1 / 35

Wat is waarheid? Recyclebare waarheid deel 1

Wat is waarheid? Recyclebare waarheid deel 1. Dr. Michael N. van der Meer Amsterdam. Program(ma). Frysk /Hollands Inleiding: W at is waarheid? (Johannes 18:33-38a) Ware koningen uit onze tijd? Paradigma- shifts en post-modernistische waarheid

cecilia-anthony
Download Presentation

Wat is waarheid? Recyclebare waarheid deel 1

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Wat is waarheid?Recyclebare waarheid deel 1 Dr. Michael N. van der Meer Amsterdam

  2. Program(ma) • Frysk/Hollands • Inleiding: • Wat is waarheid? (Johannes 18:33-38a) • Ware koningen uit onze tijd? • Paradigma-shifts en post-modernistische waarheid • Waarheid en exegese in de oudheid: darasj en pesjat • Qumran exegese: 1QpesjerHabakkuk • Binnen-bijbelse exegese Daniël 9 en Jeremia 29 • Waarheid en leiderschap in historisch perspectief • Genesis 49 • Numeri 24 < Bileam orakel > Vespasianus > Bar Kochba • Jesaja 7 • Jesaja 9 • Jesaja 53 • Recyclebare waarheid? Waarheid als zoekontwerp

  3. Wat is wierheid? Joh. 18:33-38a 33 Doe gong Pilatus werynit paleis; hy liet Jezus byhimkomme en seitsjinHim: Binne Jo de kening fan ’e Joaden? 34 Jezus antwurde: Sizze jo dat útjosels, of hawweoarenit mei jo oer My hân? 35 Pilatus antwurde: Bin ik faaks in Joad? Jo folk en de hegeprystershawwe Jo oanmyútlevere; wat hawwe Jo dien? 36 Jezus antwurde: Mynryk is net fan dizzewrâld; as mynryk fan dizzewrâld wie, soenenmynfeinten der foarfjochtsje, dat Ik net oan ’e Joadenútlevere waard, mar no is mynrykhjir net wei.37 Doe sei Pilatus tsjinHim: Jo binne dus dochskening? Jezus antwurde: Sa’t Jo sizze – Ik bin kening. Derfoar bin Ik berne en derfoaryn ’e wrâld kommen, dat Ik foar de wierheidútkommesoe: elk dy’tit mei de wierheidhâldt, harketnei My. 38 Pilatus seitsjinHim: Wat is wierheid? 

  4. Waarheid en leiderschap in hedendaags perspectief Martin Luther King “I have been to the mountain-top” (https://www.youtube.com/watch?v=4WZbxYGy3As)

  5. Waarheid en leiderschap in hedendaags perspectief

  6. Waarheid en leiderschap in hedendaags perspectief • Kalief AbubakarShekau • Kalief Abu Bakr al-Baghdadi

  7. Waarheid, paradigma-shifts en post-modernisme Postmodernisme (Lyotard, Derrida, Foucault, Rorty): Er is geen absolute waarheid; er is geen overkoepelend “groot verhaal”; alle waarheid is relatief, gebonden aan tijd, plaats en standplaats, een taalspel.

  8. Waarheid bij Pilatus en Jezus: een taalspel?

  9. Waarheid en exegese in historisch perspectief • Joodse Bijbeluitleg: post-modernismeavant la lettre? • Pesjat en derasj: letterlijke en homiletische uitleg (raz en sod: mystieke, kabbalistische uitleg) • Complementariteit in plaats van exclusiviteit

  10. Exegese als actualisatie: Pesjer op Hab 2:1-2 (Hab 2:1-2) 1 Ik ga nu op mijn wachtpost staan, betrek mijn post op het bolwerk, kijk uit om te zien wat de HEER mij zal zeggen, wat hij mij antwoordt op mijn verwijt. 2 Dit was het antwoord van de Heer. Schrijf dit visioen op, grif het duidelijk in platen, zodat het snel te lezen is. En God zei Habakkuk alles op teschrijvenwat in de laatstegeneratiezougebeuren, maar Hijmaakte hem nietbekendwanneertijdtot eeneindzoukomen. EnwatbetrefthetgeenHijzei: “zodat het sneltelezen is”: De uitleg (pesjer) hiervanbetreft de Leraar der Gerechtigheid (of: rechtmatigeleraar), aanwie God allegeheimen van de woorden van Zijndienaren, de profeten, kenbaarmaakte.

  11. Binnen-bijbelse exegese: Dan 9 Dan 9:1-2: 1 It wie ynitearstejier fan Daríus, de soan fan Ahasfearos. Hy, in Mediër fan komôf, waard oer itryk fan ’e Chaldeeërs as kening set. 2 Doe waard my, Daniël, út ’e Skriftendúdlik, hoefollejierrenitduorjesoe, dat Jeruzalem der as in púnfalhinnelizzemoast: santichjier. De Hearehie dat tsjin profeet Jeremia sein. ... 21 Ik wie dus noch oanit bidden – en dêr wie dy man Gabriël, dy’t ik ynitfizioenby ’t begjinsjoenhie. Mei fûlefeart kaam er op mytafleanen. It wie sa likernôch de tiid fan itjûnsoffer. 22 Hyjoechmyklearrichheid en spriek mei my. Hysei: ... 24 Santichsântallenbinne der fêstsetfoar dyn folk en foar de hilligestêd. Dat is om de ôffalligenstsjin te kearen, de sûndenûnder in segelôf te sluten, ... 26 En neidytwaënsechstichsântallensil der iendy’tsalve is, ferdylgewurdeen neatlit er achter.

  12. Binnen-bijbelse exegese: Jer 29 Jer 29: 1 No komt de tekst fan ’e brief dy’t profeet Jeremia út Jeruzalem wei stjoerd hat oan de noch oerbleauneâldsten fan ’e ballingen en oan de prysters, de profeten en al it folk dat Nebûkadnessarút Jeruzalem wei as balling nei Babel ta brochthie. ... 8b ... Lit jim net ferrifeljetroch de profeten en de wiersizzersútjimfermidden en harkje net nei de dreamersdy’tfoarjimdreamemoatte; 9 dyprofetearjejimmeleagensynmynnamme; Ik haw harren net stjoerd – is de godsspraak fan de Heare. 10 Want dit hat de Heare te sizzen: Earst as de follesantichjier fan Babel om binne, sil Ik neijimmeomsjen en myn heilsbelofte oanjimmeneikomme en jim op dit stee werombringe. 

  13. Assyrische overheersing: Jehu en Shalmanassar III (825 v.C.)

  14. [De inwoners van Sa]merina die met een [...] koning overeen waren gekomen om geen slavendienst meer te verrichten [en geen] tribuut meer te [be]talen [aan Assyrië (?)] voerden strijd. [Me]t de kracht van de grote goden, mijn meester[s] streed ik tegen hen. … [2]7.280 mensen met hun strijdwagen[s] en de goden op wie zij vertrouwden telde ik [als] mijn buit. 200 strijdwagens voor [mijn] koninklijke strijdmacht bracht ik uit hun midden bijeen. De rest van hen deed ik wonen in het midden van het land Assyrië. … Samerina herstelde ik en maakte ik groter dan voorheen. Mensen uit landen door mijn handen veroverd, bracht ik daarheen. Mijn commissaris stelde ik als stadhouder over hen aan en ik rekende hen als Assyriërs. Sargon II (722-705)

  15. Sargon’s onvoltooide stad Sargoncity (Dur-Sharukkin)

  16. Assyrische plundering Lachish

  17. Assyrische oorlogsvoering: Sanherib bij Lachish

  18. Assyrische terroristen bestrijding

  19. Assyrische oorlogsvoering

  20. Maar Hizkia die zichaanmijnjuknietonderworpen had – 46 van zijnversterkte, ommuurdesteden en de tallozekleinesteden in hunomgevingbelegerde en veroverdeik door het aanleggen van belegeringswallen, de inzet van stormrammen, de strijd van voetvolk, door ondergravingen, bressen en stormladders. 200.150 mensen, klein en groot, man en vrouw, paarden, muildieren, ezels, kamelen, runderen en kleinveezondertalvoerdeikuithunmiddenweg en rekende het alsbuit. Hemzelfslootik in zijnresidentieJeruzalem in, alseenvogel in eenkooi. Ikplaatstefortentegen hem; het uit de poortgaanmaakteik tot eengruwelvoor hem. Zijnsteden die ikalsbuitgenomen had, namik van zijn land weg. [….] Ikverkleindezozijn land. Aan de tribuut van voorheen, hunjaarlijksebelasting, voegdeikeenafdrachtals gave voormijnheerschappij toe en legdedezehun op. Assyrische invasie van Juda (701): Chicagoprisma

  21. Hem, Hizkia – de vrees voor de glans van mijn heerschappij overweldigde hem. De huurtroepen en zijn elite-troepen die hij ter versterking van zijn residentie Jeruzalem naar binnen had gehaald en als hulptroepen had aangenomen, liet hij naar mijn residentie Nineve na mijn brengen. Samen met 30 talenten goud, 800 talenten zilver, uitgelezen stibniet, grote blokken rode nootboomhout, ivoren bedden, ivoren leunstoelen, een olifantenhuid, ivoor, ebbehout, walnootboomhout, met al het mogelijke, een zware schat, alsook zijn dochters, paleisdames, zangers en zangeressen. Hij stuurde voor het geven van de afdracht en voor het doen van knechtschap zijn bode. Assyrische invasie van Juda (701)

  22. Assyrische invloed Niet alleen in Jeruzalem, maar ook in de steden van Juda werden de Assyrische goden vereerd op de offerhoogten (2 Kon. 23:5; cf. 21:3) Deze hoogten zijn te onderscheiden van de hoogten waar JHWH vereerd werd (2 Kon. 23:8.15.19-20), maar de relatie tussen beide is onduidelijk Invloeden duidelijk zichtbaar in iconografie van zegelringen uit zevende eeuw v.Chr.

  23. Ondergang Assyrië (612-609 v. Chr.) • Onrust na dood Assurbanipal 631-627, m.n. in Babylonië (zuiden) • Nabopolasser aan de macht in 626 en in 620 controle over Babylonië; Maar ook vanuit het oosten: de Meden rukken op • 612: val van Nineveh; In 609 houdt nog een Assyrische koning Ashur-Uballit II stand in Harran (Noord-west Syrië, aan de Orontes), met Egyptische hulp (farao Necho; dood Josia in 609 bij Megiddo). De Assyriërs waren een zeer sterke tegenstander voor de Meden en Babyloniërs, aangezien de val van het Neo-Assyrische rijk meerdere grote veldslagen en veroveringen vereiste. Nabopolasser, de Babylonische koning, wordt nergens als bevrijder werd onthaald.

  24. De Cyrus cilinder (British museum) In [Nabonidus's] mind, reverential fear of Marduk, king of the gods, came to an end. He did yet more evil to his city every day; … his [people ................…], he brought ruin on them all by a yoke without relief ... [Marduk] inspected and checked all the countries, seeking for the upright king of his choice. He took the hand of Cyrus, king of the city of Anshan, and called him by his name, proclaiming him aloud for the kingship over all of everything. … From [?] to Aššur and [from] Susa, Agade, Ešnunna, Zamban, Me-Turnu, Der, as far as the region of Gutium, the sacred centers on the other side of the Tigris, whose sanctuaries had been abandoned for a long time, I returned the images of the gods, who had resided there [i.e., in Babylon], to their places and I let them dwell in eternal abodes. I gathered all their inhabitants and returned to them their dwellings. …

  25. Historische context: Alexander de Grote: 334-323 v.Chr.

More Related