Download
1 / 32
320 likes | 740 Views
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEMLİ İNTERNET KULLANIMI VE İNTERNET ÖZ-YETERLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ. Mustafa SIRAKAYA Danışman: Doç. Dr. S. Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı
E N D
ÖĞRETMEN ADAYLARININ PROBLEMLİ İNTERNET KULLANIMI VE İNTERNET ÖZ-YETERLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ Mustafa SIRAKAYA Danışman: Doç. Dr. S. Sadi SEFEROĞLU Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tez Savunması, 20 Ocak 2011
Problem Durumu • Teknolojinin hızlı değişimi, internet kullanımında da ciddi artışlara yol açmıştır.
Problem Durumu (2) • Araştırmalara göre üniversite öğrencilerinin aşırı internet kullanımıyla ilgili problemler geliştirmeye daha eğilimli olmalarında, • bulundukları yaş aralığı (16-24 yaş), • eğitim düzeyleri (TÜİK, 2010), • üniversite yerleşkelerindeki hızlı ve kolay internet erişimi, • bulundukları gelişimsel dönem (Ceyhan, Ceyhan ve Gürcan, 2007), • ve interneti yalnızlık, kaygı, depresyondan uzaklaşmak için kurtuluş olarak görmeleri (Beard ve Wolf), etkili olmaktadır.
Problem Durumu (3) • Üniversite döneminde aşırı internet kullanımı nedeniyle sosyal becerilerini geliştiremeyen öğretmen adaylarının, yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde sorunlar yaşaması kaçınılmazdır. • Aşırı internet kullanımı nedeniyle sosyal, ailevi ve mesleki problemlerle karşılaşan bir öğretmen, • öğrencileriyle sağlıklı iletişim kurma ve • onlara doğru bir model olma konusunda da sorunlar yaşayacaktır.
Problem Durumu (4) • Öğretmen yeterlilik düzeylerinin, öğrencilerin okula karşı tutum ve davranışlarıyla ilişkili olduğu, öğretmen yeterlilik düzeyindeki artışın öğrencilerin • okula ve • öğrenme materyallerine olan ilgilerini artırdığı • bilinmektedir (Tschannen- Moran vd., 1998; Akt: Gürol ve Aktı, 2010).
Problem Durumu (5) Ayrıca gelişen teknolojiyle birlikte, internet tabanlı eğitim hızla yaygınlaşmakta ve bu hızlı yaygınlaşma öğretmen yeterliliklerinde değişime yol açmaktadır. Bu durum öğretmen adaylarının yeterli ve etkili birer öğretmen olmalarında internet öz-yeterlik düzeylerinin giderek önem kazanan bir paya sahip olması anlamına gelmektedir.
Araştırmanın Önemi • Öğretmen adaylarının, problemli internet kullanımı ve internet öz-yeterlik düzeylerinin araştırılması, onların mesleki yaşamlarında karşılaşabilecekleri sorunların önlenmesi açısından önemli görülmektedir.
Kavramlar • Problemli İnternet Kullanımı: • Problemli internet kullanımı, sosyal, akademik/mesleki olumsuz sonuçlar doğuran bilişsel ve davranışsal belirtilerden meydana gelmiş, çok boyutlu bir sendromdur (Caplan, 2005). • İnternet Öz-yeterliği: • İnternet öz-yeterliği, bir kullanıcının internet kullanımındaki yeteneğine dair algısıdır (Tsai ve Tsai, 2003).
Araştırma Soruları • Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımı ne düzeydedir? • Öğretmen adaylarının internet öz-yeterlikleri ne düzeydedir? • Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımları internet öz-yeterlik düzeylerine göre farklılaşmakta mıdır?
Araştırma Soruları (2) • Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımı • cinsiyetlerine göre • bilgisayar sahibi olma durumuna göre • kaç yıldır internet kullandığına göre • günlük internet kullanım süresine göre farklılaşmakta mıdır? • Öğretmen adaylarının internet öz-yeterlikleri • cinsiyetlerine göre • bilgisayar sahibi olma durumuna göre • kaç yıldır internet kullandığına göre • günlük internet kullanım süresine göre farklılaşmakta mıdır?
Yöntem • Araştırma Modeli: • Bu araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. • Örneklem: • Araştırmanın örneklemini, 2009/2010 döneminde Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan • Sınıf Öğretmenliği, • Fen ve Teknoloji Öğretmenliği, • Türkçe Öğretmenliği, • Okul Öncesi Öğretmenliği ve • Matematik Öğretmenliği, bölümlerinde eğitim gören 2. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır.
Yöntem (2) • Veri Toplama Araçları: • Kişisel Bilgi Formu • Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği (Ceyhan, Ceyhan ve Gürcan, 2007) • İnternet Öz-yeterlik Ölçeği (Küçük, 2002)
Yöntem (3) • Verilerin Analizi: • Bilgisayar ortamına aktarılan verilere SPSS 15.0 paket programı kullanılarak , • yüzde ve frekans dağılımları, • bağımsız grup t testi, • tek yönlü varyans analizi ve, • LSD testi uygulanmıştır.
Ölçek Ortalama Puanları • Ölçeklerden alınan puan ortalamalarına göre öğretmen adaylarının, • orta düzeyde problemli internet kullanımına • yüksek düzeyde internet öz-yeterliğe sahip oldukları görülmektedir.
Cinsiyete Göre Analizler • Öğretmen adayları arasında cinsiyete göre; • Problemli internet kullanımından anlamlı bir farklılık varken, • İnternet öz-yeterliğinde ki farklılığın anlamlı olmadığı görülmektedir.
Bilgisayar Sahibi Olma Durumu • Bilgisayar sahibi olmanın öğretmen adaylarında, • Problemli internet kullanımı ve • İnternet öz-yeterlik düzeylerini, anlamlı derecede artırdığı görülmektedir.
Ne Kadar Zamandır İnternet Kullanıldığına Göre • Ne kadar zamandır internet kullanıldığına göre öğretmen adayları arasında, • Problemli internet kullanımı bakımından anlamlı farklılaşma olmazken, • İnternet öz-yeterlik düzeyleri bakımından anlamlı bir farklılık görülmektedir.
Günlük İnternet Kullanım Süresine Göre Analizler • Günlük internet kullanım süresine göre öğretmen adayları arasında, • Problemli internet kullanımı ve • İnternet öz-yeterlik düzeyleri bakımından anlamlı bir farklılık görülmektedir.
İnternet Öz-yeterlik Düzeyine Göre Problemli İnternet Kullanımı • İnternet öz-yeterlik düzeylerine (düşük / orta / yüksek) göre öğretmen adayları arasında, problemli internet kullanımı bakımından anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır.
Sonuçlar • Öğretmen adaylarının • gerekli görmedikçe internete girmekten kaçınmalarına rağmen, • interneti kullanım süresini kontrol etmekte güçlük yaşadıkları, • uzun kullanım süresini azaltmayı istedikleri görülmektedir. • Cinsiyet bakımından • erkek öğretmen adayları kadın öğretmen adaylarına göre • daha fazla problemli internet kullanımı eğilimi göstermektedirler.
Sonuçlar (2) • Bilgisayar sahibi öğretmen adaylarının olmayanlara göre • problemli internet kullanımına daha yatkın oldukları anlaşılmaktadır. • Problemli internet kullanımı kaç yıldır internet kullanıldığına göre farklılaşmazken, • günlük kullanıma göre farklılaşmakta ve • günlük kullanım süresi arttıkça problemli internet kullanımı daartmaktadır.
Sonuçlar (3) • İnternet öz-yeterlik ölçeğine verilen yanıtlardan, öğretmen adaylarının en çok • web sayfalarından kelime işlemciye içerik kopyalama konusunda kendilerine güvendikleri anlaşılmaktadır. • İnternet öz-yeterlikleri bakımından öğretmen adayları arasında cinsiyete göre bir farklılaşma görülmezken, • bilgisayar sahibi olmanın internet öz-yeterliği artırdığı anlaşılmaktadır.
Sonuçlar (4) • İnterneti kaç yıldır kullandığı ve günlük internet kullanımı süresi arttıkça, • öğretmen adaylarının internet öz-yeterliklerinde anlamlı bir artış olmaktadır.
Öneriler • Öğrenim görülen Eğitim Fakültelerinde belli aralıklarla problemli internet kullanımı tespitine yönelik testler yapılarak, olası mağduriyetlerin önlenmesi için çalışmalar başlatılabilir. • Farklı fakülte öğrencilerinin durumlarının tespiti ve kontrol altında tutmaya yönelik çalışmalar yapılabilir. • Problemli internet kullanımının kişisel ve psikolojik durumlarla ilişkisinin tespiti için, nitel olarak daha derinlemesine çalışmalar yapılabilir.
Öneriler (2) Problemli internet kullanımının azaltılması amacıyla bir yetişkin olma yolunda ilerleyen öğretmen adaylarının başarılı bir kimlik geliştirmelerine yönelik üniversitelerde etkili öğrenci kişilik hizmetleri verilebilir. Öğretmen adaylarının internet öz-yeterliklerini artırmak için, araştırma amaçlı internet kullanımını artıracak ödev ve projeler verilebilir.
