PARAZYTOLOGIA LEKARSKA

1. Zbigniew Pokora PARAZYTOLOGIA LEKARSKA 4. STAWONOGI (ARTHROPODA) 4.1. ROZTOCZE (ACARI)

2. Opracowanie to nie stanowi wytycznych do testowego egzaminu z przedmiotu. Przygotowując się do niego proszę ograniczać się do haseł dotyczących gatunków obowiązujących i taksonów bliskich im filogenetycznie, jeżeli opisywane są one w podręczniku w podrozdziale na temat medycznego znaczenia gatunku podstawowego.

3. Choroba z Lyme (ang. Lyme disease) – choroba infekcyjna o wielonarządowym obrazie klinicznym, wywoływana przez krętki Borrelia burgdorferi, przenoszona przez kleszcze rodziny Ixodidae. Dur powrotny (ang. Relapsing Fever, Recurrent Fever) – choroba bakteryjna wywoływana przez krętki Borrelia duttoni, przenoszona głównie przez obrzeżka Ornithodoros moubata (i inne gatunki tego rodzaju; Afryka, wschodnia część basenu Morza Śródziemnego, Azja Centralna, Indie, tropikalna i subtropikalna Ameryka, Ameryka Północna). Dur zaroślowy (ang. Scrub Typhus, Tsutsugamushi Disease, Japanese River Fever) – riketsjoza, w grupie gorączek plamistych guzkowych, wywoływana przez Rickettsia tsutsugamushi, przenoszona przez roztocze rodzaju Leptotrombidium, filogenetycznie bliskiego Neotrombicula autumnalis (Actinedida, Trombiculidae) (Korea, Tajwan, Filipiny, południowe Chiny, Tybet, Indochiny, północna Tajlandia, Birma, Pakistan, Indie, Cejlon, Malediwy, Andamany i Nikobary, Malezja, Indonezja, Nowa Gwinea, Wyspy Salomona, Queensland = północno-wschodnia Australia). Gorączka kleszczowa Kolorado(ang. Colorado Tick Fever) – choroba infekcyjna o etiologii wirusowej (Orbivirus), przenoszona głównie przez kleszcza Dermacentor andersoni (Ameryka Północna).

4. Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska (ang. Crimean-Congo Hemorrhagic Fever, CCHF) - wywoływana przez Nairovirus CCHF, przenoszona przez kleszcze, głównie rodzajów Rhipicephalus lub Boophilus, ale także Hyalomma, Ixodes, Haemaphysalis, Dermacentor, Amblyomma (Indie, Pakistan, Afganistan, Iran, azjatycka i europejska część byłego Związku Radzieckiego, Bułgaria, kraje byłej Jugosławii, Grecja, Węgry, Francja, Afryka Środkowa, Etiopia, Egipt). Gorączka Lasu Kyasanur (ang. Kyasanur Forest Disease) – wirusowa gorączka krwotoczna przenoszona przez kleszcze rodzaju Haemaphysalis (Indie). Gorączka plamista Gór Skalistych (ang. Rocky Mountain Spotted Fever, RMSF) – riketsjoza, w grupie gorączek plamistych guzkowych, powodowana przez Rickettsia ricketsii, w transmisji której uczestniczy gównie Dermacentor andersoni (ang. the Rocky Mountain wood tick), ale także Dermacentor variabilis (ang. the American dog tick) i Amblyomma americanum (ang. the Lone Star tick), a w Ameryce Środkowej i Południowej – Rhipicephalus sanguineus (Meksyk) i Amblyomma cajannense (Panama, Kolumbia, Brazylia). Gorączka Q (ang. Q-fever,nine-mile fever of western Montana, Balkan grippe) – choroba infekcyjna, powodowana przez Coxiella burnetti, przenoszona przez kleszcze rodziny Ixodidae.

5. Gorączka śródziemnomorska (=marsylska) – riketsjoza, w grupie gorączek plamistych guzkowych, powodowana przez Rickettsia conori, w transmisji której podstawową rolę odgrywa kleszcz psi, Rhipicephalus sanguineus (Europa, Afryka, Indie). Hipopus– obecna w cyklach życiowych niektórych roztoczy (Acarus siro) forma nimfy przemieszczająca się foretycznie. Kleszcze właściwe(ang. hard ticks) – kleszcze rodziny Ixodidae, hematofagiczne pasożyty człowieka i zwierząt oraz wektory wielu chorób infekcyjnych i inwazyjnych. Kleszczowe zapalenie mózgu (ang. tick encephalitis) – choroba powodowana przez Flavivirus TBE, przenoszona przez obrzeżki, w tym Argas reflexus, oraz niektóre rodzaje Ixodidae, w tym Dermacentor. Obrzeżki(ang. soft ticks) – kleszcze rodziny Argasidae, pasożyty gniazdowo-norowe ptaków i drobnych ssaków, ludzie są atakowani głównie przez gatunki rodzaju Argas.

6. Omska gorączka krwotoczna (ang. Omsk Hemorrhagic Fever, OHF) – krwotoczna choroba wirusowa powodowana przez Flavivirus OHF, w transmisji którego wiodącą rolę odgrywa kleszcz Dermacentor pictus,w mniejszej mierze inne gatunki tego rodzaju oraz gatunki rodzaju Ixodes (południowo-wschodnia Syberia). Ospa riketsjowa (ang. Rickettsialpox) – riketsjoza, w grupie gorączek plamistych guzkowych, powodowana przez Rickettsia akari, przenoszona przez roztocza Liponyssoides (=Allodermanyssus) sanguineus, filogenetycznie biskiego Dermanyssus gallinae (oba w rodzinie Dermanyssidae, rząd Gamasida) (przypadki notowane były głównie w USA i na terenie byłego Związku Radzieckiego).