Regionalny Punkt Kontaktowy Politechnika Śląska

1. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marii Curie w 6.Programie Ramowym Część II 2005-2006 KATOWICE, 28 wrzesień 2004 RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

2. INTEGRACJA BADAŃ EUROPEJSKICH Priorytetowe obszary tematyczne Działania w innych dziedzinach nauki Bezpieczna żywność i zdrowie Zrównoważony rozwój i zmiany globalne Obywatele i systemy zarządzania Badania wspomagające politykę UE Badania odpowiadające nowym potrzebom badawczym Specjalne działania na rzecz MŚP Genetyka i biotechnologia Technologie informatyczne Nanotechnologie, inteligentne mat.,nowe procesy produkcyjne Lotnictwo i technologie kosmiczne Specjalne działania na rzecz współpracy międzynarodowej Joint research centre STRUKTURYZACJA ERA WZMACNIANIE PODSTAW ERA Badania i innowacje Potencjał ludzki i mobilność Infrastru- ktury badawcze Nauka i Spo- łeczeństwo Koordynacja badań w Europie Wspólne opracowywa- nie polityki badawczej i innowacyjnej Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

3. Badania i innowacje Infrastru- ktury badawcze Nauka i Spo- łeczeństwo Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Potencjał ludzki i mobilność STRUKTURYZACJA ERA 1 580 M euro 9% budżetu 6.PR • M euro Potencjał ludzki i mobilność RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

4. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje MC w 6 PR • jeden program stypendialny pod patronatem Marie Curie • 12 rodzajów stypendiów, grantów • zwiększony budżet (FP5-1.050 M€ FP6-1.580 M€) • brak limitu wieku, pod uwagę brany staż w prowadzeniu prac badawczych • akceptowany każdy obszar i tematyka badań • projekty składane przez instytucje oraz indywidualnych naukowców • finansowanie pobytów również poza Europą • finansowanie naukowców z krajów trzecich RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

5. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marie Curie – zasady ogólne • finansowanie tylko pobytów zagranicznych (z wyj. np. grantów powrotnych). Nie można realizować stypendium w: - kraju pochodzenia (nationality); z pewnymi wyjątkami - kraju w którym naukowiec przebywał dłużej niż 12 miesięcy w okresie ostatnich 3 lat (np. praca, studia) • w przypadku host-driven actions można przeznaczyć max 30% osobo-miesięcy na przyjęcie naukowców z krajów trzecich • stypendysta w porozumieniu z opiekunem (personal supervisor) ustala Personal Career Development Plan, któryzawiera opis potrzeb szkoleniowych i cele naukowe – aktywne kreowanie zawodowego rozwoju; z pewnymi wyjątkami RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

6. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Słowniczek (I) • Instytucja każda organizacja aktywnie działająca na polu nauki: uczelnia, insytut naukowy, centrum szkoleniowe, przedsiębiorstwo w tym MŚP • Naukowiec Early-stage researchers: mniej niż 4 lata doświadczenia badawczego po uzyskaniu tytułu magistra, np. doktoranci Experienced researchers: - 4 lata lub więcej doświadczenia badawczego po uzyskaniu tytułu magistra lub doktor (tu podział dla niektórych akcji na naukowców z doświadczeniem do 10 lat i powyżej 10 lat) RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

7. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Słowniczek (II) • Kraje • KRAJE CZŁONKOWSKIE:Austria, Belgia, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy • KRAJE STOWARZYSZONE KANDYDUJĄCE:Bułgaria, Cypr, Rumunia, Turcja • KRAJE STOWARZYSZONE:Islandia, Izrael, Lichtenstein, Norwegia, Szwajcaria http://europa.eu.int/comm/research/iscp/countries.html RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

8. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marie Curie – 6.PR I MC Host-driven action projekt przygotowuje instytucja; po zaakceptowaniu przez KE ogłasza nabór, wybiera kandydatów, przyznaje stypendia II MC Individual-driven action projekt przygotowuje naukowiec wspólnie z wybraną przez siebie instytucją III MC Excellence Promotion and Recognition projekt przygotowuje naukowiec wspólnie z wybraną przez siebie instytucją; nagrody IV MC Return and Reintegration Mechanisms projekt przygotowuje naukowiec wspólnie z wybraną przez siebie instytucją, zwykle instytucją macierzystą RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

9. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host-driven actions Marie Curie Research Training Network Sieci badawczo-szkoleniowe Marie CurieHost Fellowships for Early Stage Research Training Szkolenie początkujących naukowców Marie CurieHost Fellowships for the Transfer of Knowledge Transfer wiedzy Marie Curie Conferences and TrainingCourses Konferencje i kursy szkoleniowe RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

10. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host - Research Training Network • wsparcie dla międzynarodowych zespołów współpracujących w ramach zdefiniowanego projektu badawczego, promocja wielo-dyscyplinarnych i/lub między-sektorowych projektów • konsorcjum: min. 3 partnerów z 3 różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych (w tym co najmniej 2 z krajów członkowskich lub kandydujących) • główny cel: opracowanie i realizacja programów szkoleniowych dla początkujących naukowców poprzez: stypendia, konferencje, spotkania, wspólne badania i rozpowszechnianie wyników. • dodatkowo: możliwości przyjmowania doświadczonych naukowców celem wymiany wiedzy • min 65% funduszy musi być przeznaczone na stypendia, budżet zwykle 800.000 do kilku mln € • czas trwania projektu: do 4 lat • stypendium indywidualne: od 3 do 36 miesięcy RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

11. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host- Early Stage Research Training (MC Training Sites w 5.PR) • rozwój działalności szkoleniowej europejskich instytucji (np.uczelnie, instytuty itp.) poprzez tworzenie i realizację programów szkoleniowo-badawczych, np. dla doktorantów • szkolenie początkujących naukowców, mechanizmy wzajemnego uznawania kwalifikacji, • program szkoleniowy obejmuje: - prace naukowe, badania laboratoryjne (np.część studiów doktoranckich) - dodatkowe kursy: zarządzanie, etyka, komunikacja, prezentacja • wniosek składany przez: - single host -jedną instytucję/ grupę instytucji z tego samego kraju - multi-partner hosts - grupę min 3 instytucji z 3 różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych • projekt: do 4 lat • stypendium: od 3 do 36 miesięcy • max 40% budżetu u grupie z jednego kraju, 15% na szkolenia dla firm przemysłowych i komercyjnych, budżet 300.000 do 2000.000€ (10M€ na 6 ośrodków, każdy na przyjęcie ok.120 badaczy, współpraca 60 grup naukowców, 175 osobo/lat dla badaczy) RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

12. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host- Transfer of Knowledge (I) Propozycja interesująca m.in. dla instytucji których wnioski na Centra Doskonałości nie zostały zaakceptowane. • pomoc uczelniom, instytucjom w uruchomieniu nowej tematyki badań lub rozwój obecnego potencjału naukowo-technicznego przez wymianę personelu - stypendia na przyjmowanie doświadczonych badaczy oraz wysyłanie własnych pracowników. Nasi pracownicy po powrocie do instytucji macierzystej otrzymują fundusze na pokrycie kosztów badań. • transfer wiedzy przez doświadczonych naukowców • projekt: do 4 lat, budżet 100.000 do 1 000.000 M€ • wnioskodawca powinien wykazać chęć i możliwość przekazywania wiedzy i jej przyjęcia oraz udowodnić że transfer wiedzy spowoduje wyrost poziomu badań • Development Scheme (stypendia rozwojowe) wspieranie badań w less-favoured regions np. krajach kandydujących • Industry-Academia Strategic Partnership Scheme (stypendia współpracy) wsparcie długotrwałej współpracy pomiędzy światem nauki i światem przedsiębiorstw RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

13. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host- Transfer of Knowledge (I) 1. Development Scheme • 70% budżetu akcji dla krajów kandydujących i less-fovoured regions UE • przyjmowanie doświadczonych naukowców na stypendia od 2 do 24 miesięcy (selekcja podczas projektu, MS, AS, TC) • wysyłanie na stypendia własnych doświadczonych pracowników w celu zdobycia wiedzy i wykorzystania jej po powrocie do określonych w projekcie instytucji – max 50 % przyznanych osobomiesięcy (wyjazd do określonych w projekcie instytucji MS, AS, TC) - dwufazowe stypendium: (i) wyjazd od 2 do 12 miesięcy; (ii) powrót do instytucji macierzystej równy fazie wyjazdowej - pracownik musi pracować co najmniej 3 lata w instytucji macierzystej RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

14. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host- Transfer of Knowledge (II) 2. Industry-Academia Strategic Partnership Scheme • wspieranie tworzenia i rozwoju długofalowej współpracy pomiędzy instytucjami naukowymi i przedsiębiorstwami • projekt przygotowany przez co najmniej jedno przedsiębiorstwo i jeden instytut z 2 różnych krajów członkowskich lub stowarzyszonych • finansowanie obustronnych wyjazdów pracowników do instytucji partnerskiej od 2 do 24 miesięcy • doświadczony badacz i inni pracownicy (non-scientific staff) zaangażowani w realizację prac naukowych • pracownik musi pracować co najmniej 3 lata w danym sektorze, po powrocie min. 1 rok w instytucji macierzystej • min. 30% budżetu skierowane do MŚP RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

15. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host- Conferences and TrainingCourses (I) Finansowanie udziału młodych naukowców w spotkaniach szkoleniowych (także wirtualnych) nt. dokonań europejskiej nauki i technologii 1. MC Series of events • jeden projekt składany przez organizatora lub organizatorów • min. 4 imprezy w okresie 48 miesięcy • imprezy: szkoły letnie, kursy i konferencje – tworzące jednolity plan szkoleniowy • jedno lub różne miejsca • czas imprezy: kilka dni do 4 tygodni • liczba uczestników: do około 150/ impreza • udział początkujących badaczy, a w przypadku wolnych miejsc doświadczonych • 30% uczestników może pochodzić z jednego kraju • budżet 1 projektu około 250 000 do 1M€, 1M€ przeznaczony na 1 „serię” 20 wydarzeń, na 1500 uczestników, z czego 750 dofinansowanych przez KE RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

16. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Host- Conferences and TrainingCourses(II) 2. MC Large Conferences • jeden projekt na jedną międzynarodową naukowo-technologiczną konferencję • liczba uczestników powyżej 150 • udział początkujących badaczy, a w przypadku wolnych miejsc doświadczonych • dofinansowanie 1 konferencji około 50 000 €, 1M€ na dofinansowanie 1400 uczestników, na 20 konferencjach po 400 uczestników • możliwość organizacji konferencji w kraju trzecim RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

17. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska MC Individual-driven actions Marie Curie Intra-European Fellowships Stypendia europejskie Marie Curie Outgoing International Fellowships Stypendia wyjazdowe Marie Curie Incoming International Fellowships Stypendia przyjazdowe RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

18. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Intra-European Fellowships • doświadczeni, obiecujący naukowcy z krajów członkowskich i stowarzyszonych • miejsce stypendium: kraje członkowskie lub stowarzyszone • długość stypendium: od 12 do 24 miesięcy Outgoing International Fellowships • doświadczeni badacze z krajów członkowskich i stowarzyszonych • miejsce stypendium: kraje trzecie • projekt składa się z dwóch faz: - pierwsza faza: od 1 roku do 2 lat w instytucji kraju trzeciego host organization - druga faza: połowa pierwszej fazy w kraju członkowskim lub stowarzyszonym w instytucji zakontraktowanej jako return host organization • projekt przygotowuje stypendysta z instytucją gdzie będzie miała miejsce faza druga RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

19. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Incoming International Fellowships • dla wysokiej klasy naukowców z krajów trzecich • prowadzenie badań w krajach członkowskich lub stowarzyszonych • stypendium: 1do 2 lat • po zakończeniu stypendium możliwe jest przyznanie grantu na prowadzenie badań w kraju macierzystym – dotyczy to naukowców z krajów rozwijających się na okres ok.. Połowy wcześniejszego stypendium RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

20. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Excellence Promotion and Recognition Marie Curie Excellence Grants Granty Marie Curie dla najlepszych Marie Curie Excellence Awards Nagrody Marie Curie Marie Curie Chairs Katedry Marie Curie RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

21. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Marie Curie Excellence Grants • wsparcie najlepszych europejskich zespołów badawczych • projekt składany przez lidera (koordynator projektu) w porozumieniu z instytucją kraju członkowskiego lub stowarzyszonego • liderem może być naukowiec dowolnej narodowości • lider tworzy zespół o międzynarodowym charakterze • duża autonomia zespołu • tematyka projektu najbardziej aktualna bądź interdyscyplinarna; ważna dla większości krajów europejskich • projekt nie może być realizowany w instytucji w której lider pracował dłużej niż rok • okres trwania projektu: do 4 lat, budżet projektu 0.8 do 1,6 M€ RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

22. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Marie Curie Excellence Awards • dla najwybitniejszych badaczy, którzy w przeszłości korzystali przez okres co najmniej 12 miesięcy z programów szkoleniowych i stypendialnych Unii Europejskiej • co roku przyznawanych będzie 5 nagród po 50 tys euro każda Marie Curie Chairs • zachęcają do obejmowania przez najlepszych uczonych stanowisk wykładowców w dziedzinach istotnych z europejskiego punktu widzenia w instytucjach krajów członkowskich lub stowarzyszonych • naukowcy każdej narodowości • kontrakt na okres do 3 lat, możliwy krótszy od 1 roku • naukowiec ma prowadzić zajęcia dla studentów, doktorantów; nadzorować prace naukowe, magisterskie, doktorskie; może prowadzić badania RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

23. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Return and Reintegration Mechanisms MC European Reintegration Grants • jednoroczny grant na prowadzenie prac badawczych dla naukowców z krajów członkowskich lub stowarzyszonych w kraju macierzystym lub europejskim po przynajmniej 2-letnim stypendium w ramach programów ramowych (tematy obu grantów muszą być ze sobą związane) w ciągu 1 roku po jego zakończeniu • Wnioski składane najwcześniej w ostatnim roku realizacji wcześniejszego stypendium najpóźniej w 6 miesięcy przed jego końcem • jednorazowy grant na pokrycie kosztów naukowych realizowanych badań; nie zawiera wynagrodzenia • reintegracja musi obejmować co najmniej dwa lata RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

24. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Return and Reintegration Mechanisms MC International Reintegration Grants • 2-letni grant na prowadzenie badań w Europie dla naukowców europejskich po przynajmniej 5-letnim pobycie poza Europą • nie wymagane są żadne wcześniejsze pobyty na stypendiach europejskich • jednorazowy grant na pokrycie kosztów naukowych realizowanych badań; nie zawiera wynagrodzenia • reintegracja musi obejmować co najmniej 3 lata • mogą być łączone z innymi akcjami RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

25. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

26. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Host Action RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

27. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Individual Action RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

28. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marie Curie - finansowane (I) • KE finansuje koszty związane z naukowcem i koszty ponoszone przez instytucję goszczącą • finansowanie EU wynosi do 100% • 9 kategorii finansowania – różne w zależności od rodzaju stypendium • wszystkie należności wypłacane są instytucji goszczącej - kontraktorowi, która ma obowiązek wypłacić stypendyście należne mu świadczenia • kwoty podawane są w brutto, co oznacza, że stypendyści mogą otrzymywać różne kwoty będąc w tym samym kraju • stosowanie przelicznika „krajowego”- „correction coefficients” WorkProgramme, 64 str • Max 40% budżetu projektu może być rozdysponowane w jednym kraju RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

29. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marie Curie - finansowanie (II) Struktura świadczeń dla stypendysty • koszty wynagrodzenia (monthly living allowance) - stała kwota, której wysokość zależy od doświadczenia naukowego - podlega „correction coefficients” RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

30. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marie Curie - finansowanie (III) Struktura świadczeń dla stypendysty • koszty podróży (travel allowance) 250-2500€ • przyznawane raz na 12 miesięcy • kwota stała, zależy od odległości pomiędzy domem a instytucją <500 km:250 € 500-1000km:500 € 1000-1500km:750 € • koszty relokacji (mobility allowance): - podlega „correction coefficients” - przyznawana stypendystom „wyjazdowym” - wysokość miesięcznie: 500 € (bez rodziny) 800 € (z rodziną) RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

31. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marie Curie - finansowanie (IV) Struktura świadczeń dla stypendysty • dodatek „rozwój kariery” (career exploratory allowance) - jednorazowa kwota 2000 € - tylko w przypadku stypendiów dłuższych niż 1 rok • dodatek „badawczy” („expenses of paticipating”) - koszty związane z badaniami, uczestnictwem w szkoleniach, konferencjach. - kwoty stałe, zróżnicowane w zależności od rodzaju stypendium 1. Stypendia indywidualne: 500 € /miesiąc lub 750 € /miesiąc w przypadku badań laboratoryjnych 2. Szkolenie początkujących naukowców: 250 € /miesiąc lub 500 € /miesiąc w przypadku prac laboratoryjnych RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

32. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Akcje Marie Curie - finansowanie (V) Struktura dofinansowania instytucji • Koszty rzeczywiste związane z programami badawczymi, szkoleniowymi i z wymianą informacji 250-1200€ miesięcznie • Koszty zarządzania projektem (w tym audyt) - zwykle do 3% funduszy KE (sieci, konferencje do 7%) • Koszty ogólne (overheads) - zwykle do 10% kosztów bezpośrednich bez podwykonawstwa • Inne, specyficznie uwarunkowane formy dofinansowania, np. sprzęt - zależne od rodzaju stypendium - uzasadnione WorkProgramme – Page 62-73 RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

33. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Kryteria oceny wniosków • jakość merytoryczna i stopień innowacyjności projektu, • jakość aspektu szkoleniowego/transferu wiedzy • jakość instytucji goszczącej • doświadczenie potencjalnego stypendysty • zarządzanie projektem • zgodność z założeniami systemu stypendialnego MC • wymierne korzyści dla UE WorkProgramme – Page 76-83 Mob-B. Evaluation criteria for evaluating proposals RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

34. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Źródła informacji • Akcje Marie Curie w 6PR (nowa) http://europa.eu.int/mariecurie-actions • informacje o konkursach +dokumenty +formularze http://fp6.cordis.lu/fp6/ • informacje w języku polskim- strona KPK http://www.6pr.pl/n/s/2/index.html • informacje o Stypendiach Marie Curie w 5PR http://www.cordis.lu/improving/home.html • oferty stypendialne z 5PR –”secondary oportunities” http://www.cordis.lu/improving/opportunities// RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

35. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Terminy RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

36. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Mobility Information Centre Celem ERA-MORE jest udzielanie naukowcom i ich rodzinom wiarygodnych i aktualnych informacji na tematy związane z ich przyjazdem do danego kraju http://www.eracareers-poland.gov.pl/ http://europa.eu.int/eracareers/ RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

37. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Składanie wniosków typu Host: • przygotowane przez jedna instytucje: wydział, zakład, instytut, przedsiębiorstwo, centrum badawcze, • wniosek nie jest długi i skomplikowany: na kilkunastu stronach opis proponowanego programu szkoleniowego, posiadaną infrastrukturę, doświadczenie, osiągnięcia, etc. • Część A – dane administracyjne • Część B – część opisowa • wysyłanie własnych naukowców i dofinansowywanie ich badań po powrocie • oprócz naukowców z krajów członkowskich i kandydujących można przyjmować osoby z krajów trzecich, np. Rosji, Ukraina, Meksyk czy USA(do 30% przyznanych w kontrakcie osobo/miesięcy) RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

38. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Pakiet informacyjny -Info Pack CORDIS FP6 Find a Call.htm: • Call for proposers, • Guide for Proposers, • The Guidelines on proposal evaluation procedures (the “Evaluation Manual”). • The Priority Guidelines for Evaluators, • Workprogramme, The 6th Framework Programme in Brief , • The model contract, • Financial Guidelines +brak, • Negotiation Guidelines. Dostępne również dla niektórych akcji dokument HandBook Zostań ekspertem http://www.cordis.lu/experts/fp6_candidature.htm RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

39. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska Nasz adres: Regionalny Punkt Kontaktowy Politechnika Śląska Dział Współpracy z Zagranicą ul. Akademicka 2A,44-100 Gliwice tel. 032 237 20 92 fax 032 231 80 85 e-mail: r9@polsl.pl rpk.ia.polsl.gliwice.pl RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa

40. Regionalny Punkt KontaktowyPolitechnika Śląska PYTANIA RPK Katarzyna Markiewicz-Śliwa