Çocukluk Çağı Üriner Sistem Enfeksiyonları

1. Çocukluk Çağı Üriner Sistem Enfeksiyonları • Gülay ÇİLER ERDAĞ

2. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Özellikleri- Önemi! • Çocukluk çağında çok sık (üsye ve aom’dan sonra 3. sırada) • . Böbrek fonksiyonlarında ilerleyici bozulma  Kronik böbrek yetmezliği  Hipertansiyon

3. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları TANIMLAMALAR Üriner sistemenfeksiyonu • İlk Üriner sistem enfeksiyonu • Rekürren Üriner sistem enfeksiyonu • (düzelmemiş enfeksiyon, rekürren enfeksiyon, bakteriyel persistans) Bakteriüri  Klinik bulgu olmadan (asemptomatik) bakteriüri  Klinik bulgu ile birlikte olan idrar yolu enfeksiyonu

4. TANIMLAMALAR • Alt Üriner sistem enfeksiyonu • Sistit, komplike olmayan, • Üst Üriner sistem enfeksiyonu • Piyelonefrit, komplike

5. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları ETKEN  E. Koli : %80-90  Klebsiella(%10)  Proteus(%3)  Enterobacter  S. Aureus  Psödomonas  S. Epidermitis  H. İnfluenza  B grubu Streptokok !

6. Funguslar • Viruslar

7. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Patogenez  Üretra çevresindeki bakteri florası  Bakteriye ait hastalık oluşturan (virülans) özellikler  Üroepitelyal hücrelere yapışma (fimbriya)  Endotoksin oluşturabilme (O antijeni)  Bakteriyel direnç oluşturabilme (K antijeni) Konakçı direnci  Mesane savunma mekanizmaları  Yapışmayı engelleyen mekanizmaları Sekretuvar IgA, Tamm-Harsfall glikoprotein P2 Kangrubu

8. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları  Ani (akut) Uzun süreli, tekrarlayan(kronik, rekürren) Klinik bulgu (-)(Asemptomatik) Klinik bulgu (+)(semptomatik)

9. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Klinik Bulgular  Hastalığa özgül (Spesifik) Özgül olmayan(Nonspesifik)

10. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Süt çocuğu/küçük çocuk Beslenme sorunları Kabızlık Kilo alamama Kusma, ishal Pişik Gelişme geriliği Solukluk Tekrarlayan karın ağrısı Ateş Havale İdarda kanama Kötü kokulu idrar Sık idarara çıkma Yenidoğan Ateş ,  Uzamış sarılık Beslenme sorunları Karında şişkinlik Morarma Uyku hali Kusma İshal Kilo alamama İdrarda kanama Lökositüri Büyük Çocuk Ateş, titreme Yan ağrısı Halsizlik Baş ağrısı Ağrılı idrar yapma İstem dışı idrar kaçırma Sık idrar yapma Aciliyet İdarda kanama Lökositüri Vajinal akıntı

11. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları TANI  Tam idrar tetkiki: Nitrit(+) Lökosit esteraz(+) Lökositüri, bakteriüri,hematüri İdrar kültürü(ALTIN STANDART) Suprapubik aspirasyon: 1 koloni Üretral sonda: 103-104 koloni/ml(!?) Orta akım idrarı: > 105 koloni/ml

12. LÖKOSİTÜRİ: santrifüje edilmiş örnekte > 5 lökosit/ HPF • BAKTERİÜRİ: boyanmamış sedimentte > 1 bakteri/HPF (4o’lık büyütme)

13. BAKTERİÜRİ OLMADAN LÖKOSİTÜRİ (PYÜRİ) NEDENLERİ: • Febril sistemik hastalık • Dehidratasyon • Katater uygulama • Komşu doku inflamasyonu (A.apandisit gibi) • Taş hastalığı • Akut glomerulonefrit • İntertisyel nefrit • Kandida, tüberküloz, üroplazma • Cerrahi işlemler

14. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Akut pyelonefrit Ateş, kusma, yan ağrısı  Kostavertebral hassasiyet  İdrar tetkiki İdrar kültürü  Tam kan sayımı Sedimentasyon , CRP Kan kültürü  Ultrasonografi DMSA sintigrafisi

15. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Vezikoüreteral geri kaçış: %30 - 40 %30-50’sinde üst idrar yollarında genişleme %10-30’unda böbrekte skar Tıkayıcı anormallik: Kızlarda %2; erkeklerde %10 Tekrarlama:İlk 1 yılda kızlarda %30; erkelerde %15-20 İlk 5 yılda kızlarda %50; erkeklerde

16. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları  Diyaliz ve böbrek nakli programlarındaki çocuk hastaların %10-20’sinde ilk tanı: İYE ± Vezikoüreteral geri kaçış (reflü)  Reflü nefropatisi olan çocukların %10-30’unda hipertansiyongelişir

21. Akut PyelonefritERKEN DÖNEM RADYOLOJİK GÖRÜNTÜLEME •  Ultrasonografi •  DMSA sintigrafisi

22. Akut PyelonefritTEDAVİ • İlk 24-48 saat içinde • 2500cc/m2 sıvı tedavisi • Ampisillin + aminoglikozid(ototoksisite, nefrotoksisite) • 1. kuşak sefalosporin + aminoglikozid • 3. kuşak Sefalosporin (damar / kas içine) • 10-14 gün süreyle

23. Akut PyelonefritTEDAVİ  Uygun tedaviyle idrar genellikle 24 saat içinde steril hale gelir.  24-48 saat sonra alınan idrar kültüründe üremenin devam etmesi bakteri direncini veya altta yatan bir anormalliği düşündürür.  48 saat sonra üreyen mikroorganizmanın antibiyotik duyarlılığına göre tedavi düzenlenir.

24. Akut Pyelonefrit Akut pyelonefrit tanısıyla tedavi gören tüm hastalar altta yatan anormalliklere yönelik tanısal görüntüleme tetkikleri tamamlanana kadar koruma tedavisine alınmalıdır !

25. Çocukluk Çağında İdrar Yolu EnfeksiyonlarıİZLEMDE GÖRÜNTÜLEME GEREKEN HASTALAR •  Akut pyelonefrit (tüm yaş grupları) •  1 yaş altı çocukta bakteriüri •  Erkek çocukta tekrarlayan sistit •  İYE ve hipertansiyon •  Doğuştan orta hat anormalliği

26. Çocukluk Çağında İdrar Yolu EnfeksiyonlarıİZLEMDE TANISAL GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERİ • Miksiyon sistoüretrografisi: Vezikoüreteral geri kaçış (VÜR) görüntülenir. • DMSA sintigrafisi: Skar görüntülenir. • IVP: Tıkanıklık görüntülenir. • DTPA sintigrafisi: Tıkanıklık, böbrek fonksiyonları bozuk hastalarda atılım fonksiyonlarını değerlendirilebilir.

35. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Koruma Tedavisi verilecek hastalar • Vezikoüreteral reflü • Akut pyelonefrit • Sık tekrarlayan İYE (sistit) • Nörojenik mesane • İdrar yollarında tıkanıklık • İdrar yollarının taş hastalığı

36. Çocukluk Çağında İdrar Yolu EnfeksiyonlarıKoruma Tedavisinde Kullanılacak İlaçlar TMP-SMX Nitrofurantoin Sefadroksil Gece tek doz Siprofloksasin (günlük dozun 1/3, 1/4) Nalidiksik asid Amoksisilin

37. Çocukluk Çağında İdrar Yolu Enfeksiyonları Enfeksiyondan Koruma TMP-SMX Nitrofurantoin Sefadroksil Siprofloksasin Nalidiksik asid yatarken, 1/3-1/4 doz