1 / 42

KOMPREHENSI TULIS II

Oleh: Hesti Mulyani Email: hestimulyani1361@yahoo.com KAWRUH BÅSÅ 1. TITI-SWÅRÅ 2. TITI-TÊMBUNG SÅHÅ TITI-UKÅRÅ 3. UNGKAPAN UTAWI IDIOM 4. BÅSÅ LIMRAH SÅHÅ BÅSÅ ÉNDAH. KOMPREHENSI TULIS II.

carnig
Download Presentation

KOMPREHENSI TULIS II

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Oleh: Hesti Mulyani Email:hestimulyani1361@yahoo.com KAWRUH BÅSÅ 1. TITI-SWÅRÅ 2. TITI-TÊMBUNG SÅHÅ TITI-UKÅRÅ 3. UNGKAPAN UTAWI IDIOM 4. BÅSÅ LIMRAH SÅHÅ BÅSÅ ÉNDAH KOMPREHENSI TULIS II

  2. BÅSÅ MÊNIKÅ ISI TÊMBUNG-TÊMBUNG INGKANG LAJÊNG KADHAPUK DADOS UKÅRÅ-UKÅRA PAMÊDHARING BUDI, INGGIH MÊNIKÅ GAGASAN INGKANG LARAS KALIYAN RAOSING MANAH. SAUGÊR GAGASAN LARAS KALIYAN RAOSING MANAH DADOS BÅSÅ INGGIH BÅSÅ INGKANG BÊCIK, LARAS, SÅHÅ RUNTUT. BÅSÅ INGKANG BOTÊN CÊTHÅ, RUWÊD MÊNIKÅ TÅNDHÅ MANAWI RAOS GAGASANING TIYANGIPUN INGGIH BOTÊN RUNTUT, BOTÊN LARAS, SÅHÅ RUWÊD. ANGGÊGULANG ÈDINING BÅSÅ MÊNIKÅ UGI DADOS SARÅNÅ ANGGLADHI NÅTÅ GAGASAN SÅHÅ RAOS. LAIR MÊNIKÅ UTUSANING BATOS, DÉNÉ BATOS MÊNIKÅ ASAL-USULING LAIR. DADOS, ANGGLADHI BÊCIKING INGKANG KALAIR, UGI TUMÅNJÅ DHATÊNG TUMATANING BATOSIPUN. KAWRUH BÅSÅ

  3. Titi-swåråinggihmênikåswantênkêdalingtutuk (lésan) ingkangngêmusuraossåhångêmuancastartamtu. TumrapingbåsåJawiwontênipunadatbåsåinggihingkangnêdahakênbilihbédaningswantêningsalêbêtingtêmbungsampunngêmuraosbåså. Raosbåsåingsalêbêtingtêmbungsampunnêdahakênwontênipununggah-ungguhingbåsåJawi, inggihmênikåragamngoko – kråmå. Kagatosnåtulådhåsawatawisingngandhapmênikå. abang -abritgampang - gampil bangêt -sangêtilang - ical cêkêl -cêpêngjågå -jagi dadi - dadoskirå -kintên étung -étanglêmu -lêmå Wontênipundiksiinggihpamilihingtêmbungadhêdhasarswantênmênikå, cak-cakaningrêrakitaningtêtêmbunganingukårålajêngkapirêngsåhåkaraosakênnuwuhakênraossakécå, mranani. PramilåpamilihingswantêningtêtêmbunganmênikåwigatossangêttumrapingkasusastranJawi. Babmênikå dados éwoningrênggabåsåingkangkawastananpurwåkanthi. TITI-SWÅRÅ

  4. Purwåkanthi guru swårå, purwåkanthi guru sastra, såhåpurwåkanthilumaksitå (båså) mênikåwontênipunawitsakingruntutingswantêningtêtêmbunganipun. Upaminipun: ånårinåånåupå, ånåwêngiånårêjêki, ånåawanånåpangan êntèkgolèkkurangamèk, tunåsatakbathisanak ånåcaturmungkur, anakpolahbåpåkapradhah Purwåkanthikadosingnginggilmênikåtêmtukémawonpinanggihingrêriptansêkar. Awitandharandhapukansêkarmakatênkariptasakingpamilihingtêmbungingkangpuitis, kalêbêtpurwåkanthi. Dhapukansêkaringkangngêwratpurwåkanthi, kadosingngandhapmênikå mingkar-mingkuringangkårå / akarånåkarênanmardisiwi / sinawungrêsminingkidung / sinubåsinukartå / mrihkrêtartåpakartiningngèlmuluhung / kangtumrapnèngtanahJåwå / agåmåagêmingaji // (SêratWédhåtåmå)

  5. Kawruhutawisêsêrêpanbabtiti-têmbungmênikå dados rêmbagingpéranganingparåmåsastrå. Paråmåsastråinggihmênikåpéranganingkawruhbåsåingkangngrêmbagbabdhapukaningtêtêmbunganutawibabrimbag-pangrimbag, kadosdéné: têmbunglinggå, têmbungandhahan, jinisingtêmbung, sartåkadospundidumadosipuntêtêmbunganmênikåmaujud. Wontêntêmbungingkangatêgêséntarsåhåwantah (lugu), atêgêspokok (denotasi) --atêgêssimpang(-an) (konotasi), wontênugiingkangatêgêsleksikal-- gramatikal. KêjawimênikåmênggahingbåsåJawitaksihkawêngkuingråsåbåsåsåhåadatbåså. Wontênipununggah-ungguhingbåsåJawimênikåinggihkêdahdipun-gatosakêningsalêbêtingmêdharsabdå-ngracikbåså. Inggihamargiwontênipunråsåbåsåmurugakênwontênipuntåtåcåråadatanggènipunngêtrapakêntêtêmbunganingsalêbêtingukårå. Adatbåsåkasêbutuginêmtokakêntêmbungingkangsamitêgêsipunnangingpanganggénipunbédå-bédå, kadostå: ayu- bagus - bêcik - pèni - èdi - élok - apik - éndah. Têtêmbunganmênikåsamitêgêsipun, nangingracikanipunbédåbadhébotênsamitêgêsipun, tuladhå: adolayu - adolbagus, ålå-bêcik, èdi- pèni, éloktêmênan. TITI-TÊMBUNG SÅHÅ TITI-UKÅRÅ

  6. Makatênugitêmbungngoko, kråmå, såhåtêmbunghurmattêmtukémawonanggènipunngêtrapakênugibédå. Upaminipuntêmbung-têmbung: wêruh = sumêrêp= sumurup = prikså = ungingå wènèh = suka= caos= atur = paring nggåwå = mbêktå= ngampil = ngastå Cak-cakaningtêmbung-têmbungkadosmakatêntêmtunipuninggihbotênsami. Makatênugiawitsakingwontênipunråsåbåsåsåhåadatbåså, tiyanglajêngsagêdmbédak-bédakakêntêgêsing: atêr-atêr, sêsêlan, panambang, pangrangkêp, camboran, såhåéwah-éwahaningswantêningsalêbêtingukåråutawiandharan, kadostå: padhangmadhangimadhangaképêpadhangpadhang-padhang kapadhanganpinadhanganpadhanganapadhangna padhang-padhangankapadhangên padhangulatégolèkdalanpadhangpadhangjingglang Amargiwontênipunadatbåsåmênikåmurugakêntêmbunggadhènsakingrimbaginggadhé + an bédåtêgêsipunkalihangadhéan; karamèn - karaméan; kadadèn - kadadéan, linggasåhåimbuhanipunsami, nangingdadosingwujudbédå. Makatênugitêgêssåhåcak-cakanipunugibédå.

  7. Rêrangkèningtêtêmbungansåhåracikaningtêmbung-têmbungingkangkanggémahyakakênciptå-råså-karså-karyaningtiyangmênikåwontêningkangdipunsêbutungkapanutawiidiom. Têmbungungkapanutawiidiom mênikångêmutêgêsingkangwiyartêbanipun. Sabênbåsåmênikåwontênungkapan(idiom)-ipunpiyambak-piyambakturinggihbédå-bédå. Upaminipunmakatên BåsåJawiBåsåIndonesia adolbagusjualtampang mêtudalangêdhélewatjalanraya mêtugodhongétumbuhdaunnya pamêtunélumayanpenghasilannyalumayan sawênginatassemalamsuntuk srêngéngémlêthèkmatahariterbit untuåndhåanaktangga Ungkapanutawiidiom ingnginggilawujudtêtêmbungansåhåracikaningtêmbungingkangngêmutêgêssåhåmakna (maksud) tartamtu, inggihmênikåingkangngêmutêgêséntar, irib-iriban (pêpindhan), paribasan, bêbasan, salokå, sanépå, cåndrå, sêngkalan, lsp. Dados, pancèntêbaningkawruhbåsåmênikåwiyarsangêt.

  8. Prêlukauninganbilihmiturutpamanggihipunpåråwinasisbåsåbakumênikåciri-cirinipunsampungumathok, inggihmênikå 1) paråmåsastranipunsampunmapan, bausastråutawikamus-ipunwontên; 2) båsåingkangmandhiri, inggihsampunmadêgpiyambak, botênnamungbåsåênggèn-ênggènan; 3) sêjarahsåhåkasusastranipunwontên, cêtha, wiwitabad IX dumugisaprikibotênwontênpêdhotipun; 4) kaginakakêndéningtiyangkathah, wiwitjamankinåsampunkaginakakêndéningsapéranganagêngbångså Indonesia ingkangkathahipunyutan.

  9. BåsåLimrahBåsåÉndah Wiwitisihbocahcilik, (aku) tansahngalamiorakapénak, kêrêpnêmucilåkå. Cilikmulå, uripkutansahkêtulå-tulåkêtali. Kêkarêpankangorabêcik, manåwådiujå, bisånjalarirusakinguripé. Sêdyåålå, yèndènujå, bisåmbabardadirubédåkangngrêrêbêdi. KandhamukangmangkonoikurakbisåmarakakéélingémarangpanggawéKandhamukangmangkonoiku, nggêgalaksing kurangprayogaracak, nênangikêmrêki, ngungkat-ungkatsinggat. Saiki akuwistuwa, umurkuwisluwihsakasatêngahtuwuh. Saiki akuwistuwå, mungguhåsrêngéngé, wisadohsåkåplêthèké, cêdhakmarangsurupé. Oraånåsababåpå-åpå, ujug-ujug Pak Guru kokbanjurdukå. Oraånåudanoraånåbarat, Pak Guru kokdukådadakan. WatakésiSutå, yènwismbrêngkunungorakênådiêluk, yènkêbênêrgampang, WatakésiSutåikuyènkakukåyåalu, yènlahdipréntahåpåbaéyåtumandang. lêmêskênåginawétali. Kowékokbanjurwêdiikugénéyètå? Wêdi-wêdi, åpåkangdadiwadimu, tå? Yènuripmunirukåyåkulonan, mêsthibakalnandhangorakapénak, prayogånganggoåcaranébangsamudhéwé, supåyåbisåtêntrêmuripmu. Manåwåparanmumangulon, aranmaranipêpêtêng, prayogåmangétanå, margåingsisihwétanikusangkaningpêpadhang Guru mênikåkêdahgadhahmanahsabar, agêngpangapuntênipun. Guru punikåkêdahawataksabar, maklum, momot, lanmêngku. BotênngintênbabarpisanmanawirêmbagipuntiyangmênikåbadhéBotênnyånåbotênndipébilihrêmbagipunméncla-ménclé. tiyangpunikåbadhéméncla-ménclé, bêbasanénjingkêdhêlé, sontêntémpé. Piyambakipunmênikåmilåsampunbotênkéngingdipuncriyosi, Piyambakipunbotênsagêdmêndhadéningmanahipunbotênpasahingpitutur. têmbungmanuhårå, botênsagêdlunturdéningpitutur. Guru pintêr, adatipundipun-gêgåcariyosipun. Guru sugihkawêgigan, ginêgåsagungginêmipun. Sênêngåtêtulungmarangliyan. Di mulungasungpitulung. Åjåsusahyèndicacad, åjåbungahyèndialêm. Åjågêlåcinédå, ingalêmaywåmacucu. Cilik (alus) bangêt. Lêmbuttan kênåjinumput. Bisåtiwikråmålanbisångilang. Sagêddados saklngkungagêng, lêmbatbotênkasatmripat. Luwihsåkåsapådhå-pådhå. Punjulingapapak. Gêgamansåkåwêsi. Tapakpaluningpandhé, sisaningguréndå.

  10. Gagasanutawiciptå-riptåingkangkalairakênsarånåbåså (dédéingkangsarånåsasmitåutawisarånåsolah-båwå), mênikåwontêningkangcaranipunnglairakênnamungsarånåbåsålimrahkémawon, saugêrsok-sintênåingkangmirêngutawimaossagêdmangrêtosdhatêngmaksudkajêngipuningkangdipunwêdharakên. Ananging, wontêningkangcaranipunnglairakênmawibåsåingkangdipuntåtåsaé, runtut, ngantosdumugibåsåingkangéndah. Makatênugitiyangnyêratsêratibêr, tiyangnganggit, wontêningkangnamungnêngênakênisinipunkémawon. Manawiisinipunsampunsagêddipunmangrêtosidéningtiyangingkangmaoskémawon, inggihsampuncêkap. Nangingwontênkémawoningkangnggatosakênbasanipun, ngudikanthisaèstusupadosdhapukaningbasanipunsagêdtrêpkalihankasusastran, inggihmênikåsagêgmujudakênbåsåingkangisikaéndahan. Ingngandhapmênikåtulådhåbåsålimrahsåhåbåsåéndah, inggihbåsåingkangtrêputawinglênggahikasusastran. BÅSÅ LIMRAH SÅHÅ BÅSÅ ÉNDAH

  11. Waosan(teks) ing kuliahmênikå kasêrat mawiaksårå Jåwå adhêdhasar utawi kapêthik wêtah saking puståkå SêratKridhåsastrå (Mangunwidjåjå, 1915: 1-15); “GréndåBudåyå 1” saking puståkå SastraGitaWitjara(Hadiwidjana, 1953: 6); såhå“SêratWulangrèh” saking puståkå PuspåWarni(1930: 2-11). Wêkdal samênikå, puståkå-puståkå kasêbut sampun angèl pados-padosanipun, milå waosansaking puståkå-puståkå kasêbut dipunlêstantunakên wontên ing bukumênikå murih taksih sagêd kawaos såhådipunmangrêtosikadospundi mênggah sêratan såhåisiningwaosaningpuståkå-puståkå kasêbut. Waosaningkangkapêthik wêtah saking puståkå-puståkåingnginggilmênikåkawaoså, kadamêlå sêratanLatinipun, kapadosånå têgêsing têmbung-têmbungipunlumantarbausastrå, karingkêsåisinipun, kasantunå båsåningtekskanthi båså Indonesia ingkangbakuturinggih lêrês, såhåkadamêlåpitakènan-pitakènanngéngingibabingkangdèrèngdipunmangrêtosi. 1. Pêthikan WaosansakingSêratKridhåSastrå(kathahipun 15 kåcå) 2. Pêthikan Waosan“GréndåBudåyå” saking buku SastraGitaWitjara(kathahipun 3 kåcåwontên 25 warnipiwulang) 3. Pêthikan Waosan“SêratWulangrèh” saking buku PuspåWarni(kathahipun 9 kåcå) Waosaningnginggilngêwratbabngèlmu båså, sastrå, såhå budåyåJawi. Garapan : Waosankasêbut kawaoså såhåkawawasåsakingpéranganingngèlmu båsåJawi, péranganingngèlmu sastråJawi, såhå péranganingngèlmu budåyåJawi. Wondénéwujudingwaosanipunkadosingngandhapmênikå. WAOSAN INGKANG KASÊRAT MAWI AKSÅRÅ JÅWÅ

  12. SABÊN MAHASISWA KADHAWUHAN MAOS, NDAMÊL ALIH TULIS, SÅHÅ ALIH BÅSÅ (TERJEMAHAN )SALAH SATUNGGALING TEKS SAKING BUKU SASÅNÅ SASTRÅ. SABÊN MAHASISWA KADHAWUHAN NGANDHARAKÊN MÊNÅPÅ KÉMAWON ISINIPUN, MÊNÅPÅ KÉMAWON MUNPANGATIPUN TUMRAP GÊSANGIPUN SÅHÅ PAMANGGIHIPUN NGÉNGINGI BAB ISINING TEKS. UJIAN AKHIR SEMESTER

More Related