380 likes | 945 Views
ชูศรี พิศลยบุตร ประธานคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในคน Mahidol University,Institutional Review Board .(MU IRB). ระเบียบวิธีวิจัย(Research Methodology) :. ขอบเขต : ปัญหาที่พบได้ในการreview. 1.Title 2. Rationale &Background 3.Objectives 4.Sample size calculation(อจุฬาลักษณ์)
E N D
ชูศรี พิศลยบุตร ประธานคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในคน Mahidol University,Institutional Review Board.(MU IRB) ระเบียบวิธีวิจัย(Research Methodology):
ขอบเขต: ปัญหาที่พบได้ในการreview • 1.Title • 2. Rationale &Background • 3.Objectives • 4.Sample size calculation(อจุฬาลักษณ์) • 5 Recruitment process • 6.Subject Allocation • 7.Methods • 8.Scientific misconduct • 9.Ethical misconduct • 10.Research misconduct
ไทย-อังกฤษ ไม่ตรงกัน - ควรตรงกัน word by word(เพื่อทราบว่าเป็นเรื่องเดียวกัน) 1.Title ชื่อเรื่อง:
2.Rationale & Background : Rationale น้อยหากมีคนทำแล้ว แต่ยังไม่มีในคนไทย หรือยังมีคนทำน้อย ควรตั้งคำถามวิจัยที่ยังไม่รู้คำตอบ นำไปใช้ประโยชน์ได้ การ review ที่ไม่ update ที่จริงอาจมีคำตอบอยู่แล้ว ควร review updateที่สุด (ถ้ามีถึง 2012 ยิ่งดี)
3.Objective:วัตถุประสงค์ วัตถุประสงค์กว้าง ไม่เจาะจง เช่นเพื่อศึกษาการใช้เลเซอร์..(ทำให้นึกไม่ออกว่าจะทำอะไร) ควรชัดเจน เช่นวัตถุประสงค์หลักคือ ต้องการศึกษาประสิทธิผลของการใช้เลเซอร์..ในผู้ป่วย..โดยเปรียบเทียบกับ... ถ้าตั้งคำถามวิจัยได้ก็ยิ่งดี เช่น การใช้เลเซอร์ร่วมกับโปรแกรมA จะได้ผลดีในการระงับปวดข้อศอกได้ดีกว่าการใช้โปรแกรมAอย่างเดียวหรือไม่
4.Sample size calculation : ไม่คำนวน ทำไมต้องคำนวน? อจุฬาลักษณ์ ถ้าขนาดตัวอย่างน้อยไป อาจสรุปผิด - สรุปว่าต่างกัน ผิดได้ไม่เกิน 5/100 alpha error - สรุปว่าไม่ต่างกัน ที่จริงต่าง ผิดได้ไม่เกิน20/100 (beta error, power ไม่พอ ขนาดตัวอย่างไม่พอที่จะเห็นว่ามันต่างกัน) ถ้าขนาดตัวอย่างมากไป เสียเวลา เปลืองเงิน เปลืองตัวผู้เข้าร่วมวิจัย
Pitfalls in Research Methodology ขนาดตัวอย่าง - มากกว่า80% ใช้ สูตร หนึ่งในสี่สูตรนี้ n= N (1+d2N) 1. กลุ่มเดียว 1.1 สำรวจ Yamane 1.2 อุบัติการ 2. สองกลุ่ม เปรียบเทียบ 2.1- เปรียบเทียบ primary outcome เป็น mean,SD 2.2เปรียบเทียบ primary outcome เป็น %, proportion - ไม่จำเป็นต้องใช้สูตรก็ได้ โดย ใส่ชื่อprogram และparameters ที่ใช้ในprogram ให้ครบ มีปัญหาต้องการปรึกษาทางสถิติ โทรมา. MU- Cerif 4
5.recruitment process ไม่มีรายละเอียด การเข้าถึงกลุ่มตัวอย่าง. ทำที่ใด โดยใคร • รบกวนความเป็นส่วนตัว(privacy)? • รบกวนข้อมูลความลับ(confidentiality)? • ผู้ให้การรักษาเป็นผู้เชิญชวน(coercion, undue influence) • โทรศัพท์ไปเชิญชวน ติดตามผลการรักษาเพื่อการวิจัย. เหมาะสมหรือไม่
Pitfalls in Research Methodology 6. Subject allocation การจัดผู้ร่วมวิจัยเข้ากลุ่มไม่ชัดเจน เช่นการจับฉลาก ไม่ระบุ การจัดผู้ร่วมเข้ากลุ่มสำคัญอย่างไร? ถ้าผู้วิจัยทราบก่อนว่าผู้ป่วยคนถัดไปจะอยู่ในกลุ่มไหน ก็จะมีอคติในการเลีอกได้, เลือกคนดีๆเข้ากลุ่มศึกษา = selection bias การป้องกันไม่ให้ทราบล่วงหน้าได้คือการนำเลขประจำ กลุ่มใส่ซองปิดผนึก แล้วเลือกผู้ป่วยก่อนเปิดซอง การทำให้เดาไม่ได้ว่าคนต่อไปอยู่กลุ่มไหน โดยให้มีการกระจายใกล้ เคียงกันคือการใช้เลขสุ่มจากคอมพิวเตอร์ 4
Pitfalls in Research Methodology Subject allocation • จับฉลากไม่ดีอย่างไร?ถ้าใช้ฉลาก 2 ใบ, ลูกบอล 2 ลูก จะทำให้ทราบก่อนว่าคนที่จะเข้ามาใหม่จะอยู่ในกลุ่มไหนทำให้เกิดอคติในการเลือก(selection bias) • ทำฉลาก 20 ใบ โอกาสที่จะบังเอิญจับได้กลุ่มใดกลุ่มหนึ่งมากกว่า อีกกลุ่มหนึ่ง เช่น ทำไป 8 รายบังเอิญได้ กลุ่มควบคุม 6 ไปกลุ่มศึกษา 2 ราย ที่เหลือ อีก12 ใบ จะมีกลุ่มศึกษา8ราย กลุ่มควบคุมเพียง4ราย = imbalance probability allocation • โอกาสที่จะถูกเลือกเข้ากลุ่มควรจะใกล้เคียงกัน ทุกครั้ง 4
Allocation concealmentการจัดเข้ากลุ่มอย่างปกปิด Allocation concealment to prevent selection bias ปกปิดในการเลือกเข้ากลุ่ม Blindness to prevent measurement bias ปกปิดในการวัด outcome Block randomization to prevent inadequate probability ทำให้โอกาสถูกเลือกเข้ากลุ่มใกล้เคียงกันตลอด
วิธีการ:ถ้าคำนวนได้20 คนต่อกลุ่ม,กลุ่มA กับกลุ่มB 1.ทำ Block of 4ก่อน จะได้6block เสมอ 2.ใส่เลขประจำblock ABAB BABA ABBA BBAA AABB BAAB 3 6 1 2 5 4
3.จากนั้นเข้าprogram random.org ใช้เลข1-6 ได้เลขมาชุดหนึ่ง5,2,1,1,2,5,2,4,4,4 4.เอามาเรียง block ตามเลข AABB AABB ABAB BABA BABA ABAB 5 2 2 5 1 1 BABA BBAA BBAA BBAA 2 4 4 4
A A B B B A 5.จากนั้นเอามาเรียงต่อกันทั้งหมด 40 ตัว 6.นำมาใส่ซอง 40 ซองตามลำดับ AABBBABAABABABABBABAAABBBABABBAABBAABBAA
A A B B B A 7.จากนั้นเลือกผู้ป่วยตามinclusion criteria ผู้ป่วยตกลงใจเข้าร่วมแล้วเรียบร้อย 8.ลงID ผู้ป่วยที่หลังซองแล้วค่อยเปิดซอง
ID01 A A B B B จากนั้นเลือกผู้ป่วยตามinclusion criteria ผู้ป่วยตกลงใจเข้าร่วมแล้วเรียบร้อย ลงID ผู้ป่วยที่หลังซอง แล้วค่อยเปิดซอง
A B B จากนั้นเลือกผู้ป่วยตามinclusion criteria ผู้ป่วยตกลงใจเข้าร่วมแล้วเรียบร้อย ลงID ผู้ป่วยที่หลังซองก่อนการเปิดซองเพื่อทราบกลุ่ม 9.ทำเช่นนี้ไปเรื่อยๆจนครบ40ค่ะ ID01 ID02 ID03
ใช้คำว่า"ผู้เข้าร่วมการวิจัยจะได้รับการสุ่มเข้ากลุ่มโดยใช้เลขสุ่มจากโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ใส่ในซองปิดผนึก"ใช้คำว่า"ผู้เข้าร่วมการวิจัยจะได้รับการสุ่มเข้ากลุ่มโดยใช้เลขสุ่มจากโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่ใส่ในซองปิดผนึก" แทนคำว่า"เข้ากลุ่มโดยการจับฉลากนะคะ"
Pitfalls in Research Methodology 7.Method วิธีการศึกษา ไม่ได้ระบุว่าผู้ทำการวัดผลทราบหรือไม่ว่าผู้ป่วยอยู่กลุ่มไหน. ฝังเข็มเอง วัดเอง. ฝึกเองวัดเอง • ถัาผู้วัดผลทราบอาจมีอคติในการวัด= measurement bias • ถ้าผู้เข้าร่วมวิจัยทราบ อาจเกิดอคติในการวัดผลเช่นกัน • ดังนั้นถ้าทำได้ควรเป็น randomized double blind placebo controlled trial (RCT) • เช่นให้คนอื่นวัด ใช้ยาเทียม การทำเทียม(sham operation)เป็นต้น 4
Pitfalls in Research Methodology Method มี 1contamination(การปนเปื้อน) 2confounder(ตัวกวน) 3co- intervention (ตัวช่วย) • ผู้วิจัยพัฒนาวิธีการสอนใหม่ นำไปใช้ในนักเรียนม4ห้องก ให้นักเรียนม4ขเป็นกลุ่มควบคุมคือใช้วิธีการสอนแบบเดิม นักเรียนห้องกและขเป็นเพื่อนกัน....?... • ผู้วิจัยต้องการพิสูจน์ว่าวิตามินซีป้องกันหวัดได้จริงหรือไม่ จึงทดสอบโดยให้เด็ก กลุ่มหนึ่งกินยาวิตามินซีเม็ด. อีกกลุ่มกินยาเม็ดเทียม แล้ววัดผลว่าเด็กเป็นหวัด กลุ่มละกี่คนเด็กที่กินวิตามินซีกินส้มมากกว่ากลุ่มควบคุม.?..กลุ่มควบคุมกินส้ม มากกว่ากลุ่มศึกษา....?.. • ผู้วิจัยต้องการพิสูจน์ว่าโปรแกรมการออกกำลังกายที่พัฒนาขึ้นสามารถทำให้ผู้ป่วยอัมพาตสมองใช้งานแขนได้ดีขึ้น จึงแบ่งผู้ป่วยอัมพาตgrade I และII เป็นสองกลุ่ม(grade III exclude) กลุ่มหนึ่งออกกำลังกายด้วยprogram ใหม่ กลุ่มสองใช้programเดิม ผลปรากฎว่ามีคนไข้ grade II อยู่ใน กลุ่มศึกษามากกว่ากลุ่มควบคุม....?... 4
8.Scientific misconduct • "Useless is not harmless" งานวิจัยที่ไม่สามารถตอบคำถามของวัตถุประสงค์อย่างถูกต้องได้ ทำให้เสียเวลา เสียเงิน • "No scientific means no ethic" งานวิจัยที่มีปัญหาระเบียบวิธีวิจัยทำให้สรุปผิด ชักนำสังคมไปในทางที่ผิด
Scientific misconduct Ethics and science cannot be separated • A scientific question but an ethical responsibility • จำนวนกลุ่มตัวอย่างมากพอที่จะทดสอบสมมุติฐานหรือไม่ • การควบคุมการศึกษาถูกต้องหรือไม่ • กลุ่มประชากรที่ศึกษาถูกต้องหรือไม่ • การศึกษานั้นวัด outcome ที่ควรวัดหรือไม่
9.Ethical misconduct • 1.Coercion(undue Influence) • 2.Undue Inducement • 3.Exploitation
Coercion บังคับทางอ้อม Ethical misconduct • ถ้าไม่เข้าร่วมวิจัยกลัวว่าจะเกิดผลกระทบ • มักเกิดกับ vulnerable subjects • ผู้ให้การดูแลรักษา- ผู้ป่วย • ครู - นักเรียน • ผู้ป่วยเรื้อรัง • นักโทษ เด็กในสถานสงเคราะห์
Undue Inducements การจูงใจทางอ้อม Ethical misconduct • ส่วนใหญ่มักจะเป็นเงินที่ให้มากเกินไป • อาจเข้าโครงการวิจัยเพราะอยากได้เงิน • บางครั้งไม่ได้พิจารณาinformed consent • นักวิจัยบางคนให้ค่าตอบแทนก้อนใหญ่ครั้งเดียวเมื่อมาพบครั้งสุดท้าย
Case study Ethical misconduct • เอกสารชี้แจงผู้เข้าร่วมวิจัย • " เนื่องจากผลการศึกษานี้มีความสำคัญมากจึงขอให้ท่านอ่านให้ละเอียด และพิจารณารอบคอบและตอบทุกข้อของคำถาม"
Undue Inducement. การจูงใจทางอ้อม Ethical misconduct • แค่ไหนจะเป็นการ induce ? • ไม่มีมาตราฐานระบุไว้ • IRB จะต้องพิจารณาตามความเหมาะสม • โดยเปรียบเทียบกับ risk ที่เกิดขึ้น • ระวังการให้ที่ไม่เท่ากันในแต่ละราย หากอาสาสมัครทราบ
Exploitation. การหาประโยชน์อย่างไม่ถูกต้อง เอาเปรียบ Ethical misconduct • งานวิจัยในประเทศด้อยพัฒนา • งานวิจัยในกลุ่มผู้ยากจน • งานวิจัยในกลุ่ม vulnerable subjects
10.Research misconduct • What is it?: • The Department of Health and Human Services defines research misconduct as: • Fabrication, falsification, or plagiarism in proposing, performing, or reviewing research results. • Fabrication:making up results and recording or reporting them • Falsification:manipulation of research materials, equipment, or processes, or changing or omitting results such that the research is not accurately represented in the record. • Plagiarism : the appropriation of another’s ideas, processes, results, or words without giving proper credit.
Research misconduct Also Include: - Publishing the same data or results in two or more publications - Inappropriately assigning authorship credit - Withholding details of methodology or results in papers or proposals - Using inadequate or inappropriate research designs - Dropping observations or data points from analyses based on the feeling that they were inaccurate - Inadequate record keeping related to research projects
ตัวอย่าง • อาจารย์ A นำภาพของอาจารย์ B ไปใช้โดยไม่ได้ขออนุญาต อาจารย์ B ร้องเรียน มีผลให้อาจารย์A ผิดวินัยร้ายแรงและถูกให้ออกจากราชการ • อาจารย์ C นำเอา table data ของอาจารย์D ไปนำเสนอโดยไม่ได้รับอนุญาต • อาจารย์ E เอาข้อมูลในงานวิจัยเรื่องที่ตีพิมพ์แล้วของตนเองไปลงซ้ำในงานวิจัยเรื่องถัดไป • อาจารย์F เก็บข้อมูลจากการวัดในคนรับการทำตรวจศพ ต่อมาภาควิชาที่ตรวจศพแจ้งว่า อาจารย์F มาน้อยมากไม่น่าจะเป็นไปได้ คิดว่าอาจารย์ F make data ต่อมาอาจารย์Fจำนนต่อหลักฐานและสารภาพ
จริยธรรมนักวิจัยกับจริยธรรมการวิจัย อะไรสำคัญกว่า?
Thank you ขอบคุณค่ะ คำถาม?