Czy czeka nas proces masowych przekształceń szpitali?

1. Proces przekształceń – elementy krytyczne i wybrane dobre praktyki Czy czeka nas proces masowychprzekształceń szpitali? Śniadanie prasowe Warszawa, 25 kwietnia 2013 r.

2. Agenda • 1. Czy 2013 rok okaże się rokiem przekształceń szpitali? • Dlaczego teraz? • Liczba szpitali publicznych do przekształceń • Możliwe czynniki hamujące przekształcenia • 2. Wybrane dobre praktyki w ramach procesów przekształceniowych i po przekształceniach • 3. Podsumowanie

3. Czy 2013 rok okaże się rokiem przekształceń szpitali?

4. Dlaczego teraz? Konieczna decyzja jeżeli ujemny wynik finansowy • Obowiązek zmiany formy organizacyjno-prawnej SPZOZ albo jego likwidacji (jeżeli ujemny wynik finansowy nie może być pokryty) powstaje po raz pierwszy po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za pierwszy rok obrotowy rozpoczęty po dniu wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej. Umorzenie zobowiązań publiczno-prawnych • Jeżeli podmiot tworzący przekształcił SPZOZ w spółkę do dnia 31 grudnia 2013 r., umarza się niektóre zobowiązania publicznoprawne przejęte od SPZOZ. • Umorzenie dotyczy zobowiązań głównie publicznoprawnych znanych na dzień31 grudnia 2009. Dotacje na spłatę zobowiązań • Podmiot tworzący, który przekształcił SPZOZ w spółkę może ubiegać się o dotację celową z budżetu państwa z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań (głównie cywilnoprawnych) przejętych od SPZOZ – do dnia 31 grudnia 2013 r.

5. W Polsce funkcjonuje ~615 szpitali publicznych… Liczba szpitali publicznych w Polsce Segmentacja szpitali D A C B Źródło: Baza szpitali Deloitte * liczba szpitali przekształconych jest wyższa – na koniec 2012 141 szpitali zostało przekształconych, ale część z nich nie jest już szpitalami publicznymi

6. …wśród nich 250-300 szpitali do przekształceń w kolejnych latach… • 615 szpitali publicznych… • …minus szpitale, które już zostały przekształcone oraz cały czas są w rękach powiatów/województw (100) • …minus około 99 szpitali resortowych oraz uniwersyteckich, których przekształcenie jest mniej prawdopodobne… • ….ostatnim filtrem są szpitale, które nie generują strat i przez to nie są w pierwszej kolejności do transformacji… • …zostaje około 250-300 szpitali do przekształcenia Liczba szpitali do przekształcenia • 615 • 515 • 416 • 250-300 Źródło: Baza szpitali Deloitte

7. …najwięcej w województwie mazowieckim, śląskim oraz wielkopolskim • W województwie mazowieckim, śląskim i wielkopolskim znajduje się najwięcej potencjalnych szpitali do przekształcenia • Do tej pory najbardziej aktywnymi województwami w zakresie przekształceń szpitali były dolnośląskie oraz śląskie Rozkład szpitali do przekształcenia na województwa Pomorskie 10-20 Warmińsko-mazurskie 20-30 Zachodnio-pomorskie 10-20 Podlaskie 10-20 Kujawsko-pomorskie 10-20 Mazowieckie >30 Lubuskie 10-20 Wielkopolskie >30 Łódzkie 10-20 Lubelskie 20-30 Dolnośląskie 20-30 Świętokrzyskie 10-20 Opolskie 10-20 Śląskie >30 Podkarpackie20-30 Małopolskie 10-20 Źródło: Baza szpitali Deloitte

8. Spodziewamy się 40-50 przekształceń jeszcze w roku 2013 • Przyspieszenie przekształceń w 2013 ze względu na: • zmiany regulacyjne oraz • ostatni rok funkcjonowania państwowego programu wsparcia dla procesu przekształceń szpitali Dynamika przekształceń szpitali 2000-2013 Faza III Faza I Faza II 181-191 Źródło: Baza szpitali Deloitte

9. Możliwe czynniki hamujące proces przekształceń szpitali 1 Prezentacja wyniku finansowego na poziomie szpitala 2 Umorzenie jedynie tych zobowiązań publicznoprawnych, które znane były na koniec 2009 r. (niemniej jednak, dotacja na zobowiązania może być uzyskana w celu spłaty zadłużenia szpitali powstałego także w latach 2010-2013) 3 Gotowość jednostek samorządu terytorialnego do wsparcia SPZOZ w zakresie pokrycia ujemnego wyniku finansowego za 2012 rok (versus kwestia kontroli zadłużenia publicznego) 4 Kalendarzwyborówsamorządowych (wybory odbędą się w 2014 roku)

10. Wybrane dobre praktykiw ramach procesów przekształceniowychi po przekształceniach

11. Jak przygotować i przeprowadzić przekształcenie? Przekształcenie można podzielić na dwa podstawowe etapy

12. Restrukturyzacja jest kluczowym elementem przekształcenia – trzeba się do niej przygotować Przykład podejścia do restrukturyzacji szpitala Faza 3 Rozwój długoterminowy Faza 2 Właściwa restrukturyzacja Faza 1 Quickwins • Rozwój zgodny z planem długoterminowym • Dostosowanie zakresu usług i ich jakości do planów długoterminowych • Inwestycje w infrastrukturę (m.in. nowe funkcje szpitalnei wyposażenie) • Wewnętrzna reorganizacja szpitala • Zwiększanie efektywności personelu medycznego oraz infrastruktury medycznej • Outsourcing wybranych funkcji (np. catering, sprzątanie, diagnostyka) • Centralizacja zakupów (np. materiałów i narzędzi medycznych) • Sprzedaż niepotrzebnego majątku • Zmiana struktury świadczonych usług medycznych • Przygotowanie planu rozwoju długoterminowego • Inwestycje w narzędzia do zarządzania • Redukcja/restrukturyzacja zadłużenia • Ścisłe planowanie przepływów pieniężnych • Bieżąca kontrola każdej płatności • Nacisk na ściąganie wszystkich należności (w tym należności za nadwykonania) • Zbycie niepotrzebnych zapasów • Renegocjacja umów z dostawcami i odbiorcami oraz ścisła kontrola nowych umów i zamówień • Wzmocnienie kontroli nad poza-podstawowymi składnikami płac • Przemyślenie wykorzystania lokalizacji • Redukcja personelu nie-medycznego • Analiza i obserwacja rentowności usług • Renegocjacja kontraktu z NFZ oraz zwiększenie nowego kontraktu

13. Zmiana formy organizacyjno-prawnej • SPZOZ na mocy aktu przekształcenia staje się spółką kapitałową. • Akt przekształcenia sporządza organ wykonawczy jednostki samorządu. • Dniem przekształcenia SPZOZ w spółkę jest dzień wpisania tej spółki do rejestru przedsiębiorców. • Spółka z dniem przekształcenia wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki, których podmiotem był SPZOZ. • Z dniem przekształcenia, pracownicy przekształcanego SPZOZ stają się z mocy prawa pracownikami spółki. Stosunki pracy osób zatrudnionych w SPZOZ na podstawie powołania wygasają z dniem przekształcenia.

14. Kwestie podatkowe w przekształceniach • Alokacja kosztów zakupów do sprzedaży opodatkowanej (możliwość odliczenia VAT na zakupach / kosztach „ogólnych”) • Oszczędności podatkowe na zakupach inwestycyjnych • Dostawa sprzętu medycznego versus outsourcing usług medycznych • Kwestia potencjalnego opodatkowania VAT nieruchomości, jeżeli będą wnoszone aportem do nowotworzonych spółek Potencjalne oszczędności VAT Wyzwania związane z CIT • Spółki prowadzące działalność w zakresie ochrony zdrowia – co do zasady - nie korzystają ze zwolnienia w CIT (inaczej niż SPZOZy) • Ulga z tytułu nabycia nowych technologii • Możliwość tworzenia Podatkowej Grupy Kapitałowej

15. Podsumowanie

16. Kluczowe wnioski • Jeżeli SPZOZ posiada ujemny wynik finansowy w 2012 podmiot tworzący musi podjąć decyzję o: a) pokryciu ujemnego wyniku; b) likwidacji SPZOZ; c) przekształceniu formy organizacyjno-prawnej SPZOZ w spółką kapitałową 2013 – rokiem decyzji w kwestii przekształceń szpitali Restrukturyzacja kluczowym elementem przekształcenia Możliwość optymalizacji podatkowej • Kluczowym elementem przekształcenia jest przygotowanie oraz skuteczne wdrożenie restrukturyzacji szpitala, której celem będzie osiągnięcie lub poprawa rentowności • Przekształcenie bez osiągnięcia trwałej rentowności szpitala jest procesem groźnym dla lokalnego rynku medycznego oraz pacjentów (może się skończyć upadkiem szpitala) • Zmiana statusu podatkowego – SPZOZ versus Sp. z o.o. • Możliwość wykorzystania optymalizacji podatkowych • 250-300 szpitali wojewódzkich/powiatowych do przekształceń w kolejnych latach • 40-50 przekształceń szpitali jeszcze w 2013 roku • Rosnący nacisk na kontrolę zadłużenia publicznego (również na poziomie samorządów) powinien wpłynąć na wzrost liczby przekształcanych szpitali w kolejnych latach • Przekształcenie SPZOZ w 2013 daje szanse na umorzenie niektórych zobowiązań publicznoprawnych oraz ubieganie się o dotację celową z budżetu państwa z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań (głównie cywilnoprawnych) przejętych od SPZOZ Ciągle duży potencjał przekształceń Wsparcia państwa w procesie przekształceń w 2013

17. Kontakt Michał Kłos Doradca Podatkowy, Dyrektor, Dział Doradztwa Podatkowego e-mail: mklos@deloitteCE.com Tel. +48 22 511 08 28 • Tel. kom. +48 601 28 46 19 Bartosz Krawczyk Manager, Dział Konsultingu e-mail: bkrawczyk@deloitteCE.com Tel. +48 22 511 01 33 Tel. kom. +48 605 20 10 26 Tomasz Rutkowski Radca prawny, ManagingAssociate w Deloitte Legal e-mail: trutkowski@deloitteCE.com Tel. +48 22 511 04 90 Tel. kom. +48 603 99 43 29

18. Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte ToucheTohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte ToucheTohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas