1 / 20

Elektronska nabavka

Elektronska nabavka. Predavanje 3 srdjan.maricic@gmail.com. E-nabavka (e-Procurement) u lancu vrednosti. Značenje (e-)nabavke. Proces nabavke odnosi se na sve procese povezivanja preduzeća i dobavljača

dalia
Download Presentation

Elektronska nabavka

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Elektronska nabavka Predavanje 3 srdjan.maricic@gmail.com

  2. E-nabavka (e-Procurement) u lancu vrednosti

  3. Značenje (e-)nabavke • Proces nabavke odnosi se na sve procese povezivanja preduzeća i dobavljača • E-nabavka odnosi se na sve procese poveziva-nja preduzeća i dobavljača koji su omogućeni elektronskim komunikacionim mrežama

  4. Sa stanovišta preduzeća, proizvodi i usluge koje treba nabaviti mogu se razvrstati na različite načine: Direktna nabavka je za robe i usluge koje se slivaju direktno u proizvodnu delatnost – obuhvata sirovine i resurse koji direktno obezbeđuju materijale za proizvod Indirektna nabavka je za robe i usluge koje se koriste za vođenje preduzeća: održavanje, popravke, radne operacije (Maintenance, Repair, Operations – MRO) – ne ulaze u finalni proizvod ili uslugu, recimo gorivo, energija i materijalna sredstva za rad koji se koriste u proizvodnom procesu Vrste proizvoda i usluga za nabavku

  5. Prema podacima iz industrijskih preduzeća, prosečno do 80% transakcija kupovine potiče od indirektne (MRO) nabavke Ako su uključena i materijalna sredstva u indirektne usluge, onda oni predstavljaju prosečno trećinu svih spoljnih troškova preduzeća Osim direktne nabavke i troškova za zaposlene, MRO nabavka predstavlja najveći skup troškova za preduzeće Zato e-nabavka – efikasna nabavka robe i usluga preko komunikacione mreže – postaje veoma važna Korist od e-nabavke za preduzeće

  6. Faze e-nabavke (e-Procurement) • Standardizovanje nabavke (i preciziranje informacija važnih za nabavku) • Izbor sirovina, materijala za proizvode i usluge • Sprovođenje pregovora o ugovoru • Naručivanjeproizvoda i usluga • Nadziranje isporuke • Pretplate na dodatne usluge

  7. Strateška nabavka Standardizacija Odluka da li napraviti ili kupiti Upravljanje Taktička nabavka Analiza šema zahteva i naručivanja Pregovori o opštem ugovoru Faze e-nabavke (e-Procurement)

  8. Operativna nabavka Oglašavanje (reklamiranje) Odluka za ponude Naručivanje, nadziranje i kupovina pratećih usluga Operativne, administrativne i aktivnosti orijentisane na tržište uvek se kombinuju sa e-kupovinom kada se koriste elektronska sredstva E-kupovina je samo deo e-nabavke i odnosi se na tehničke elemente transakcije kupovine Faze e-nabavke (e-Procurement)

  9. Informaciona podrška za nabavku • ERP (Enterprise Resource Planning) sistemi za planiranje resursa preduzeća koriste se za informaciono-tehničku podršku u preduzećima • Pored nabavke, ovi sistemi su podrška za ost-ale oblasti poslovanja preduzeća, kao što su: finansijsko računovodstvo, proizvodnja, proda-ja, upravljanje odnosima sa kupcima • Standardni softver kao što je ERP može uz neka prilagođenja da prevaziđe potrebu za namenskim informacionim sistemom preduzeća • Komercijalni: SAP, Baan, Oracle, PeopleSoft, Sage... • Otvorenog koda: ADempiere, OpenERP, ApacheOFBiz

  10. Informaciona podrška za nabavku • ERP sistemi su usmereni na direktnu nabavku, a indirektnu podržavaju samo u nekom obimu • Organizacija i informaciono-tehnička podrška procesu nabavke razlikuje se za direktnu i indirektnu nabavku, kao u sledećoj tabeli

  11. Informaciona podrška za direktnu nabavku • Preduzeću su važni kvalitet, dostupnost i cene roba i usluga za direktnu nabavku → posebna pažnja se posvećuje izboru dobavljača i odno-sima sa njima • Radi smanjenja zarobljenog kapitala u sirovinama, uveden je princip nabavke “baš na vreme”, “u pravom trenutku” (just-in-time) • Preduslovi: • Dobra sposobnost planiranja potreba • Pouzdanost datuma isporuke • Fleksibilnost (širi izbor) dobavljača

  12. Informaciona podrška za indirektnu nabavku • Indirektna nabavka može se planirati u retkim slučajevima • Skup proces nabavke, jer su potrošači svi zaposleni preduzeća • “Sad i onda”, “s vremena na vreme” princip nabavke koristi se kada nije vreme kritično • Moguće je da proces nabavke sa lagera podra-zumeva duže periode isporuke (npr. kancelarijski materijal, kompjuterski hardver)

  13. Informaciona podrška za indirektnu nabavku • Indirektna nabavka zahteva previše čestih rutin-skih administrativnih aktivnosti i vremena • Nedostatak automatizacije, ručna pojašnjenja i potreba dobijanja odobrenja povećavaju troškove • Skuplji troškovi indirektne nabavke • Provera fakture i prijemnice za porudžbinu skupljih roba i usluga kod direktne nabavke nije isplativa kod indirektne nabavke, kod koje je cena robe često manja od troškova obrade nabavke

  14. Informaciona podrška za indirektnu nabavku • Zaobilaženje sektora kupovine • Zbog preopterećivanja sektora zaduženog za kupovinu i dužem vremenu nabavke, cveta “divlja” nabavka (zaobilaženje sektora za kupovinu, npr. kupovina kancelarijskog materijala u knjižari “iza ugla”) • Prema nekim istraživanjima, preduzeća plate 16% više zbog sporadične umesto ugovorene (povlašćene) kupovine • Duža vremena isporuke izazivaju formiranje zaliha na radnom mestu ili u malim skladištima, što izaziva ve-će angažovanje (zarobljavanje) kapitala

  15. Informaciona podrška za indirektnu nabavku • Problemi sa štampanim katalozima i ručnim porudžbinama • Za proizvode sa kraćim vremenom upotrebe i dinam-ičkim formiranjem cene, štampani katalozi nisu pogo-dni za naručivanje – menadžer planiranja kupovine bi morao svaki put da se raspituje o ceni, što povećava troškove nabavke • Često narudžbine koje se sprovode ručno i pojedina-čno izazivaju pogrešne isporuke i kašnjenja • Usled nedostatka automatizacije ponovljenih kupovi-na, firma odbacuje mogućnost smanjenja troškova

  16. Modeli tržišta za e-nabavku • prema tome ko kontroliše tržište:

  17. Modeli tržišta za e-nabavku • Modeli tržišta na strani prodavca (sell-side): • dobavljač obezbeđuje softver za kupovinu i elektronski katalog • kupac se mora registrovati kod svakog dobavljača i upoznati se sa odgovarajućim (različitim) softverskim rešenjima i navigacijom • neki dobavljači obezbeđuju i proširene funkcije za prilagođenje korisniku, konfiguraciju proizvoda ili za test kompatibilnosti (usklađenosti) komponenti • tako kupci mogu uspostaviti svoja pravila prema pojedinom dobavljaču • primeri: www.amazon.com (informacije i knjige) i www.dell.com (računarska oprema i uređaji)

  18. Modeli tržišta za e-nabavku • Modeli tržišta na strani kupca (buyer-side): • kupac pokreće i održava odgovarajući softver za kupovinu, zajedno sa delovima kataloga proizvoda • neki samo-definisani katalozi uređuju stavkeod različitih dobavljača u jedan katalog sa više dobavljača • raste korišćenje u okviru preduzeća, jer se nabavka može ostvariti sa jedinstvenim pregledom proizvoda • pravila procesa nabavke (poštovanje uslova ugovora, ovlašćenja prilikom naručivanja, procedura za odobrenje) mogu se ostvariti za svakog kupca, ali sa odgovarajućim rashodima • proces nabavke ostaje u velikoj meri nezavisan od dobavljača i dobijeni podaci o nabavci mogu se sakupiti i analizirati

  19. Modeli tržišta za e-nabavku • Modeli tržišta na strani kupca (buyer-side): • sistem oglasne table i desktop sistem za kupovinu su softverska rešenja koja podržavaju model tržišta na strani kupca – www.ariba.com • takođe, preduzeće može izmestiti (outsource) logistiku za nabavku i sarađivati sa trećom stranom, snabdevačem e-nabavke

  20. Modeli tržišta za e-nabavku • Tržište za e-nabavku (pod kontrolom treće strane) • ... Koja upravlja katalozima i potrebnim softverom • Takvu platformu koriste istovremeno više kompanija (ku-paca) i više dobavljača (prodavaca) • Softversko rešenje pod istim uslovima prikazuje i opisuje proizvode i usluge

More Related