Filevs.Cơsởdữliệu Cơsởdữliệu FactAFactB FactCFactD FactEFactF Hệquảntrịcơ sởdữliệu Cáccơsởdữliệu+phương cáchquảntrị=Hệthống thôngtin. Hệthốngthôngtincungcấpcác lợiíchsauchodoanhnghiệp. Tíchhợpthôngtin Chiasẻthôngtin Enrollment Program Fin.Aid Program Grades Program Giảmmấtmátvàsailệch thôngtin Độclậpthôngtin Kiểmtrachéothôngtin 4-5 Chương4:Thiếtkếlogic

6. Cơsởdữliệuquanhệ Từđiểndữliệu Thànhphầnquantrọngnhấtcủamộtcơsởdữliệulàtừđiểndữ liệu. Chứathôngtinvềcấutrúccủacơsởdữliệu. Mỗihàngcủadữliệucólưuthôngtintươngứngởtừ điểndữliệu. Cơsởdữliệuquanhệ GiớithiêubởiE.F.Coddvàonăm1970. Cơsởdữliệuquanhệbiểudiễnmọithànhphầncủadữliệu ởdạngbảng(aka,relations). Chương4:Thiếtkếlogic 4-6

7. Cơsởdữliệuquanhệ Thuộctínhkhóalàthuộc tínhkhôngtrùnglặpđể truycậpđếncácbảngghi (hàng)củafiledữliệu. 4-7 Chương4:Thiếtkếlogic

8. Cơsởdữliệuquanhệ Khóangoạicũnglàthuộctínhkhóađểtruycậpđếnfile/bảng dữliệukháccóliênkếtdữliệugiữa2file/bảng. Chương4:Thiếtkếlogic 4-8

9. Cơsởdữliệulỗi Cơsởdữliệubịcholàbịlỗithiếtkếnếuxảyracácvấnđềsau. Thêmdữliệu:Khôngthểthêmmộthàng(record)vàofile dữliệu. Xóadữliệu:Xóamộthàng(record)dữliệudẫnđếnxóa nhữngdữliệukhôngđịnhxóatrongcơsởdữliệu. Sửadữliệu:Thayđổiởmộthàng(record)dữliệuthì khôngđượcghinhậnmộtcáchchínhxáctrêntoànbộcơsở dữliệudodữliệuthayđổicònlưuởnhiềuhàngkháccủa cơsởdữliệu. 4-9 Chương4:Thiếtkếlogic

10. Cơsởdữliệuquanhệ Nguyêntắclưutrữthôngtin Tấtcảhàng(record)phảiđượclưutrữởcùngmộtđịnhdạng. Vớinguyêntắcnêutrên,mộtsinhviênhọc3mônhọcthìcần3 hàng(record)đểbiểudiễnởbảngdữliệu. Chương4:Thiếtkếlogic 4-10

11. Cơsởdữliệuquanhệ •GiảsửsinhviênAnđổisốđiệnthoạiđểcậpnhậtthôngtinnày,cần phảithayđổisốđiệnthoạicủasinhviênởcả3hàng(record).Nếu khôngcậpnhậthếtởcả3hàngthìthôngtinvềsốđiệnthoạicủasinh viênAnsẽxungkhắc. •Cơsởdữliệutồntạivấnđềnêutrênđượcxembịlỗithiếtkếởtính năngsửa. Chương4:Thiếtkếlogic 4-11

12. Cơsởdữliệuquanhệ •Thêmmộtsinhviênmớichưađăngkýmônhọcvàocơsởdữliệu. •Thêmmônhọcmớinhưngchưacósinhviênđăngký. Hàng(record)mớithêmvàosẽcónhữngôtrốngdochưacóthôngtin. Cơsởdữliệugặpphảivấnđềnàyđượcgọibịlỗithiếtkếởkhâuthêm. 4-12 Chương4:Thiếtkếlogic

13. Cơsởdữliệuquanhệ •NếusinhviênBảohủyđăngkýởcả3mônhọc,tứcphảixóa3hàng (record)cósinhviênBảovàkhôngcònbấtkỳthôngtingìvềsinh viênnàyởcơsởdữliệusaukhixóa. •Cơsởdữliệugặpphảivấnđềnàyđượcgọilàbịlỗithiếtkếởkhâu xóa. 4-13 Chương4:Thiếtkếlogic

14. Cơsởdữliệuquanhệ Vớimongmuốnmỗisinhviênđượcbiểudiễnbằngmộthàng trongcơsởdữliệunênsửdụngnhiềucột(trường)đểmôtảsố mônhọcsinhviênđóđăngký. Chừabaonhiêutrườngđểmôtảmônhọcđăngkýchomỗisinhviênthì vừa?Tađãbiết,mỗisinhviênkhôngđượcđăngkýquá20môn học/mỗihọckỳnênchừa20trườngđểmôtảmônhọcđượcsinhviên chọn.Tuynhiên,điềunàygâylãngphítàinguyên. 4-14 Chương4:Thiếtkếlogic

15. Cơsởdữliệuquanhệ •Giảiphápchovấnđềnêutrên,tasửdụng3 filedữliệu(3thựcthể)trongmộtcơsởdữ liệuquanhệ. •Mỗithựcthểcókhóachínhđểđịnhdanhvà khóaphụđểtruycậpđếnthựcthểliênkết. 4-15 Chương4:Thiếtkếlogic

16. Cơsởdữliệuquanhệ •Thêmmộtsinh viênvàođây •Khôngtồntạiô trống •Thêmmônhọcởđây •Khôngtồntạiôtrống •Khimộtsinhviênđăngký thêm1mônhọc,cậpnhậtcơ sởdữliệuởthựcthểnày. 4-16 Chương4:Thiếtkếlogic

17. Cơsởdữliệuquanhệ Cơsởdữliệuvẫn cònlưusinhviên Bảo SinhviênBảohủymônQuảnlýbảotrì Mônhọcđãđượchủy 4-17 Chương4:Thiếtkếlogic

18. Cơsởdữliệuquanhệ Cácyêucầucơbảncủamộtcơsởdữliệuquanhệ Mỗicộtcủahàngphảicómộttrịđơn. Mỗiôdữliệuchỉđượcgánmộttrịđơn. Ởbảngsinhviên,bạnsẽkhôngthểgánthêmtrường“số điệnthoại”nếusinhviêncónhiềusốđiệnthoại. Cóthểgánthêmtrường“điệnthoạibàn”. Khóachínhkhôngthểrỗng:Khóachínhđịnhdanhchomột hàngởthựcthể/bảngdữliệunênkhôngthểrỗng,vàkhóa chínhkhôngđượctrùnglắp. Khóangoạiphảirỗnghoặccótrịphảiđượctìmthấyởmột bảngkhác. 4-18 Chương4:Thiếtkếlogic

19. Cơsởdữliệuquanhệ Thườnghóa Bắtđầubằnggiảđịnhtấtcảmọithứđượclưutrữởmộtbảnglớn. Sửdụngcácluậtđượcgiớithiệuởtrênđểphânrãbảnglớnthành cácbảngnhỏđãđượcthườnghóa. Mụctiêuvàđểhìnhthànhcácbảngdữliệuđạtđạtchuẩnthứ3 (3NF)tứclàcóthểthêm,xóa,sửamàkhônglàmsailệchdữliệu. Cơsởdữliệu-Kếtoán:sửdụngkỹthuậtquảntrịcơsởdữliệuđể lưutrữ,xửlý,vàhìnhthànhbáocáo. LàmviệctrựctiếpvớiCơsởdữliệuđểnhậpliệu,xửlývàtruy vấndữliệu. Pháttriểnvàđánhgiácơsởdữliệuđểchắclàcơsởdữliệu khôngbịlỗi. Thiếtkếvàquảntrịcơsởdữliệu. 4-19 Chương4:Thiếtkếlogic

20. Thiếtkếlogic Mụctiêu Xácđịnhcácthànhphầnlogiccủahệthốngthôngtinmới phảicóđểđạtđượccácmụctiêuđềra. Sảnphẩmcủathiếtkếlogiclàcáccơsởdữliệu,vớiđầyđủ cácxửlývàora. 4-20 Chương4:Thiếtkếlogic

21. Thiếtkếlogic Chương4:Thiếtkếlogic 4-21

22. Thiếtkếlogic CácphươngphápTKcơsởdữliệu -ThiếtkếCSDLlogictừcácthôngtinđầura -ThiếtkếCSDLlogicbằngphươngphápmôhìnhhóa Thiếtkếcơsởdữliệulogictừthôngtinđầura Bước1:xácđịnhtoànbộcácthôngtinđầura Bước2:xácđịnhcáctệpcầnthiếtcungcấpđủdữliệuchoviệctạo đầura Liệtkêtoànbộcácthuộctínhcủathôngtinđầura. Đánhdấucácthuộctínhlặp 4-22 Chương4:Thiếtkếlogic

23. Thiếtkếlogic Đánhdấucácthuộctínhthứsinh,loạicácthuộctínhthứsinh khỏidanhsách Gạchchâncácthuộctínhkhoácủathôngtinđầura Tiếnhànhchuẩnhoámức1(1.NF):táchcácthuộctínhlặpthành danhsáchconriêng.Gắnthêmtênchodanhsáchvừatách.Tìm mộtthuộctínhđịnhdanhriêng,thêmthuộctínhđịnhdanhvào danhsáchgốc. Tiếnhànhchuẩnhoámức2(2.NF):táchtấtcảcácthuộctính khôngphụthuộchàmtoànbộvàokhoáthànhmộtdanhsách riêng.Chọnkhoámớichodanhsáchvừatách. Tiếnhànhchuẩnhoámức3(3.NF):táchcácthuộctínhcósự phụthuộcbắccầu.Xácđịnhkhoávàtênchodanhsáchmới. 4-23 Chương4:Thiếtkếlogic

24. CôngtyABC PHIẾUQUẢNLÝVỐNVAY Sốphiếu:…………… Ngày: //2010 Mãkháchhàng:……………………….CMT:…………………………….. Tênkháchhàng:…………………………………………………………….. Địachỉ:………………………………………………………………………….. Vốnvay:………………………………….Kỳhạn:…………………………. Lãisuất:………………………………….Ngàythanhtoán:…………... Chữkýkháchhàng 4-24 Chương4:Thiếtkếlogic

25. Thiếtkếlogic Phiếuquảnlývốnvaygồmcácthuộctính Sốphiếu,Ngàyvay,Mãkháchhàng,Tênkháchhàng,Địachỉ,Số Chứngminh,Vốnvay,Kỳhạn,Lãisuất,Ngàythanhtoán. Trongđó Sốphiếulàkhoáchính Ngàythanhtoánlàthuộctínhthứsinhtáchriêng Phiếuquảnlývốnvaygồmcácthuộctính Sốphiếu,Ngàyvay,Mãkháchhàng,Tênkháchhàng,Địachỉ,Số Chứngminh,Vốnvay,Kỳhạn,Lãisuất. Trongđó:Mãkháchhàng,Tênkháchhàng,Địachỉ,SốChứng minhlàcácthuộctínhlặp,táchthànhdanhsáchmới. Khoácủadanhsáchmớilà:Mãkháchhàng. 4-25 Chương4:Thiếtkếlogic

26. Thiếtkếlogic Quảnlývốnvay Sốphiếu,Ngàyvay,Mãkháchhàng,Vốnvay,Kỳhạn,Lãisuất. Danhsáchkháchhàng Mã khách hàng,Tênkháchhàng,Địachỉ,SốChứngminh TrongdanhsáchQuảnlývốnvay:Kỳhạn,Lãisuấtphụthuộcbắc cầuvàokhóachínhtáchriêngthànhdanhsáchmới Khoálà:Kỳhạn Quảnlývốnvay Sốphiếu,Ngàyvay,Mãkháchhàng,Vốnvay,Kỳhạn Danhsáchkháchhàng Mã khách hàng,Tênkháchhàng,địachỉ,SốCM Danhmụclãisuất Kỳhạn,Lãisuất Chương4:Thiếtkếlogic 4-26

27. Bước3:Môtảcácthựcthể:Mỗidanhsáchởbước2làmộtthựcthểBước3:Môtảcácthựcthể:Mỗidanhsáchởbước2làmộtthựcthể cơsởdữliệu.Mỗidanhsáchliênquanđếnmộtđốitượngquảnlý. Nếucónhiềudanhsáchcùngmôtảvềmộtthựcthểthìphảitíchhợp lạithành1danhsách. Biểudiễncácthựcthể:Tênthựcthểviếtinhoaởtrên,cácthuộctính nằmtrongcácô,trênmộthàng,khoágạchchân. Vídụ QUẢNLÝVỐNVAY SốphiếuNgàyvayMãkháchhàng Vốnvay Kỳhạn Lãisuất DANHSÁCHKHÁCHHÀNG Địachỉ SốC.minh Mã khách hàng TênK.hàng DANHMỤCLÃISUẤT Kỳhạn Lãisuất 4-27 Chương4:Thiếtkếlogic

28. Bước4:Xácđịnhliênhệlogicgiữacácthựcthể.BiểudiễnchúngBước4:Xácđịnhliênhệlogicgiữacácthựcthể.Biểudiễnchúng bằngcácmũitênhaichiều,nếucóquanhệmột-nhiềuthìvẽhaimũi tênvềhướngđó. Vídụ KHÁCHHÀNG Địachỉ SốC.minh Mã khách hàng Tênkháchhàng DANHMỤCLÃISUẤT Kỳhạn Lãisuất QUẢNLÝVỐNVAY Vốnvay Kỳhạn Sốphiếu Mãkháchhàng Ngàyvay 4-28 Chương4:Thiếtkếlogic

29. Bàitập:thiếtkếlogictừmẫuphiếunhậpkhosau. Chương4:Thiếtkếlogic 4-29

30. Liệtkêdanhsáchcácthuộctính,gạchbỏcácthuộc tínhthứsinhvàgạchchâncácthuộctínhkhóa Sốphiếu Họtênngườinhập Địachỉngườinhập ĐịachỉCtynhập Điệnthoại STT Tên hàng Đơnvịtính Đơngiá Sốlượng Thànhtiền Tổngcộng Tổng cộng bằng chữ Ngườinhậnhàng Chương4:ThiếtkếlogicNgàygiao-nhận 4-30

31. Thiếtkếlogic ChuẩnhóaNF1:đánhdấucácthuộctínhlặptáchthành danhsáchriêng Sốphiếu Họtênngườinhập Địachỉngườinhập ĐịachỉCtynhập Điệnthoại Tên hàng (R) Đơnvịtính(R) Đơngiá(R) Sốlượng(R) Ngườinhậnhàng Ngàynhậpkho Chương4:Thiếtkếlogic 4-31

32. Thiếtkếlogic ChuẩnhóaNF1:đánhdấucácthuộctínhlặptáchthànhdanh sáchriêng. Sốphiếu Họtênngườinhập Địachỉngườinhập ĐịachỉCtynhập Điệnthoại Tênhàng Ngườinhậnhàng Ngàynhậpkho Tênhàng Đơnvịtính Đơngiá Sốlượng 4-32 Chương4:Thiếtkếlogic

33. Thiếtkếlogic ChuẩnhóaNF2:thuộctínhTênhàngđượcchọnlàmthuộctính khóachodanhsáchmới. Sốphiếu Họtênngườinhập Địachỉngườinhập ĐịachỉCtynhập Điệnthoại Tênhàng Ngườinhậnhàng Ngàynhậpkho Tên hàng Đơnvịtính Đơngiá Sốlượng 4-33 Chương4:Thiếtkếlogic

34. Thiếtkếlogic ChuẩnhóaNF1&2:cácthuộctínhHọtênngườinhập,Địachỉ ngườinhập,Địachỉcôngtynhập,Điệnthoạilặpnêntáchthànhdanh sáchriêng. Sốphiếu Mãngườinhập Tênhàng Ngườinhậnhàng Ngàynhậpkho Mã người nhập Họtênngườinhập Địachỉngườinhập Địachỉcôngtynhập Điệnthoại Tên hàng Đơnvịtính Đơngiá Sốlượng 4-34 Chương4:Thiếtkếlogic

35. Thiếtkếlogic ChuẩnhóaNF3:BiếtSốphiếuvàTên hàngthìsẽbiếtSốlượngvà Ngườinhậnhàng.TứcNgườinhậnhàngvàSốlượngphụthuộcbắc cầuvớihaikhóaSốphiếu,Tênhàng,vậynêntáchNgườinhậnhàng vàSốlượngcùngvới2khóaSốphiếuvàTênhàngthànhdanhsách riêng. Tên hàng Đơnvịtính Đơngiá Sốphiếu Mãngườinhập Tênhàng Ngàynhậpkho Sốphiếu Tên hàng Ngườinhậnhàng Chươngố4:lThiếtnglogic Mã người nhập Họtênngườinhập Địachỉngườinhập Địachỉcôngtynhập Điệnthoại 4-35 Sượkế

36. Môtảcácthựcthể NGƯỜINHẬPHÀNG Thiếtkếlogic Điệnthoại Mã người nhập Họtên ngườinhập Địachỉ ngườinhập ĐịachỉCty nhập DANHMỤCSẢNPHẨM Đơnvịtính Đơngiá PHIẾUNHẬPKHO Tên hàng Sốphiếu MãngườinhậpTênhàng Ngàynhậpkho QUẢNLÝHÀNGNHẬP NgườinhậnSốlượng Sốphiếu Tên hàng 4-36 Chương4:Thiếtkếlogic

37. Bàitập Thiếtkếlogictừmẫuphiếuđặthàngsau. PHIẾUĐẶTHÀNG CôngtyTNHHABC Sốhiệu#:____________________Ngàyđặthàng:__________ Ngườiđặthàng:___________________Điệnthoại:____________ Côngty(đặthàng):_____________________Mãsốthuế:________ Địađiểmgiaohàng:_____________________Ngàygiao:________ 4-37 Chương4:Thiếtkếlogic