Download
1 / 47
470 likes | 597 Views
Integratie van ICT in onderwijsleerprocessen: Het ICTi-instrument. 1. Het ICTi-instrument. Doel. Bepalen van het ICT-integratieprofiel
E N D
Integratie van ICT in onderwijsleerprocessen: Het ICTi-instrument 1
Het ICTi-instrument Doel • Bepalen van het ICT-integratieprofiel • Het ICT-integratieprofiel beschrijft de feitelijke integratie van ICT in de onderwijspraktijk aan de hand van een aantal relevante dimensies van studentgecentreerd onderwijs. • ICT-integratie verwijst hierbij naar de mate waarin leerdoelen en onderwijsleeractiviteiten gerealiseerd worden door middel van ICT. • De vraag is waarvoor ICT gebruik wordt en niet welke toepassingen hoe en wanneer ingezet worden.
Het ICTi-instrument Doel • Het ICTi-instrument stelt opleidingen in staat om vanuit een onderwijskundige invalshoek: • de evolutievan ICT-integratie in de opleiding op te volgen • de ICT-integratie eenduidig te beschrijven in het zelfevaluatierapport van de opleiding in het kader van een visitatie • de feitelijke inzet van ICT in de opleiding te vergelijken met de visie op ICT-integratie van de eigen onderwijsinstelling en van de Associatie en indien nodig verbeteracties te formuleren
Het ICTi-instrument Doel • Het ICTi-instrument is voornamelijk bedoeld om de integratie van ICT in een opleidingin kaart te brengen, maar biedt eveneens de mogelijkheid om het ICT-integratieprofiel van individuele opleidingsonderdelen te bepalen. • Gebruik van het ICTi-instrument kan bovendien aanzetten tot nadenken over mogelijkheden voor ICT-integratie en vormt zo een zinvol reflectiemoment voor de docenten die de vragenlijst invullen.
Het ICTi-instrument Uitgangspunt • Leermodel van Simons(1999; 2000) Het leerproces van de student staat centraal en wordt beschouwd als een actief, constructief en sociaal-interactief proces dat plaatsvindt in een krachtige leeromgeving. Zes dimensies die het leerproces van de student beschrijven binnen een studentgecentreerde visie op onderwijs en leren.
Het ICTi-instrument Uitgangspunt • Twee bijkomende dimensies: verwerven van metacognitieve vaardigheden, verwerven van onderzoeksvaardigheden
Het ICTi-instrument Ontwikkeling • Stap 1: Inventaris van leer- en onderwijsactiviteiten per dimensie van het leerproces. Inspiratiebronnen: Literatuur, OPTICOM-instrument (Associatie), Steekkaarten doceerpraktijk (K.U.Leuven) 86 activiteiten • Stap 2:Try-out bij Dienst kwaliteitszorg, ICT-raad en Werkgroep E-leren KHLeuven, stuurgroepleden en docenten van partnerinstellingen via stuurgroepleden: opmerkingen omtrent lengte, concept, enz. van de vragenlijst en formulering, verstaanbaarheid, relevantie van de activiteiten • 59 activiteiten
Het ICTi-instrument Ontwikkeling • Stap 3: Realisatie van webgebaseerde vragenlijst in de enquêtesoftware LimeSurvey. • Stap 4: Try-out bij twee lectoren KHLeuven, in het bijzijn van de projectmedewerker optimalisering van items en instructies.
Het ICTi-instrument Beschrijving Het ICTi-instrument bestaat uit een lijst van 59 activiteiten die verdeeld zijn in: • acht rubrieken of dimensies van het leerproces van de student: • drie types van activiteiten:
Het ICTi-instrument Beschrijving Rubriek 1: Voorkennis activeren, nieuwsgierigheid en interesse opwekken, uitdagen
Het ICTi-instrument Beschrijving Rubriek 2: Selecteren, analyseren en opnemen van informatie
Het ICTi-instrument Beschrijving Rubriek 3: Denken en een mening vormen, communiceren en samenwerken
Het ICTi-instrument Beschrijving Rubriek 4: Leggen van verbanden en organiseren van informatie tot een totaalbeeld Rubriek 5: Formuleren en vastleggen van hoofdzaken, reflecteren
Het ICTi-instrument Beschrijving Rubriek 6: Oefenen en uitproberen, leren gebruiken, toepassen
Het ICTi-instrument Beschrijving Rubriek 7: Verwerven van metacognitieve vaardigheden
Het ICTi-instrument Beschrijving Rubriek 8: Verwerven van onderzoeksvaardigheden
Het ICTi-instrument Beschrijving Per activiteit worden twee vragen gesteld: • De frequentievraag peilt naar de mate waarin de activiteit voorkomt in de onderwijspraktijk: • nooit • soms • vaak • zeer vaak De ICTi-vraag peilt naar de mate waarin de activiteit gerealiseerd wordt door middel van ICT: • nooit met ICT • vaker zonder dan met ICT • vaker met ICT dan zonder • altijd met ICT De ICTi-vraag wordt uitsluitend aangeboden wanneer de activiteit soms, vaak of zeer vaak voorkomt in de onderwijspraktijk.
Het ICTi-instrument Beschrijving • De ICTi-vragenlijst wordt ingevuld voor een selectie van opleidingsonderdelen uit de opleiding door de verantwoordelijke lectoren. • Na de afname worden de ICT-integratiescoresvoor de opleidingsonderdelen en de opleiding in zijn geheel bepaald. • Opleidingsonderdeel: op basis van de scores op de afzonderlijke ICTi-vragen, gewogen met de frequentie van de activiteit. • Opleiding: op basis van de scores op de afzonderlijke ICTi-vragen van de geselecteerde opleidingsonderdelen, gewogen met de frequentie van de activiteit én de studiepunten van het opleidingsonderdeel.
Het ICTi-instrument Beschrijving • De ICTi-totaalscoreis de gemiddelde score van alle activiteiten die voorkomen in de onderwijspraktijk van een opleiding/opleidingsonderdeel. • Daarnaast worden ICTi-scores berekend per dimensievan het leerproces en per activiteitstype. • De ICTi-score varieert van 0 (nooit ICT) tot 3 (altijd ICT). Naarmate de ICTi-score hoger is wordt vaker ICT gebruikt. • Het geheel van ICTi-scores vormt het ICT-integratieprofiel van de opleiding/het opleidingsonderdeel.
Het ICTi-instrument Het ICT-integratieprofiel • Voorbeeldopleiding/opleidingsonderdeel • ICTi-totaalscore: 1,28 • Gemiddeld over alle activiteiten in de onderwijspraktijk van de voorbeeldopleiding, wordt ICT vaker niet dan wel gebruikt. • ICTi-scores per dimensie van het leerproces:
Het ICTi-instrument Het ICT-integratieprofiel
Het ICTi-instrument Het ICT-integratieprofiel ICTi-scores per activiteitstype:
Het ICTi-instrument Het ICT-integratieprofiel Het ICT-integratieprofiel kan ook bepaald worden per opleidingsjaar, afstudeerrichting, enz. Bijvoorbeeld, per opleidingsjaar:
Het ICTi-instrument Het ICT-integratieprofiel
De pilootstudie Opzet Twaalf opleidingen uit 6 instellingen namen deel aan een pilootstudie (academiejaar 2009-2010) om het ICTi-instrument uit te testen.
De pilootstudie Methode Stap 1: Selectie van opleidingsonderdelen op basis van het studieprogramma van de opleidingen. Selectieprincipes: Elke docent vult de vragenlijst slechts éénmaal in voor één opleidingsonderdeel Streven naar de helft van de studiepunten/verplichte opleidingsonderdelen, gelijkmatige verdeling over opleidingsjaren, afstudeerrichtingen, types van opleidingsonderdelen
De pilootstudie Methode Stap 2: Afname • november 2009 tot januari 2010 voor opleidingsonderdelen uit het eerste semester • maart tot mei 2010 voor opleidingsonderdelen uit het tweede semester Docenten van opleidingsonderdelen uit het eerste semester die de vragenlijst nog niet invulden tijdens de eerste afnameperiode werden opnieuw opgenomen in de selectie voor de tweede afnameperiode. Docenten werden rechtstreeks gecontacteerd (3 opleidingen) of via de opleidingsverantwoordelijke (9 opleidingen).
De pilootstudie Respons
De pilootstudie Beschrijving van de steekproef Aantal en percentage opleidingsonderdelen per opleiding
De pilootstudie Beschrijving van de steekproef Aantal en percentage opleidingsonderdelen per opleidingstype Aantal en percentage opleidingsonderdelen per opleidingsjaar
De pilootstudie Algemene bevindingen Beschrijving van de scores op de frequentievraag
De pilootstudie Algemene bevindingen • Activiteiten die te maken hebben met selecteren, analyseren en opnemen van informatie, met het leggen van verbanden en organiseren van informatie tot een totaalbeeld en met oefenen, uitproberen, leren gebruiken en toepassen komen vaker aan bod in de onderwijspraktijk Onderwijsactiviteiten komen meer aan bod dan zelfstudie- en evaluatieactiviteiten.
De pilootstudie Algemene bevindingen Beschrijving van de scores op de ICTi-vraag (gewogen)
De pilootstudie Algemene bevindingen • ICT wordt het vaakst ingezet voor activeren van voorkennis, nieuwsgierigheid en interesse opwekken, uitdagen en voor het selecteren, analyseren en opnemen van informatie. ICT wordt het minst ingezet voor denken en een mening vormen, communiceren en samenwerken ICT wordt opvallend minder vaak ingezet bij evaluatieactiviteiten dan bij onderwijs- en zelfstudieactiviteiten.
De pilootstudie Algemene bevindingen Gemiddelde gewogen ICTi-scores per opleidingsjaar
De pilootstudie Algemene bevindingen • ICT-gebruik lijkt toe te nemen naarmate de opleiding vordert (vooral in het derde opleidingsjaar). Deze tendens geldt voor de meeste dimensies en is meer uitgesproken bij zelfstudie- en evaluatieactiviteiten dan bij onderwijsactiviteiten.
De pilootstudie Algemene bevindingen De mate van ICT-integratie op de verschillende dimensies / activiteitstypes hangt samen (correlaties tussen .43 en .80) docenten die vaker ICT gebruiken voor één doel / activiteitstype, gebruiken het ook vaker voor andere doelen. Er is enige samenhang tussen de mate waarin de activiteiten in het ICTi-instrument voorkomen in de onderwijspraktijk van de respondenten (antwoord op de frequentievraag óf aantal activiteiten dat voorkomt) en de mate van ICT-gebruik voor zelfstudie- en evaluatieactiviteiten en voor dimensies 2 tot 6.
De pilootstudie ICT-integratieprofielen Na afloop van de pilootstudie werden de ICT-integratieprofielen per opleidingsonderdeel bezorgd aan de deelnemende docenten, samen met een bijkomende interpretatievragenlijst. De opleidingshoofden kregen na afloop: • het ICT-integratieprofiel van de opleiding • de ICT-integratieprofielen per opleidingsjaar en per afstudeerrichting • een geanonimiseerd overzicht van de ICT-integratieprofielen per geselecteerd opleidingsonderdeel • een geanonimiseerd overzicht van het ICTi-opleidingsprofiel van alle opleidingen die deelnamen aan de pilootstudie
De pilootstudie ICT-integratieprofielen
De pilootstudie Validering Analyses: • Verdeling van de antwoorden / itemkarakteristieken (frequentie- en ICTi-vragen) • Betrouwbaarheid van de dimensies • Intercorrelaties tussen de items en item-totaalcorrelaties per dimensie • Intercorrelaties tussen items per activiteitstype over dimensies Betrouwbaarheid van de dimensies (ICTi-vraag)
De pilootstudie Validering • reductie van de vragenlijst met 12 activiteiten. samenvoeging van dimensies 4 en 5 tot dimensie ‘Leggen van verbanden en vastleggen van hoofdzaken, organiseren van informatie tot een totaalbeeld, reflecteren’
De pilootstudie Validering Bijkomende interpretatievragenlijst Vraag 1: In welke mate herkennen docenten hun onderwijspraktijk in het bekomen ICTi-profiel? Vraag 2: Karakteriseren van de eigen onderwijspraktijk aan de hand van enkele eigenschappen: studentgecentreerd, docentgestuurd, inhoudsgericht, procesgeoriënteerd, competentiegericht, samenwerkend leren, actief leren/zelfstudie, authentiek leren Vraag 3: Twee voorbeelden van ICT-gebruik in de eigen onderwijspraktijk
De pilootstudie Validering De mate waarin docenten of lectoren hun onderwijspraktijk herkennen in het bekomen ICTi-profiel. *37% van de bevraagde opleidingsonderdelen (uit 9 deelnemende opleidingen)
De pilootstudie Validering Samenhang tussen eigenschappen van studentgecentreerd onderwijs en de frequentie waarmee de activiteiten uit de ICT-vragenlijst voorkomen in de onderwijspraktijk als indicatie voor de waarde van het ICTi-instrument binnen een studentgecentreerde visie op onderwijs en leren. Bijvoorbeeld: De zelfstudie- en evaluatieactiviteiten in het instrument komen frequenter voor naarmate docenten hun onderwijspraktijk karakteriseren als eerder studentgecentreerd, procesgeoriënteerd, actief leren/zelfstudie, samenwerkend leren en authentiek leren en minder naarmate docenten hun onderwijspraktijk meer docentgestuurd noemen.
De pilootstudie Handleiding Bij het ICTi-instrument hoort een handleiding waarin het gebruik van het instrument en de interpretatie van de bekomen ICT-integratieprofielen stap voor stap uitgelegd wordt.
Het ICTi-instrument Vervolg… Op dit ogenblik is het ICTi-instrument gerealiseerd als een webgebaseerde vragenlijst in de vrij beschikbare enquêtesoftware LimeSurvey. De verwerking en rapportering van de resultaten is nog behoorlijk tijds- en arbeidsintensief. In de komende maanden wordt dit geautomatiseerd door LUDIT (K.U.Leuven). Dit maakt het ondermeer mogelijk een databank van gegevens op te bouwen die kunnen gebruikt worden om de validiteit van het instrument verder te onderzoeken.
