Nazwa szkoły: Gimnazjum nr 58 im. Jana Nowaka Jeziorańskiego w Poznaniu

2. Nazwa szkoły: Gimnazjum nr 58 im. Jana Nowaka Jeziorańskiego w Poznaniu • ID grupy: 98/62_MF_G2 • Opiekun Aneta Waszkowiak • Kompetencja: matematyczno- fizyczna • Temat projektowy: Soczewki • Semestr/rok szkolny: semestr 3 ; 2010/2011

3. Celem prezentacji jest zaprezentowanie informacji o rodzajach soczewek, wielkościach je opisujących oraz ich zastosowaniu. Spis treści: Co to jest soczewka? Rodzaje soczewek Wielkości opisujące soczewki Konstrukcja obrazu w soczewkach skupiających i rozpraszających wykreślona za pomocą tablicy interaktywnej Przykłady zastosowania soczewek

4. SOCZEWKA jest to przezroczyste ciało ograniczone powierzchniami kulistymi Soczewki mogą być Wypukłe Wklęsłe i są najczęściej skupiające * i są najczęściej rozpraszające* *Przypadek odwrotny zachodzi wtedy, gdy współczynnik załamania materiału, z którego wykonana jest soczewka, jest mniejszy od współczynnika załamania otaczającego ośrodka.

5. Jeżeli na soczewkę skupiającą pada równoległa do osi soczewki wiązka światła to skupia się w jednym punkcie F zwanym ogniskiem soczewki f promienie O F Odległość ogniska od soczewki nazywamy ogniskową i oznaczamy f

6. Nasze doświadczenia: Soczewki skupiające oświetlone wiązką światła ze szkolnego lasera

7. F2 F1 F2 F1 f2 f1 Zdolność skupiająca jest odwrotnością ogniskowej. Gdy na soczewki skupiające pada równoległa wiązka promieni to widać, że pierwsza soczewka mniej skupia promienie niż druga, ale jej ogniskowa jest większa od ogniskowej drugiej soczewki. Czyli, jeśli mała ogniskowa, to zdolność skupiająca duża.

8. F F W przypadku gdy na soczewkę rozpraszającąpada równoległa wiązka promieni, to po przejściu przez soczewkę, tworzy wiązkę promieni rozbieżnych. Ich przedłużenia przecinają się w punkcie zwanym ogniskiem pozornym. Przyjmujemy, że ogniskowa soczewki rozpraszającej ma wartość ujemną, więc jej zdolność skupiająca jest też ujemna.

9. Nasze doświadczenia Soczewki skupiające oświetlone wiązką światła ze szkolnego lasera

10. Obrazy otrzymywane za pomocą soczewek Obraz rzeczywistypowstaje w punktach przecięcia się rzeczywistych promieni i można otrzymać go na ekranie. Obraz pozornypowstaje w punktach przecięcia się przedłużeń rzeczywistych promieni i nie można otrzymać go na ekranie.

11. Podczas konstrukcji obrazu, ze wszystkich promieni wydobywających się ze źródła, najlepiej wziąć te, których bieg jesteśmy w stanie przewidzieć.

12. x>2f Jeżeli przedmiot znajduje się przed soczewką skupiającą, w odległości większej od podwójnej ogniskowej x>2f, powstaje obrazrzeczywisty,odwrócony, pomniejszony, w odległości f<y<2f

13. x=2f Jeżeli przedmiot jest przed soczewką skupiającą w podwójnej ogniskowej x=2f to powstaje obraz rzeczywisty odwrócony tej samej wielkości co przedmiot w odległości y=2f

14. f<x<2f Jeżeli przedmiot jest przed soczewką skupiającą w odległości f<x<2f to powstaje obraz rzeczywisty odwrócony powiększony w odległości y>2f

15. x=f Jeżeli przedmiot jest przed soczewką skupiającą w odległości x=f to brak obrazu

16. x<f Jeżeli przedmiot jest przed soczewką, w odległości mniejszej od ogniskowej, powstaje obraz pozorny, prosty, powiększony, po tej samej stronie co przedmiot i przypisujemy mu ujemną odległość od soczewki.

17. F F W przypadku soczewki rozpraszającej, niezależnie od odległości przedmiotu od soczewki, powstaje obraz pozorny, prosty, pomniejszonyi przypisujemy mu ujemną odległość od soczewki.

18. F C B f E D F A x G y Zależność między wielkościami charakteryzującymi budowę soczewki, a ogniskową soczewki wyraża równanie: n- współczynnik załamania materiału soczewki n’- współczynnik załamania otaczającego ośrodkar1,r2 –promienie krzywizn ograniczających soczewkę gdzie: i jest ono słuszne dla promieni padających na cienką soczewkę pod małymi kątami h h’ Zależność między ogniskową f, a odległością przedmiotu od soczewki x i odległością obrazu od soczewki y wyraża równanie: Powiększenie P: zdefiniowane jako stosunek wysokości obrazu do wysokości przedmiotu można obliczyć z równania:

19. Zastosowanie soczewek -Obiektywy fotograficzne -Mikroskopy -Teleskopy, lornetki -Okulary - Oko

20. Budowa oka W oku prawidłowym uzyskujemy obraz na siatkówce, który jest rzeczywisty, odwrócony i pomniejszony, nasz mózg przetwarza go do postaci nieodwróconej.

21. Tak widzi dalekowidz Wady wzrokuDalekowzroczność – obraz powstaje za siatkówką Korekcja soczewką skupiającą

22. Tak widzi krótkowidz Wady wzrokuKrótkowzroczność – obraz powstaje przed siatkówką Korekcja soczewką rozpraszającą

23. Odległość przedmiotu od soczewki przy której soczewka oka przyjmuje swój naturalny kształt, a obraz powstaje na siatkówce, nazywamy odległością dobregowidzenia. Dla zdrowego oka wynosi ona d=25cm. Dlatego podczas czytania, w takiej odległości zaleca się trzymanie książki.

24. bez szkieł w szkłach Odp. Powinien używać okularów z soczewkami rozpraszającymi o zdolności skupiającej -1D. Zadanie. Jakich szkieł powinien używać krótkowidz, jeżeli bez okularów widzi dobrze z odległości l=1/5 m.?

25. Soczewki w mikroskopie

26. okular składa się z dwóch soczewek płasko-wypukłych, powiększa obraz utworzony przez obiektyw mikroskopu, może również korygować wady obrazu z obiektywu OBRAZ !!! pozorny, powiększony i prosty

27. obiektyw OBRAZ !!! rzeczywisty, powiększony i odwrócony

28. BIEG PROMIENI ŚWIETLNYCH W MIKROSKOPIE W całym mikroskopie obraz jest pozorny, powiększony i odwrócony!!!

29. Powiększenie Całkowite powiększenie uzyskiwane za pomocą mikroskopu jest iloczynem powiększenia uzyskiwanego przez obiektyw i okular Pcał= PobPok i w przybliżeniu jest równe Pcał= l-odległość obiektywu od okularu d- odległość dobrego widzenia fob-ogniskowa obiektywu fok- ogniskowa okularu ld fobfok

30. Bibliografia • http://edu.pjwstk.edu.pl • http://www.edukator.pl • http://www.daktik.rubikon.pl • http://www.zgapa.pl • Fizyka wokół nas” - Paul G. Hewitt • „Świat fizyki” – podręcznik dla gimnazjum, wyd. Zamkor • Fizyka i astronomia dl każdego – podręcznik dla LO – wydawnictwo Zamkor