Tabelat e Burim Përdorimeve- Një mjet i ri për të rritur besueshmërinë e Llogarive Kombëtare

1. Mbështetje për përputhjen e Statistikave të Shqipërisë me Standartet e BE Tabelat e Burim Përdorimeve- Një mjet i ri për të rritur besueshmërinë e Llogarive Kombëtare Ledjon Shahini 20 Shkurt 2014

2. Objektivat e Aktivitetit A2 • Tabelat Burim-Përdorim (SUT) 2009 • Në vlera korente (e balancuar) • Në vlera konstante (me çmimet e 2008) • Tabela simetrike Input-Output (SIOT) 2009

3. Përmbajtja: SUT Tabela e Përdorimeve Tabela e Burimeve Aktiviteti (NACE) Aktiviteti (NACE) Konsumi Ndërmjetës FD Prodhimi ITT Products (CPA) Products (CPA) VA • Importet; • Marzhi i tregtisë dhe transportit; • Taksat neto mbi produktet; • Konsumi i familjeve; • Konsumi i qeverisë; • Eksportet; • Formimi i Kapitalit Fiks Bruto; • Ndryshim gjendje; • Kompensimi i punonjësve; • Taksat mbi prodhimin; • Surplusi operativ;

4. Resultatet e AktivitetitA2 • Ndërtimi i balancuar i tabelave të burim përdorimeve me çmime korente për vitin 2009 dhe 2008 në A60*P60, A25*P25 dhe A13*P13 • Ndërtimi i pa balancuar i tabelave të burim përdorimeve me çmime konstante për vitin 2009 në A60*P60 • Ndërtimi i tabelave simetrike Input-Output për vitin 2009 në 25*25 • Raport metodologjik i detajuar • Listë me përmirësime që duhet të bëhen

5. Rezultatet e tabelës së burimeve për vitin 2009

6. Rezultatet e tabelës së përdorimeve për vitin 2009

7. SUTCP: PBB(P & Sh)

8. Rekomandimet për përmirësim • Detajim më i hollësishëm i prodhimit dhe konsumit ndërmjetës • Vlerësimi i IC-së sipas produkteve për aktivitete për të cilat mungon si (OJF, edukimi dhe shëndetësia, transporti, sigurimet); • Përmirësimi i vlerësimeve të marzhevetëtregtisëdhetransportitme produkte; • Detajim më i hollësishëm për kategoritë e kërkesës (konsumi i qeverisë, shërbimet e udhëtimeve); • Vlerësimi i ndryshim gjendjeve sipas produkteve • Mbledhje e informacionit në nivel të detajuar për importet dhe eksportet e shërbimeve; • Përmirësim i deflatorëve të përdorur në sistemin SUT;

9. Përmirësimet e bëra (Matrica e prodhimit) m=518 n=60

10. Importet Të dhënat për të mirat dhe shërbimet e importuara janë marrë nga DPT dhe BQ (BoP). Të mirat e importuara janë trajtuar mbështetur mbi nomenklaturën e kombinuar të mallrave CN 8 shifrore dhe importet e shërbimeve janë trajtuar në Nace 2 and 4 shifrore (në varësi të specifikimit eksistues). Për vitin 2010 u tajtuan 6,748 të mira dhe 22 shërbime

11. MarzhiiTregtisëdheTransportit • MarzhiiTregtisë • Për vlerësimin e marzhit tregtar, aktiviteti i tregtisë u nda sipas tre grupeve kryesore në Nace 2 shifrore (50, 51, 52). • Për 50 dhe 52 të dhënat u morën nga anketa tremujore për ndërmarrjet tregtare. • Për 51 nuk ka të dhëna nga anketat, për këtë qëllim u përdor informacioni i librave të shitjeve për çdo ndërmarrje nga DPT. • MarzhiiTransportit • Për marzhin e transportit nuk ka një anketë konkrete. Për këtë qëllim u përdor struktura e shpenzimeve për transport ndaj totalit të shpenzimeve për çdo ndërmarrje (Nace 01-37). • Në këtë rast është bërë supozimi se produkti i transportuar është i njëjtë me aktivitetin kryesor të ndërmarrjeve.

12. Taksat Taksat nga importet janë trajtuar në CN 8 shifrore; Taksat e brendshme janë trajtuar në Nace 4 shifrore;

13. Matrica e Konsumit Ndërmjetës Të dhënat për shpërndarjen e IC-së janë marrë nga ASN dhe pasqyrat financiare. Shënim: Për vitin 2013 struktura e kostos në ASN është më e detajuar, por mbulon vetëm industritë. m=60 & n=60

14. Matricat e komponentëve të kërkesës Eksportet: Eksportet e të mirave janë trajtuar në klasifikimin CN 8 shifror ndërsa shërbimet në CPA 2 dhe 4 shifror. P.sh: Për vitin 2010 kishim 2117 dhe shërbime Konsumi I familjeve: Për vlerësimin e konsumit të familjeve të dhënat janë marrë nga anketa e buxhetit të familjeve në nivelin më të detajuar (coicop 6 shifror). (në këtë listë për vitin 2010 kemi 378 produkte). Për disa produkte janë bërë kontrolle nga burime të tjera si; importet prodhimi, etj. Shpenzimet Qeveritare: për shpenzimet qeveritare të dhënat janë marrë nga ministria e financës për të gjitha institucionet shtetërore.

15. Matricat e komponentëve të kërkesës (vazh…) • Formimi i Kapitalit Fiks Bruto • Informacioni për GFCF është në nivelin e paraqitur në tabelë, dhe si burime përdoren të dhënat nga sektori I bujqësisë, ASN dhe importet. • Për makineri dhe pajisje përdoret informacioni nga importet për ti detajuar në nivel produkti CPA 6 shifrore. • Ndryshim Gjendje • Të dhënat për ndryshim gjendje janë marrë në kategoritë e paraqitura në tabelë nga ASN dhe bilancet. • Secila nga kategoritë më pas është shpërndarë sipas produkteve duke përdorur një metodë specifike për secilin rast.

16. Analiza V V Diferenca < 5% - balancimautomatik 5% < diferenca < 10% - balancim manual Diferenca > 10% - kontrollidetajuarigjithëinformacionit

17. SUT me çmime konstante Matrica e prodhimit dhe konsumitndërmjetës • Për secilin nga produktet e prodhimit (m=518) dhe IC (m=60) përcaktohet një deflator specifik i cili mund të jetë një : • IÇK i specifikuar • IÇP i specifikuar • indeks page • IKN • etj

18. SUT me çmime konstante Importet dhe Eksportet • Import • Nëshumicën e rasteveështëpërdorur UVI specifikdhepërgrupintjetër UVI iaxhustuar. • Për shërbimet është përdorur HICP. • Shembull: Për vitin 2010 kishim 6,748 të mira dhe 22 shërbime. Për 2117 (të cilët përbëjnë 83 % të totalit të importeve) është përdorur UVI individual për pjesën tjetër është përdorur UVI total. • Eksportet • Për të mirat e eksportuara është përdorur IÇE për eksporte. • Për shërbimet është përdorur IÇK specifike.

19. SUT me çmime konstante Konsumi i Familjeve dheQeverisë • KunsumiiFamiljeve • Për vlerësimin e konsumit të familjeve për çdo produkt është përdor IÇK specifike. Në raste kur ky mungon është përdor IÇK e grupit përkatës. • KonsumiiQeverisë • Për të vlerësuar konsumin e qeverisë në çmime konstante përdoret një deflatoriaxhustuar nga matrica e prodhimit. në Nace 2 shifrore.

20. SUT me çmime konstante • FormimiiKapitalitFiksBruto me çmime konstante • Për vlerësimin e Formimit të kapitalit fiks bruto me çmime konstante për pjesën më të madhe është përdorur deflatoriaxhustuar nga prodhimi në Nace 2 shifrore. • Për makineri dhe pajisje është përdorur UVI, pasi pjesa më e madhe e tyre importohen.

21. SUT me çmime konstante Taksat me çmime konstante m  n, kjo do të thotë se kur një produkt I ri vjen në vend, kjo do të thotë se taksa konsiderohet efekt volumi. Nëse një produkt del nga qarkullimi kjo do të thotë se është efekt çmimi. E njëjta procedurë është ndjekur për të gjitha kategoritë e taksave, subvencioneve dhe marzheve vetëm se në vend të vlerës CIF janë vendosur vlerat koresponduese.

22. Analyzes of SUT in constant prices V V Diferenca në çmime konstante mund të vij për shkak të deflatorëve të përdorur ose për shkak të ndryshimeve të strukturave ndërmjet dy viteve të njëpasnjëshëm.

23. ZhvillimetnëtëArdhmen • Vlerësimnëmënyrëtërregullt me periodicitetvjetoritabelavetëburim – përdorimeve. • me çmimekorente • me çmimekonstante

24. JuFaleminderit!