1 / 77

Wszystko co chcielibyście wiedzieć o schizofrenii, ale boicie s ię zapytać ? Wykład III

Wszystko co chcielibyście wiedzieć o schizofrenii, ale boicie s ię zapytać ? Wykład III. Andrzej Czernikiewicz. 14.11.2011. Schizofrenia - podstawowe fakty. Na schizofrenię choruje co setny człowiek typowy wiek zachorowania na schizofrenię to u mężczyzn 20-25 lat , u kobiet 26-35 lat

vachel
Download Presentation

Wszystko co chcielibyście wiedzieć o schizofrenii, ale boicie s ię zapytać ? Wykład III

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Wszystko co chcielibyście wiedzieć oschizofrenii, ale boicie się zapytać?Wykład III Andrzej Czernikiewicz 14.11.2011

  2. Schizofrenia - podstawowe fakty • Na schizofrenię choruje co setny człowiek • typowy wiek zachorowania na schizofrenię to u mężczyzn 20-25 lat, u kobiet 26-35 lat • 10% osób chorych na schizofrenię ginie śmiercią samobójczą • koszty leczenia chorych na schizofrenię to ok.. 5% wszystkich kosztów opieki medycznej wg NIMH (1997)

  3. czym jest schizofrenia czym nie jest schizofrenia trzecią pod względem częstości psychozą - 1% ludzi choruje na sch. bardzo rzadką chorobą psychiczną na sch. chorują ludzie ze wszystkich grup społecznych na sch. choruje tylko osoby zdolne i dużo się uczące u 1/3 chorych uzyskuje się długie remisje, kolejna 1/3 nieźle funkcjonuje sch. jest nieuleczalna większość chorych jest leczona ambulatoryjnie wszyscy chorzy na sch. wymagają długotrwałego leczenia szpitalnego

  4. Schizofrenia - czynniki ryzyka to: • mieć co najmniej jednego krewnego 1-o stopnia lub co najmniej dwu krewnych II-o stopnia ze schizofrenią • być stanu wolnego • być mieszkańcem dużego miasta lub obywatelem uprzemysłowionego państwa • urodzić się w zimie • być członkiem niższej klasy socjoekonomicznej • mieć problemy zdrowotne w okresie prenatalnym • doświadczyć w ostatnim okresie stresującego zdarzenia wg APA (1997)

  5. Historia koncepcji • Kraepelin (1896) • dementia praecox • Bleuler (1911) (grupa schizofrenii) • schizofrenia = rozszczepienie umysłu

  6. Schizofrenia - wybrane kryteria diagnostyczne wg DSM IV • Dwa lub więcej objawy z listy podanej niżej, trwające co najmniej miesiąc (lub mniej jeżeli były efektywnie leczone): 1. Urojenia 2. Omamy 3. Zdezorganizowane wypowiedzi 4. Zdezorganizowane lub katatoniczne zachowanie 5. Objawy negatywne • Znaczące pogorszenie funkcjonowania socjalnego lub zawodowego wg APA (1995)

  7. Objawy kognitywne – zaburzenia treści myślenia • urojenia • charyzmatyczne • kontroli • prześladowcze • odnoszące

  8. Formalne zaburzenia myślenia • Luźne skojarzenia • Zbaczanie • Ubóstwo treści • dźwięczenie • neologizmy • rozkojarzenie

  9. Zaburzenia percepcji • Zaburzona percepcja • Omamy • Słuchowe • Wzrokowe • Dotykowe • Pseudohalucynacje • Halucynacje psychiczne

  10. Objawy emocjonalne • Płaski afekt • Niedostosowanie afektywne • Anhedonia

  11. Objawy behawioralne • Utrata motywacji • Izolacja socjalna

  12. Objawy pozytywne i negatywne • Objawy pozytywne • Widoczne , nieobecne u ludzi psychicznie zdrowych • Objawy negatywne • Nieobecne „normalne” zachowania • Złe przystosowanie przedchorobowe • Gorsze rokowanie • Brak redukcji po klasycznych LAP

  13. Objawy pozytywne w Skali PANSS: • P1. UROJENIA • P2. FORMALNE ZABURZENIA MYŚLENIA • P3. OMAMY • P4. PODNIECENIE • P5. POSTAWA WIELKOŚCIOWA • P6. PODEJRZLIWOŚĆ I UROJENIA PRZEŚLADOWCZE • P7. WROGOŚĆ

  14. Objawy negatywne wg PANSS • Stępienie afektywne • Wycofanie emocjonalne • Zubożenie kontaktu • Apatia • Zaburzenia myślenia abstrakcyjnego • Brak spontaniczności i płynności konwersacji • Stereotypia myślenia

  15. Objawy osiowe wg Bleulera„obecne u każdego chorego, w każdym okresie choroby” • Autyzm • Ambiwalencja • Zblednięcie Afektywne • Zaburzenia Asocjacji

  16. Schizofrenia - trzy zespoły • Zespół „błędnej oceny rzeczywistości” (objawy „pozytywne”): urojenia i omamy • Zespół „objawów deficytowych” (objawy „negatywne”): ubóstwo mowy, „spłaszczenie” afektu,zubożenie psychomotoryczne, spadek inicjatywy • Zespół ”dezorganizacji”: objawy dezorganizacji myślenia, zdezorganizowane zachowanieLiddle(1987)APA (1997)Czernikiewicz (1999)

  17. Schizofrenia - fazy psychozy - fazy terapii • Faza ostra (psychotyczna) • Faza stabilizacji • Faza stabilnego funkcjonowania (remisji) wg APA (1997)

  18. Schizofrenia - faza ostra • Jest to faza w której pacjent wykazuje wyraźne objawy psychotyczne. • Cele terapii to „zapobieganie przejawom zagrażającym pacjentowi i jego otoczeniu, uzyskanie kontroli nad zachowaniem, redukcja objawów, a w efekcie szybki powrót do normalnego poziomu funkcjonowania...” • Niebezpieczeństwa: 10% osób ze schizofrenią ginie śmiercią samobójczą, u 60% leczonych w tej fazie rozwijają się objawy pozapiramidowe. wg APA (1997)

  19. Schizofrenia - faza stabilizacji • Jest to faza obejmująca pierwszych 6 miesięcy (lub więcej) od początku epizodu psychotycznego, w czasie której dochodzi do stopniowej redukcji objawów ostrych. • Cele terapii to „wczesne zapobieganie nawrotowi psychozy, readaptacja pacjenta w jego środowisku, dalsza redukcja objawów, utrwalanie remisji...” • Niebezpieczeństwa: „mechanizm drzwi obrotowych” wg APA (1997)

  20. Schizofrenia - faza remisji • Jest to faza w której objawy psychotyczne są minimalne lub nieobecne. • Cele terapii to „poprawa funkcjonowania i minimalizacja ryzyka nawrotu psychozy i jego konsekwencji...”. • Niebezpieczeństwa: u 40-60% leczonych w okresie roku występuje nawrót psychozy. wg APA (1997)

  21. Epidemiologia schizofrenii • 0.2-2% populacji ogólnej (1%) • 23 tysiące osób ze schizofrenią na Lubelszczyźnie • 40-60% przyjęć do szpitali psychiatrycznych • Początek zachorowania – typowy - trzecia dekada życia • Kobiety = Mężczyźni • Mężczyźni • Wcześniejsze zachorowanie • Gorsze rokowanie • Więcej objawów negatywnych

  22. objawy fazy prodromalnej (lub rezydualnej) schizofrenii wg DSM III R: • ·społeczna izolacja • ·pogorszenie funkcjonowania w podstawowych rolach zawodowych i domowych • ·dziwne zachowania (zbieranie odpadków, mówienie do siebie) • ·pogorszenie w dbaniu o własną higienę • ·blady, niedostosowany afekt • ·dziwaczne wypowiedzi • ·dziwne przekonania (myślenie magiczne, "jasnowidzenie„, „szósty zmysł") • ·niezwykłe doswiadczenia zmysłowe (iluzje, świadomość działania obcych sił) • ·spadek inicjatywy, zainteresowań, energii

  23. Pacjent o łagodnym przebiegu psychozy (stabilny): •      Ma niewielkie objawy psychozy w okresie poprawy (remisji) lub nie ma ich wtedy wcale •     Miał tylko jeden lub dwa epizody psychozy do 45 roku życia •      Systematycznie przyjmuje zalecone przez psychiatrę leki

  24. Pacjent o średnim przebiegu psychozy (często stabilny): •   Miał kilka epizodów psychozy przed 45 rokiem życia, zwykle w okresie zwiększonego stresu • Ma pewne, umiarkowane objawy pomiędzy epizodami (w okresie remisji) • Rzadko zdarzają mu się okresy kiedy nie przyjmuje leków, lub przyjmuje je niesystematycznie

  25. Pacjent z ciężkim przebiegiem psychozy (niestabilny): • Nawroty występują często, nawet co kilka miesięcy • W okresie remisji występują wyraźne objawy, które zakłócają codzienne funkcjonowanie • Zwykle nie bierze zaleconych mu leków, sprzeciwia się dalszemu leczeniu • Ma dodatkowe problemy psychiczne (np. nadużywanie alkoholu, czy narkotyków) lub somatyczne (dodatkowe choroby np. serca, czy nerek), które utrudniają mu powrót do zdrowia.

  26. Rokowanie • 10% prawie ciągłe hospitalizacje • < 30% remisje – około 5 lat • 60% przebieg epizodyczny

  27. Postacie schizofrenii • Paranoidalna • Omamy i urojenia • Brak formalnych zaburzeń myślenia • Lepsze rokowanie • Późniejszy początek

  28. Postacie schizofrenii • katatoniczna • Zaburzenia zachowania ruchowego • Postać hipokinetyczna • Postać hiperkinetyczna

  29. Postacie schizofrenii • Zdezorganizowana (hebefreniczna) • Dezorganizacja myślenia, afektywna, zachowania • Złe rokowanie • Wczesny początek

  30. Schizofrenia prosta • Tylko objawy osiowe (negatywne) • Brak (epizodyczne) objawy dodatkowe (pozytywne)

  31. Postacie schizofrenii • niezróżnicowana • Pacjent nie spełnia kryteriów pozostałych zaburzeń

  32. Kryteria diagnostyczne depresji w przebiegu schizofrenii

  33. kryteria diagnostyczne zaburzenia schizoafektywnego (wg DSM IV): • ·z typowymi objawami schizofrenii konkurują wyraźne objawy afektywne (manii lub depresji) • ·w przebiegu choroby był co najmniej 2-tygodniowy okres choroby, w którym objawy afektywne nie występowały • ·przebieg choroby jest zawsze epizodyczny

  34. Co czuje chory na schizofrenię?(subiektywne aspekty choroby)

  35. Self-disorderscale– objawy deficytów poznawczych • 5. uczucie oszołomienia • 6. hyperrefleksyjność • 9. blokowanie myśli • 10. pustka myślowa • 16. natłok myśli Raballo i in. 2009

  36. ComprehensiveAssessment of atRiskMentalStates – dezorganizacja mowy • Poziom umiarkowanych zaburzeń – wypowiedzi nieco dziwaczne, drobiazgowe, częściowo z utratą celu; kłopoty w zrozumieniu adresowanych do chorego tekstów. • Poziom zaburzeń umiarkowanych / ciężkich – zbaczanie, uskokowość, postępująca frustracja w rozmowie z powodu kłopotów komunikacyjnych Yung i in. 2002; Yung i in. 2004

  37. Co ma znaczenie dla socjalnego sukcesu terapii schizofrenii? Juckel i Morosini Curr Op Psychiatry 2008:4

  38. Self-disorderscale– objawy zaburzeń emocjonalnych • 7. zobojętnienie • 13. anhedonia Raballo i in. 2009

  39. Na czym polegają subiektywnie odczuwane zaburzenia afektywne w schizofrenii? • Wyróżniające chorych na schizofrenię postawy emocjonalne: • Postawa awersyjna w odniesieniu do bodźców pozytywnych • Postawa awersyjna do bodźców neutralnych Cohen i Minor 2008

  40. Louis Wain Obserwują cię

  41. Self-disorderscale– objawy zaburzeń psychotycznych • 1. Zaburzenia identyfikacji seksualnej / lęk przed staniem się homoseksualistą • 2. Lęk przed tym, czy nie jest się istotą pozaziemską • 8. Lęk przed tym, czy naprawdę się żyje • 11. Uczucie, że przestaje się istnieć • 12. Poczucie braku granic z otoczeniem • 17. Poczucie dziwności myśli • 18. Odsłonięcie myśli • 19. Poczucie zmian w wyglądzie Raballo i in. 2009

  42. Badanie fMRI jako obiektywizacja subiektywnie przeżywanych halucynacji • Związek subiektywnej realności halucynacji z aktywacją motorycznej kory słuchowej (pola 44 i 45 wg Brodmana i ich prawostronnych odpowiedników) Raij i in. 2009

  43. Tekst # 6 • Badana nr 20, wypowiedź na temat „mój przyjaciel”. • „No lubię każdego . lubię każdego jak nie wiem . ładnie panie . prawdziwego przyjaciela ja mam . prawdziwych przyjaciół panie mam na ziemi . prawdziwych przyjaciół mam panie doktorze . w imię ojca syna . w imię ojca syna i ducha świętego . panem dziękuję . prawdziwych przyjaciół mam . skąd mi to dziecko . bo W.. dobra jest . ona przyjdzie i wstanie i zrobi . podokuczać może ale taka głupia . co mówisz . no nie . dobra . cicho . bada mnie pan doktór . no cicho bardzo . jak oni przyjadą tak wirają i noszą bo moje jest . no mówię normalnie . przynoszą i zabierają . choć to w jednej i drugiej stronie . pieronie nie tak . nie spęta . ona przywiezie . nie trzyma . a ona dorosła . jaka ona dorosła to nie wiem...” Czernikiewicz 2004

  44. Co decyduje o formowaniu urojeń? • Dystres związany z pierwotnymi omamami zwiększa czterokrotnie ryzyko formowania wtórnych urojeń Hansen i in. 2005

  45. Brian Charnley„schizofrenia” Rozwiercająca schizofrenia 1988

  46. Dysfunkcjonalne nastawienia związane z objawami negatywnymi schizofrenii Rector i in. 2005

  47. Związek przekonań z objawami negatywnymi Rector i in. 2005

  48. “Haldol wepchnął mnie w najgorszy dół objawów ubocznych jaki kiedykolwiek miałem haldol zrobił ze mnie Tin Man’a zthe Wizard of Oz …jeszcze raz cię zapuszkują – powiedziały mi moje głosy ” * Subiektywna reakcja na LAPIG * The Day the Voices Stopped Ken Steele Basic Books, 2001, s.93

  49. LAPIG Drżenie LAPIIGl LAPIG Niepokój Subiektywne odczuwanie EPS LAPIIG 0 10 20 30 40 50 % chorych Weiden P, Mackell J. 152nd Annual Meeting of the APA; May 15-20,1999; Washington, DC.

More Related