Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII II, :)…

1. Witam Państwa na wykładzie z MAKROEKONOMII II, :)…

2. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwi-czeń. ABY ZALICZYĆ ĆWICZENIA, musicie Państwo na ćwi- czeniach i na KOLOKWIUM zdobyć odpowiednią liczbę punktów.

3. Reguły gry (MAKRO II na studiach dziennych SGH)1. Aby zaliczyć semestr, wystarczy zebrać 50 ze 100 możliwych do zdobycia punktów. 100 punktów można zarobić, pisząc sprawdzian z wykładu i literatury, czyli tzw. KOLOKWIUM. Punkty czekają na Państwa również na ćwiczeniach. Prowadzący rozdaje je np. za: a/ celne wypowiedzi, b/ odpowiedzi na pytania, c/ rozwiązywanie zadań. Punkty przeliczane są na oceny zaliczeniowe wedle takiej oto tabeli:

4. 2. Zdobywaszy zaliczenie, można przystąpić do egzaminu… ABY ZDAĆ EGZAMIN, wystarczy zdobyć 50 punktów (do wzięcia jest znowu 100 punktów). Przelicza się je na ocenę wedle tej samej tabeli. W części ustnej egzaminu, która ma formę krótkiej roz-mowy, biorą udział studenci chcący poprawić swą ocenę (np. z 4 na 5). W wyniku tej rozmowy ocena może zostać podwyższona lub ob-niżona.

5. ŹRÓDŁA WIEDZY: 1. WYKŁAD

6. ŹRÓDŁA WIEDZY: 1. WYKŁAD 2. ĆWICZENIA

7. ŹRÓDŁA WIEDZY: 1. WYKŁAD 2. ĆWICZENIA3. SERWIS INTERNETOWY www.podstawyekonomii.pl/makroekonomia2/

8. MAKROEKONOMIA II Wykorzystuję podręczniki: 1. R. Dornbusch, S. Fischer i R. Startz: Macroeconomics, McGraw-Hill 2003. 2. G. Mankiw: Macroeconomics, Worth Publishers 1994. 3. D. Miles, A. Scott: Macroeconomics, John Wiley & Sons, Inc. 2005. 4. M. Gärtner: Macroeconomics, Pearson Education Limited 2003. 5. M. Burda, Ch. Wyplosz: Macroeconomics. A European Text, Oxord University Press 2009 (5th edition). * Zakładam opanowanie przez studentów podstaw makroekonomii (zob. np.: B. Czarny: Podstawy ekonomii, PWE 2011). Skrypt do wykładu jest dostępny w internecie.

9. MAKROEKONOMIA II SPIS TREŚCI: 1. RACHUNKOWOŚĆ SPOŁECZNA 2. KONSUMPCJA 3. INWESTYCJE 4. RYNEK PIENIĄDZA 5. WZROST GOSPODARCZY I 6. WZROST GOSPODARCZY II 7. MODEL IS-LM I 8. MODEL IS-LM II 9. ZAGREGOWANA PODAŻ, PŁACE, CENY I BEZROBOCIE 10. TEORIA PARYTETU SIŁY NABYWCZEJ 11. POLITYKA GOSPODARCZA W GO I 12. POLITYKA GOSPODARCZA W GO II * Uwaga! Na ostatnim wykładzie w semestrze, czyli tuż przed egza-minem, :), odbędzie się kolokwium z makroekonomii II. Warszawa, 2 października 2012 r. Bogusław Czarny

10. UWAGA!Do kolokwium i do egzaminu obowiązuje znajomość CAŁEGO skryptu internetowego i – dodatkowo - INFORMACJI PRZEKA-ZANYCH LUB WSKAZANYCH NA WYKŁADZIE.

11. RACHUNKI MAKROEKONOMICZNE

12. 1. PRODUKT KRAJOWY BRUTTO I SPOSOBY JEGO OBLI-CZANIA. 1.1. PKB SUMĄ WYDATKÓW NA DOBRA FINALNE. Aby obliczyć wynik rocznej pracy społeczeństwa w gospodarce otwartej, sumujemy roczne wydatki na nowe dobra finalne. To się nazywa WYDATKOWA METODA (ang. expenditureapproach) liczenia PKB. Chodzi o: wydatki konsumentów na konsumpcję, C, wydatki firm na inwestycje, I, wydatki państwa na zakup dóbr, G, wydatki zagranicy na dobra wytworzone w naszym kraju, X. Pomniejszona o zakupy dóbr zagranicznych (import, Z) suma tych wydatków stanowi produkt krajowy brut-to (PKB, Y). Y = C + I + G + X - Z.

13. 1.2. PKB SUMĄ DOCHODÓW CZYNNIKÓW PRODUKCJI W danym okresie suma wartości kupionych przez konsumentów, firmy, państwo i zagranicę nowych dóbr finalnych równa się sumie dochodów właścicieli czynników użytych w celu wyprodu-kowania tych dóbr. A zatem PKB można również obliczyć, sumu-jąc te dochody. To się nazywa DOCHODOWA METODA (ang. income approach) liczenia PKB. Oto jej uzasadnienie.

14. WARTOŚĆ DÓBR FINALNYCH SKŁADA SIĘ Z ZYSKU, PŁAC, czyli wynagrodzenia pracy I Z WYNAGRODZENIA WŁAŚCI-CIELI dóbr pośrednich ostatniego rzędu, czyli np. BOGACTW NATURALNYCH. W D F Z PWDP1 Z P WDP2 ......... Z P WDPO Z P gdzie: WDF - utarg producenta dobra finalnego. Z – zysk. P – płace. WDP1 - utarg producentów dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”. WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „drugiego rzędu”. WDPO - utarg producentów (właścicieli) dóbr pośrednich „ostat-niego rzędu”, czyli np. bogactw naturalnych.

15. Wartość powstałych w ciągu roku dóbr finalnych (czyli PKB) składa się zA: 1. Zysku właścicieli kapitału rzeczowego (maszyny, urzą-dzenia techniczne, budowle, budynkiB). 2. Płac pracowników; 3. KOSZTÓWRZECZOWYCH (wartość zużywanych dóbr pośrednich). Te KOSZTY RZECZOWE są wartością dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”, bezpośrednio zużywanych przy pro-dukcji dóbr finalnych. (WDP1 – wartość dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”) ----------------- A Zakładam, że „ziemia” jest rodzajem kapitału. B Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

16. Jednak wartość dóbr pośrednich „pierwszego rzędu” też składa się z: 1. Zysku. 2. Płac. 3. KOSZTÓW RZECZOWYCH, czyli – tym razem wartości dóbr pośrednich „drugiego rzę-du”, zużywanych do produkcji dóbr pośrednich „pierw-szego rzędu”. (WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „drugiego rzędu”) I tak dalej…

17. Posuwając się „w głąb” procesu produkcji dowolnego dob-ra finalnego, odkrywamy w końcu, że producent dóbr poś-rednich kolejnego rzędu nie zużywa dóbr pośrednich. Wartość tych dóbr pośrednich „ostatniego rzędu” (czyli utarg producentów dóbr pośrednich „ostatniego rzędu”, UPDP1 )w całości składa się z dochodów właścicieli czyn-ników.

18. WARTOŚĆ DÓBR FINALNYCH SKŁADA SIĘ Z ZYSKU, PŁAC, czyli wynagrodzenia pracy I Z WYNAGRODZENIA WŁAŚCI-CIELI dóbr pośrednich ostatniego rzędu, czyli np. BOGACTW NATURALNYCH. W D F Z PWDP1 Z P WDP2 ......... Z P WDPO Z P gdzie: WDF - utarg producenta dobra finalnego. Z – zysk. P – płace. WDP1 - utarg producentów dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”. WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „drugiego rzędu”. WDPO - utarg producentów (właścicieli) dóbr pośrednich „ostat-niego rzędu”, czyli np. bogactw naturalnych.

19. A zatem PKB obliczony metodą wydatkową (Y1) jest rów-ny PKB obliczonemu metodą dochodową (Y2). Y1=Y2

20. DYGRESJA Jest jeszcze metoda PRODUKCYJNA(ang. production approach). PKB jest sumą WARTOŚCI DODANEJ w gospodarce. WARTOŚĆ DODANA (ang. value addad) jest różnicą wartości sprzedanych dóbr i kosztu kupionych w celu ich wyprodukowania dóbr pośrednich. Na rysunku tworzonej przez kolejnych producentów war-tości dodanej odpowiadają zsumowane zysk i płace powstające przy produkcji, kolejno, dóbr finalnych, dóbr pośrednich pierw-szego rzędu, dóbr pośrednich drugiego rzędu itd. Ponieważ wartość dóbr pośrednich ostatniego rzędu, WDPO, składa się wyłącznie z wartości dodanej, suma wartości dóbr finalnych jest równa sumie wartości dodanej. UPDF Z PWDP1 Z P WDP2 ......... Z P WDPO Z P KONIEC DYGRESJI

21. 2. PRZYPŁYWY I ODPŁYWY (ang. injections, leakages). Obrazem powstawania i podziału PKB na dochody właścicieli czynników produkcji jest model RUCHU OKRĘŻNEGO WY-DATKÓW I DOCHODÓW W GOSPODARCE.

22. 2.1. RUCH OKRĘŻNY WYDATKÓW I DOCHODÓW W GOSPO- DARCE. X Z I S Y1 = C+I+G+X-Z C G GOSPODARSTWA PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWO DOMOWE Y Y = Y -NT NT=T – B d d 2 2 OZNACZENIA: C – wydatki gospodarstw domowych na konsumpcyjne dobra finalne; S – oszczędności; Z – import; X – eksport; I – prywatne inwestycje; Td– podatki bezpośrednie; G – wydatki państwa na zakup dóbr; B – zasiłki wypłacane przez państwo; (NT = Td – B) – podatki netto; Y1 – suma wydatków na dobra wchodzące w skład PKB; Y2 – równa wydatkom na dobra wchodzące w skład PKB suma dochodów właścicieli czynników; Yd – dochód do dyspozycji gospodarstw domowych.

23. X Z I S Y1 = C+I+G+X-Z C G GOSPODARSTWA PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWO DOMOWE Y Y = Y - NT NT=T – B 2 d 2 d 1. Konsumenci nie wydają całych dochodów na konsumpcję dóbr wytworzonych w kraju... ODPŁYWY Z RUCHU OKRĘŻNEGO– dochody gospodarstw do-mowych, które nie są wydawane na krajowe dobra konsumpcyjne. 2. Produkty finalne od przedsiębiorstw kupują nie tylko gospodars-twa domowe za dochody ze sprzedaży czynników... PRZYPŁYWY DO RUCHU OKRĘŻNEGO- dochody przedsię-biorstw, które nie są wydatkami gospodarstw domowych sfinanso-wanymi dzięki sprzedaży czynników.

24. X Z I S Y1 = C+I+G+X-Z C G GOSPODARSTWA PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWO DOMOWE Y Y = Y - NT NT=T – B 2 d 2 d ODPŁYWY: oszczędności (S), podatki netto (Td-B), import (Z). PRZYPŁYWY: inwestycje (I), wydatki państwa na dobra (G), eksport (X). * Oczywiście istnieją inne odpływy (np. wysyłane do ojczyzny zarob-ki gastarbeiterów pracujących w naszym kraju) i przypływy (np. przesyłane do kraju zyski zagranicznych filii naszych firm). Pomi-jamy je, chcąc uprościć analizę.

25. 2.2. RÓWNOŚĆ PRZYPŁYWÓW I ODPŁYWÓW. Z naszego modelu ruchu okrężnegowynika, że przypływy ZAWSZE równają się odpływom. Przecież: X Z I S Y1 = C+I+G+X-Z C G GOSPODARSTWA PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWO DOMOWE Y Y = Y - NT NT=T – B 2 d 2 d (1) Y1= C + I + G + X – Z. (2) Y1= Y2. → I+G+X = S+NT+Z. (3) Y2 = S + C + NT.

26. W modelu ruchu okrężnego odpływy ZAWSZE równają się przypły-wom: (1) Y1= C + I + G + X – Z. (2) Y1= Y2. → I + G + X = S+ NT + Z. (3) Y2 = S + C + NT. Natomiast w modelu keynesowskim w stanie krótkookresowej nierównowagi gospodarki suma planowanych wydatków: Ipl + Gpl + XplMOŻE różnić się od sumy planowanych dochodów: Spl + NTpl + Zpl. (Ludzie chcą wydać mniej lub więcej, niż wynoszą ich dochody). Faktyczne inwestycje, I, i oszczędności, S, różnią się wtedy od plano-wanych, Ipl i Spl, co zapewnia równość odpływów i przypływów (zob. ZADANIE 1 NA KOŃCU TEGO ROZDZIAŁU).

27. 3. ZASTOSOWANIA RÓWNANIA: I + G + X = S+ NT + Z. Z równości odpływów i przypływów, I+G+X=S+NT+Z, wynikająważne wnioski, dotyczącestosunku wielkości występujących w nim zmiennych, czyli STRUKTURYGOSPODARKI. Umożliwiają one interpretację tego, co dzieje się w gospodarce.

28. 3.1. BILANS WYDATKÓW I DOCHODÓW SEKTORA PRYWAT-NEGO, SEKTORA PUBLICZNEGO I ZAGRANICY. • I + G + X = S+ NT + Z (S – I) = (G – NT) + (X – Z)(1) • Posługując się nawiasami, pogrupowałem zmienne w pary. Oto ich interpretacja: • (G–NT) – różnica wydatków publicznych i wpływów z opodatkowa-nia netto (STAN BUDŻETU PAŃSTWA). • (X–Z) - różnica eksportu i importu (STAN BILANSU HANDLO-WEGO). • (S–I) –RÓŻNICA DOCHODÓW I WYDATKÓW SEKTORA PRY- WATNEGO.

29. DYGRESJA (S–I) – różnica dochodów i wydatków sektora prywatnego. Co to znaczy? Y2=C+S+NT to dochody sektora prywatnego (gospodarstw domo-wych i przedsiębiorstw) (ich podział opisuje dolna część modelu ru-chu okrężnego). C+I+NT to wydatki sektora prywatnego (gospodarstw domowych i przedsiębiorstw) (raz jeszcze przyjrzyj się modelowi ruchu okrężne-go...). Zatem różnica dochodów i wydatków sektora prywatnego równa się: (C+S+NT) - (C+I+NT) = (S-I). KONIEC DYGRESJI X Z I S Y1 = C+I+G+X-Z C G GOSPODARSTWA PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWO DOMOWE Y Y = Y - NT NT=T – B 2 d 2 d 29

30. Czego dowiadujemy się z równania (1): (S – I) = (G – NT) + (X – Z)? Otóż ewentualnej nadwyżce dochodów nad wydatkami sektora pry-watnego (S-I) nad jego wydatkami ODPOWIADA nadwyżka wydatków sektora publicznego i (lub) zagranicy nad ich dochodami. To ustalenie pozwala lepiej zrozumieć procesy zachodzące w gospo-darce (zob. następne slajdy).

31. Informacji o zmiennych z równania (S–I)=(G–NT)+(X–Z) dostar-czają krajowe systemy rachunkowości społecznej (ang. national in-come accounts). Oto przykład z 1999 r.; poszczególne wielkości wy-rażono w % PKB: G-NT - - - - - - Np. pomyśl o Irlandii. Co właściwie działo się tu z nadwyż-ką dochodów sektorów prywatnego i publicznego nad ich wydat-kami?

32. A co powiesz o Francji i Hiszpanii? Jak kraje te finansowały deficyt budżetowy? G-NT - - - - - -

33. Jednak np. Portugalia i Grecja finansują deficyt budżetu środkami zagranicznymi... G-NT - - - - - -

34. Zaś Stany Zjednoczone, które również są dłużnikiem świa-taA, mają nadwyżkę, nie deficyt budżetu. Środki zagraniczne służą tu finansowaniu nadwyżki prywatnych inwestycji nad oszczędnoś-ciami obywateli. -------- AZ-X>0; zatem amerykański deficyt handlowy jest finansowany m. in. emisją krajo-wych papierów wartościowych dla zagranicy. G-NT - - - - - -

35. 3.2. OD CZEGO ZALEŻY WIELKOŚĆ INWESTYCJI W KRA-JU? I + G + X = S+ NT + Z → S + (NT – G) = (X – Z) + I. (2) Czego dowiadujemy się o gospodarce z równania (2)? Otóż, okazuje się, że wielkość inwestycji w kraju, I, zależy od wielkości tzw. oszczędności narodowych [S+(NT–G)] i salda bilansu handlowego (X–Z).

36. S + (NT – G) = (X – Z) + I. TO ZASKAKUJĄCE: Poprawie bilansu handlowego (X-Z) – PRZY STAŁYCH OSZ-CZĘDNOŚCIACH NARODOWYCH, S+(NT–G)– towarzyszy zmniejszenie się inwestycji prywatnych, I. Natomiast pogorszeniusię bilansu handlowego– PRZY STAŁYCH OSZCZĘDNOŚCIACH NARODOWYCH – towarzyszy zwiększenie się prywatnych inwestycji. JAK TO MOŻLIWE?

37. S + (NT – G) = (X – Z) + I. Otóż np. pogorszenie się bilansu handlowego oznacza: 1. spadek eksportu, X, i (lub) 2. wzrost importu, Z. Ad. 1. Mniej niż do tej pory naszych oszczędności narodowych [S+(NT–G)] ucieka za granicę, finansując naszą nadwyżkę bilansu handlowego. Pozostając w kraju, te oszczędności powodują wzrost zapasów lub wzrost prywatnych inwestycji produkcyjnych (czyli wzrost inwestycji, I).A Ad. 2. Większa niż do tej pory część oszczędności narodowych [S+(NT–G)] zagranicy przybywa do kraju, finansując nasz rosnący deficyt bilansu handlowego, a „przy okazji” także rosnące inwes-tycje sektora prywatnego.B ------------------------- A Gdyby te krajowe oszczędności finansowały wydatki państwa, oszczędności narodowe – wbrew założeniu – nie byłyby stałe, lecz zmniejszyłyby się. B Gdyby te zagraniczne oszczędności finansowały wydatki państwa, oszczęd-ności narodowe – wbrew założeniu – nie byłyby stałe, lecz zmniejszyłyby się.

38. 3.3. ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY A ZALEŻNOŚĆ STRUK-TURALNA. Mechaniczne posługiwanie się równaniem przypływów i odpływów skutkuje błędami. I + G + X = S+ NT + Z  I = S + NT – G + Z – X. (3) Czyżby zwiększenie podatków, NT, o 1 mld zł powodowało wzrost inwestycji o 1 mld zł? Wszak: I=S+NT–G+Z–X? Zwolennik takiego poglądu zakłada, że wzrost podatków NT o 1 mld nie zmieni innych niż inwestycje, I, przypływów i odpływów. Tymczasem...

39. 3.3. ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY A ZALEŻNOŚĆ STRUK-TURALNA. Mechaniczne posługiwanie się równaniem przypływów i odpływów skutkuje błędami. I + G + X = S+ NT + Z  I = S + NT – G + Z – X. (3) Czyżby zwiększenie podatków, NT, o 1 mld zł powodowało wzrost inwestycji o 1 mld zł? Wszak: I=S+NT–G+Z–X? Zwolennik takiego poglądu zakłada, że wzrost podatków NT o 1 mld nie zmieni innych niż inwestycje, I, przypływów i odpływów. Tymczasem... …analiza równania (3) ujawnia, że wzrost NT może skutkować np. takim samym wzrostem G (bez zmiany I) lub równym co do wielkości bezwzględnej spadkiem S (znowu bez zmiany I). W obu przypadkach równanie: I=S+NT–G+Z– X pozostanie prawdziwe, a inwestycje się nie zwiększą.

40. DEFICYTY BLIŹNIACZE (ang. twin deficits) to występujące jedno-cześnie deficyt budżetowy i deficythandlowy. Dyskusje o przyczynach powstania deficytów bliźniaczych w USA w końcu XX w. dostarczają przykładu, wynikających z mylenia zależ-ności strukturalnej i związku przyczynowego, sporów, towarzyszą-cych wykorzystaniu równaniaprzypływów i odpływów.

41. Dla jednych deficyt budżetowy w Stanach był przyczyną deficytu handlowego. Ich zdaniem zrównoważenie handlu zagranicznego wymagało usunięcia deficytu budżetowego. Wszak: I + G + X = S+ NT + Z  (X – Z) = (S – I) + (NT – G). (4) A zatem im mniejsze (NT–G), tym – ceterisparibus– mniejsze (X–Z)!

42. Inni sądzili, że to spowodowany protekcjonizmem Europy i Japonii deficyt handlowy był przyczyną deficytu budżetowego. Wszak: I + G + X = S+ NT + Z  (NT-G)=-S+I+(X–Z). (5) A zatem, im mniejsze (X-Z), tym – ceteris paribus – mniejsze (NT–G)!

43. Jeszcze inni uważali, że toniedostatek prywatnych oszczędności spowodował deficyt handlowy. Wszak: I + G + X = S+ NT + Z  (X – Z) = (S – I) + (NT – G). (6) A zatem, im mniejsze (S – I), tym – ceteris paribus – mniejsze (X – Z)!

44. Kto ma rację w takich sporach, zależy od natury związków przyczy-nowych zmiennych z równania przypływów i odpływów (np. związ-ków (X–Z), (S–I) i (NT–G).

45. Dla jednych deficyt budżetowy w Stanach był przyczyną deficytu handlowego. Wszak: I + G + X = S+ NT + Z  (X – Z) = (S – I) + (NT – G). (4) A zatem im mniejsze (NT–G), tym – ceteris paribus – mniejsze (X–Z)! Otóż deficyt budżetowy [(NT–G)<0] rzeczywiście MOŻE być przyczyną deficytu handlowego [(X–Z)<0]. Np. ekspansywna polityka fiskalna i deficyt budżetowy mogą doprowadzić do zwięk-szenia się produkcji, Y, i – przy danej krańcowej skłonności do im-portu, KSI - importu, Z. Efektem może być deficyt bilansu handlo-wego.

46. Inni sądzili, że to spowodowany protekcjonizmem Europy i Japonii deficyt handlowy był przyczyną deficytu budżetowego. Wszak: I + G + X = S+ NT + Z  (NT-G)=-S+I+(X–Z). (5) A zatem, im mniejsze (X-Z), tym – ceteris paribus – mniejsze (NT–G)! Deficyt handlowy [(X - Z)<0] MOŻE okazać się przyczyną deficytu budżetowego [(NT – G) < 0]. Np. duży import, Z, może za-stępować produkcję krajową, Y, powodując zmniejszenie się wpły-wów z opodatkowania, NT (NT = t•Y), i – deficyt budżetu.

47. Jeszcze inni uważali, że to niedostatek prywatnych oszczędności spo-wodował deficyt handlowy. Wszak: I + G + X = S+ NT + Z  (X – Z) = (S – I) + (NT – G). (6) A zatem, im mniejsze (S – I), tym – ceteris paribus – mniejsze (X – Z)! Małe prywatne oszczędności [(S–I)<0] MOGĄ spowodować deficyt handlowy [(X-Z)<0]. Np. spadek oszczędności, S, może oznaczać du-żą konsumpcję, C, i duże: wydatki zagregowane, AE, produkcję, Y, i – import, Z. Efektem może być zatem deficyt bilansu handlowego.

48. Jeszcze inni uważali, że to niedostatek prywatnych oszczędności spo-wodował deficyt handlowy. Wszak: I + G + X = S+ NT + Z  (X – Z) = (S – I) + (NT – G). (6) A zatem, im mniejsze (S – I), tym – ceteris paribus – mniejsze (X – Z)! Małe prywatne oszczędności [(S–I)<0] MOGĄ spowodować deficyt handlowy [(X-Z)<0]. Np. spadek oszczędności, S, może oznaczać du-żą konsumpcję, C, i duże: wydatki zagregowane, AE, produkcję, Y, i – import, Z. Efektem może być zatem deficyt bilansu handlowego. * Oto wniosek: ŻEBY USTALIĆ, KTO MA RACJĘ, TRZEBA ZBADAĆ ZACHO-WANIE ODNOŚNYCH ZMIENNYCH. (NP.: CZY NAPRAWDĘ KONSUMPCJA I IMPORT ROSŁY, POWODUJĄC POGORSZE-NIE SALDA BILANSU HANDLOWEGO?

49. 4. INNE RACHUNKI MAKROEKONOMICZNE: BUDŻET PAŃSTWA I BILANS PŁATNICZY. Dwa inne rachunki makroekonomiczne: BUDŻET PAŃSTWA i BILANS PŁATNICZY uzupełniają i uszczegóławiają informacje o przypływach i odpływach zawarte w modelu ruchu okrężnego.

50. BUDŻET PAŃSTWA uzupełnia i uszczegóławia informacje o wy-datkach, G, i dochodach państwa, NT, oraz pokazuje, jak finanso-wany jest ewentualny deficyt budżetowy. BILANS PŁATNICZY BUDŻET PAŃSTWA X Z I S Y1 = C+I+G+X-Z C G GOSPODARSTWA PRZEDSI BIORSTWA PAŃSTWO Ę DOMOWE Y Y = Y - NT NT=T – B 2 d 2 d