1 / 69

Systemy sieciowe wielodost ę pne Unix , Linux

Systemy sieciowe wielodost ę pne Unix , Linux. Cele : Poznanie sy s temów operacyjnych, sieci komputerowych i nowych technologii. Uczeń wymienia sy s temy wielodostępne i zna ich podstawowe zasady. Spis treści.

Download Presentation

Systemy sieciowe wielodost ę pne Unix , Linux

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Systemy sieciowe wielodostępne Unix, Linux Cele: Poznanie systemów operacyjnych, sieci komputerowych i nowych technologii.Uczeń wymienia systemy wielodostępne i zna ich podstawowe zasady

  2. Spis treści • UNIX, UNIX – ogólna charakterystyka, UNIX – podstawowe cechy systemu, Różnice w porównaniu z innymi systemami, Wersje UNIX – niektóre, bardziej znane, • Katalogi w UnixJądro UNIX, Shell, • Praca w UNIX, Rozpoczęcie sesji, zakończenie, Zmiana hasła, Nawyki w dziedzinie bezpieczeństwa: • Systemowe wspomaganie : pomoc - man, Sterowanie wyświetlanym tekstem pomocy w man • Znaki specjalne w Unix, Konta, Pliki, Prawa dostępu do plików - zabezpieczenie plików • Skorowidze , Struktura skorowidzów, Konwencja nazewnictwa Nazwy ścieżek • Specjalna notacja dla katalogu bieżącego i nadrzędnego • Znaki specjalne – metaznaki, Rozkazy, Składnia rozkazu, Wejście i wyjście, Potoki, • Komendy podstawowe w UNIX w porównaniu z DOS lub Novell • Komendy Unixa:, Przeglądanie zawartości skorowidza ls, Opcje ls, Zmiana cd [katalog], Zmiana nazwy mv • Praca z plikami , Usuwanie plików: rm [opcje] pliki, Łączenie plików, Kopiowanie , Wyszukiwanie , Wydruk plików , • Edytory w UNIX, Klawisze specjalne w UNIX • Porozumiewanie się – talk, irc, Poczta pod UNIX , • Protokół FTP , Najważniejsze komendy ftp • Linux, Historia i cechy Linux, Zastosowanie Linuxa, Oprogramowanie Linux, Interfejs wiersza poleceń • Interfejs graficzny , Środowiska graficzne GNOME i KDE, Popularne wersje Linux • Pytania kontrolne

  3. UNIX • UNIX – sieciowysystem operacyjnyz podziałem czasu, wielodostępny, wielozadaniowy • Dostępnyna różne komputery (inne systemy są związane z maszyną) • Komputer główny (host) i terminaleoraz urządzenia peryferyjne • Nie ma bagażuzwiązanego z grafiką - działanietekstowe szybsze. • Oprogramowanie napisane prawie całkowicie w Unix

  4. UNIX – ogólna charakterystyka • Unix – system bardzo stabilny, był od początku zdefiniowany – sieciowość, wielozadaniowość, wieloużytkowośc. • Z punktu widzenia użytkownika trudniejszy, nie wybacza pomyłek.Unix o nic się nie pyta – można skasować pliki. • Duże i małe litery inaczej traktowane.

  5. UNIX – podstawowe cechy systemu • W poleceniach UNIX nie rozróżnia się plików i urządzeń • Nie ma pojęcia dysku – jedno drzewo, każdy obiekt jako plik • Programy przyjmują na wejściu dane z innego programu • Szybciej można dostać się na zewnątrz pod Unix. • Ok. 100-110 komend, DOS – kilkanaście.

  6. Różnice w porównaniu z innymi systemami • Rozróżnia duże i małe litery • Nazwy do 32 znaków, bez spacji, _ zamiast spacji • Kropka może być jak inny znak • Nazwy od kropki na początku – pliki ukryte • Nie wybacza błędów, o nic się nie pyta – można skasować pliki

  7. Wersje UNIX – niektóre, bardziej znane • BSD (Berkeley Software Distribution) • AIX (Advanced Interactive eXecutive) firmy IBM. Platformą systemu AIX jest rodzina RS/6000 procesor IBM POWER. • HP-UX (Hewlett Packard UniX) firmy Hewlett-Packard • System V – rozwinięcie UNIX System IV, opublikowane przez AT&T w 1983, najbardziej znaczącą była wersja SVR4; obecnie Novell lub SCO Group (V) • SCO OpenServer – stworzony przez Santa Cruz Operation (SCO), rozwijany przez SCO Group (V, B, S) • Solaris – system operacyjny firmy Sun Microsystems • UNICOS – rodzina systemów tworzonych dla superkomputerów Cray • GNU/Linux – Linuxma niezależnie napisane przez Linusa Torvaldsa • Xenix – pierwszy UNIX dla 16-bitowej platformy x86, opracowany dla Microsoftu przez SCO (V)

  8. Katalogi w Unix • etc – konfiguracja systemu • tmp, bin – pliki systemu operacyjnego • usr – oprogramowanie użytkowe • dev – urządzenia zewnętrzne • users – użytkownicy

  9. Jądro UNIX, Shell • Jądro UNIX – najbliżej sprzętu. Pozostałe programy komunikują się ze sprzętem za pomocą jądra. • Shell – umożliwia automatyzacjęwykonywania zadań, tworzenie prototypów aplikacji. Jest jednym z języków programowania generacji (4GL) – interpreter, nie wymaga kompilacji. • Odmiany Shella: Bourne’a, Korna, C, Bash • Zmiana shella: sh, sch, tcsh, bash

  10. Praca w UNIX • telnet – dołączenie do UNIX • Rozpoczęcie sesji: • Po uruchomieniu wyświetla się zachęta - monit (prompt, zgłoszenie) loginWpisuje się nazwę użytkownika i naciska Return. • login – nazwa, password(min. 6 znaków) • man – pomoc, np. man man • man –a polecenie – pełny opis polecenianp. man –a ls

  11. Rozpoczęcie sesji, zakończenie • Rozpoczęcie sesji • Po uruchomieniu wyświetla się zachęta - monit (prompt, zgłoszenie) login • W systemach terminalowych wyświetla się od razu zachęta loginWpisuje się nazwę użytkownika i naciska Return. • W przypadku pomyłki nacisnąć CTL i klawisz u aby zacząć wprowadzanie od nowa. • Na ekranie pokaże się napis: Password. • Należy wpisać hasło i nacisnąć Return (Enter). Znaki hasła nie ukazują się na ekranie. Unix obcina do 8 znaków. Hasło – 5-8 znaków – litery, cyfry. • Gdy hasło zostało wpisane poprawnie pokaże się znak zachęty - znak $ dla użytkowników powłoki Bourne'a lub znak % dla użytkowników powłoki C • Zakończenie sesji: logout - dla powłoki C lub exit dla powłoki Bourne'a albo kombinacja klawiszy CTL d

  12. Zmiana hasła • Zaleca się zmieniać hasło regularnie dla bezpieczeństwa, jeśli się jest uprawnionym do zmiany. Niektóre systemu UNIX narzucają zmianę hasła w regularnych odstępach czasu. • Zmiana hasła: • passwd • Trzeba podać stare hasło i Enter, następnie nowe hasło Enter i wprowadzić ponownie nowe hasło (potwierdzić). • Zabezpieczenie hasła: • Co najmniej 6 znaków - litery, cyfry, znaki pisarskie, np. & • Nie powinny w haśle występować nazwy, hasła nie powinny być proste • Hasło powinno być tajne - nie zapisywać

  13. Nawyki w dziedzinie bezpieczeństwa: • Nawyki w dziedzinie bezpieczeństwa: • Zakończyć sesję przed odejściem od monitora • Stosowaćlock przy przerwach • Pliki newralgiczne nie powinny być ogólnie dostępne • Dyskietki, taśmy poufne i inne nośniki powinny być chronione • Po znalezieniu nieznanych plików we własnych skorowidzach lub innych dowodów próby zmiany konta, należy zawiadomić administratora • Uwagi • Unix o nic się nie pyta – można skasować pliki! • Duże i małe litery są inaczej traktowane - są rozróżniane. W Unix komendy małymi literami.

  14. Systemowe wspomaganie użytkownika: pomoc - man • man nazwa_poleceniapomoc dot. polecenia • Np.man passwd – pomoc do zmiany hasła • man man – pomoc do polecenia man • man –a polecenie – pełny opis polecenianp. man –a ls • man –ksłowo_kluczowe - jednolinijkowe opisy komend • np. man –k copy

  15. Sterowanie wyświetlanym tekstem pomocyw man q – przerywa wyświetlanie, H - help spacja – następna strona, Enter – kolejny wiersz $- ostatnia strona s plik - skopiowanie opisu do pliku +1 - następna strona -1 -poprzednia strona 1 -pierwsza strona Alt H – opis pozostałych klawiszy Scroll Lock Page Up, Page Dn – poruszanie się po historii; Scroll lock – wyjście Alt a – uruchomienie kolejnej sesji; Alt n – przełączanie się miedzy sesjami,np. obsługa poczty, ftp – w różnych sesjach. Każda sesja działa współbieżnie.

  16. Znaki specjalne w Unix • Pliki zwykłe, specjalne (dla urządzeń, skorowidze) • Nazwy ścieżek – oddzielone znakiem /,np. /bin – rozkazy • * - pewna liczba znaków • [ ] – każdy ze znaków w nawiasie • ? – pojedynczy znak

  17. Konta • W celu zorganizowania i rejestrowania działalności użytkowników, administrator systemu przydziela każdemu użytkownikowi konto. • Są 2 główne typy kont: użytkownika (user) i uprzywilejowane (super user).Konta użytkownika są najczęściej spotykane i są przydzielane każdemu, kto chce pracować pod systemem UNIX. • Konto użytkownika zawiera następujące informacje: • Nazwa - pod jaką użytkownik jest w systemie. (Nazwisko). Podaje się ją po login • Hasło - podaje się po podaniu nazwy konta, przy wejściu do systemu • Identyfikator grupy. Każdy użytkownik jest członkiem jakiejś grupy. Użytkownik jako członek grupy ma dostęp do plików i skorowidzów, do jakich nie ma dostępu sam jako indywidualna osoba. • Skorowidz macierzysty (home directory) - miejsce w systemie katalogów, gdzie użytkownik może zakładać własne katalogi. Znajduje się tam po otwarciu sesji. • Powłoka (shell) - program który czyta i wykonuje rozkazy Unixa, wprowadzane przez użytkownika. Powłoka "Bourne'a" używa znaku zachęty $, a powłoka C - znaku %. • Konto uprzywilejowane (root account) umożliwia administratorowi wykonywanie zadań administracyjnych m.in. czytanie i aktualizowanie dowolnego pliku w systemie, wykonywanie dowolnego programu.

  18. Pliki • W Unix są 3 typy plików: • Zwykłe (pliki) • Specjalne dla urządzeń • Skorowidze (katalogi) • Pliki zwykłe (zbiory bajtów) są przeważnie dokumentami, programami źródłowymi lub danymi. Programy binarne są również traktowane jako zwykłe. • Każdy plik zwykły ma atrybuty: • Nazwa pliku (niekoniecznie jedna) • Numer pliku (jedyny), zwany numerem węzła (i-node number) • Długość w bajtach • Data i czas ostatniej zmiany • Lista zezwoleń dostępu • Identyfikatory właściciela i grupy

  19. Prawa dostępu do plików - zabezpieczenie plików • Read - prawo czytaniaWrite - prawo aktualizacji (pisania)Execute - prawo uruchomienia pliku (programu) • Mechanizm zabezpieczenia jest 3-poziomowy: • oddzielne uprawnienia dla właściciela pliku, • grupy do której należy właściciel • dla pozostałych użytkowników. • Uprawnienia dostępu są przyznane przez właściciela pliku. • Specjalne pliki dla urządzeń:Każde fizyczne urządzenie podłączone do systemu, jak dysk, drukarka, terminal, pamięć jest przydzielone dopliku specjalnego - pliku urządzenia.

  20. Skorowidze • Skorowidze są miejscami do przechowywania plików. • Plik skorowidzowy zawiera nazwy i miejsca położenia plików w nim zawartych. • Skorowidze mogą być chronioneprzez prawa dostępu: read, write, execute. • Aby móc cokolwiek wykonać w skorowidzu, trzeba mieć prawa execute. • Execute i write pozwala dodawać i usuwać pliki ze skorowidza, • Execute i read pozwala wylistować zawartość.

  21. Struktura skorowidzów Na górze jest korzeń drzewa / - root - skorowidz główny, oznaczony / (slash), gałęzie rosną w dół. Zwykle są skorowidze bin, usr, dev.Każdy użytkownik ma przydzielony skorowidz macierzysty (home), w którym może przechowywać lub zakładać pliki i katalogi. Skorowidze macierzyste są zwykle umieszczone w katalogu usr

  22. Konwencja nazewnictwa • Każdy plik, skorowidz, urządzenie mają w UNIX nazwę i nazwę ścieżki dostępu • Nazwy plików • Nazwy plików do 32 znaków, dowolna liczba kropek, nie ma spacji w nazwie (podkreślenie) • Ciąg znaków składający się z liter, cyfr, innych znaków specjalnych, jak _. • Najlepiej ograniczać się do znakówalfanumerycznych, nie zaleca się stosować znaków kontrolnych. • Gdy nazwa pliku rozpoczyna się od kropki to plik staje się ukryty, nie będzie wyświetlony rozkazem ls. Rozkaz ls -a wyświetla je. • Znaki specjalne jak: ?, *,[ ] nie powinny być używane w nazwie bo mają one specjalne znaczenie w UNIX.

  23. Nazwy ścieżek • Nazwy skorowidzów oddziela się slashem /. Nazwa rozpoczynająca się od / oznaczapełną lub absolutną ścieżkę dostępu (full). Nazwa ścieżki rozpoczynająca się od ./ jest względną (relative), bo określa ją w stosunku do skorowidza bieżącego. Przykłady:/bin skorowidz z często używanymi rozkazami UNIXa • /usrskorowidz z katalogami użytkowników • /dev skorowidz z plikami specjalnymi dla urządzeń • /dev/ttyXX plik specjalny związany z portem; XX - identyfikator portu, np. a01 lub 09 • /lib katalog z plikami bibliotek • /usr/lib zawiera biblioteki aplikacyjne UNIX • /tm dla plików tymczasowych • /usr/st01/run pełna nazwa ścieżki • bin/text względna nazwa ścieżki • plik nazwa pliku w katalogu bieżącym

  24. Specjalna notacja dla katalogu bieżącego i nadrzędnego .(kropka) - nazwa skorowidza bieżącego np. ./plik1 - plik w katalogu bieżącym .. (2 kropki) skorowidz nadrzędny nad bieżącym, np. ../..- skorowidz o 2 poziomy wyżej nad bieżącym

  25. Znaki specjalne - metaznaki * zastępuje pewną liczbę znaków (również zerową) [] zastępuje każdy ze znaków w nawiasach ? zastępuje pojedynczy znak Przykłady • lp roz* -wydruk wszystkich plików o nazwie na roz, np. roz, roz1, rozalia • cat * wyświetlenie zawartości wszystkich plików w katalogu bieżącym • ls roz[1368]* - wykaz plików roz1*, roz3*, roz6*, roz8* • lp roz[2-68]* - wydruk plików roz2*, roz3*, roz4*, roz5*, roz6*, roz8* • ls ? - wyświetlenie plików o jednoznakowych nazwach • ls roz?.1 - wykaz plików roz1.1, roz2.1 ... Gdy trzeba skasować specjalne znaczenie metaznaku, należy go ująć w cudzysłów ('). • Np. ls '?" - wyświetlenie jedynie pliku o nazwie ?

  26. Rozkazy • Rozkazy są programami wykonywalnymi. • Gdy poda się nazwę rozkazu, system odszukuje plik o tej nazwie i wykonuje go. Np. ls- listowanie plików, lp- wydruk plików, cat- wyświetlenie zawartości pliku • Można podawać wiele rozkazów w jednym wierszu, rozdzielając je średnikiem (; ) - sekwencyjne wykonywanie komend. Np. date; pwd- data i bieżący skorowidz • Wykonywanie komend współbieżneRozkazy mogą być przetwarzane w tle przez dodanie znaki & na końcu wiersza. Np.p1&p2&p3

  27. Składnia rozkazu Rozkaz [opcje] [argumenty] • Nazwy rozkazów z małych liter.Opcje są poprzedzane myślnikiem (-) i nie muszą występować. Np.ls -l- wyświetlanie w pełnej formie (long listing) • Opcje można nieraz grupować w jeden argument, np.ls -rl(w odwrotnej kolejności i w pełnej formie). • Nieraz opcje muszą być podane oddzielnie. • Można podawać też inne argumenty, np. poszukiwanie łańcucha znaków: Grep tekst plik

  28. Wejście i wyjście Domyślnie wejście z klawiatury, wyjście na ekran. Np. catoczekuje wejścia z klawiatury, przyjmuje wiersze znaków aż do wciśnięcia CTL d. Przeadresowanie • Kierunki rozkazów we /wy mogą być przeadresowane, można też tworzyć potoki (pipes), aby wykorzystać wyjście z jednego rozkazu jako wejście drugiego. • ls > lista_pl - Lista plików w pliku lista_pl. • cat p1 p2 p3 > tekst- kopie plików do pliku tekst • cat p4 p5 >> tekst - dołączenie plików do istniejącego tekst, bez jego kasowania, jeśli go nie ma to zostanie utworzony • mail pak pzg pzk st01 < list.txt - przesłanie pliku list.txt do kilku osób przez pocztę (mail). • Poza standardowymi: wejściem (STDIN), wyjściem (STDOUT), wykorzystuje się często standardowe wyjście dla błędów (STDERR). Np. by uniknąć wysyłania w czasie pracy w tle ostrzeżeń na ekran przez zadanie program: Program 0 < dane >> wynik 2 > errors • Jeśli plik program miałby wiersz rozkazu:Cat; echo "Koniec programu o godz."; dateto do pliku wynik zostaną dopisane pliki o nazwach w pliku dane (jeśli są) oraz napis:Koniec programu o godz.Fri Aug 2 10:41:24 1991

  29. Potoki • Potokwykorzystuje wyjście jednego rozkazu jako wejście do drugiego- oba są wykonywane jako sekwencja rozkazów. • Przykłady1): odszukanie niepowtarzalnych wierszy w kilku plikach i wyświetlenie wyniku:sort p1.txt p2.txt p3.txt | uniq | more2) liczba użytkowników aktualnie pracującychwho | wc -lwc -l - podaje liczbę linii, who - kto pracuje

  30. Komendy podstawowe w UNIX w porównaniu z DOS lub Novell

  31. Wybrane komendy Unixa i DOS: Unix DOS lsdir– lista plików i katalogów cpcopy - kopiowanie pliku rmdel -usunięcie pliku lesstype – wyświetlanie pliku z nawigacją moremore – wyświetlanie pliku,bez nawigacji rmdirrd– usuwa katalog ls –l- pełna informacja o plikach w katalogu bieżącym Przykład: ls –l > lista_pl- lista plików skierowana do pliku lista_pl.

  32. Unix a DOS lub Novell

  33. Wybrane poleceniaUNIX • uname - nazwa systemu, wersja np. elf4% - zgłoszenie systemuelf4%uname  IRIX64odpowiedź systemuuname –v 02121744odpowiedź systemuuname –a IRIX64 elf 6.4 02121744 IP27 - odpowiedź systemu - pełna nazwa • cd - zmiana katalogu • cd. ~ == cd. – przywraca jako bieżący katalog macierzysty (osobisty) użytkownika • cd. ~użytkownik- przejście do katalogu użytkownika • cd. .- przejście do katalogu bieżącego - musi być odstęp • cd. ..- przejście do katalogu nadrzędnego • cd ../../../..- przejście kilka poziomów wyżej • pushdir katalog- przejście do katalogu i pamiętanie na stosie gdzie jesteśmy • ls –llista plików i katalogów – pełny listing (właściciel, grupa, wielkość, czas modyf.)Wynik np.  Total 1064-rw-r—r—1 nowak user 440936 Nov 21 17:57 • more plik- przeglądanie pliku, nie można cofnąć • less plik- pozwala cofnąć, dodatkowe znaki sterujące > przejście na koniec pliku ; < przejście na początek pliku ;strzałka w górę lub dół - PgDn, PgUp /tekst - znajdź tekst ; / - znajdź ponownie

  34. Przykłady poleceń UNIX c.d. • more group – przegląd pliku z informacjami o grupach • more passwd - przegląd pliku z użytkownikami (hasła zaszyfrowaneW pliku passwd są: • Login name – nazwa w login • Hasło zaszyfrowane • Identyfikator użytkownika • Identyfikator grupy użytkownika • Pełna nazwa • Kartoteka bazowa • Używany shell   • cat plik wypisanie pliku na ekranie • cat > plik pisanie do pliku z klawiatury, CTL d – koniec pliku • ls >!nazwa wykonanie pliku • mv - przenoszenie pliku • cp - kopiowanie pliku • pwd - print working directory - katalog bieżący • rmdir - usunięcie katalogu • rm usunięcie pliku • rm –r –i - podkatalog usunięcie katalogu z podkatalogami • whoami lub who am i - kto jestem • users użytkownicy • ps - informacja o procesach użytkownika wykonywanych aktualnie pod UNIX • ps -AF | grep użytkownik • kill -nr_sygn pid - zabicie procesu

  35. Przeglądanie zawartości skorowidza ls ls[opcje] [nazwy] • Jeśli nazwy nie zostaną podane to wypisanie wszystkich plików z bieżącego katalogu.Jeśli podano jedną lub więcej nazw to wypisanie plików w katalogu nazwa lub pliku o zadanej nazwie. Nazwy mogą zawierać metaznaki.Opcje najważniejsze to -F, -R, -l, -s. • Opcje: -a - wszystkie pliki, nawet ukryte zaczynające się od . -b - pokazanie nie drukowanych znaków ósemkowo -c - wylistowanie plików posortowanych wg daty utworzenia -C - wylistowanie plików w kolumnach -d - jedynie katalogi -f - tylko katalogi -F - dodanie / do katalogów, * do plików wykonywalnych, @ do dowiązań symbolicznych -g - jak -l ale podanie tylko grupy bez właściciela -l - długi format: prawa dostępu, właściciel, rozmiar, czas modyfikacji

  36. Opcje ls ls –l - pełna informacja o plikach w katalogu bieżącym, np. total 121 drwxr-xr-x 2 cupala user1 512 Jul 15 11:53 archiwum -rw------- 1 cupala user1 107357 Jul 27 17:12outbox d – katalog, - zwykły plik, 9 znaków dotyczy praw korzystania z plików: właściciela, grupy, wszystkich użytkowników. Prawo czytania r, zapisu w, wykonywania. ls -a - pokazuje również pliki ukryte, zaczynające się od kropki. ls –la – pełna informacja (długie) i pliki ukryte

  37. Zmiana skorowidza roboczego cd [katalog] cd - bez parametrów - przejście do katalogu macierzystegocd katalog- przejście do skorowidza katalog, np. cd. /usr/bin cd /przejście do katalogu głównegocd ..przejście do katalogu nadrzędnegocd ../..przejście 2 szczeble wyżej

  38. Tworzenie katalogów mkdir [opcje] katalogi • Opcje:-mprawa nadanie praw dostępu nowym katalogom-pawaryjne stworzenie katalogów macierzystych, jeśli nie istnieją • Przykłady:mkdir robol- założenie katalogu robol w katalogu aktualnymnależy się upewnić przez polecenie ls -fmkdir /etc/robmkdir -m. 444 osobisty- stworzenie katalogu tylko do odczytumkdir -p. praca/smietnik/pytaniarównoważne poleceniu:mkdir praca; cd. praca; mkdir smietnik; cd. smietnik; mkdir pytania; cd. ../..

  39. Usuwanie skorowidza rmdir [opcje] katalogi • Opcje:-p- usunięcie katalogów i wszystkich katalogów macierzystych jeśli są puste-s - zablokowanie komunikatów o błędach w opcji -p.Przykładrmdir robolJeżeli katalog jest niepusty to polecenie nie zadziała, wypisze komunikat:rmdir: robol not empty (robol nie jest pusty)

  40. Zmiana nazwy skorowidza mv Zmiana nazwy skorowidza mvkatal_zrodlowy katal_docelowy Np. mv robol newdir

  41. Praca z plikami • Wyświetlanie zawartości plików: more, head, tail, cat • more [opcje] [pliki] Wyświetlanie zawartości pliku porcjami, mieszczącymi się na ekranieNp.more /etc/termcapRozkaz more jest często używany w potokach, np.ls -l /bin | moreRozkazy head i tailwyświetlają odpowiednio początek i koniec pliku, domyślnie 10 wierszy.tail /etc/termcapostatnie 10 wierszy plikuhead -20 /etc/termcappierwsze 20 wierszy pliku /etc/termcaphead -20 lista_telefonowgrep '(202)' lista_telefonoe | head- wypisanie pierwszych 10 tel. o numerze kier. 202cat -wyświetla zawartość pliku w sposób ciągły. CTL s - zatrzymuje, CTL q - uruchamia, DEL- przerywa definitywaniePrzykład: cat /etc/termcap

  42. Usuwanie plików:rm [opcje] pliki Opcje:-fusuwanie plików zabezpieczonych przed zapisem, bez pytania-ipytanie o potwierdzenie-r usuniecie całego katalogu z podkatalogami, jeśli to katalog - niebezpieczne!!!Przykłady:touch rob1 rob2 rob3- założenie plikówrm rob3 usunięcie rob3rm -i rob1 rob2usunięcie z pytaniem czy usunąćrm -i rob? -"-

  43. Łączenie plików • cat [opcje] pliki • cat ch1- wyświetlenie pliku • cat ch1 ch2 ch3 > all- połączenie plików • cat ch4 >> all-dołączenie pliku

  44. Polecenie mv Zmiana nazwy pliku mv [opcje] plik_zrodlowyplik_docelowy Np. mv nazwa1 nazwa2- zmiana pliku nazwa1 na nazwa2 Przemieszczanie plików mv [opcje] pliki_zrodlowekatalog_docelowy Np. mv suma2/tmp- przeniesienie pliku suma2 do /tmp mv /tmp/suma2./ przeniesienie z powrotem suma2 do katalogu bieżącego

  45. Kopiowanie plików cp [opcje] plik1 plik2 lub cp [opcje] pliki katalog cp [opcje] plik1 plik2- kopiowanie pliku na inny cp [opcje] pliki katalog- kopiowanie plików do innego skorowidza • Przykłady:cp suma2 suma3- kopiowanie suma2 na suma3cp suma2 suma3 /tmp- kopiowanie 2 plików do skorowidza /tmpcp suma? /tmp- j.w.cp zawsze sprawdza czy ostatni argument jest nazwą skorowidza i jeśli tak to kopiuje pliki do niego.

  46. Wyszukiwanie plików find ścieżka [-name] nazwa_pliku [-print] Opcja -nameoznacza, że poszukuje się plików, które mają określoną nazwę. Opcja -printoznacza żądanie wydruku nazw ścieżek plików. Przykłady:find / -name suma2 -printszukanie pliku suma2 we wszystkich katalogachfind $HOME -printwszystkie pliki i podkatalogi w macierzystym katalogufind /praca -name rozdz1 -printwszystkie pliki rozdz1 z katalogu /praca

  47. Wydruk plików lp [opcje] [pliki] Przykłady:lp wynik- wydruk pliku wyniklp wynik -n2- 2 kopie wydrukulp wynik -n2 -dlaser- wydruk na drukarce laserlp -n 5 raport- wydrukowanie 5 egz. pliku raport i wysłanie poczty elektronicznejlp -n 2 –m raport wydrukowanie 2 egz.

  48. Edytory w UNIX • vi– visual editor(głównie dla programistów i administratorów) • joe(popularny, prosty) • pico • emacs

  49. Klawisze specjalne w UNIX • ALT help • ALT A dodaje sesję • ALT N nowa sesja • ALT X zamyka połączenie • Scroll lock cofanie się po ekranie, • scroll lock – wyłącza

More Related