Treguesit e profitabilitetit

1. Treguesit e profitabilitetit • Analiza e rentabilitetit të kompanive klasifikohet në pjesët më të rëndësishme të analizës financiare. • Treguesit janë të lidhura me fitimet që lidhen me shitjet dhe të ardhurat nga investimet, dhe tregojnë performancen e përgjithshme te biznesit. Treguesit më i zakonshëm që përdoret të profitabilitetit janë: • 1. marzha e fitimit2. Norma e kthimit mbi aktivet (pasurinë)3. Norma e kthimit mbi kapitalin

2. Raportet e përfitueshmërisë (rentabilitetit) Marzha e FitimitBruto, Marzha e FitimitOperativ, Marzha e FitimitNeto, E ardhura për Aksion

3. Marzha e fitimi • Marzha e Fitimit është llogaritur në bazë të të dhënave nga llogaria e fitimit dhe humbjes. Neto Marzha e fitimit është llogaritur si raport i të ardhurave neto ndaj totalit të të ardhurave. • Fitimi neto • Neto marzha e fitimit = ------------------------------- • Te hyrat e përgjithshme • Marzha neto fitimi gjithashtu demonstron aftësinë e menaxhimit në udhëheqjen e kompanisë. Raporti i fitimit neto të shitjes në thelb shpreh nivelin e marrëdhënieve kosto / çmim ne biznes. • Nëse marzha e fitimi shumëzohet me koeficientin e totalit të aktiveve, si rezultat do te fitohet treguesi i rentabilitetit ne ndërmarrje. Kjo do të thotë se rentabiliteti mund te rritet duke rritur koeficientin e qarkullimit apo rritjen e marzhës se fitimit.

4. Fitimi marzhinal bruto, fitimi marzhinal operativ dhe fitimi marzhinal neto perfaqsojne aftesine e shoqerise per te kthyer parate e shitjeve ne nivele te ndryshme matjeje. Fitimi marzhinal bruto apo norma bruto e fitimit (Gross margin), tregon lidhjen midis shitjeve dhe kosotos se mallrave te shitura, mat aftesine e shoqerise per kontrollin e kosotove te inventareve ose te kosotos se prodhimit te produktit. Fitimi marzhinal opertaiv (EBIT margin), eshte mates i eficiences se pergjithshme operative dhe permbledhe te gjitha shpenzimet qe lidhen me aktivitetin e zakonshem te biznesit. Fitimi marzhinal neto (neto margin) mat perfitueshmerine e veprimtarive operative pasi merren ne konsiderate te gjitha shpenzimet dhe te ardhurat, perfshire interesin, tatimet dhe zerat jooperativ.

5. Marzha e Fitimit BrutoTregon se sa ndërmarrja fiton mbi shpenzimet e afarizmit. Në një ane ajo tregon se sa para mbesin ne ndermarrje, e nga ana tjeter tregon pjesëmarrjen e shpenzimeve te prodhimit ne te ardhura.Tre faktore qe ndikojne ne ndryshimin e MFB.1. çmimi shites i produkteve2. shpenzimet e shitjese se produketeve3. ndrrimi i asortimentit te prodhimit Fitimi Bruto Marzha e fitimit bruto = ---------------- Shitjet Neto

6. Shembull 2004 2003 Fitimi neto 51.742 36.673 ------------------- = ----------- = 0.4 ------------- = 0.399 Shitjet neto 129.36 91.8

7. Marzhi i Fitimit OperativKjo marzhë tregon ndikimin dhe kualitetin e menaxhmentit sepse në bazë te rrjedhjes se saj mundet te shihet se si menaxhmenti i kontrollon shpenzimet dhe te dalat. Fitimi Operativ (EBIT) MFO= -------------------------- Shitjet neto (EBIT- (Earning Before Interes and Tax)

8. Shembull 2004 2003 Fitimi operativ 11.546 7.084 ------------------- = ----------- = 0.089 ------------- = 0.077 Shitjet neto 129.36 91.8

9. Marzhi i Fitimit Neto Neto Marzha i merr ne konsiderim te gjitha shpenzimet duke perfshire kamtat dhe tatimet.Rritja e Marzhes se Fitimit Neto nuk do te thot se ndermarrja afaron ne menyre te suseshme.Marzha Operative tregon fitimin e ndermarrjes para financimit te shpenzimeve dhe tatimeve. Kjo marzhe sillet ne mes 8-10% per veprimtarite tregtare, ndersa verpimtarite me rrethgjirim te madh si psh. tregtaret me shumice sillet ne mes 3% Fitimi neto mbas taksave MFN = ----------------------------- Shitjet Neto

10. Shembull 2004 2003 Te ardhurat neto 5.636 3.546 ----------------------- = ----------- = 0. 0 44 ------------- = 0.039 Shitjet neto 129.36 91.8

12. Treguesit e investimeve • Treguesit e investimeve shërbejnë për matjen e performancës se investimeve ne aksione te zakonshëm te kompanisë. • Për të llogaritur këto parametra, përveç të dhënave nga pasqyrat financiare të kërkuara nga të dhënat mbi aksionet, veçanërisht për numrin dhe vlerën e tregut te aksioneve. • Treguesit më i zakonshëm që përdoret te investimeve në vijim:1. Fitimet për aksion (EPS)2. Dividendi për aksion (DPS)3 Raporti i pagimit te disidentit (DPR)4 Totali i rentabilitetit te aksione (P / E Raporti)5 Rentabilitetin i disidentes se aksionit

13. Fitimet për aksion • Fitimet për aksion (Eng. earnings per share) tregon marrëdhëniet në mes të fitimit neto dhe numrin e aksionet, gjegjësisht shpreh shumën e fitimit te krijuar nga një aksion. • Llogaritur në bazë të formulës: Fitimi neto • Fitimi për aksion = --------------------- Numri i aksioneve • Fitimet për aksion, si tregues i investimit, paraqet ne te vërtet atraktivitetin e investimeve ne ndërmarrje dhe shpreh aftësinë e tij për te krijuar fitim.

14. Dividendi për aksion • Fitimi për dividendë (Eng. dividends per share- DPS), të ngjashme si fitimi nga aksioni, shpreh shumën e dividendëve që aksionarët do të marrë për çdo aksion në pronësi. Pjesa e fitimit neto nga dividendi Dividendi për aksion = --------------------Numri i aksioneve

15. Raporti i pagimit te dividendit • Raporti i pagimit te dividentave (eng. divident payout ratio) mbulon marrëdhëniet e dividenteve për aksion dhe fitimet për aksion. • Si rregull, ky tregues është më pak se 1. Dividendi për aksion • Raporti i pagesave te disidentes = ----------------------- Fitimi nga aksionet

16. Rentabiliteti i përgjithshme i aksioneve • Treguesit më të rëndësishëm i investimit janë treguesit e rentabilitetit te aksioneve (eng. price earnings ratio) dhe rentabilitetit i dividentave te aksioneve. • Rentabilitetit i përgjithshëm i aksioneve vene ne raport fitimin nga aksioni dhe çmimin e aksionit, duke pasur për baze se kapitali vetanak nuk është treguar me vlerë te kontabilitetit te vete por me atë te vlerës se tregut. Fitimi nga aksionet • Rentabiliteti i përgjithshëm i aksioneve= ------------------ Çmimi i tregut te aksioneve

17. Rentabiliteti i deividentave te aksioneve • Rentabiliteti i dividentave te aksioneve apo te hyrat nga dividenta është tregues i ngjashëm i rentabilitetit te aksioneve. Raporti ne mes këtyre dy treguesve varet nga ajo se a janë dividentet te paguara nga fitimet e mbajtura te akumuluara nga periudhe e me hershme kohore llogaritëse. • Të dy treguesit janë shprehur zakonisht si një përqindje. Dividendi për aksion • Rentabiliteti i deividentave te aksioneve= ------------------------ Çmimi i tregut te aksioneve

18. ANALIZA E KTHIMIT NË KAPITALIN E INVESTUAR Pronarëtinvestojnënënjëbiznespërtëmarrënjëkthimtëinvestimittëtyrengafitimet e nxjerrangabiznesiityre. Kthimiiinvestimitshpeshshprehetsinjëpërqindjeqëkrahasonshumën e fitimitneto me shumën e investuarnënjëbiznes

19. Koeficienti i kthimit nga kapitali i aksionarëve • (ekuitet) • Ky raport mat kthimin që kompania realizon mbi • kapitalin aksionar • Formula: • Koeficienti i kthimit nga ekuiteti = Fitimet pas tatimit (EAT) / Ekuitetin • Raporti ndikohet direkt nga shuma e borxhit të • kompanisë në mbulimin e nevojave financiare • Formula: • Koeficienti i kthimit nga ekuiteti = EAT – Dividenta e paguar / Ekuiteti

20. Koeficienti i kthimit në ekuitet Formula: Koeficienti i kthimit në ekuitet = Fitimi Neto / Ekuiteti 2003A Kthimi në ekuitet = 1.846,oo€ / 14.274,oo€ = 12,93% 2004A Kthimi në ekuitet = 64,oo€ / 13.124,oo€ = 5,06% 2003B Kthimi në ekuitet = 115,oo€ / 1.056,oo€ = 10,89% 2004B Kthimi në ekuitet = 63 / 1.046,oo€ = 6,02%

21. Koeficientët tjerë të profitabilitetit Fitimi për akion (EPS) = fitimet neto në dispozicion të aksionerëve / mesatarja e aksioneve të zakonshme të papaguara Norma e rritjes e EPS

22. Raporti ne mesdetyrimevedheakcionevetekapitalit • Kerkesat ndaj totalit të aseteve të biznesit janë të ndarë në dy grupe • Kerkesat e kreditoreve – detyrimet • Kerkesat e pronareve • Relacioni ne mes totalit te kerkesave te kreditoreve dhe pronareve • solventiteti eshte masë që tregon kufirin e sigurisë për kreditorët • tregon aftësinë e biznesit për t'i bërë ballë kushteve të pafavorshme të biznesit kur pretendimet e kreditorëve janë të mëdha në lidhje me kapitalin e aksionerëve, nuk janë zakonisht të rëndësishme pagesat e interesit. • Nëse të ardhurat pesojne rënie deri në pikën se kompania nuk është në gjendje për të përmbushur pagesat e interesit, kreditorët mund të marrin përsipër biznesin. • Raporti me i ulet me mire

23. Shembull

24. Analiza e Profitabilitetit (rentabilitetit) • Aftësia e një biznesi për të fituar fitime që varen nga efektiviteti dhe efikasiteti i operacioneve të saj, si dhe burimet në dispozicion për të. • Përqëndrohet kryesisht në marrëdhëniet në mes të rezultateve operative të raportuara në pasqyrën e të ardhurave dhe burimeve në dispozicion të biznesit, siç raportohet në bilanc • Te shumica e analizave perdoret • Raporti i neto shitjeve me asete • Shkalla e fitimit me total asetet • Shkalla e fitimit me kapitalin akcionar • Shkalla e fitimit me kapitalin e zakonshem akcionar • Fitimet per akcion me akcionet e zakonshme • Raporti ne cmimin e fituar • Dividenta per akcion • Dividenta e shperndar

25. Shkalla e fitimit me kapitalin akcionar • Vleresonshkallene tëardhuravetëfituaranëshumëne investuarngaanae aksionerëve. • Raporti me ilarte me mire • Llogaritet duke pjestuarnetoteardhurat me mesataren e kapitalitakcionar • Shkalla e fituaranganjëbiznesnëkapitalin e aksionerëvetësajështëzakonishtmëilartë se normatëfituaranëtotalin e aseteve. • Ndodhkurshuma e fituarngainvestimiiasetevetëblera me fondet e kreditorëveështëmëshumë se interesiipaguarkreditorëve • Dalliminënormën e kapitalittëaksionerëvedhenormësmbitotaline aseteveështëquajtur : LEVERAGE – SistemiLevave

26. Shembull

27. Shkalla e fitimit me kapitalin e zakonshem akcionar • Aksionete përbashkëtakanënjëkërkesëtëmbeturnëfitimet • Kjomasëfokusohetvetëmnënormën e fitimittëfituarnëshumën e investuarngaanae aksionerëvetëpërbashkët • Llogaritet duke zbritur e dividentevetepreferuarakërkesatngatëardhuratnetodhepjestuar me kapitaltëpërbashkëtmesatarteaksionerëve. . • Raporti me ilarte me mire

28. Shembull

29. Fitimi per akcion (EPS) • Normal reportohet ne pasqyren e teardhuravetekkorporatat ne raportinvjetor • Llogaritet duke pjestuarnetoteardhurat me numrin e akcioneveteemetuaraportepapaguara • Nëseaksionete preferuardhetëpërbashkëtjanëtëpapaguara,tëardhuratnetojanëzvogëluarpërshumën e dividendëvetëaksionevetëpreferuara.

30. Shembull

31. RaportiCmimi-Fitimi • Eshte iIndikator i nje firme per perspektivat e fitimit ne te ardhmen • Llogaritet duke pjesëtuar çmimin e tregut për aksion të përbashkët të aksioneve në një datë të caktuar nga ana e të ardhurave vjetore për aksion.

32. Dividenta per akciondhedividenta e shperndar • EshteiIndikatorinjefirme per perspektivat e fitimit ne teardhmen • Llogaritet duke pjestuardividenten per akcion me cmimin e tregut.

33. Detyra nr. 1 Sa eshte marzha e fitimit bruto nese fitimi bruto eshte 986.000euro, ndersa shitjet neto jane 3.074.000euro ?

34. Detyra 2 Sa eshte marzhi I fitimit operativ nese fitimi operativ eshte 418.000euro, ndersa shitjet neto jane 3.074.000euro.

35. Detyra 3 Sa eshte marzhi i fitimit neto nese fitimi neto mbas taksave eshte 213.000euro, ndersa shitjet neto jane 3.074.000 euro

36. Detyra 4 Sa eshte fitimi per akcion (EPS) nese fitimi per akcion te zakonshem eshte 221.000euro ndersa numri I akcioneve eshte 76.262 euro ?

37. Detyra nr 5 Sa eshte raporti çmim / fitim nese cmimi i tregut te akcioneve te zakonshme eshte 32.25 euro ndersa fitimi per akcion eshte 2.90 euro ?