Sieć użytkowników USENET

Sieć użytkowników USENET 1

Co to jest Usenet(ang. USErNETwork – sieć użytkowników) to ogólnoświatowy system grup dyskusyjnych w sieci Internet Składa się z tysięcy grup tematycznych ułożonych w strukturę hierarchiczną. Wiadomości przypominające pocztę elektroniczną użytkownicy wysyłają do serwerów Usenetu, a serwery tworzące sieć automatycznie wymieniają je między sobą. Wiadomości wysyłane na grupę nazywane są postami lub artykułami 2

Grupy dyskusyjne • Grupa dyskusyjna (ang. newsgroup) – tematyczny zbiór artykułów przypominający elektroniczną tablicę ogłoszeń dostępną dla ogółu użytkowników • Usługa ta pozwala na automatyczną wymianę komunikatów w obrębie pewnej grupy osób • Działanie grup opiera się na protokole NNTP (ang. Network News Trasport Protocol) • Wiadomości przechowywane są na serwerze i powszechnie dostępne • Grupy dyskusyjne możesz czytać online https://groups.google.com/ 3

Czym to ugryźć Mozilla Thunderbird — zawiera klienta poczty, czytnik grup dyskusyjnych oraz kanałów informacyjnych w formacie RSS i Atom, obsługuje takie protokoły POP3, SMTP, IMAP, LDAP, NNTP, posiada wbudowany filtr niechcianej poczty i moduł sprawdzania pisowni Opera — darmowy, wieloplatformowy pakiet internetowy, w skład pakietu wchodzą przeglądarka, klient poczty i Usenetu (Opera Mail), menadżera pobierania plików, klienta IRC, czytnik kanałów, klienta BitTorrent, środowisko dla widżetów oraz notes elektroniczny SeaMonkey — pakiet programów składający się z przeglądarki internetowej, klienta poczty i grup dyskusyjnych, edytora stron HTML oraz klienta IRC, będący kontynuacją Mozilla Suite i Netscape Navigator Poczta systemu Windows — klient pocztowy i newsreader firmy Microsoft, dodawany do systemu operacyjnego Window, we wcześniejszych wersjach systemu Windows nosił nazwę Outlook Express (nie mylić z Microsoft Outlook) 4

Hierarchia grup Grupy dyskusyjne rozproszone na całym świecie są liczone w dziesiątkach tysięcy. Podobnie jak w przypadku domen internetowych, istnieje wśród nich pewna hierarchia. Oto najważniejsze kategorie grup: • alt — grupy o bardzo różnorodnej tematyce; • comp — (computers) dyskusje na tematy związane z komputerami; • gnu — dotyczące projektu bezpłatnego oprogramowania GNU; • misc — (miscellaneous) dodatki, większość z nich przeniosła się do alt; • news — o samych grupach dyskusyjnych; • rec — (recreational) rozrywka, spędzania wolnego czasu, zainteresowań; • sci — (science) tematy naukowe, takie jak fizyka czy badania nad AIDS; • soc — (social) sprawy społeczne. • Oprócz hierarchii tematycznej istnieje również podział geograficzny, na przykład: • de — grupy dyskusyjne z Niemiec, • pl — grupy dyskusyjne z Polski, • uk — grupy dyskusyjne z Wielkiej Brytanii. 5

Prenumerata • Subskrybowanie grupy dyskusyjnej nie wymaga zapisywania się i wydawania pieniędzy. Jednak na serwerze grup dyskusyjnych znajduje się ich tysiące wiele grup do wyboru. Najlepiej więc subskrybować tę grupę i będzie ona od tej pory dostępna na liście folderów Twojego czytnika. • Najpierw skonfiguruj program podając adres wybranego serwera. • Następnie kliknij polecenie Grupy dyskusyjne. • W polu Konta kliknij serwer grup dyskusyjnych z grupą, którą chcesz subskrybować. • Kliknij grupę dyskusyjną, którą chcesz subskrybować, a następnie kliknij przycisk Subskrybuj. • Aby subskrybować więcej niż jedną grupę dyskusyjną, naciśnij i przytrzymaj klawisz CTRL, a następnie kliknij odpowiednie grupy. • Obok wszystkich subskrybowanych grup zostaną wyświetlone ikony folderów. • Kliknij przycisk OK, aby zapisać zmiany. 6

Wątkowanie Wątek — zbiór wiadomości wysłanych do jednej grupy dyskusyjnej, stanowiących rozwinięcie wiadomości pierwotnej, najczęściej połączonych tym samym tematem (ang. subject). Wątek rozwija się, gdy użytkownicy grup dyskusyjnych odpowiadają na wcześniejsze wiadomości z danego wątku. O przynależności wiadomości do wątku i umieszczeniu jej we właściwym miejscu jego drzewka przez czytnik decyduje nagłówek postu. Na grupach o dużym ruchu wątki mogą być bardzo rozbudowane i liczyć nawet kilka tysięcy wiadomości, więc sprawne czytanie takich wątków wymagać może skorzystania z zaawansowanych funkcji czytnika. 8

Netykieta • Na niemal wszystkich grupach dyskusyjnych obowiązują ogólne zasady zachowania, których nieprzestrzeganie naraża użytkownika na swoisty ostracyzm, polegający na ignorowaniu wysyłanych wypowiedzi. • Najbardziej typowe nielubiane zachowania uzyskały swoje nazwy. Są to m.in.: • spamowanie — czyli wysyłanie (zwłaszcza masowe) niezamawianych komunikatów w rodzaju reklamy, „łańcuszków szczęścia” itp. • trollowanie — czyli celowe rozpoczynanie i następnie podtrzymywanie niepotrzebnych sporów, czynione tylko dla samego faktu spierania się • kłótnia internetowa — czyli niepotrzebne, agresywne reagowanie na spam lub trolling 9

Listy dyskusyjne Listy dyskusyjne są kolejnym, obok grup, sposobem prowadzenia dyskusji w internecie. Tym razem jednak nie jest potrzebny żaden czytnik, a wymiana informacji odbywa się jak zwykła poczta elektroniczna. Po zapisaniu się na listę dyskusyjną użytkownik automatycznie otrzymuje wszystkie listy, które trafiają na serwer listy. Serwery mogą również mieć oprogramowanie, które przed rozesłaniem pewnej liczby wiadomości, zbiera je w jedną wiadomość (tzw. skrót). Część list pozwala na wybór, czy użytkownik otrzymuje każdą wiadomość, czy tylko skrót. W sieci funkcjonują rozmaite kluby (listy) dyskusyjne poświęcone rożnym tematom np. inwestowaniu na giełdzie, psom, kanarkom, grom komputerowym 10

Listy a grupy • Grupy dyskusyjne są rozpowszechniane i archiwizowane przy pomocy wielu serwerów. Jeden post po wysłaniu na serwer jest przesyłany do innych serwerów, i pobierany przez czytelników. • Serwer listy dyskusyjnej samoczynnie wysyła każdą wiadomość do wszystkich subskrybentów jak zwykły list elektroniczny. Nie ma możliwości ponownego pobrania listu. • Aby skorzystać z listy dyskusyjnej wystarczy jakikolwiek program pocztowy. Do korzystania z grup dyskusyjnych potrzebny jest specjalny program zwany czytnikiem (ang. newsreader). • Aby zapisać się na listę konieczne jest wysłanie listu na specjalny adres i ewentualna akceptacja użytkownika przez moderatora listy. • Aby czytać wiadomości na grupie wystarczy programowi podać adres serwera i wybrać jedną z dostępnych grup. • Nie istnieje coś takiego jak hierarchia list dyskusyjnych. Każda lista ma swoją nazwę i jeden serwer. Grupy dyskusyjne są umieszczone w hierarchii i dostępne na wielu serwerach. 11

Adresy kilku list • „Aktualne przepisy podatkowe” — listproc@mimuw.edu.pl (subscribe podatki <Imię Nazwisko>) • „BBSy, modemowanie, sieci i telekomunikacja w ogóle...” — listserv@archimedes.pol.lublin.pl„ • Business w Internecie” — listproc@cyf-kr.edu.pl„ • Dyskusyjny Klub Filmowy Alaska” — listserv@meil.pw.edu.pl„ • Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie” — listserv@plearn.edu.pl, (sub gielda <Imię Nazwisko>) • „Historia Polski, lista dyskusyjna dla historyków” — listserv@plearn.edu.pl (subscribe klio <Imię Nazwisko>) • „Lista dyskusyjna CERN-u” — listserv@plearn.bitnet, listserv@plearn.edu.pl • „Lista dyskusyjna graczy” — listserv@ucinvl.uci.agh.edu.pl (sub games) • „Lista dyskusyjna o Czeczenii” — listserv@plearn.edu.pl (sub chechnya <Imię Nazwisko>) • „Ogłoszenia o pracy” — listserv@mercury.ci.uw.edu.pl • „PER Project On Ethnic Relations” — listserv@plearn.bitnet, listserv@plearn.edu.pl 12

RSS / Atom Czytnik kanałów (ang. feed reader lub news aggregator), czytnik RSS (ang. RSS reader), czytnik Atom (ang. Atom reader) — program komputerowy do czytania kanałów internetowych w formatach RSS i Atom, opartych na języku XML Można powiedzieć, że RSS to odpowiednik tradycyjnych newsletterów, ale kontrolowanych przez użytkownika, nie przez administratora strony i bez użycia adresu e-mail Obecnie RRS jest wypierany przez standard Atom, który został stworzony aby ujednolicić równolegle rozwijające się standardy podobne do RSS oraz poprawić ich błędy. Zasady korzystania z kanałów Atom są dokładnie takie same jak zasady korzystania z RSS i wszystkie nowoczesne czytniki obsługują oba formaty 13

Czytnik RSS Czytnik kanałów pozwala pobrać nagłówki artykułów publikowanych w wybranym kanale Nagłówek zawiera tytuł, zwięzły opis oraz link odsyłający do właściwego tekstu, znajdującego się w serwisie wydawcy kanału Kanały RSS znajdziesz w serwisach informacyjnych, blogach, na Allegro i Facebooku Czytnik RSS pozwala śledzić wiele kanałów jednocześnie Czytnik potrafi wyświetlać stronę WWW z pełnymi wiadomościami i nie wymagają uruchamiania przeglądarki internetowej 14

Jak działa RSS Twórca strony www tworzy kanał RSS (zwykły plik tekstowy umieszczony wraz ze stroną na serwerze), a użytkownik ten kanał subskrybuje Tym samym użytkownik jest powiadamiany o wszelkich zmianach zachodzących w pliku kanału Jeśli lubisz jakąś stronę, a nie zawsze masz czas i głowę do tego, by systematycznie śledzić jej treść na pewno docenisz możliwości RSS 16

Jak korzystać Żeby korzystać z RSS potrzebujesz czytnika, czyli programu umożliwiającego subskryowanie kanałów RSS Jest wiele programów przeznaczonych specjalnie do tego celu, więcej informacji czytnikach RSS znajdziesz na przykład w portalu dobreprogramy.pl Nie zawsze trzeba instalować dodatkowe oprogramowanie, nowoczesne klienty pocztowe i przeglądarki posiadają często własne czytniki Możesz też użyć czytnika onlinehttp://www.google.com/reader/http://www.czytnik-rss.pl/http://www.czytnik-rss.info/http://www.hraps.pl/ 17

Czytniki RSS • Do czytania kanałów RSS możesz wykorzystać: • samodzielny program czytnik Google Reader, RSSreader, RSS Bandit czy polski Cafe News, Cliper lub Paseczek • przeglądarkę internetową z wtyczką (pluginem) dla Firefoka to np. Sage, czytnik wbudowany w przeglądarkę Opera lub Avant Browser • program pocztowy np. Mizilla Thunderbird, Apple Mail Firefox, który posiada obsługę RSS/Atom w formie zakładek, podobny mechanizm znajdziesz przeglądarce Safari • komunikator jak np.: Miranda IM, Konnekt (za pomocą odpowiedniej wtyczki), WPkontakt czy Spik 18

RSS przez WWW W lubianym przez większość użytkowników internetu Firefox po kliknięciu odsyłacza do kanału RSS program spróbuje dodać go do swoich zakładek. Odświeżanie kanału odbywa się albo przy starcie Firefoksa, albo po kliknięciu prawym klawiszem kanału w zakładkach i wyborze opcji „Odśwież kanał RSS” W tym samym menu jest też opcja „Otwórz w panelach” Polecane jest rozszerzenie „Brief” jako czytnik kanałów RSSW Operze oraz Safari guziczek umożliwiający subskrybcję kanału znajduje się w pasku adresu — wystarczy kliknąć, by pojawił się wybór dostępnych kanałów 19

Sieć użytkowników USENET