Download
1 / 41
420 likes | 437 Views
power point about Vu1ee3 Chu1ed3ng A Phu1ee7
E N D
Vợ Chồng A Phủ TÔ HOÀI
I. Tìm hiểu chung 01. Tác giả Tác phẩm nổi tiếng TôHoài (1920-2014) tênkhaisinhlàNguyễn Sen. Quêquán: sinhravàlớnlên ở tỉnhHàĐông Ông có gần 200 đầu sách thuộc nhiều thể loại khác nhau: Dế Mèn phiêu lưu kí (truyện, 1941); O chuột (tập truyện, 1942); Truyện Tây Bắc (tập truyện, 1953);… Phongcáchnghệthuật Giảithưởng Hấp dẫn người đọc bởi lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động của người từng trải, vốn từ vựng giàu có, nhiều khi rất bình dân và thông tục, nhưng nhờ cách sử dụng đắc địa và tài ba nên có sức lôi cuốn, lay động người đọc. Đạt giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghê thuật và hàng loạt giải thưởng cao quý khác
Hoàn cảnh sáng tác: Trong chuyến đi thực tế dài 8 tháng cùng bộ đội và giải phóng Tây Bắc. 02. Tácphẩm Vợ chồng A Phủ được in trong tập Truyện Tây Bắc - tập truyện được giải Nhất giải thưởng Hội văn nghệ Việt Nam năm 1954 - 1955. Chủ đề Phản ánh số phận đau thương và quá trình đến với con đường tự do, con đường cách mạng của các dân tộc ít người ở Tây Bắc.
Truyện kể về cuộc đời của vợ chồng A Phủ. Mị là cô gái trẻ đẹp, nhà nghèo, sống ở Hồng Ngài. Cô bị bắt cóc về làm vợ A Sử, làm con dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá Tra. Cô phải lao động quần quật, sống không khác gì con trâu, con ngựa. Khi mùa xuân đến, cô cũng muốn đi chơi liền bị A Sử trói đánh đứng trong buồng. Chỉ đến khi A Sử bị đánh, cô mới được cởi trói để đi lấy lá thuốc, xoa dầu cho chồng. A Phủ là một chàng trai nghèo, mồ côi, khỏe mạnh, gan góc và giỏi lao động. Vì đánh A Sử đến phá rối cuộc chơi nên bị bắt, bị đánh đập, bị phạt vạ, rồi trở thành người ở đợ trừ nợ cho nhà thống lí. Một lần để hổ ăn mất một con bò, A Phủ bị trói đứng, bị bỏ đói suốt mấy ngày đêm. Một đêm, khi trở dậy thổi lửa để sưởi, Mị bắt gặp dòng nước mắt chảy trên gò má đen sạm của A Phủ. Mị nghĩ về thân phận mình, đồng cảm về cảnh ngộ của A Phủ. Cô đã cắt dậy trói giải thoát cho A Phủ và bỏ trốn khỏi nhà thống lí Pá Tra. Hai người đến Phiềng Sa, thành vợ thành chồng, tạo dựng một cuộc sống mới. A Phủ được sự giác ngộ của cán bộ cách mạng A Châu trở thành tiểu đội trưởng du kích. Họ cùng mọi người cầm súng để gìn giữ bản làng.
II.Đọc_Hiểu Văn Bản NhânVậtMị
SựxuấthiệncủaMị : Hìnhảnh: Mộtcô con gái “ ngồi quay sợigaibêntảngđátrướccửa, cạnhtàu ngựa”. “ Lúcnàocũngvậy, dù quay sợi, tháicỏngựa, dệtvải, chẻcủi hay đi cõngnướcdướikhesuốilên,côấycũng cuốimặt, buồnrườirượi ” Cáchgiớithiệunhânvậtấntượng đểdẫndắtngườiđọcvàohànhtrình tìmhiểusốphậncủanhânvậtMị.
Ngoạihình: Mịlàcôgáitrẻtrung, xinhđẹp: “ TraiđếnđứngnhẵncảváchđầubuồngMị” I. Mị Trước Khi Về Làm Dâu Nhà Thống Lí Pá Tra + Tàinăng: cótàithổisáo “ Mịthổisáogiỏi, Mịuốnchiếclátrênmôi, thổilácũng hay nhưthổisáo . Cóbiếtbaonhiêungườimê, ngàyđêmđãthổisáođitheoMị”
+ Mịđãtừngyêu, từngđượcyêu, luônkhaokhátđitheotiếng gọicủatìnhyêu: “ Mộtđêmkhuya , Mịnghetiếnggõvách. Tiếnggõváchhò hẹncủangườiyêu…” + Phẩmchấttốtđẹp : hiếuthảo, tựtrọng, không ham giàu sang màkhátkhaotự do “ Con nay đãbiếtcuốcnươnglàmngô, con phảilàmnương ngôgiảnợthaychobố. Bốđừngbán con chonhàgiàu.” Mịvốnlà 1 côgáitrẻtrung, hồnnhiên, cótàinăngvàđờisốngtâmhồnphongphú. Mộtcôgáiđánglẽraphảixứngđángnhậnđượchạnhphúcthìlạitrởthành nạnnhâncủanhữngápbứcbấtcông
II. MịvềlàmdâunhàThốngLí Từkhibịbắtvềlàmdâutrừnợ: vìmónnợ “truyềnkiếp”, bịbắtlàm “con dâugạtnợ” nhà thốnglíPáTra, bịđốixửtàntệ, mất ý thứcvềcuộcsống( lờigiớithiệuvềMị, côngviệc, khônggiancănbuồngcủaMị,…). Thờigian:"Đãmấynăm",nhưng"từnămnàocôkhôngnhớ …" Khôngcòn ý thứcvềthờigian, khôngcòn ý thứcvềcuộcđờilàmdâugạtnợ. Khônggian: tảngđátrướccửa, cạnhtàungựa…khesuối. Cănbuồngkínmít. Khônggianhẹp, cốđịnh, quenthuộc, tămtối, gợicuộcđờitùhãm, bếtắc, luẩnquẩn… Hànhđộng, dángvẻbênngoài: + Cúimặt, buồnrườirượi, đêmnàocũngkhóc … + Trốnvềnhà, địnhtựtử … + Cúimặt, khôngnghĩngợi … vùivàolàmviệccảngàyvàđêm
Suynghĩ: Tưởngmìnhlà con trâu, con ngựanghĩrằng "mìnhsẽngồitrongcai lỗvuôngấymàtrôngrađếnbaogiờchếtthìthôi…". NgàyTết: chẳngbuồnđichơi… Nghệthuậtmiêutả sinh động, cáchgiớithiệukhéoléo, hấpdẫn, nghệthuật tảthực, tươngphản(giữanhàthốnglýgiàucóvớicô con dâuluôncúimặtkhông giancănguồngchậthẹpvớikhônggianthoángrộngbênngoài). Cuộcđờilàmdâugạtnợlàcuộcđờitôitớ. Mịsôngtămtối, nhẫnnhục trongnỗikhổvậtchấtthểxác, tinhthần…khônghyvọngcósựđổithay.
III. MịTrongĐêmMùaXuân - " Hồngngàinămấyăntếtgiữalúcgióthổivàocỏgianhvàngửng, gióvàrétdữdội. NhưngtrongcáclàngMèoĐỏ, nhữngchiếcváyhoađãđemraphơitrênmỏmđáxòenhưnhững con bướmsặcsỡ " - " Đámtrẻđợitết, chơi quay cườiầmtrênsânchơitrướcnhà..." cảnhmùaxuâncủavùngnúiTâyBắc, đãtácđộngđếntâmlícủanhânvậtMị
- Mịnghetiếngsáogọibạn " vọnglạithiếtthabuổihổi " Mịngồinhẩmbàihátcủangườiđangthổi : " Màycó con trai con gáirồi Màyđilàmnương Ta khôngcó con trai con gái Ta đitìmngườiyêu "
* Tâmtrạngcủamịtrongđêmtìnhmùaxuân: - LúcuốngrượuđónXuân: " Mịlénlấyhũrượu, cứuốngừngựctừngbátmột" nhưmuốnnuốtđibaouấthận
- Nhớlạinhữngkỉniệmcủaquákhứ: Thổisáo, thổiláđều hay, " cóbiếtbaongườimê, ngàyđêmđãthổisáođitheoMị " - " MịthấyphơiphớitrởlạitronglòngđộtnhiênvuisướngnhưnhữngđêmtếtngàytrướcvàMịmuốnđichơi "
Mịđã Ý thứcđượctìnhcảnhđauxótcủamình Mịmuốnchết " nếucónắmlángóntrongtaylúcnàyMịsẽănchochếtngaychứkhôngbuồnnhớlạinữanhớlạichỉthấynướcmắtứara " - TrongđầuMịvẫnđangdậpdờntiếngsáo : " Anhnémpao, emkhôngbắt emkhôngyêuquảpaogiờrơirồi " Tiếngsáochínhlàbiểutượngchokhátvọngtìnhyêutự do đãthổibùnglênngọnlửatâmhồnMị
* HànhđộngcủaMị: " Lấyôngmỡsẵnmộtmiếngbỏthêmvàođĩadầu " Quấnlạitóc, vớitaylấycáiváyhoa Mịmuốnđichơichơixuân, quênđisựcómặtcủa A Sử
- Khibịbắttróiđứngvàocộtnhà: "TrongbóngtốiMịđứngimlặngnhưkhôngbiếtmìnhđangbịtrói. Hơirượucònnồngnàn, MịvẫnnghetiếngsáođưaMịđitheonhữngcuộcchơi, nhữngđámchơi..." TôHoàiđãđặtsựhồisinhcủamịvàotìnhhuống bi kịchkhátvọngmãnhliệt >< hiệnthựcphũphàngkhiếnchosứcsốngcủamịcàngthêmmãnhliệt - " Mịvùngbướcđinhưngtaychânđaukhôngcựađược..." khátvọngđichơixuânđãbịchặnđứng
1.Trạng TháiVôCảmSauĐêmTìnhMùaXuân • A Phủ: bịbắttróiđứngvàomộtcâycộttronggócnhàbằngdâymây.
Mị: + Đêmdậythổilửahơtay, hơlưng,dùbị A Sửđánhngã, đêmsauvẫnngồitiếptụcsưởilửa. • Mịvôcảmvớichínhmình, khôngcònnhậnthứcđượcsựđauđớnvềthểxác, nhụcnhãvềtinhthần . Bịchaisạn + “Mịvẫnthảnnhiênthổilửa, hơtay”, “Nếu A Phủlàcáixácchếtđứngđấy, cũngthếthôi" chứngkiến 1 ngườiđangchếtdầnchếtmònMịcũngkhôngquantâm, dửngdưng, thảnnhiên, khôngmảy may xótxađến A Phủ. Chỉbiếtvềngọnlửa • Dấuấncủasựvôcảmđếncùngcực, Mịđãchết ở trongtâmhồn, sốngcâmlặngvàgiábăng.
Nguyênnhân: Khinhìnthấy “ mộtdòngnướcmắtlấplánhbòxuốnghaihõmmáđãxámđenlại…” của A Phủ: giọtnướcmắtcơcực, bấtlựcvàtuyệtvọng 2.SựthứctỉnhcủaMị Mịđượcthứctỉnh • dòngnướcmắtđãđánhthứcvàhồisinhlòngnhânáicủaMị • Diễnbiếntâmtrạng: +Nhớlạinhữngkíứcđaukhổ :” Đêmnămtrước A Sử…khôngbiếtlauđi. Cảmnhậnnỗiđaucủa A Phủbằngnỗiđaukhổvànhụcnhãcủachínhmình
Lạicàngthêmthươngngười, thậmchíthươnghơnbảnthânmình, lòngnhânáicủaMịđãthựcsựsốngdậy
3. Ámảnhvềcáichếtvànhậnthứctộiáccủanhàthốnglí • + “ Trờiơi, nóbắttróiđứngngườitađếnchết,…nóbắttróiđếnchếtngườiđànbàngàytrướccũng ở cáinhànày” • Độcthoạinộitâm , dùngphépđiệpcấutrúc, nhịpđiệudồndập • đồngcảmvớikhôngchỉ A Phủmàvớinhữngngườicùngcảnhngộkhác, “ngườiđànbàngàytrước ở cáinhànày” • cấttiếngkêuthấutrờixanh Mịámảnhvềcáichết: Mịphánđoán “ Cơchừngnàychỉđêmmailàngườikiachết, chếtđau, chếtđói, chếtrét, phảichết”: phépđiệptừtăngcấp“ chết, chếtđau, chếtđói, chếtrét, phảichết” nhậnradấuhiệuvềcáichết,làmchonỗiámảnhvềcáichếttràodâng, làmcho con ngườitakhôngkhỏihoangmang. Nhấnmạnhnỗisợ, nỗi lo lắngcáichếtsẽđếnvới A Phủ.
“ Ta làthânđànbà … Ngườikiaviệcgìphảichết” • Trongcuộcđấutranhnộitâm, Mịnghiênghếtphầnsốngchủamìnhcho A Phủ • VẻđẹpnhânáicủaMị
- Mịnhậnthứctộiác: • + “chúngnóthậtđộcác”: Mịnhậnthứcđượcsựbấtcông, tộiáccủakẻthù bấttình, cămthù • Khôngchỉthứcdậyđượccảmxúc, Mịcònthứcdậyđượccảlítrí. Mịnhậnthứcđượckẻthùcủagiaicấp. Vàđộngcơtranhđấuchosựsốngcủa A Phủvàchínhmìnhcũngxuấtpháttừnhậnthứcnày.
3. Ý nghĩgiảithoátcho A Phủ • - “Đám than đãvạchẳnlửa” : khiếnchobóngtốitrànngậpkhônggian • Nhườngchỗchomộtngọnlửamới-ngọnlửanhânvăntrongtâmhồnMị • Mịtựtrảinghiệmtrongmộttìnhhuốngtưởngtượng: • Khi A Phủtrốnđược “ lúcấybố con PáTrasẽbảolàMịlàngườicởitróichonó, Mịliềnphảitróithayvàođấy,Mịphảichếttrêncáicọcấy”: • + Haihìnhảnh song hành: cảnh A Phủđãtrốnthoátvàcảnhcáichếtcủamình • + Nhưng “ Mịcũngkhôngthấysợ” : bởilòngthươngngườitrongMịđãchiếnthắngnỗisợhãi. • Đâychínhlàgiátrịcủasựthứctỉnh, củasứcsốngphảnkháng, làsựtấtyếucủađứchi sinhvàlòngdũngcảm
5. Mịliềulĩnhhànhđộng:cắtdâytróicứu A Phủ -“ Mịrónrénbướclại… Mịrút con daonhỏcắtlúa, cắtnútdâymây” Hànhđộngbấtngờnhưnghợplí: Mịdám hi sinhvì cha mẹ, dámănlángóntựtửnêncũngdámcứungười Hànhđộngchứngtỏsứcphảnkhángtrướctộiáccủa cha con nhàthốnglýrấtmạnhmẽ, quyếtliệt Lòngthươngvàcămthùhòanhậplàmmột, khiếnngười con gáitrởnênmạnhmẽtronghànhđộng
6. Cứungười, cứumình, chạytheotiếnggọicủatự do Câuvănđứngchơivơithànhmộtdòngriêng SựthươngngườitrongMịđãđượcgiảithoát, giờđâychỉcònlạisựthươngmình, nỗisợhãivàtrầmtư CuộcđấutranhnộitâmcủaMị: đi hay ở, sống hay chết, tự do hay nôlệ “ Mịđứnglặngtrongbóngtối” • Ngọnlửakhátvọngtự do cháybùnglêntrongMị. Mịđãtựgiảithoátbảnthânmìnhkhỏicuộcđờinôlệđểđếnvớiánhsángcủasựtự do NỗisợvềcáichếtcủaMịlúcnàykhôngphảisựhènhạmàmộtkhaokhátsống, mộtđộnglựcthúcđẩybảnnăngtựvệtíchcựcđểMịcósứcmạnhvùnglêntrốnthoát. Đoạnvănsửdụngcácđộngtừ: vụtchạy, băngđi, đuổikịp, đãlăn, chạy, thở, nói: tạosựmạnhmẽ, quyếtliệt Câunói: “ A Phủchotôiđi”, “Ở đâythìchếtmất”: đòiquyềntự do, đòiquyềnđượcsống. “ RồiMịcũngvụtchạy…”
Nhậnxét: + HànhđộngtựcứumìnhcủaMịthoạtnhìnnhưmộthànhđộngtựphát, nhưngbảnchấtsâuxacủanólàkhátvọngsống to lớn + HànhđộngcủaMịcũngđãlàmthayđổivịthếcủahai con người: từnôlệ cam chịu • tự do, nổiloạn +Hainhânvậtgặpgỡnhautrongđauthương, cùngđường, nhờkhaokháttự do màvùnglêntựthayđổisốphậnmình • + Mịlàmộtcôgáitrẻvàcótài, bịđẩyvàocảnhnôlệ. NhưngtrongMịvẫntiềmtàngsứcsống, sứcsốngấytrỗidậydẫnđếnhànhđộngquyếtliệt, táobạo, chốnglạimọisựchàđạp, lăngnhụccủacườngquyền, tiềnquyềnvàthầnquyềnđểgiảithoátchomình • Lànétmớitronggiátrịnhânđạosaunăm 1945- con ngườitựđấutranhvớihoàncảnhđểtựgiảiphóngmình. Tácgiảđãthông qua diễnbiếntâmlýnhânvậtMịtrongđoạncứu A Phủđểthểhiệntưtưởngnhânđạo, sâusắclớnlaođó.
Phẩm chất, tính cách: Hoàn cảnh, xuất thân: + Khao khát tự do, mạo hiểm + Không chùn bước trước khó khăn + Khỏe mạnh + Chăm chỉ lao động + Khao khát hạnh phúc lứa đôi + Dũng cảm + Nhân ái, tinh tế + Mồ côi cả cha lẫn mẹ + Bị bán đổi lấy thóc + Trốn lên núi, lưu lạc đến Hồng Ngải + Lớn lên giữa núi rừng + Suốt đời làm thuê, làm mướn + Nghèo đến nỗi không lấy được vợ + Không có nổi vòng bạc để chơi tết + Không có tiền trả nợ phải ở nợ • Đáng thương, chịu nhìu khó khăn, vất vả. • Những phẩm chất đáng quý của người lao động
Số phận bất hạnh: Không có tiền phải ở trừ nợ + Trở thành người gạt nợ cho nhà thống lý PáTra + Nạn nhân cuộc xử kiện vô lý: Chịu 100 bạc tiền trắng Bị đánh đập dã man + Là nạn nhân của cường quyền và thần quyền + Sống và làm việc như trâu, ngựa: Công việc nặng nhọc, nguy hiểm Bị trói đánh vì làm mất bò • Số phận nô lệ, bất hanh, mất quyền con người
A PHỦ VỚI SỨC PHẢN KHÁNG MÃNH LIỆT -Trongđêmmùaxuân: “Mộtngười to lớnchạyvụtravungtayném con quay rất to vàomặt A Sử. Con quay gỗngátlăngvàogiữamặt. Nóvừakịpbưngtaylên, A Phủđãxộc tới, nắmcáivòngcổ, kéodậpđầuxuống, xévaiáo, đánhtớitấp”
Sứcsốngmãnhliệtkhátvọngtìmkiếmsựtự do hạnhphúcdùtrongbấtcứhoàncảnhnào “…đếnlúcgỡđượchếtdâytrói ở người A PhủthìMịcũnghốthoảng, Mịchỉthìthàođượcmộttiếng “Đingay...”, rồiMịnghẹnlại. A Phủbỗngkhuỵuxuống, khôngbướcnổi. Nhưngtrướccáichếtcóthểđếnnơingay, A Phủlạiquậtsứcvùnglên, chạy.” - A Phủchotôiđi.A Phủchưakịpnói, Mịlạinói:- Ở đâythìchếtmất.A Phủchợthiểu.Ngườiđànbàchêchồngđóvừacứusốngmình.A Phủnói: “Đivớitôi”. Vàhaingườilẳnglặngđỡnhaulaochạyxuốngdốcnúi.
A PHỦ GIÁC NGỘ LÍ TƯỞNG CÁCH MẠNG “Haingườithànhvợchồngvàtrốn sang Phiềng Sa. QuânPháptràntới, dânPhiềng Sa lạihoangmang lo sợ. A Châu, cánbộĐảngđãtìmđến. A Phủkếtnghĩaanhemvới A Châu. Rồi A Phủtrởthànhtiểuđộitrưởng du kích, cùngvớiMịvàđồngđộibảovệquêhương.” Khảnăngcáchmạngtiềmtàng to lớn
Nghệthuật - Xâydựnghìnhtượngnhânvậtsốngđộngvàchânthực. - Miêutảtâmlínhânvậtđặcsắc. - Vậndụngtinhtếnhữnghiểubiếtđểmiêutảvềthiênnhiênvàphongtục, tậpquáncủangườidânmiềnnúi. -Nghệthuậtkểchuyệnuyểnchuyển, linhhoạt, dẫndắttìnhtiếtkhéoléomangphongcáchtruyềnthốngnhưngđầysángtạo. - Ngônngữgiảndị, chọnlọcvàphongphú, câuvăngiàutínhtạohình, giọngđiệutrữtình, lôicuốnngườiđọcvàthấmđẫmchấtthơ.
Nội dung Một mặt là bày tỏ sự cảm thông, thấu hiểu nỗi thống khổ của người dân nghèo miền núi và khẳng định sức sống ngoan cường, khát vọng tự do tiềm tàng ở người lao động. Mặt khác, tác phẩm còn lên án, tố cáo bọn thực dân, chúa đất độc ác dã man tàn bạo sử dụng mọi thủ đoạn để nô dịch người khác. Không những thế, nhàvăncònphảnánhquátrìnhđấutranhtừtựphátđếntựgiác, chỉra con đườngđấutranhđểgiảiphóngcủangườidânmiềnnúidướiáchápbứccủabọnthựcdân.
Giátrịhiệnthựcvàgiátrịnhânđạocủatácphẩm Giátrịhiệnthực Giátrịnhânđạo +"Vợ chồng A Phủ" là bản cáo trạng hùng hồn về người phụ nữ miền núi, vừa chịu gánh nặng của phong kiến miền núi, vừa bị chói chặt trong xiềng xích của thần quyền. + MiêutảchânthựcsốphậnnôlệcựckhổcủangườidânlaođộngnghèoTâyBắcdướiáchthốngtrịcủabọncườngquyềnphongkiếnmiềnnúi. + Táihiệnchânthậtcuộchànhtrìnhđaukhổ, tốitămraphíaánhsángcáchmạngcủanhữngngườidânlaođộngmiềnnúitrongchếđộphongkiến. + Đượcgiatăngbằngmàusắcđịaphươngrấtđậmnétvớicảnhsắc, phongtục, sinhhoạtcủangườiMèo, bảnsắctâmhồnđộcđáocủacácnhânvật. + Thểhiệnsựxótthương, đồngcảmsâusắcthânphậntrâungựacủanhândânlaođộngmiềnnúidướichếđộcũ. + Phêphán, tốcáo, phơibàybảnchấtxấuxatànbạocủagiaicấpthốngtrịmiềnnúi. + Tôntrọng, ngợi ca vẻđẹp, phẩmchất, khátvọng con người. + Tác giả chỉ ra cho người dân miền núi nói riêng và những con người khổ đau nói chung về con đường giải thoát khỏi bất công , làm chủ cuộc đời mình. Đề cao vai trò của Đảng với cách mạng trong thời kì bấy giờ.
