T rkiye de Yolsuzlugun nlenmesi I in Etik TYEC

1. T�rkiye�de Yolsuzlugun �nlenmesi I�in Etik (TYEC) YEREL D�ZEYDE PLANLAMA ETIGI

2. Proje i�erigi 1- Basin ve literat�r incelemesi 2- Planlama ve etikle ilgili sorunlarin yasal �er�evesi 3- Planlama pratigi (plan kademelenmesi, arazi ve arsa d�zenleme s�re�leri, yetkili kurumlar, denetim mekanizmalari, hizli kentlesme-gecekondulasma, yozlasma) 4- Arastirma (y�ntem, uygulama, sonu�lar) 5- �neriler

3. Ama� ve hedefler Ama�: T�rkiye�de yerel y�netimlerdeki etik problemlerin kaynaklarini ortaya koymak; bu �er�evede yasal, kurumsal ve uygulamaya y�nelik ��z�m �nerileri gelistirmek. Hedefler: - Planlamaya m�dahil olan akt�rler, planlama s�recindeki ekonomik, sosyal ve politik baskilar ve etik baglamda etkilerinin incelenmesi. - T�rkiye�de planlamanin kurumsal ve yasal yapisindan kaynakli etik sorunlarin tespiti. - Yerel d�zeyde planlamayla baglantili olan �evre ve koruma sorunlarinin tespiti. - Yerel kamu g�revlilerinin daha gelismis etik uygulamalara sahip olmasi ve planlamaya m�dahil olan birey ve kurumlarin gelismis bir sosyal sorumluluga sahip olmasi i�in �neriler gelistirilmesi

4. Planlamada etik neden �nemlidir? �ncelikle planlama g�nl�k hayatimizi etkileyen uygulamalari i�erdigi i�in �nemlidir. Ikincisi, etik degerler plancilarin kimliklerini, tercihlerini ve kamu g�revlileri olarak y�k�ml�l�k ve uygulamalarini olusturan hususlar oldugu i�in �nemlidir. ���nc�s�, kurumsal uygulamalar uygulayicilarin kendi rolleri ve ama�lari hakkindaki g�r�sleri sekillendirdigi i�in �nemlidir. D�rd�nc�s�, etik s�ylemler planlama kurumlarinin ilkelerini belirlemeyi sagladigi i�in �nemlidir. (Campbell, Marschall, 1998, 2001);(Ploger, 2004)

5. Planlamada etik neden �nemlidir? Bazi planlama �alismalarinin planlamanin son derece etik bir konu oldugunu ve plancilarin uygulamaya ve ��z�mlerin se�imine iliskin etik ikilemlerle m�cadele ettiklerini kabul etmelerine ragmen (Hendler, 1995; Mandelbaum ve digerleri 1996), planlama �alismalari deger ve referans �er�evesi olarak neyin etik oldugu konusunda deneysel ve kavramsal arastirmalardan yoksundur.

6. Planlamada etik neden �nemlidir? �Iyi yasam�-�yasanabilir bir kent� �Kentsel sorumluluk�, ��tekilesme� ve �yabancilasma� �Esitlik� ve �adalet� konularinin hepsi plancilarin g�ndelik olarak karsilastiklari ve uygulamadaki sonu�lari itibariyle etik sorun teskil edebilecek hususlardir. Plancilar ve politikacilar etik bir �nyargiyla karsilasir karsilasmaz, derhal o etik �nyargiyi ya da yaygin kaniyi, bir �atisma kaynagi olarak tecr�be ederler. Politikacilar ve plancilar �ortak �ikarlar�dan veya �gerekli ��z�mler�den bahsetmeye �alistiklarinda �ok daha fazla sikinti yasarlar. (Ploger, 2004: 49-50).

7. Yerel y�netimlerde imar ve planlama etigi temel konular

8. Planlama ve imar etigi temel problemler (Literat�r) Kentsel rant �arpik kentlesmeye yol a�ar. �arpik kentlesme esitsizlige neden olur ve kamu yararina aykiridir. (Tekeli 1991) �ikar gruplari, kisiler veya siyaset�iler yerel y�netimler ve meclisler �zerinde baski uygularlar. Bu baskilar sonucu plancilar planlama s�recinin etkisiz ve �nemsiz akt�rleri haline gelir. (Keles, 1993) Plan degisikliklerinden halk ancak uygulama asamasinda haberdar olmaktadir. Bu durum itiraz ve halkin katimi i�in ge� kalinmis bir s�re�tir. (�ukur�ayir, 2007) T�rkiye�de yapilasmaya dair hukuki �er�eve koruma kaygilarini ana ama�lari arasinda barindirmaz. Bu nedenle, belediyeler koruma sorunlarina ciddi olarak egilmezler (Ekinci, 2007).

9. T�rk imar ve planlama sisteminde etik a�mazlar T�rk planlama sisteminde denetim mekanizmalari ve planlama akt�rlerinin eylemleri birbirinden b�y�k �l��de kopuk/ayriktir. Kisisel �ikarlar yerel y�netimler ve plan kararlari �zerinde baski yaratirlar. T�rkiye�de belediyeler kentsel gelismeyi y�nlendirmek i�in plan tadilatlari yogun bir bi�imde kullanirlar. Belediye meclislerinin g�ndem konularinin %75�i imar konularindadir. �zellikle hizli sehirlesmenin g�zlendigi b�y�ksehir belediyelerinde plan tadilatlari basta olmak �zere siklikla verilen planlama kararlariyla �nemli deger artisi, rant ve k�rlar elde edilmektedir.

10. Planlama Etiginde Sorunlarin Temel Kaynaklari Ekonomik Sosyal/Toplumsal Siyasal Yasal- kurumsal Planlama anlayisi ve sistemi Fiziksel ve Mekansal

11. Ekonomik nedenler Gecekondulasma Ka�ak yapilasma Plancilarin ekonomik kosullari Rant Halk katilimi (agirlikli toplumsal ve siyasal) Arsa spek�lasyonu

12. Sosyal/toplumsal nedenler Ikili ahlak anlayisi K�se d�nmecilik Toplumdaki genel ahlaki zaafiyet Rant ve imar haklarinda doyumsuzluk Belediye meclis ve �yelerinin yapisi ve profili Egitim ve zayif etik algisi (egitim sisteminin etik algi-kaygi olusturamamasi) Imar affi beklentisi Kentlilesememe (ayni zamanda siyasal ve ekonomik) Ayrimcilik (hemsehricilik, cinsiyet) Kentsel arazinin yatirim araci olarak g�r�lmesi

13. Siyasal nedenler Rant Belediye meclis ve �yelerinin yapisi ve profili (Rant beklentisi nedeniyle meclis ve imar komsiyonu �yesi olma) Populizm ve oy kaygisi Belediyelerin kurumsal yapisi (g��l� baskan modeli) Katilim ve denetim mekanizmalarinin zayifligi Plancilarin �zerindeki siyasi baskilar Plancilarin siyasi tercihleri

14. Yasal- kurumsal nedenler Mevzuat karmasikligi ve a�ikligi Gecekondu ve Imar affi yasalari �ok fazla kurumun yetkili olmasi Karmasik ve asiri b�rokratik islemler (�r: ruhsat alma s�reci) Yasal yaptirim zayifligi-cezai m�eyyidelerin uygulanamamasi Bilgilendirme olmamasi Koruma kurullarinin isleyisi M�ellif g�r�s� Planlamada grup sisteminin olmasi (oligopol yaratiyor) Yap-sat�ilik Bilirkisilik mekanizmasi K���k belediyelerde uzman teknik elemanin olmamasi Sehir Plancilari Odalarinin planlari sadece teknik a�idan denetlemesi Sehir Plancilari Odalarinin toplumsal baski grubuna d�n�smesi

15. Planlama anlayisi ve sisteminden kaynakli nedenler-1 �st �l�ek planlarin olmamasi Planlarin mevcut yapilasmayi mesrulastirma araci olarak kullanilmasi Uzun vadeli ve esnek olmayisi Imar planlarinda parsel temelli anlayis Denetim mekanizmalarinin b�rokratiklesmesi Plan tadilatlari

16. Planlama anlayisi ve sisteminden kaynakli nedenler-2 Halk katilimi s�re�leri Kamu yarari kavraminin net olmamasi Sehircilik ilke ve esaslarinin net olmamasi Tarihi ve k�lt�rel mirasin, �evresel degerlerin, tarim topraklarinin dikkate alinmamasi Bilirkisilik mekanizmasi

17. Fiziksel-mekansal nedenler Sit alanlari Pek �ok kentin gelisme alanlarinin kisitli olmasi (tarim alanlari, ormanlar, meralar, su kaynaklari, afet riski) Kentlerde yeni cazibe merkezleri yaratilamamasi Kentsel donatilarin dagiliminda ve yerlestirilmesinde kriterlerin olmamasi

18. Etik sorunlarin g�r�nt�s� Tarihi ve k�lt�rel mirasin, �evresel degerlerin, tarim topraklarinin korunamamasi Arazi mafyalari �arpik kentlesme Kentsel donatilarda eksiklik (yesil alanlar vs.) Bosluksuz ve yag lekesi seklinde b�y�me Gecekondulasma ve ka�ak yapilasma Yolsuzluk �ok sayida plan tadilati Belediye meclislerinin esnaflasmasi ve profili

19. Arastirmada odaklanilan konular �arpik kentlesme Gecekondulasma Ka�ak yapilasma Hizli kentlesme Belediye meclisleri-kentsel �ikar gruplari Plan tadilatlari Halk katilimi s�re�leri Kentsel koruma Mevzuat sorunlari Planlama hiyerarsisi Rant

20. Kavramsal Model

21. Yerel y�netimlerde imar ve planlama etigi ilkeleri ile ilgili temel kavramlar Kamu Yarari: Planlarin kamu yararina aykiri olmasi Esitlik/Tarafsizlik: Kentsel baski gruplarinin �ikarlari dogrultusunda plan tadilatlari yapilmasi Hesap verebilirlik: Se�ilmislerin uygulamalar konusunda hesap verebilirliklerinin zayif olmasi Seffaflik: Planlarin ve kentsel gelismeyi y�nlendiren kararlar ve uygulamalarla ilgili bilgilendirmenin zayif olmasi Katilim: Planlama s�recinde halk katilimin zayif olmasi

22. T�rkiye�de Planlama ve Etikle Ilgili Sorunlarin Yasal �er�evesi Yerel y�netimlerle ilgili kanunlar B�y�ksehir Belediyeleri Kanunu(Kanun No: 5216) Belediyeler Kanunu (Kanun No: 5393) Il �zel Idaresi Kanunu (Kanun No: 5302) Kentsel gelisme ve arazi kullanimiyla ilgili kanunlar Imar Kanunu (Kanun No: 3194) Yipranan Tarihi ve K�lt�rel Tasinmaz Varliklarin Yenilerek Korunmasi ve Yasatilarak Kullanilmasi Hakkinda Kanun (Kanun No: 5366) Toplu Konut Kanunu (Kanun No: 2985) ve Toplu Konut Idaresi�nin Yetki ve Sorumluluklarinda Degisiklik (Kanun No: 5162) Turizm Tesvik Kanunu (Kanun No: 2634 & 4957) Gecekondu Kanunu (Kanun No: 775) Imar Affi Kanunlari (Kanun No: 2805, 2981, 3290, 3366) Tarim Reformu Kanunu (Kanun No: 3083) ve Tarim Arazilerinin Korunmasi ve Kullanilmasina Dair Y�netmelik

23. Planlama sistemi-hiyerarsisi-yetkili kurumlar

24. Basinda imar ve planlama etigiyle ilgili bazi haberler

25. H�rriyet, 3 Eyl�l 2008: -AKP'de ikinci Disli vakasi Gaziantep B�y�ksehir Belediye Baskani AKP'li Asim G�zelbey'in, hen�z Belediye Meclisi'nde g�r�s�lmeden 2 g�n �nce protokol imzalayip isadami Eyy�p G�ymen'in arazisini 'ticaret alani' ilan ettirdigi imar plani degisikligine, �nce Idare Mahkemesi ardindan Danistay �dur' dedi. ... Imar Yasasi'nin 18'inci maddesinde yer alan D�zenleme Ortaklik Payi (DOP) ile arsanin % 40'ini alabilecek durumda olan Belediye, bu yolu tercih etmeyip, �zel bir uygulama yapti. B�y�ksehir Belediye Baskani AKP'li Asim G�zelbey, kentte demir ve insaat malzemesi ticareti yapan Eyy�p G�ymen ile g�r�smeler sonunda 12 Eyl�l 2006'da bir protokol imzaladi. Protokolde, 1/5000'lik nazim imar plani degisikligine gidilecegi, bu degisiklik ger�eklestiginde de arsa sahibinin 2419.82 metrekarelik alani yol i�in B�y�ksehir Belediyesi'ne bedelsiz olarak devredecegi, karsiliginda da ticari ve temel egitim alani olarak ayrilan arsanin kendisinde kalacagi h�km� yer aldi. Protokol�n imzalanmasindan 2 g�n sonra Belediye Meclisi'nde protokole harfiyen uyan imar plani degisikligi kararlastirildi.

26. HABERTURK: 15.10.2008-AKP artik AK Parti degil, YE Parti'dir CHP Grup Baskanvekili Kemal Kili�daroglu, Silivri'de, r�svet karsiligi imar degisikligi yapildigi konusundaki iddiayla ilgili yeni bir belge a�ikladi. Kili�daroglu, TBMM'de d�zenledigi basin toplantisinda gazetecilere, r�svet karsiligi Silivri'deki bir arsanin imara a�ilmasi i�in AK Parti Sakarya Milletvekili Saban Disli ile bir belge imzaladigi iddia edilen Mehmet Karasu'nun, Silivri Belediye Baskan Yardimcisi Namik �ndes'e 80 bin YTL g�nderdigine iliskin banka dekontu dagitti.

27. Radikal, 02/08/2008: -Yolsuzluk haberleriyle g�ndeme gelen Akfirat Belediye Baskani Hilmi Yildiz g�revden alindi AKP�li Hilmi Yildiz, orman arazisini imara a�mak ve buradan kendisi ve �evresine arazi ranti saglamak, kamu arazilerini yakinlarina peskes �ekmek, evrakta sahtecilik yaparak ihale d�zenlemek gibi iddialarla g�ndeme gelmisti.

28. Zaman, 15 Ekim 2008 -Kadik�y Belediyesi'nde yolsuzluk! �ankaya Belediyesi'ndeki r�svet itirafinin ardindan Kadik�y de CHP'nin basini agritacak Sayistay, Kadik�y Belediyesi'nde yaptigi incelemede bir dizi 'usuls�zl�k ve hukuk disilik' tespit etti. Hazirlanan rapora g�re belediye isgal ettigi arazilerden elde ettigi geliri kendi b�nyesinde kurdugu vakif ve sirketlere aktardi. Belediyeye ait gayrimenkullerden gelen gelirler de dogrudan sirket hesaplarina ge�irildi. Hazine'ye �denmeyen stopaj paralariyla sirketlerin �ikardigi gazete ve dergilere bina tahsis edildi, personel g�revlendirildi. Raporda belediyenin bu yolla devleti milyonlarca YTL zarara ugrattigi belirtiliyor.

29. CNNTURK, 07.08.2006:-Bakanlik Bodrum'un imar yetkisini aldi K�lt�r ve Turizm Bakani Atilla Ko�, Bodrum'un imar yetkisinin bakanlik�a geri alindigini a�ikladi. Bakan Ko�, "simdilik sadece Bodrum'u aldik. T�m�n� alirsak Ankara'ya da pislik bulasir" dedi.

30. Alan arastirmasi T�rkiye�de 8�i b�y�ksehir belediyesi, 6�si il merkezi belediye ve 29�u il�e veya belde belediyesi olmak �zere toplam 43 yerlesimde planlama akt�rleri ile yapilan anket, m�lakat ve derinlemesine m�lakat sonu�lari

31. Anket ve m�lakat yapilan akt�rler Anket ve m�lakatlar karar verme s�recinde etkili bi�imde rol oynayan bes farkli gruba uygulanmistir. 1) Yerel y�netimlerde �alisan plancilar ile ��zellikle k���k belediyelerde- planlamada idari ve teknik sorumluluk alan mimar, harita m�hendisi gibi diger uzmanlar, 2) Serbest �alisan plancilar, 3) Belediyelerini de kapsayacak sekilde, belediye baskanlari, baskan yardimcilari, belediye meclisi �yeleri, baskan danismanlari, m�d�rler gibi yerel y�netimlerde �alisan siyasiler ve yari siyasiler, 4) �niversitelerin sehir ve b�lge planlama b�l�mlerinde ve nadiren kamu y�netimi b�l�mlerinde �alisan kentlesme k�kenli akademisyenler, 5) Yerel y�netimlere mal ve hizmet sunan m�teahhitler

32. Anketlerin �rneklemi Planlama s�recindeki etik sorunlar nelerdir? Etik sorunlarin kaynaklari nelerdir? Etik sorunlari azaltacak mekanizmalar/�nlemler nelerdir? Planlama yapan yerel y�netim birimleri etik sorunlari azaltma konusunda neler yapmaktadir ve yapabilir? Yerel y�netimlerde �alisan plancilarin �alisma kosullari, �zellikle etikle ilgili sorunlar a�isindan, nasildir? Plancilar �zerinde hangi gruplar baski yapmaktadir? Alan arastirmasinda kullanilan anket, m�lakat, derinlemesine m�lakat ve g�zlem yollariyla ayrimcilik, halk katilimi, kentsel alanlarda k�lt�rel ve �evresel degerlerin korunmasi, bilirkisilik mekanizmasi, sehir ve b�lge planlama b�l�mlerinde etik konular, ikili ahlak anlayisi, kamu yarari kavrami gibi yerel y�netimler ve planlamayi ilgilendiren diger etik konular da analiz edilmistir.

33. Verilerin degerlendirme kriterleri (�apraz sorgulama) Belediye t�r�ne g�re Planlama akt�rlerine g�re Mesleklere g�re Mesleki tecr�beye g�re B�y�ksehir Il Il�e-belde Kamuda �alisan plancilar Serbest �alisan plancilar Siyasiler Akademisyenler M�teahhitler Plancilar Mimar ve m�hendisler Teknisyenler Diger 0-9 yil 10-19 yil 20 + yil

34. Anket ve m�lakat yapilan belediyeler

35. Bulgular ve Istatistikler�Etik sorunlarin kaynaklari

36. Bulgular ve Istatistikler�Yerel Y�netimlerin Plan Degisikliklerinde G�zetilen Hususlar

37. Bulgular ve Istatistikler�Etik a�idan planlama ve y�netim konularindaki tavir ve d�s�nceler

38. Bulgular ve Istatistikler�Etik a�idan planlama ve y�netim konularindaki tavir ve d�s�nceler Katilimcilarin, %50�si yerel y�netimlerin plan kararlarinda yoksullar ve m�lks�zler gibi toplumun sosyo-ekonomik olarak zayif kesimlerinin refah d�zeylerini artirma konusunda �alismalarini yetersiz bulmaktadir. %49�u yerel y�netimlerin planlama karralari hakkinda kamuoyunu biligiendirmelerini yetersiz bulmaktadir. %53,5�i koruma kurullarinin yetkilerinin yerel y�netimlere devredilemsinin etik sorunlar yaratacagini d�s�nmekte ve karsi �ikmaktadir. %57�si plan degisikliklerinde �nceki plan m�ellifinin uygun g�r�s�n�n alinmasi gerektigini d�s�nmektedirler.

39. Bulgular ve Istatistikler�Etik a�idan planlama ve y�netim konularindaki tavir ve d�s�nceler Katilimcilarin %37,7�si yerel y�netimlerde hemsehricilik ve cinsiyet ayrimciligi yapildigini d�s�nmektedirler. %45,3�� planlama konusunda �ok fazla yetkili kurumun olmasinin etiks sorunlara yola a�tigini d�s�nmektedirler. Sadece %29,8�i yerel y�netimlerin yaptigi planlarin ve plan tadilatlarinin halkin yararina oldugunu d�s�nmektedirler. %44,2�si yerel y�netimlerin plan karralarinin bireysel �ikarlara hizmet ettigini d�s�nmektedirler

40. Bulgular ve Istatistikler�Etik a�idan planlama ve y�netim konularindaki tavir ve d�s�nceler Katilimcilarin, Sadece %35,5�i m�teahhitlerin plan kararlarinda etkili oldugunu d�s�nmektedirler. Sadece %36,3�� plan kararlarinda siyasi �ikarlarin etkili olmadigini d�s�nmektedirler. %61,5�i is (planlama) bitiminde hediye (�i�ek ve �ikolata gibi) almakta etik sorun oldugunu d�s�nmektedirler %78,1�i is (planlama) sirasinda hediye (�i�ek ve �ikolata gibi) almakta etik sorun oldugunu d�s�nmektedirler

41. Planlama akt�rlerine sorulan ek sorular� Akademisyenler: Etik konusunda lisans d�zeyinde derslerin artirilmasi gerekmektedir (ortalama: 4,24) M�teahhitler: Yerel y�netimlerde yapilasmalarin TOKI ve KIPTAS gibi kuruluslarca y�klenilmesi haksiz rekabete yol a�maktadir (ortalama: 4,20), Siyasi iliskilerin yerel y�netimlerde ihale kazanmak i�in �nemlidir (ortalama: 3,9) Ihaleleri kazanmak i�in yerel y�netimlerin ekstra taleplerini yerine getirmek zorunda kalmaktadirlar (ortalama: 3,76)

42. Planlama akt�rlerine sorulan ek sorular� Se�ilmisler: Imar komisyonu �yelerinin mesleki olarak yetersiz olmalari etik sorunlar yaratmaktadir(ortalama: 3,89), Planlamada yetkili merkezi kamu kurumlarinin (koruma kurullari gibi) etik disi sekilde agir hareket etmektedirler (ortalama: 3,69) d�s�ncelerinin hakim oldugu belirlenmistir. Yerel y�netim-�niversite isbirliginin etik sorunlari azaltacaktir.

43. Belediyelerdeki imar plan tadilatlari ve ka�ak yapilasmalar hk. Tespitler-1 Incelenen belediyelerde ortalama olarak 1 yilda (2008 yili itibariyle) B�y�ksehir belediyelerinde ort. 350-400 Il belediyelerinde ort 75-100 Il�e ve belde belediyelerinde 25-50 plan tadilati yapildigi tespit edilmistir. Bazi belediyelerde yeni bir plan onaylandiktan 1 hafta sonra plan tadilati �alismalarina baslandigi g�r�lm�st�r. Merkezi ve yerel y�netim arasinda uyumszulugun oldugu kentlerde bu durum daha yogun yasanmaktadir.

44. Belediyelerdeki imar plan tadilatlari ve ka�ak yapilasmalar hk. Tespitler-2 Koruma ama�li imar plani hen�z onaylanan Fatih Belediyesinde hi� plan tadilati yapilmadigi ancak ka�ak yapilasmanin yogun olarak yasandigi g�zlemlenmistir. Plan tadilatlarinin aksine ka�ak yapilarin yikimi yapilmadigi, buna gerek�e olarak da yikim ihalesine herhangi bir sirketin katilmadigi g�sterilmektedir. TCK�nundaki ka�ak yapilasmalar hakkindaki son d�zenlemelerin kismen ka�ak yapilasmayi azalttigi ancak se�im �ncesinde yeniden artis yasandigi tespit edilmistir

45. �alismanin �nerileri Imar mevzuatinda �kamu yarari� ve �sehircilik ilke ve esaslari�kavramlari a�ikliga kavusturulmalidir. Yasalarla plan tadilatlarinin sayisinda sinirlandirmalar getirilmelidir. Belediye ve B�y�ksehir Belediyesi Yasalari ile yerel y�netimlere verilen sermaye sirketleri kurabilme ve karsiliksiz bagis kabul etme yetkisi kaldirilmalidir. Imar mevzuatinda s�rd�r�lebilirlik, sosyal esitlik ve �evre etigi konusunda h�k�m ve d�zenlemeler eklenmelidir. Plan tadilatlarinda �nceki plan m�ellifinin g�r�s�n�n alinmasi ile ilgili yasal h�k�m, gerekli d�zenlemeler yapilarak yeniden y�r�rl�ge koyulmalidir. Plan degisiklikleri yapimina iliskin y�netmelikte yer alan �ayni b�lge� ve �esdeger� alan kavramlari konusunda niteliksel ve niceliksel sinirlandirmalara getirilmeldir.

46. �alismanin �nerileri Spek�latif ve kamu yararina aykiri uygulamalara yol a�an �Turizm Tesvik Kanunu�, �Gecekondu Kanunu�, �Imar Affi Kanunu�, �Yipranan Tarihi ve K�lt�rel Tasinmaz Varliklarin Yenilerek Korunmasi ve Yasatilarak Kullanilmasi Hakkinda Kanun�, �Toplu Konut Kanunu�, �Tarim Alanlarinin Korunmasi ve Kullanilmasina Dair Y�netmelik�te yer alan h�k�mlerin kaldirilmalidir. Imar ve �evre etigine aykiri uygulamalari �nleyici yasal yaptirimlarin g��lendirilmesi, uygulanmamasi yerel y�neticilere ciddi cezai m�eyyideler getirilmelidir. (�zellikle Imar Kanunu�nun 32. ve 42. madde uygulamalari hk.) Arazi �zerinden elde edilen rantin kamuya d�nmesi i�in yasal d�zenlemelere gidilmelidir. (vergilendirme gibi)

47. �alismanin �nerileri Planlama konusundaki yasal mevzuat ve yetkili kurum karmasikliginin giderilmeli, kurumlar arasinda etkili bir iletisim ve esg�d�m mekanizmasi olusturulmalidir. Planlarin etik ilkeler uygunlugunu denetleyecek etkili bir denetim mekanizmasi kurulmalidir. (Ingiliz planlama sisteminde oldugu gibi �izleme komiteleri� kurarak yerel y�netimlerin yaptiklari plan degisikliklerini denetleyecek, planlama konusunda seffafligi artiracak mekanizmalarin olusturulabilir) Yerel d�zeydeki planlari onaylayan merci olan belediye meclislerinin yapisi revize edilmelidir. (Halkin her kesimin temsiline imkan verecek d�zenlemeler yapilmalidir) Planlarda kamu yarari, esitlik, seffaflik gibi etik ilkelerin saglanmasi i�in halk katilimini artirici mekanizmalar gelistirilmelidir.

48. �alismanin �nerileri� Belediyelerin web sitelerinde her �l�ekteki imar planlarinin yayimlanmasi, yapilacak plan degisikliklerinin ve belediye meclisi g�ndemlerinin �nceden mutlaka duyurulmalidir. Plan onamalarinda sadece belediye meclisi �yelerinin degil, bu konuda uzman olan plancilar, sivil toplum kuruluslari, meslek odalari da yetkili kilinmalidir Medyaya yansiyan yolsuzluk haberleri Basbakanlik Kamu G�revlileri Etik Kurulu�nca ihbar olarak degerlendirilip sorusturulmalidir Her yerel se�imlerde g�ndeme gelen kamuoyundaki imar affi beklentileri �nlenmeli, imar affi ile ilgili vaadlerde bulunan yerel y�neticiler cezalandirilmalidir.

49. �alismanin �nerileri� Etik sorunlari hafifletme yolunda olusturulacak veya g��lendirilecek mekanizmalar/ara�lar sadece planlamanin arazi degerleri �zerindeki etkilerine degil, ayni zamanda ka�ak yapilasmanin kontrol�, gelisme planlari yapimi, gayrimenkul yatirimcilari/m�teahhitler ile se�ilmisler arasindaki iliskilere odaklanmalidir. Planlama s�recindeki etik sorunlari hafifletmek i�in ayrica hemsehri ve vatandaslar ile yerel kamu g�revlileri ve se�ilmisler arasindaki iliskiler de g�zardi edilmemelidir. Stratejik planlarda oldugu gibi kent b�t�n�ne iliskin imar planlarinin hazirlanmasi s�recine mutlaka �niversiteler de dahil edilmelidir.

50. �alismanin �nerileri� Saglikli ve islevsel veri tabanlari olusturulmalidir. Her �l�ek plan ve plan tadilati konusunda etki analizleri (sosyal, ekonomik ve teknik) yapilmasi zorunlu kilinmalidir. Sehir Plancilari Odasi tarafindan mesleki etik kodlari belirlenmelidir. Yerel y�netimler tarafindan kurumsal etik kodlar belirlenmelidir. Etik konusunda yerel y�neticilerin, �alisanlarin ve halkin duyarliligini artirici etkin bir egitim programi y�r�rl�ge koyulmalidir. Sadece �niversitelerde degil, temel egitimden itibaren etik konularda farkindaligi artiracak m�fredat d�zenlemesine gidilmelidir.