Hazırlayan

1. Hazırlayan Fuat ŞURGUN Dr.Refik Saydam İlköğretim Okulu Bahçelievler/İstanbul

2. Noktalama İşaretleri ve Kullanıldıkları Yerler

3. Nokta (.) • a. Cümle sonunda yer alır. • Annemin beni çok sevdiğini biliyorum. • b. Kısaltmalarda kullanılır. • vb. , T.C. , Prof. Dr. • TBMM, TDK, MEB, AB, TÜBİTAK gibi kısaltmalarda nokta işareti kullanılmaz. • c. Sayılarda sırayı belirtir. • I. Dünya Savaşı, IV. Murat, 10. öğrenci • d. Tarih yazımında kullanılır. • 10.03.2005

4. Virgül (,) • a. Eş görevli sözcük, sözcük grupları ve cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır. • Matematik, fen, fizik, biyoloji gibi sayısal lere ilgi duydu. • b. Cümle içindeki ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kullanılır. • Beklenmedik bir anda, bunu bilmeliydik, çıkıp geldi. • c. Hitap sözcüğünden sonra kullanılır. • Sevgili dostum, yine kalbini kırdım değil mi? • d. “evet, hayır, yok” gibi sözcüklerden sonra kullanılır. • Evet, bu sözleri duymak beni gerçekten mutlu etti. • e. Cümlede özellikle vurgulanması gereken sözcükten sonra kullanılır. • Cem, Semih’e bu sözleri söylemiş olamaz.

5. Noktalı Virgül • a. Bağlı cümleleri ayırmak için kullanılır. • Kitaplar kısa sürede okunur; raflara yerleştirilir. • b. Virgülle sıralanmış grupları ayırmak için kullanılır. • Yaban, Çalıkuşu, Ateşten Gömlek roman; Yüz Akı, Diyet hikâye; Hemşirem İçin şiirdir. • c. “ama, fakat” gibi iki cümleyi birbirine bağlayan edatlardan önce kullanılır. • Bugün Ankara’ya yağmur yağmış; ama biz görmedik.

6. İki Nokta • a. Örneklerden önce kullanılır. • Kişi zamirleri şunlardır: ben, sen, o, biz, siz, onlar. • b. Açıklaması yapılacak cümlenin sonunda kullanılır. • Mutluluklarını gölgeleyen bir şey vardı: Ayrılık. • c. Konuşma metinlerinde konuşan kişilerden sonra kullanılır. • Babam: • Hoş geldiniz. • Mustafa: • Teşekkür ederim. • Örnekler ve açıklamalar dışında iki nokta işaretinden sonra büyük harfle başlanır.

7. Üç Nokta (…) • a. Bitmemiş, yarım kalmış cümlenin sonunda kullanılır. • Ümit Can’ın da söyleyecek sözleri vardı ki… • b. Söylenmek istenmeyen söz yerine kullanılır. • Sonunda G… ile görüşüp bir yarışma düzenlenmesine karar verildi. • c. Alıntılarda atlanan yerleri göstermek için kullanılır. • “… • kitaplarını masanın üzerine bırakıp pencerenin yanında duran sandalyeyi getirdi. Yavaşça oturup kimseye selam vermedi.”

8. Soru İşareti (?) • a. Soru anlamı taşıyan cümlelerden sonra kullanılır. • Bu sorunun cevabını biliyor musunuz? • b. Cümle içerisinde bilinmeyen bir ifade, yer, tarih vb. için kullanılır. • Muhsin Efendi, 1412 – ? yılları arasında Horasan’da yaşadı.

9. Ünlem İşareti (!) • a. Heyecan ifade eden (sevinç, korku, hayret, acı vb.) sözcük ve cümlelerden sonra • kullanılır. • “İmdat!” diye bir ses işitti. • b. İfadeye alay anlamı katmak için kullanılır. • Bu yıl çok çalışacak (!) Derslerinin hepsinden yüksek notlar alacakmış (!) • c. Hitaplarda kullanılır. • Ey Türk Gençliği!

10. Tırnak İşareti (” “) • a. Başkasına ait aktarılan sözler tırnak işareti içerisinde gösterilir. • “Sen dinlenmeden iyileşemezsin.” dedi. • b. Cümlede vurgulanmak istenen söz veya söz grupları tırnak işareti içerisinde gösterilir. • Bu sorunu çözmek için “Açık Öğretim Lisesi Müdürlüğüne” bir dilekçe yazınız.

11. Kesme İşareti (,) • a. Özel isimlere gelen çekim eklerinden önce kullanılır. • Aydın’ın mezuniyet törenine gidemedik. • b. Kısaltmalara getirilen ekleri ayırmak için kullanılır. • AB’ye uyum süreci uzun zaman alacak. • c. Sayılardan sonra gelen ekleri ayırmak için kullanılır. • Okula 12′nci öğrenci olarak kaydoldum. • \ Özel isimlerden sonra gelen yapım eklerinden önce kesme işareti kullanılmaz. • İstanbullu örneğinde olduğu gibi.

12. Konuşma Çizgisi (-) • Konuşma cümlelerinden önce kullanılır. Küçük kız elini uzattı: • Haydi tut. • Neden? • Barışmak için.

13. Birleştirme Çizgisi (-) • Cümle içerisindeki ara söz veya cümleleri ayırmak için kullanılır. • Görenler hayret ederdi. Arabasına kimse eski diyemezdi. Bu araba – dede yadigârı -onunla bütünleşmişti.

14. Teşekkürler