VOKA Kamers Midden Vlaanderen 25 november 2009

1. Energieboekhouding VOKA Kamers Midden Vlaanderen 25 november 2009

2. Inhoud • Voorstelling Eandis • Energieboekhouding : wat en waarom ? • Criteria minimumvereisten • Opstart en opvolging • Datacaptatie • Output van een energieboekhoudsysteem • Introductie tot energiezorg Energieboekhouding

3. Situering Eandis in energiemarkt Producenten elektriciteit CREG / VREG Invoerders aardgas Elia Fluxys Distributie- netbeheerders Leveranciers Klanten Energieboekhouding

4. Distributienetbeheerders • Beheren, bouwen en onderhouden voor een bepaald grondgebied het distributienet voor elektriciteit en aardgas • Vervoeren op vraag van de leveranciers de energie tot bij de distributienetgebruikers die op het net zijn aangesloten • Treden op als sociale leverancier voor ‘gedropte’ huishoudelijke klanten • Bevorderen het rationeel energiegebruik • Beheren het toegangsregister Energieboekhouding

5. Openbaredienstverplichtingen (ODV) Verplichtingen opgelegd door VREG aan netbeheerders en / of leveranciers Sociale ODV • energielevering aan de toegewezen klantenin het kader van drop • plaatsing / activatie / desactivatie van budgetmeters • minimale levering van 10 A • procedure bij wanbetaling • toepassen sociale tarieven • toekennen van gratis kWh elektriciteit (dubbele rol) Ecologische ODV • rationeel energiegebruik (REG) • groenestroomcertificaten • warmtekrachtkoppeling (WKK) Technische ODV • investeringen in het distributienet • recht op aansluiting van de afnemers op het distributienet (elektriciteit) • veiligheid, continuïteit, regelmaat en de kwaliteit van de leveringen Energieboekhouding

6. Distributienetbeheerders • Voor 12 jaar aangeduid door de VREG • voor een welbepaald grondgebied • netgebruikers kunnen niet zelf kiezen • 2 mogelijke samenwerkingsverbanden • Gemengde distributienetbeheerders • vereniging van gemeenten ( soms ook provincie ) en een privé-deelnemer • in Vlaanderen : Gaselwest, Imewo, Intergem, IMEA, Iveka, Iverlek, Sibelgas • samenwerking in Eandis • Zuivere distributienetbeheerders (+ gemeentelijke regies) • geen privé-deelnemer • samenwerking in InfraX ( Interelectra, IVEG, WVEM ) Energieboekhouding

7. Gemengde distributienetbeheerders elektriciteit Energieboekhouding

8. Gemengde distributienetbeheerders aardgas Energieboekhouding

9. Eandis • Elektriciteit - aardgas - netten - distributie • Eandis voert exploitatietaken uit voor zeven distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas : Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas Energieboekhouding

10. Wat doet Eandis Werken aan aansluitingen Meterstanden opnemen Advies geven over rationeel energiegebruik (REG) en REG-premies uitreiken Elektriciteit tot bij de klant brengen via midden- en laagspanningsnet Wat doet Eandis en wat niet ? Wat doet Eandis niet Energie produceren ( taak voor producenten ) Energie verkopen ( taak voor energieleveranciers ) Leveringscontract afsluiten ( taak voor energieleveranciers ) Elektriciteit vervoeren over hoogspanningsnet (taak voor Elia) Energieboekhouding

11. Wat doet Eandis en wat niet ? Wat doet Eandis Aardgas tot bij de klant brengen via midden- en lagedruknet Werken aan distributienetten Storingen en defecten op het net oplossen Wat doet Eandis niet Aardgas vervoeren over hogedruknet ( taak voor Fluxys ) Werken aan binneninstallatie voor elektriciteit en aardgas ( taak voor installateur ) Huishoudtoestellen herstellen ( taak voor klantenservice fabrikant ) Energieboekhouding

12. Wat doet Eandis en wat niet ? Wat doet Eandis Straatlampen herstellen Budgetmeters plaatsen en dienstverlening sociale leverancier verzekeren Wat doet Eandis niet Openbare verlichting op snelwegen en gewestwegen herstellen Energieboekhouding

13. Aandeelhouders Eandis • Aandeelhouders : de gemengde Vlaamse distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas Energieboekhouding

14. Nuttige contacten • Algemeen nummer 078 35 35 34 • Gasreuk 0800 65 0 65 • Storingen en defecten 078 35 35 00 voor doven en slechthorenden sms 0477 77 70 80 • Defecte straatlampen www.straatlampen.be 0800 6 35 35 • Ombudsdienst 0800 6 00 01www.eandis.be > Over Eandis > Ombudsdienst Eandis • Website www.eandis.be • Klantenkantoren Energieboekhouding

15. Inhoud • Voorstelling Eandis • Energieboekhouding : wat en waarom ? • Criteria minimumvereisten • Opstart en opvolging • Datacaptatie • Output van een energieboekhoudsysteem • Introductie tot energiezorg Energieboekhouding

16. Energieboekhouding: Wat? • Regelmatige registratie, analyse en rapportering van elektriciteits-, brandstof- en waterverbruiken • Opgemeten verbruiken vergelijken met referentiewaarden en verwachte verbruiken : opsporen van abnormale verbruiken en kwantificeren van besparingen Energieboekhouding

17. Energieboekhouding: Waarom? • Het verwerven van een beter inzicht in energie- en waterverbruik • Het vergelijken van prijzen van energieleveranciers • Het opsporen van abnormaal verbruik • Het evalueren van het gebruik van de technische installaties en de gebouwfysische eigenschappen • Het evalueren van de prestaties van onderhoudsfirma’s Energieboekhouding

18. Energieboekhouding: Waarom? • Het evalueren van besparingsmaatregelen • Doorbelasting • Het energiebewustzijn aanmoedigen • Het creëren van een beter inzicht in de rendabiliteit van toekomstige investeringen • Instrument voor EPC • Het optimaliseren van de energiehuishouding Energieboekhouding

19. Inhoud • Voorstelling Eandis • Energieboekhouding : wat en waarom ? • Criteria minimumvereisten • Opstart en opvolging • Datacaptatie • Output van een energieboekhoudsysteem • Introductie tot energiezorg Energieboekhouding

20. Criteria minimumvereisten Voorbereiding • Inventariseren welke gebouwen / processen opgenomen dienen te worden • Budget bepalen • Methodologie • Functionele vereisten software Energieboekhouding

21. Criteria minimumvereisten Methodologie • Uitbesteden of in eigen beheer? • Internetapplicatie of stand alone software? • Datacaptatie: telemetrie of manueel? Energieboekhouding

22. Criteria minimumvereisten Functionele vereisten software • Flexibele rapportage • Klimaatcorrectie • Interpolatie • Benchmarking • Overige Energieboekhouding

23. Criteria minimumvereisten Flexibele rapportage • In functie van de tijd: interval = uur, week, maand, jaar,… • In functie van de gebruiker • Vergelijken van verschillende jaren, gebouwen, processen,… Energieboekhouding

24. Criteria minimumvereisten Klimaatcorrectie • Moeilijk om verschillende jaren te vergelijken • Graaddagenmethode om invloed klimaat uit te sluiten • Graaddagen: verschil tussen standaardbinnentemperatuur en gemiddelde buitentemperatuur (als # grd > 0, anders 0) – som over volledig jaar • Voorbeelden: 15/15, 18/18, 28/28 Energieboekhouding

25. Criteria minimumvereisten Interpolatie bij manuele opname • Opnameperiode verschilt soms van rapportageperiode • Gapfilling: ontbrekende meterstanden Energieboekhouding

26. Criteria minimumvereisten Benchmarking • Vergelijking van specifieke verbruiken • Voorbeelden • kWh/m² verwarmd vloeroppervlak • kWh/bed • kWh per geproduceerde eenheid • Doel • Vergelijken van gebouwen • Vergelijken van productielijnen Energieboekhouding

27. Criteria minimumvereisten Overige • Energiekosten ook opvolgen? • Compatibiliteit met gebouwbeheersystemen? • Andere parameters mee opvolgen: afval, productie, temperaturen, milieuparameters,…? Energieboekhouding

28. Inhoud • Voorstelling Eandis • Energieboekhouding : wat en waarom ? • Criteria minimumvereisten • Opstart en opvolging • Datacaptatie • Output van een energieboekhoudsysteem • Introductie tot energiezorg Energieboekhouding

29. Opstart energieboekhouding Energiescan ter plaatse • Inventarisatie gebouweigenschappen: bouwfysica, installaties, processen • Inventarisatie meters: • hoofdmeters elektriciteit, aardgas, stookolie, vloeibaar gas, stoom, water + aftelmeters • Aandacht voor meternummer, locatie, eenheid, schaalfactor, # digits, verbruikers • Analyse energiefacturen: EAN nrs, controle meters, historiek ingeven Energieboekhouding

30. Opvolging energieboekhouding Opvolging = • Registreren • Verwerken • Rapporteren • Bijsturen Energieboekhouding

31. Opvolging energieboekhouding Registreren: • Manueel: • Op welke basis: wekelijks, maandelijks,…? • Meterstanden of verbruiken? • Tools: meterkaart afprinten, handterminal, PDA? • Automatisch: • Telemetrie: op kwartuurbasis Energieboekhouding

32. Opvolging energieboekhouding Verwerken: • Manueel: input in energieboekhoudsoftware • Automatisch: inladen van verbruiksdata • Controle en validatie van data Energieboekhouding

33. Opvolging energieboekhouding Rapporteren: • Tabellen en grafieken met verbruiken: maandverbruiken, kwartuurprofielen,… • Vergelijkingen over verschillende jaren • Alarmen bij overschrijdingen • Benchmarking • Jaarrapporten Energieboekhouding

34. Opvolging energieboekhouding Bijsturen: • Oorzaken overschrijdingen opsporen • Besparingen evalueren • Sensibiliseren Energieboekhouding

35. Inhoud • Voorstelling Eandis • Energieboekhouding : wat en waarom ? • Criteria minimumvereisten • Opstart en opvolging • Datacaptatie • Output van een energieboekhoudsysteem • Introductie tot energiezorg Energieboekhouding

36. Datacaptatie • Manueel • Telemetrie: • Meters • Bekabeling • Dataloggers • Communicatie Energieboekhouding

37. Datacaptatie Meters • Pulsgevende meters nodig: 0 – 10 V of 4 – 20 mA • Vervanging door netbeheerder of zelfplaatsing • Alternatieven: cameralezing of optische reflectiekop Bekabeling • 2-draadsleiding van meters naar datalogger • 300 m maximaal • Kan ook draadloos Energieboekhouding

38. Datacaptatie Dataloggers • Digitale en analoge ingangen • Capteren om de 15’ data en versturen deze 1 keer per 24u Communicatie • Via modem en telefoonlijn, via GSM-modem, via GPRS • Eventuele koppeling met GBS, SCADA, databases,… Energieboekhouding

39. Inhoud • Voorstelling Eandis • Energieboekhouding : wat en waarom ? • Criteria minimumvereisten • Opstart en opvolging • Datacaptatie • Output van een energieboekhoudsysteem • Introductie tot energiezorg Energieboekhouding

40. Output • Voorbeeld waterlek school Energieboekhouding

41. Output • Voorbeeld relighting sporthal Energieboekhouding

42. Output • Voorbeeld kwartuurwaarden zwembad Energieboekhouding

43. Inhoud • Voorstelling Eandis • Energieboekhouding : wat en waarom ? • Criteria minimumvereisten • Opstart en opvolging • Datacaptatie • Output van een energieboekhoudsysteem • Introductie tot energiezorg Energieboekhouding

44. Energiezorg: Definitie • Op structurele en • economisch verantwoorde wijze uitvoeren van • organisatorische, • technische en • gedragsmaatregelen om het energieverbruik te minimaliseren Energieboekhouding

45. Energiezorg: Waarom? • Structurele besparing • Hoger comfort en productiviteit • Groen imago • Beter inzicht in gebouwen en processen Energieboekhouding

46. Energiezorg: Hoe? Proces: Deming cirkel • Beleid maken • Acties plannen • Maatregelen uitvoeren • Resultaten controleren • Nieuw beleid maken / bijsturen Energieboekhouding

47. Energiezorge: Hoe? Beleid maken • Alle relevante gebouwen/processen inventariseren • in de energieboekhouding inputten met benchmarkgegevens: m², m³, # bedden, # gebruikers, # producten,… • Projectteam samenstellen: verantwoordelijken milieu, techniek, financiën, uitvoerders,… Energieboekhouding

48. Energiezorg: Hoe? Beleid maken • Obv benchmarkanalyse prioretisering gebouwen/processen • Onderzoeken welke energiebesparende maatregelen uitgevoerd kunnen worden via energie-audits en meetcampagnes • Onderzoeken welke financiële steun men kan verkrijgen Energieboekhouding

49. Energiezorg: Hoe? Maatregelen uitvoeren • Uitvoeren rendabele maatregelen met TVT < 5 jaar • Planning opmaken duurdere maatregelen ifv budgetten • Sensibiliseren van gebouwgebruikers Energieboekhouding

50. Energiezorg: Hoe? Resultaten controleren • Impact maatregelen meten via energieboekhouding: • Besparing in kWh • Besparing in % • Besparing in ton CO2 • Besparing in € Energieboekhouding