GRIP DEYIP GE MEYIN

1. GRIP DEYIP GE�MEYIN 

2. GRIBE SAVAS A�ABILIRSINIZ Grip, aniden baslayan bulgular ile kendini g�sterir. Kisi kendini �ok iyi hissederken bir anda hastalanir. Grip belirtilerini siralarsak:* 39 derece civarinda ates* Bas agrisi* V�cutta genel agri (�zellikle sirt, kol, bacaklarda )* Birden baslayan ve 2-3 hafta s�ren yorgunluk* Genellikle kuru �ks�r�k* Bazen burun tikanikligi, hapsirma ve bogaz agrisi* �s�me, titreme, terleme* Istah kaybi Grip vir�s�n�n v�cuda girmesi ile baslayan bulgular genellikle 7-10 g�nde iyilesme ile sonu�lansa da, bazen sin�zit, bronsit veya zat�rre gibi bazi ciddi enfeksiyonlara yol a�abilirler. Bu nedenle gripten korunma �ok �nemlidir. �zellikle grip salginlarinin yaygin oldugu sonbahar ve kis aylarinda alacaginiz basit �nlemler ile gripten korunabilirsiniz:

3. * D�zenli spor yapin Saglikli yasamin bir par�asi olan spor, gripten korunmak i�in de �ok �nemlidir. Yetiskin biri i�in haftada 3 g�n, g�nde 1 saat olmak �zere spor yapilmasi faydalidir.* Stresten uzak durmaya �alisin Stres, v�cut direncini azaltarak hastaliklara davetiye �ikaran en �nemli etkenlerdendir. Bu nedenle, �esitli yollar ile stresten uzaklasmak saglikli kalmayi da beraberinde getirecektir.* Sigara i�meyin Sigara da ayni stres gibi v�cut direncini azaltir. Ayrica vir�s y�kl� damlaciklar, sigara i�ilen ortamlarda, dumana yapistiklari i�in hastalik yapici �zellikleri artar.

4. * KALABALIK YERLERDE KENDINIZI KORUMAYA �ALISIN Toplu tasitlar, sinema, tiyatro gibi kalabalik yerlerde grip olan bir kisinin aksirmasi ile vir�sler b�y�k bir hizla (160 km/saat160 km/saat ) hareket ederek 3- 4 metre uzaga yayilabilir. Bu nedenle �zellikle bu t�r yerlerde havalandirmanin iyi olmasina dikkat etmek, temizlige �zen g�stermek gibi basit tedbirler ile gripten korunabilirsiniz. ASIRI * SICAK ORTAMLARDAN KA�ININ �zellikle kis mevsiminde daha �ok kapali ve sicak ortamlarda bulunmak , solunum mukoza h�cre zarlarinin kurumasina neden olacagindan vir�slerin v�cuda girisini kolaylastirabilir.* D�ZENLI UYUYUN Bir gece uykusuz kalindiginda, vir�slere karsi savasan v�cut h�creleri yari yariya azalmaktadir.DENGELI BESLENINV�cudun ihtiyaci olan protein, karbonhidrat, yag ve vitaminler yeterli olarak alinmazsa, v�cut direnci d�ser ve solunum organlari mukoza h�creleri de bu durumdan etkilenir. * YETERLI MIKTARDA SU I�IN Solunum mukoza h�crelerinin nemli olmasi, vir�s tasiyan damlaciklarin etkisine karsi direnci saglar. Bu nedenle �zellikle su i�me ihtiyacinin azaldigi kis mevsimi de dahil olmak �zere, her d�nemde g�nde 8- 10 bardak su i�ilmesi faydalidir.

5. GRIP OLUNCA NELER YAPILMALI?  * Her seyden �nce istirahat, m�mk�nse yatak istirahati �nemlidir. * Hastalik s�resince sivi alimi �ok �nemlidir. Bu nedenle su, meyve suyu ve kafeinsiz i�ecekler tavsiye edilir. Yeteri kadar sivi alinmasi sin�slerdeki ve g�gs�n�zdeki ifrazatin daha az birikmesine ve v�cuttan daha kolay temizlenmesine yardim eder.* Ayrica suda eritilerek hazirlanan anti-gribal ila�lar sivi alimini arttirdigi ve hizli etki g�sterdigi i�in kullanmaya uygundur.* Hastalik d�nemlerinde beslenmeye dikkat etmeli, istahsizlik varsa enerji ihtiyacini gidermek i�in karbonhidrattan zengin diyet uygulanmalidir.* Yatarken basin yukarida tutulmasi (2 ya da daha fazla sayida yastik ile yatmak) geniz akintisinin verecegi rahatsizligi azaltacaktir.* Bulunulan ortamin uygun isida olmasina ve iyi havalandirilmasina dikkat edilmeli, havanin kurumasi engellenmeli, nemli olmasi saglanmalidir.* Yakinmalar d�zeldiginde hemen normal aktiviteye d�n�lmemeli, tam bir iyilesme i�in bir s�re daha dinlenmeye devam edilmelidir.* Antibiyotik t�r� ila�lar, viral bir enfeksiyon olan gribin �zerine bakteriyel bir baska enfeksiyon eklendiginde ancak bir hekimin �nerisi ile kullanilabilir. Antibiyotiklerin yanlis kullanimi istenmeyen sonu�lari beraberinde getirebilir.* Grip sirasinda ASA (aspirin) kullanilmamalidir. �zellikle �ocuklarda bu konu �ok �nemlidir. Kekik: Bir �ay kasigi dolusu kekik, orta boy bir su bardagi dolusu kaynar derecede sicak suyla haslanir ve yarim dakika demlendikten sonra s�z�l�r. G�n boyunca iki bardak taze demlenmis �ay sogutulmadan yudumlanir. 

6. Bitkilerle saglikli olun Grip i�in bulunmasi gereken sifali bitkiler sunlardir: Melek otu, sarmisak, ihlamur, limon, kekik, �zerlik tohumu, kayin yapragi, menekse. Bu bitkiler su sekilde hazirlanir. D�v�lm�s sarmisak, melek otu ile birlikte suda pisirilir. S�z�ld�kten sonra elde edilen sivi sekerle tatlandiilarak surup kivamina gelinceye kadar karistirilir. Hazirlanan bu suruptan tedavi s�resince g�nde �� fincan i�ilir. Ince ince kiyilan limon, ihlamurla birlikte kaynatilir. S�z�lerek elde edilen karisimdan tedavi s�resince g�nde d�rt-bes �ay bardagi i�ilir. �zerlik tohumu sicak suda demlenir. S�z�lerek elde edilen sivi dinlendirildikten sonra buruna bir ka� damla �ekilir. Kayin agaci yapragi, menekse ve kekik birlikte demlenir. S�z�ld�kten sonra elde edilen karisimdan g�nde ��-d�rt fincan sicak olarak i�ilir.IHLAMUR HER DERDE DEVA Soguk kis g�nlerinde sik�a t�ketilen ve bir�ok hastaliga iyi geldigi bilinen ihlamur, gribal enfeksiyonlarin tedavisinde de etkilidir. T�rkiye'de bolca yetisen ihlamur, �zellikle kis aylarinin yaklasmasiyla artan grip ve soguk alginligi rahatsizliklarinda ila�li tedaviye yardimci olarak kullanilan sifali bitkilerin basinda gelir. �i�ek, yaprak, kabuk ve agacindan faydalanilan ihlamur, bir�ok hastaliga iyi gelir. Kurutulmus ihlamur yapraklarinin �i�ekleriyle birlikte kaynatilarak hazirlanan hos kokulu �ay, limonla birlikte i�ildiginde grip ve soguk alginligi daha kisa s�rede atilmasini saglamaktadir. 

7. BAKTERILERE DIKKAT EDIN Antibiyotikler viral enfeksiyonlarda etkili degildir, bu nednele kullanilmasinin bir yarari yoktur. Antibiyotiklere ancak bakterial komplikasyonlar (sin�zit, orta kulak iltihabi) gelistigi zaman ihtiya� vardir. Agri kesiciler, ates d�s�r�c�ler ve antihistaminikler sikayetlerin azalmasinda yardimci olur. Kis mevsiminde g�r�lme sikligi artan grip, yaslilarda ciddi saglik sorunlarina yol a�abilir. Akcigerde �ogalip zat�rreye yol a�masi ve baska mikroplara zemin hazirlamasi nedeniyle grip, �zellikle 65 yas �st�ndekilerle, akciger, kalp, b�brek, karaciger ve seker hastaligi olanlarda ve kanser tedavisi g�renlerde �l�mc�l bile seyredebilir. Bu nedenle gripte yatak istirahati, ates d�s�r�c� ila�, bol sivi, dogru beslenme ve vir�s�n �ogalmasini �nleyen ila�larin alinmasi faydalidir. Grip mevsimi geldiginde toplu yerlerde az vakit ge�irilmesi, el temizligine dikkat edilmesi, aksiran ve hapsiranlarla �p�s�lmemesi, iyi beslenilmesi ve hapsirmaya baslanildiginda maske takilmasi �nemlidir.

8. GRIBE ASILI ��Z�M YOLU Gripten korunma yollarinin basinda en etkili y�ntem olarak kullanilan asilanma, hastaliga karsi b�y�k bir savunma sagliyor Grip vir�slerinin neden oldugu bir solunum sistemi hastaligi olan grip, alt ve �st solunum yollarini tutarak, genellikle ates, bas agrisi ve halsizlik gibi belirtilerle kendini g�sterir. Bu hastalikla, ge�miste �esitli yollarla savasilmasina ragmen gribin hen�z tam anlamiyla tedavi edilmedigi bilinen bir ger�ektir. Halen gripten korunma yollarinin basinda ve en etkili y�ntem olarak asilanma gelir. Yakalandiktan sonra yapilabilecek pek az sey bulunmasi, hastaligin asiyla �nlenmesinin �nemini arttirmaktadir. Son yillarda, �lkemizde de grip asisina karsi yogun ragbet g�r�l�yor. Ancak, ne yazik ki, bu uygulamaya basvuranlarin b�y�k bir �ogunlugu konuyla ilgili yeterli bilgiye sahip degiller.Her yil tekrarlamak gerekir Grip asisinin b�t�n �st solunum yolu hastaliklarina karsi koruma saglayacagi yanilgisi vardir. Oysa, solunum yolu enfeksiyonlari, i�inde gribin de bulundugu genis bir hastalik ailesidir. Pek �ok kisi, burun akintisi, burun tikanikligi, hapsirik-aksirigin daha �n planda oldugu soguk alginligina da, yanlislikla 'grip' der. Tabii ki, grip asisinin bunlara bir faydasi olamaz. "Asi oldum ama yine de grip oldum" diyenlerin �ogu aslinda gribe degil, soguk alginligina yakalanmislardir. Grip asisinin koruyucu etkisi 1-2 hafta sonra basladigi i�in asinin en uygun zamani hastalik belirtileri hissedilmeye baslandigi zaman degil, Ekim-Kasim aylaridir. Gribe yol a�an vir�sler siklikla degisir. Grip asilari da bu degisime g�re her yil g�r�lmesi olasi olan mikroplara g�re hazirlanir. Bu nedenle her yil tavsiye edilen aylarda asiyi tekrarlamak en uygunudur. Ancak grip asisinin da diger asilar gibi y�zde 100 koruyuculugu yoktur. Grip asisi yapilirken, 65 yas ve �st�, astim, diyabet, kalp, tansiyon hastalari ile bebeklerde, hekimler ayrica dikkatli davranmalidirlar.

9. �nerildigi durumlar * Kronik kalp ve akciger hastaligi olan yetiskinler ve �ocuklara (astimli �ocuklar da dahil)* Kronik metabolik hastaliklar (diyabet gibi) b�brek hastaligi, bagisiklik sisteminde yetersizlik, kan hastaliklari nedeniyle bir �nceki yil d�zenli tedavi g�ren veya hastanede yatanlara,* �ocuklar ve gen�lere (6 ay-18 yas arasi)* 65 yas ve �zerindekilere* Toplu halde yasayanlara* Risk grubundaki kisiler: doktor, hemsire, hastabakici, kres ve huzur evi �alisanlari.ALERJISI OLANLAR �OK DIKKATLI OLMALI!Grip asisi, yumurta veya grip asisinin birlesenlerine karsi allerjisi olanlara uygulanmamalidir. Grip tedavisinde �ncelikle istirahat �ok �nemlidir. C vitamini ve su t�ketmenin yaninda, piyasada antigribal olarak satilan ila�lardan da yararlanilabilir. Bu ila�larin i�inde hastanin atesini d�s�r�c�, kirginligi giderici, burun tikanikligini a�ici gibi bir takim etken maddeler bulunur. Anti-gribal ila�larin erken d�nemde kullanimi hem gribin daha komplikasyonsuz ortadan kalkmasini, hem de daha kisa s�rmesini saglar. Ancak komplike olmus bir gribal enfensiyon varsa mutlaka bir hekime danismakta fayda vardir.

10. Hastalikla m�cadelede yapilmasi gerekenler  Bitki karisimi �ayi: Nemli ve soguk sonbaharda grip salgini kapida beklediginde, hastaliga karsi korunma �nlemi olarak subitki karisiminin �ayi i�ilmelidir: 100g m�rver �i�egi, 5g �ks�r�kotu (veya ebeg�meci), 5g mayis papatyasi, 5g ihlamur �i�egi, 10g ince kiyilmis hindiba k�k�, 5g orman �ilegi yapragi ve 15g sinirli ot yapragi.T�m bitkiler �ok ince kiyilarak iyice harmanlanir. Yarim tatli kasigi bitki karisimi, orta boy bir su bardagi dolusu kaynar derecede sicak suyla haslanir, 5 dakika demlendikten sonra s�z�l�r. G�n boyunca 3 bardak taze demlenmis �ay sogutulmadan yudumlanir. Ilk bardagin yarisi kahvaltidan �nce, �teki yarisi ise kahvaltidan sonra yudumlanir. �teki 2 bardak �ay ise g�n boyuna yayilarak i�ilir. Isve� Surubu: Hastaliga karsi �nlem olarak, yukarida �nerilen �ayin her bardagina yarim tatli kasigi Isve� Surubu karistirilir. Ev re�etesi: 10-15 dakikalik sicak ayak banyolari alinir. Su dayanilabilecek kadar sicak olmali ve s�rekli sicak su eklenlelidir.