240 likes | 581 Views
ÜCRET. Ücretleme konusu bir çok kesimi ilgilendirmesi sletme açısından, isletmenin kendi çıkarı açısından konuya bakması - Çalısanların ücretleri arasında bir dengenin saglanması. ÜCRET. Ücretleme konusuna devletin el atması
E N D
ÜCRET Ücretleme konusu bir çok kesimi ilgilendirmesi sletme açısından, isletmenin kendi çıkarı açısından konuya bakması - Çalısanların ücretleri arasında bir dengenin saglanması
ÜCRET • Ücretleme konusuna devletin el atması • Sendikaların kurulusu ve sendikaların özellikle ücret konusu üzerinde durmaları gibi • konular ücret konusunun önemini göstermektedir
ÜCRET • İşletme yöneticisini en çok düsündüren ve yoran konulardan biri de ücretlemedir. • Ücretleme için üç alanda çalısmak gerekmektedir. • İşletme dısı ücret arastırmaları; Ücret piyasa arastırması • İşlerin güçlük derecelerinin tespiti; iş değerlemesi • İşi yapanın başarısının ölçülmesi
ÜCRET • Ücret: Belirli bir hizmet için insan emeğine ödenen bedeldir
Ücretlemenin Amaçları • isletmede üretkenlik ve verimi arttıran bir araç • işgöreni isletmeye baglayan ekonomik motivasyon aracıdır. • işgörenin isletmeye giris nedeni • işletmede sürekli çalısmanedeni • sosyal statüsü yükselmekte ve saygınlık
Ücretlemenin İşletme AçısındanAmaçları • Ücretlemenin İşletme açısından amaçlarını söyle sıralayabiliriz: • İşletmeye nitelikli insan gücü çekmek • İşgörenin isletmede devamlılıgını saglamak • İşgöreni görevinde motive etmek • İşgöreni yükseltmeye özendirmek • İşgöreni kendini gerçeklestirmesi için cesaretlendirmek
Ücret Politikası • ücret politikasındaevrensel ilkeler: • Bir görev için yapılan ödeme, benzer isletmelerde aynı nitelikte görev için yapılanödeme digerinden az olmamalıdır. • Bir işletmede bir görev için yapılan ödeme, aynı nitelikte olan baska görevlere yapılanödemeye denk olmalıdır. • Ödeme isgörenler tarafından adil bulunmalı.
Ücret Politikası • Normal sartlarda bir isgören bir üst makama geçmekte ise bu yeni görevde aldıgı ücreteskisinden daha yüksek olmalıdır. • Ücret objektif olarak herkese hak ettigi ölçüde verilmelidir.
Ücret Politikası • İşletmenin ücret politikası degisen çevre sartlarına göre uyum saglayabilecek esneklikteolmalıdır • Uygulanan ücret düzeni işletmede bulunan her işgören tarafından kolayca anlasılırnitelikte ve açıklıkta olması gerekir.
ÜCRET SİSTEMLERİ • A ) Ana-baz Ücret Sistemleri 1. Zamana göre ücret 2. Parça basına ücret 3. Götürü ücret
ÜCRET SİSTEMLERİ • B ) Tesvik Edici Ücret Sistemleri 1. Halsey Sistemi 5. Emerson Sistemi 2. Rowan Sistemi 6. Gantt Sistemi 3. York Sistemi 7. Michelin Sistemi 4. Taylor Sistemi 8. Bedeaux Sistemi
ÜCRET SİSTEMLERİ • C) İşçilerin Kardan Pay Alması Sistemi
ANA – BAZ ÜCRET SİSTEMLERİ • Zamana görə ücret sistemi • isçi, saat basına gündelik, haftalık, aylık olarak önceden tespit edilen bir ücreti alır. • Bu ücret sistemi genellikle su durumlarda kullanılır : • İşgörenden çesitli islerin yapılması istenildiginde. • Sürat yerine, daha çok özen ve dikkat isteyen işlerde • Denetim, bekçilik gibi islerde yani işgörenin sadece işyerinde bulunma durumlarında.
ANA – BAZ ÜCRET SİSTEMLERİ • Parça Başına Ücret Sistemi • Ücrret üretilen parça miktarına göre hesaplanır. • Avantajları: • çok parça üreten isçiler diger isçilere göre daha fazla ücret alma imkânı vardır. • verimlilik artmaktadır.
Parça Başına Ücret Sistemi • Dezavantajları: • sayımı kolay olan üretimler için geçerli olabilir. • kalitenin düşme riski sözkonusudur • iş kazarlarının artmasına ve sağlık sorunları sık rastlaır • rekabet, sürtüşme ve huzursuzluk meydana getirebilir • Uzun süre stres altında çalısma işçinin moralini bozar • Makinaların bozulması veya hammadde gecikmesi • Parça basına ödenen ücret bazen çok düsük olabilir.
ÖZENDİRİCİ ÜCRET SİSTEMLERİ • 1. Halsey Sistemi • Mesela bir işçi 6 saatte yapacağı işi 4 • saatte yapmış ise, tasarruf ettigi 2 saatin yüzdeliğini alır. • Fakat bu sistemde tenkit edilen nokta: • Standart zamanların kısa tutulması
ÖZENDİRİCİ ÜCRET SİSTEMLERİ • 2. Rowan Sistemi • Belirli bir işin yapılması içinstandart bir zaman tespit edilmekte, bu standart zaman üzerinden yapılan zaman tasarrufu içinayrıca bir prim ödenmektedir.
ÖZENDİRİCİ ÜCRET SİSTEMLERİ • 3. Bedeaux Sistemi • Halsey sisteminden farkı, yapılan tasarrufun bir kısmını işçilere ve diğer kısmının da memur ve hizmetlilere dağıtılmasıdır.
ÖZENDİRİCİ ÜCRET SİSTEMLERİ • 4. Taylor Sistemi • daha çok parça başına prim verme düzenini getirmiştir. • Uygulamada, parça başına iki ücret tarifesi vardır. • Standartlara ulaşanlara yüksek, ulaşamayanlara düşük... • ana-baz ücret sözkonusu degildir. • Standartlar genelde yüksek tutulur
5. Gantt Sistemi • Bu sistemde her işçiye göre saat başı olarak çalışma ücreti garanti edilmiştir. Bundanbaşka işçinin verimliliği standartların % 63'nü aştığında ödenen ücret belli bir miktararttırılmaktadır. • Eger verim standardın % 100'ne ulaştığında veya bunu aşarsa o zaman işçiye saat başınaödenen baz ücretin % 20 ile % 80'nine kadar varan ayrıca bir prim ödenmektedir.
ÖZENDİRİCİ ÜCRET SİSTEMLERİ • 7. Emerson Sistemi • Emerson sisteminde üç durum söz konusudur: • 1. Verim standardın %66'sına erişinceye kadar sadece baz ücreti verilmektedir. • 2. Verim standardın %66'sını aştığı taktirde bu standardın tamamına kadar (%100'üne)işçiye belirli bir barem üzerinden prim ödenmektedir. • 3. Verim standardın tamamını (%100'ünü) asarsa prim %20 ile sınırlandırılmakta fakattasarruf edilen zaman baz ücreti miktarı üzerinden ayrıca ödenmektedir.
İşçilerin Kardan Pay Alması veya Kara Katılma • Sistemin hedefi: • İşçi ile işveren arasında bir nevi ortaklığı özendirerek personelin işletmeye karşı olanilgisini arttırmak. • Personelin işletmenin kârını arttırma yolunda fazla çaba sarf etmeye özendirmek. • Personelin mali güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunmak.
İşçilerin Kardan Pay Alması veya Kara Katılma • Sistemin dezavantajları: • Personel çok çalışmış olabilir, işletme kar sağlayamamış da olabilir. • Kârın oluşmasıyla her işgörenin doğrudan doğruya işe gösterdiği ilgi çaba arasında ilişki kurmak kolay degildir. • Kâr payını beklemek için bazen altı ay, bazen de daha uzun süre beklemek gerekecektir. • İşletme zarar ettiğinde işçiler bunun sorumluluğunu iş sahibine yüklerler veya kendilerini aldatılmış sayarlar