850 likes | 1.95k Views
Endokrin Hipertansiyon. Prof. Dr. Sevim Güllü. Sağlık Slaytları. http://hastaneciyiz.blogspot.com. Sekonder Hipertansiyon. Altta yatan bir nedenin yol açtığı hipertansiyonlar Tüm hipertansiyonların % 5-10’u
E N D
Endokrin Hipertansiyon Prof. Dr. Sevim Güllü SağlıkSlaytları http://hastaneciyiz.blogspot.com
Sekonder Hipertansiyon • Altta yatan bir nedenin yol açtığı hipertansiyonlar • Tüm hipertansiyonların % 5-10’u • Sekonder hipertansiyonda tedavi edilebilir bir neden varsa genellikle tedavi ile tam şifa sağlanır. • Bu nedenle hipertansif hastalar sekonder nedenler açısından dikkatle irdelenmelidir
Sekonder Hipertansiyon Sebepleri A-Renal Sebepler • Renal Parankimal Hastalıklara Bağlı Hipertansiyon • Renovasküler Hipertansiyon • Primer sodyum retansiyonu : Liddle’s sendromu, Gordon sendromu B-Endokrin Kökenli Hipertansiyon C-Nörolojik Sebeplere Bağlı Hipertansiyon D-Ekzojen Sebeplere (ilaçlar ve yiyecekler) Bağlı Hipertansiyon SağlıkSlaytları <a href=“http://hastaneciyiz.blogspot.com”>sağlık</a>
Sekonder Hipertansiyon Sebepleri E-Sistolik Hipertansiyon F-Diğerleri • Aort koarktasyonu • Gebelik hipertansiyonu • Psikojenik-psişik sebepler:hiperventilasyon,alkol kesilmesi durumu,perioperatif durum • Artmış intravasküler volüme bağlı hipertansiyon: alkol, nikotin,eritropoetin tedavisi, polisitemi ve hiperviskozite
Sekonder hipertansiyon nedenleri • Düzelebilen • Renal • Endokrin • Vasküler • Iyatrojenik/toksik • Düzelmeyen • Renal • Monogenik sendromlar
Sekonder hipertansiyon nedenleri • Düzelebilen • Renal-Renovasküler • Endokrin • Vasküler • Iyatrojenik/toksik • Düzelmeyen • Renal • Monogenik sendromlar • Renal arter stenozu • Küçük piyelonefritikböbrek • Büyük hidronefrotikböbrek • Reninsekrete eden tümör
Sekonder hipertansiyon nedenleri • Düzelebilen • Renal • Endokrin • Vasküler • Iyatrojenik/toksik • Düzelmeyen • Renal • Monogenik sendromlar
Endokrin Kökenli Hipertansiyon • Akromegali • Hipotiroidizm • Hipertiroidizm • Hiperkalsemi • Cushing hastalığı • Karsinoid tümörler • Ekstraadrenal kromaffin hücre kökenli tümörler (paraganglioma) • Hipoglisemi • Adrenal patolojiler • Cushing sendromu • Primer hiperaldosteronizm • Konjenital adrenal hiperplazi • Feokromositoma • 11.βOHSD eksikliği veya inhibisyonu(likoris alımı)
Sekonder hipertansiyon nedenleri • Düzelebilen • Renal • Endokrin • Vasküler • Iyatrojenik/toksik • Düzelmeyen • Renal • Monogenik sendromlar • Ko-arktasyon • Vaskülit • Takayasu • Poliarteritis • Skleroderma
Sekonder hipertansiyon nedenleri • Düzelebilen • Renal • Endokrin • Vasküler • İyatrojenik/toksik • Düzelmeyen • Renal • Monogenik sendromlar
Ekzojen sebeplere (ilaçlar ve yiyecekler) bağlı Hipertansiyon • Siklosiporin,Takrolimus • MAOİ ile tiraminli gıdalar • Likoris alımı • NSAİİ • Kafein • Kokain • Alkol • Hormonlar: • E2(OKS) • Glukokortikoidler • Mineralokortikoidler • Sempatomimetikler • Anabolik steroidler
Sekonder Hipertansiyon Sebepleri Ekzojen sebepler (ilaçlar ve yiyecekler) • Disülfiram • Efedrin • Fenilpropanolamin • Ergotamin • Ketamin • Bromokriptin • Metoklopramid • Sandostatin LAR • Trisiklik antideprasanlar • İnsektisitler • Lityum • İndinavir • Bitkisel ilaçlar
Sekonder hipertansiyon nedenleri • Düzelebilen • Renal • Endokrin • Vasküler • Iyatrojenik/toksik • Düzelmeyen • Renal • Monogenik sendromlar • Kronik Renal Yetmezlik • Polikistikböbrekler
Sekonder hipertansiyon nedenleri • Düzelebilen • Renal • Endokrin • Vasküler • Iyatrojenik/toksik • Düzelmeyen • Renal • Monogenik sendromlar
Mineralocorticoid reseptörü Glukokortikoid Remediable Aldosteronizm (GRA) Belirgin Mineralokortikoid fazlalığı (AME) Geller’s sendromu Spironolactone Hipertansiyonun monogenic sendromları diüretikler tarafından inhibe edilen Na+ kanallarının moleküler varyantlarına bağlı gelişir
Sekonder Hipertansiyon Sebepleri Nörolojik Sebeplere Bağlı Hipertansiyon • Artmış intrakranial basınç • Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OSAS) • Kuadropleji • Akut porfiria • Familyal disotonomi • Kurşun zehirlenmesi • Guillan-Barre sendromu
Sekonder Hipertansiyon Sebepleri • Sistolik Hipertansiyon • Aort yetmezliği • AV fistüller,PDA • Tirotoksikoz,hipertiroidi • Paget hastalığı • Beriberi • Arteryel rijidite
Akromegali • Büyüme hormonu artışına bağlı gelişir • Hipofiz adenomu- • makroadenom/mikroadenom • Epifiz kapanmadan önce: Jigantizm • Epifiz kapandıktan sonra:Akromegali
Klinik özellikler • Cilt kalınlaşması • Terleme artışı • Başağrısı • Dudak/burun/dil büyümesi • Artmış topuk yağ yastığı • Miyopati / artropati • Karpal tünel sendromu • Visseromegali
Klinik özellikler • Büyük ayaklar ve eller • Prognatizm • Kafatası genişlemesi • Kifoz • Glukoz intoleransı/DM • Hipertansiyon
Akromegali- Klinik şüphe 1991 2005
Akromegali • Glukoz-büyüme hormonu supresyon testi • IGF-1 düzeyi ölçümü • Diğer hipofiz hormonlarının değerlendirilmesi • MRI
Akromegali • Tedavi • Cerrahi (TNTS, transkraniyal) • Somatostatin analogları • Pegvisomant • Radyoterapi • HT düzelmezse; antihipertansif tedavi
Hipotiroidizm • Ödemli yüz • Kuru, soluk,soğuk cilt • Konstipasyon • Apatik görünüm • Hafıza sorunları, seksüel disfonksiyon • Bradikardi, kalp sesleri derin • Diyastolik HT
Hipotiroidizm Tanı: • ST3, ST4 düşük, TSH yüksek: Primer • ST3, ST4 düşük, TSH N veya düşük: Santral • EKG sinüs bradikardisi, düşük voltaj, non-spesifik ST-T değişikliklari Tedavi: • Levotiroksin ile replasman • Hipotiroidinin düzeltilmesi kan basıncını da düzletir • Düzelmezse: HT tedavisi
Hipertiroidizm • Klinik prezantasyon hiperadrenerjik durumu taklit eder Semptomlar: • Çarpıntı, tremor, dispne, güçsüzlük, anjina, hiperaktivite, uykusuzluk, sıcak intoleransı, artmış iştaha rağmen kilo kaybı, noktüri, diare, seksüel disfonksiyon ve emosyonel labilite
Hipertiroidizm Fizik inceleme: • Guatr, taşikardi, sistolik KB artışı, nabız basıncı artışı, ısı artışı, nemli cilt, kapak çekilmesi-kapak gecikmesi, canlı refleksler ve hiperdinamik prekordiyum • Birinci kalp sesi şiddetli, midsistolik üfürüm, • Disritmi (atriyal) • KKY bulguları
Hipertiroidi Tanı: • ST3, ST4 yüksek, TSH baskılı • Ayırıcı tanı çalışmaları Tedavi: • Antitiroid ilaçlar • Beta blokerler, KKY-diüretik • Ötiroidinin sağlanması HT’u düzeltir • RAI tedavisi • Cerrahi • Göz tutulumu tedavisi..
Hiperkalsemi • Primer hiperparatiroidi • Adenom, hiperplazi, karsinom • Ca yüksek, fosfor düşük, PTH yüksek • Hipertansiyon tek prezantasyon olabilir • Osteoporoz, • Nefrolitiazis • Vücut ağrıları • Hiperkalsemi semptomları • MEN ilişkili • Tedavi: Cerrahi, hiperkalsemi tedavisi • HT düzelmezse ilaçlarla tedavi
CUSHİNG SENDROMU • Endojen ya da egzojen GC artışı • Glukokortikoid artışına bağlı bulgular • Mineralokortikoid etkinin artışına bağlı bulgular • Androjenlerin artışına bağlı bulgular
CUSHİNG SENDROMU • Santral obezite • Ensede yağ yastığı • Pletorik görünüm • Aydede yüzü • Ciltte incelme • Pembe-mor strialar • Ekimozlar, akne • Hirsutizm-virilizm • Alopesi • Kas güçsüzlüğü • HİPERTANSİYON • Glukoz-lipid metabolizma bozuklukları
AKNE; PLATORE;AYDEDE YÜZ PLATORE; SUPRAKLAVİKULER YAĞLANMA;HİRSUTİZM
İkizler Aydede yüz Dorsoservikal yağ
CUSHİNG SENDROMU • Hiperkortizolemi Tanısı • Plazma ve idrar serbest kortizol düzeylerinin ölçümü • Diurnal ritmin değerlendirilmesi • Deksametazon baskılama testleri (2 mg)
CUSHİNG SENDROMU • Ayırıcı tanı (ACTH, 8 mg DST) • Görüntüleme yöntemleri • Tedavi (Cerrahi) • HT düzelir: Düzelmezse antihipertansif tedavi
Karsinoid tümörler • Karsinoid sendrom sekonder HT’un nadir bir nedenidir • Serotonin, bradikinin, diğer nörohormonlar • Klinik: Kilo kaybı, flushing hissi, diare, HT, hipotansiyon, bronkospazm, kalpde fibröz endokardiyal plaklar • Sağ kalp yetmezliği olgularında akla gelmeli • TY, pulmoner kapak bulguları..
Karsinoid tümörler • Tanı: • AC filmi-sağ taraf hakim kardiyomegali • EKG- sağ atrial genişleme, Sağ VH • EKO: sağ kalp kapak bulguları • 5-HIAA ölçümü (idrar) • Tümör görüntüleme çalışmaları • Tedavi: Cerrahi, medikal
HİPERTANSİYON VE ADRENAL • Cushing sendromu • Primer hiperaldosteronizm • Konjenital adrenal hiperplazi • Feokromositoma
Primer Hiperaldosteronizm • Adenom, hiperplazi, nadiren karsinom • Daha önceki yayınlarda %0.1-0.4 arasında oran • Son yıllarda yapılan çalışmalarda sekonder-endokrin hipertansiyonun en önemli sebebi olarak bildirilmektedir(%1-11) • Dirençli hipertansiyonlularda % 20 • HT-Hipokalemi-Metabolik alkaloz tipik prezantasyon • Ancak olgular normokalemik olabiliyor
PRİMER HİPERALDOSTERONİZM • Semptomlar: • Hipokalemi ve alkaloz: Halsizlik, güçsüzlük, parestezi, kramplar, susuzluk hissi • Fizik bulgular: • Hipertansiyon • Ortostatik hipotansiyon
Ne zaman PHA araştıralım? • Hipertansiyon ve hipokalemi • Dirençli hipertansiyon • Adrenal insidentaloma • Sekonder hipertansiyon şüphesi