140 likes | 266 Views
Looqi Schmidtip PI/SPS Ilulissat kandidatinngorniarluni specialiliaa almen pædagogikkimi. Atuarfitsialammi aqutsineq Atuarfeqarfimmi aqutseriaatsinik nutaaliaasunik misissuineq Atuarfinni aqutsisut silarsuit inuuffii aammalu siunissami unammilligassat.
E N D
Looqi Schmidtip PI/SPS Ilulissat kandidatinngorniarluni specialiliaa almen pædagogikkimi Atuarfitsialammi aqutsineq Atuarfeqarfimmi aqutseriaatsinik nutaaliaasunik misissuineq Atuarfinni aqutsisut silarsuit inuuffii aammalu siunissami unammilligassat
Sooq taanna sammerusunnerlugu nassuiaat tunngavilersuinerlu qulequttap qinernerani • Maanna piffimmi nutarteriffiusumi erinisullunga pakatsinerillu ikinngitsut pigalugit, atuarfimmi aqutsinerup ineriartunnginnera pillugu, maanna angalaneq pissanganartoq aallartippara. Sinnattoraara nassaarissallugit neriunneq, kajumissuseqalerneq, nuannaarneq, minnerunngitsumillu aqutsinermut eqqarsaatit piviusut, atuarfeqarfimmilu aqutsineq nutaanik isumassarsif-figissallugit., Arktisimi inuiaqatigiinnguit ikittunit inullit, pingaartulli, iluanni. • Atuarfeqarfik unaannaajunnaarsimavoq atuarnermik, allannermik kisitsinermillu ilinniariartorfiinnaq. Kikkut tamarmik soqutigisaqarfigilersimavaat. Tamatumalu saniatigut atuarfeqarfiup inissisimanera kalaallini inuiaqatigiinni, pingaassusialu allisimavoq; inuiaqatigiinni sananeqaataa immikkoortortarpassualimmi, aammalu Kalaallit Nunaanni nunarsuup sinneranut ilaajartuaartumi.
Problemformuleringi: • Apeqqut pingaarneq: Siunissami unammilligassat suut ullumi atuarfinni aqutsisut ornippaat? • Apeqqut minneq: Iliuusissami periaatsit sorliit (pingaarnerit) atorneqarsinnaappat, atuarfinni aqutsisut atuarfimmi ilinniartitsisut sapinngisaat pitsaanerpaaffianni inissis-sappatigit, assigiinngitsut sammisat eqqarsaatigalugit, taamaalilluni atuarfeqarfiup paragraffi siunertaa anguneqarsinnaanngortillugu (pitsaanerpaaffianut)?
Periutsimik qinigaqarneq: • Apersueriaaseq narrativ-iusoq Allatat atuakkat qulequttamut attuumassuteqartut: • Siunnersortit nalunaarusiaat il.il. • Ilanngussat qulequttamut attuumassutillit • Allagartat uppernarsaatit saqqummiussaasimasut • Allatat fagimut tunngasut
Inuiaqatigiit allanngoriartortut….. • Inuiaqatigiit katitikkat postmoderniusut demokra-tiskiusullu pisariaqartippaat nalinginnaasumik inuia-qatigiit sulliviisa aaqqissuunnerisa suleriaasiisalu ineriartornissaat. • Inuiaqatigiit tamarmik (Namminersorlutik Oqartussat & kommunit) nutaanik takorluugaqarlutik allanngo-riartorput, anguniakkallu taakku kinguneraat, inuia-qatigiinni aqutsisunut ungalut sulinermilu atugassat nutaat. Atuarfeqarnermi aqutsineq maani suliffimmi pisutut piviusutut eqqartorneqarpoq.
Strukturimik nutarterineq: Strukturimik nutarterinerit kingunerikkajuppaat: • Anguniakkat nutaat • Aaqqissuinermi suliniutit nutaat • Aqutsinermi naliliinermilu suliniutit nutaat • Terminologiip ineriartortinnera • Teknologii atorlugu atassuteqaatit ineriartortinneri • il.il.
Politikkikkut siunertaq: ”Upernaaq 2006-imi Naalakkersuisut Inatsisartullu ilinniaga-qarnermut pilersaarut akueraat, suliarineqarsimasoq Kalaallit Nunaata aningaasaqarnerup inuttullu inissisimanerup nukittorsarnissaa siunertaralugu silarsuarmi nunarsuarnut allanut akuliuffimmi. Ilinniagaqarnermut pilersaarutip siunertaraa pingaarneq, 2020-mi inuit sulisinnaasut 2/3-ii ilinniarsimassasut sapinngisaqarfimminni. Siunertaq annertuvoq, eqqoriarneqarsinnaammammi inuit sulisinnaa-sut 1/3-iinnai 2005-imi ilinniarsimasut sapinngisaqarfimminni. ”Siunertap taassuma pisariaqartippaa ilinniagaqarnerup tungaatigut ingerlaavartumik siunertaqarluartumik eqqarsaatigilluakkamillu ilior-toqassasoq, tassanilu ersissaaq ilinniagaqarnermi pilersaarut piareersarlunilu suliutit pisariaqartut” Politisk- og økonomisk beretning 2010
Atuarfeqarfik suliffittut: • Peqqussutip ineriartornera 1905-imit 2002-mut • Perorsaariaatsit aqutseriaatsillu piffimmik takutitsisut, periaatsillu taakku akuersaarneri • Politikikkut saaffinnut aalajangersakkanullu naleqqussaaneq, Kalaallit Nunaannut silarsuarmi ilaalersumut
Atuarfik suliffittut (periaatsit): Atuarfiup aqutsinermi teamiata ilaatigut suleqatigisariaqarpai PR/SU/SB: • Atuarfiup allanngoriartornera aqunneqassaaq politikkikkut siunertat aalajangersakkallu malillugit, ineriartortillugulu qanoq tamakku atuutsinneqalissanersut (peqqussutip atuutsitaalernera) • Perorsaanikkut fagillu tungaasigut periaatsit pissutsinut nutaanut tulluartut aalajangertariaqarpaat, suliffimmi aaqqissuussinermi, atuartitsinermi il.il. (ass. atuartitsissutit ilikkarluarfiusut) immikkullu aallutaqarfissat nassaaralugit il.il. • Aalajangersakkat iliuusissanullu pilersaarutit ineriartortillugit, qanorlu taakku eqqunneqassasut, malitsinneqassasut (assersuutigalugu sulisunut politikki) • il.il.
Aqutseriaatsit ineriartortinnerat (teoriit nassuiaa-tillu): • Ilisimatusarnikkut teorii perorsaanermi sulinermi… • Aqutseriaatsit nutaaliaasut nassuiaataat.. • Atuarfinnik perorsaavinnilu aqutsineq – teoriit taakkunanngalu nassuiaatit.. • Aaqqissuussisimaneq ilinniarfiujuartoq – tarnikkut ataatsimut assit il.il…. • Tulleriiaaraluni aqutsineq (systemisk ledelse) ataqatigiittut isigineri… • Ilinniarnermi kulturimi oqaluttuat akerliunerlu – ilinniartitsisut sinneruttut gruppiat…. • Inuit perorsaanermik paasinneriaasiat – akuerisat assigiinngitsut
Atuarfimmi aqutsisoq immikkut: Aqutsisunut ataasiakkaanut piumasaqaataasartut nalinginnaasut : • Qajannaassuseq, tusarnaarusunneq, qungujunnartunik nuannarisaqarneq, misigeqataasinnaassuseq, aaqqissuussanut atuuttunut tunniusimaneq…… • Aaqqissuussinermut sapinngisalik paasinnissinnaasorlu, aammalu atuarfimmi pisunik tamanik malinnaasinnaaneq, siunertanillu nalunngisaqarneq • Suleqatinik oqaloqateqarsinnaaneq – atuarfimmi gruppinik assigiinngitsunik…
Atuarfimmi aqutsisoq immikkut: Siunissamut neriuutit?? • Ilinniaqqinneq atuarfinni aqutsineq pillugu aammalu suliffinni perorsaavinni…… Teorii pillugu nalunngisat piffinni aliangersimasuni aqutseriaatsit pillugit, soorlu: • Akuersaarluni aqutsineq (assersuutigalugu) • Aaqqissuussinerit ilinniarfiusut • Ilinniarnermi kulturinik akerliuneq • Atassuteqaqatigiinneq terminologiilu • il.il.
Apersuinernik suliaqarneq (oqallinneq aamma misissueqqissaarneq) Apersuinernit sammisat pingaarnerit qinikkat: • Atuarfiup alloriarnernut pingasut agguataarlugu aaqqissornera • Atuarfimmi aqutsisup perorsaanermi tulleriiaarinera • Atuarfimmi aqutsisup ileqqorissaarnermi malitai • Atuarfimmi aqutsisup sulisunut aqutsisutut inissisimanera