PEDAGOGISCH QUOTIËNT EN INTELLIGENTIEQUOTIËNT

1. PEDAGOGISCH QUOTIËNT EN INTELLIGENTIEQUOTIËNT Els van Houten

2. Het Pedagogisch Quotiënt • Quotiënt =eendeling, verhouding tussen 2 dingen • Pedagogisch quotiënt = verhouding tussen gerealiseerde pedagogische omgang en ideale beeld daarvan. -> In welke mate kan de school/ leraar aan behoeften van elk kind tegemoet komen.

3. Wat een leraar zou moeten kunnen Professionaliteit van leraar (Boyle)= “Het geheel van attitudes van docenten t.o.v. hun werk + kennis + vaardigheden” 5 dimensies van professionaliteit: - vakinhoudelijke professionaliteit - didactische professionaliteit - organisatorische professionaliteit - pedagogische professionaliteit - reflexieve professionaliteit

4. Hoe hoogbegaafde leerlingen zijn... • Volgens het triadisch interdepentiemodel van Renzulli en Monks: Hoogbegaafdheid = hoge intelectuele vermogens + motivatie + creativiteitOntwikkeling van hoogbegaafdheid door invloeden van school, gezin en vrienden

5. Onderscheid tussen hoogintelligent en hoogbegaafd Hoogintelligent = IQ hoger dan 130 Hoogbegaafd = - IQ hoger dan 130, - uitblinken op veel gebieden - gemakkelijk kunnen leren - snelle vroege ontwikkeling - creativiteit/ originaliteit - goed leggen van verbanden - grote denksprongen maken - analyseren van problemen - voorkeur voor abstractie - hoge mate van concentratie - grote zelfstandigheid - hoge motivatie/ veel energie - perfectionistisch - apart gevoel voor humor

6. Wat hoogbegaafde leerlingen van hun leraar vragen Hoogbegaafden hebben onderling verschillende onderwijsbehoeften  adaptief onderwijs  basis voor adequate begeleiding; • Eigenschappen die goede leraar zou moeten bezitten: • aanvaarding, • geduld, • gevoel voor humor, • ontvankelijkheid, • waarheidsliefde, • waarnemingsvermogen

7. Vakinhoudelijke professionaliteit: kennis van en inzicht in leerinhouden en de legitimering daarvan. Leraar moet begeleidende rol en niet onderwijzende rol hanteren. • Pedagogische professionaliteit: inzicht en vaardigheden met betrekking tot de persoonlijkheids- en gemeenschapsvorming van leerlingen. Adaptief onderwijs, met oog voor waardering, sociale veiligheid, serieus nemen en uitdaging. • Didactische professionaliteit: kennis en vaardigheden betreffende instructiegedrag en de technische controle van het leerproces. Aangepaste didactische werkwijzen met voldoende uitdaging. Maatregelen als versnelling, compacten en verrijking

8. Organisatorische professionaliteit: de eisen die het functioneren van de leraar in de schoolorganisatie stel  Differentiatie met o.a. plusklas door een specifiek beleidsplan voor hoogbegaafde kinderen • Reflexieve professionaliteit: het willen en kunnen doordenken van de andere vier dimensies van professionaliteit, in onderlinge samenhang en in breder maatschappelijk verband  Tijdig adequate maatregelen, acceptatie van hun speciale aanpak en communicatie tussen leerkrachten & ouders.

9. Als hoogbegaafde leerlingen niet krijgen wat ze nodig hebben Problemen als gevolg van niet tijdig onderkennen/ niet adequaat begeleiden van hoogbegaafdheid: • moeite met aanpassing aan tempo van klas  onderwijs vaak saai • sociale aanpassing verloopt niet soepel  worden gepest, sociaal isolement • perfectionisme  faalangst • weinig uitdaging  verveling, demotivatie, onderpresteren • frustraties  gedragsproblemen

10. Slot Begeleiding van hoogbegaafden maakt deel uit van het vak waarvoor een leerkracht is opgeleid, maar anderzijds is het toch een apart vak. Hoogbegaafde leerlingen vragen specifieke eigenschappen en vaardigheden van hun leraren, maar ook tijd en geduld. (illustraties uit het internet)