Karanlık Enerji

1. Karanlık Enerji Kocaeli Üniversitesi Fizik (İ.Ö.) Emre Kanlı 070102043

2. İçerik • Karanlık Enerji Nedir? • Vakum enerjisi Nedir? • Karanlık Enerjinin Kökeni Ne Olabilir? • Nasıl Keşfedilmiştir? • Kaynaklar

3. Karanlık Enerji Nedir? Bilinen fizik kurallarına göre, herhangi bir şekilde hareketlendirilen bir cisim ya zamanla hızı azalarak durur ya da hiçbir enerji kaybı yoksa aynı hızla hareketine devam eder. Eğer yerçekimsiz ve havasız bir ortamda (uzayda) aynı cismi fırlatırsak karşısına bir engel çıkana kadar hareket eder. Evren'in kendisi ise bahsedilen fizik kuralları aksine Bigbang'den beri genişlemektedir ve zamanla evrenin genişleme hızı da artmaktadır. Bilimciler bunu keşfettiklerinde bu hızı artıran bir enerji olması gerektiğine karar vermiştir. Bu varsayılan enerji "karanlık enerji" olarak adlandırıldı.

5. Karanlık enerjiden ilk bahseden bilim adamı "Alan Guth" evrenin büyük patlamadan sonra ani genişlemesini gizemli bir karanlık enerjinin varlığına dayandırdı (1980). Daha sonra "SaulPerlmutter ve BrianSchmidt" adlı iki fizikçi gözlemleri sonucu evrenin genişleme hızının arttığı ve bunun uzayın bir tür içsel gerilimi diyebileceğimiz karanlık enerji olduğunundan bahsettiler(1998). Karanlık denmesinin sebebi bırakın maddeyle ışıkla bile herhangi bir etkileşime bile girmemelerindendir. Kuantum mekaniğine göre evrende maddenin karşıtları ile birlikte yalancı zerreler de ortaya çıkarlar. Bu zerreler birbirlerini nötralize ederler ama, geride vakum enerjisi denen bir tür enerji bırakırlar. Bu negatif enerji itici enerjidir.

6. Vakum Enerjisi Nedir ? İçinde yarıya kadar gaz veya sıvı olan bir silindir olsun.Silindirin pistondan başka bir girişi olmasın. Pistonu çekip silindir içinde negatif basınç oluşturalım. Silindir içindeki maddenin hacmini artırmak istiyorsak, pistonu biraz daha çekmemiz ve mevcut negatif basıncı artırmamız gerekmektedir. Böyle yapınca silindirdeki sıvı veya gaz genişleyecektir. Başka bir deyişle silindirdeki negatif vakum basıncı sıvı veya gaz hacminin genişlemesine neden olacaktır. Evrende mevcut vakum enerjisinin doğası iste budur.İtme şeklindedir.Karanlık enerji bu negatif vakum enerjisinden sorumludur.

8. Karanlık Enerjinin Kökeni Nedir? BigBang'le ortaya çıkan bir enerji türü olabilir.BigBang'den arta kalan bir enerji olabilir.BigBang'den sonra ortaya çıkan bir enerji olabilir.Bir yerden kaynayan yeni bir enerji türü olabilir.

9. Karanlık Enerji Nasıl Keşfedilmiştir? Albert Einstein 1907’de üstünde çalıştığı görecelik teorisinde öne sürmüş, ancak daha sonra bu “kozmolojik sabiti “en büyük hatası” olarak tanımlamıştı. (RμνRicci eğrilik tensörü, Reğrilik Λ= kozmolojik sabit , Tμν, baskı-enerji tensörü, gμνmetrik tensör) 1933 yılında İsviçreli astrofizikçi Fritz Zwicky tarafından incelenmiştir. Fritz Zwicky'nin gözlemi ve iddiası kırk yıl boyunca hiçbir ortamda ciddiye alınmamıştır. 1970 yılında Washington Carnegie Enstitisü'nde Vera Rubin ve arkadaşları tarafından ileri sürülmüştür. Vera Rubin de Fritz Zwicky ile benzer bir kaderi paylaşarak, uzun yıllar ciddiye alınmamış, hiçbir ciddi yayın organı çalışmalarına yer vermemiştir. Master ve doktora tezleri de daha önce reddedilmiştir. 1970'ler evrendeki maddenin yüzde doksanının görünmez olduğunun keşfedilmesiyle karanlık madde iddialarının güçlendiği yıllar olmuştur. Karanlık maddenin varolduğu varsayılmakta, ancak ne olduğu konusunda çok fazla bilgi yoktur.

10. 2006'da yayınlanan, 150 milyon yıl önce gerçekleşmiş olan iki gökada kümesinin çarpışmasına dair gözlem, karanlık maddelerin varlığına dair daha somut bir kanıt oluşturmuştur. Hubble Uzay Teleskobu, ilk kez Albert Einstein’ın ortaya attığı, evreni genişlettiği düşünülen kara enerjiye ait bulgulara rastladı.(2006)

11. Hubble Teleskobu

12. Kaynaklar • www.wikipedia.com • www.fizikbilim.com • www.evreninsırları.com • www.onlinefizik.com